Факторлық талдау

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

CӨЖ

Тақырыбы: Факторлық талдау

Орындаған: Шәріпқали. А. А

Тексерген: Искакова М. С.

Тобы: ЭН-301

Семей 2015

Жоспар

1. Факторлық талдау әдіс ұғымы

2. Факторлық талдаудың қажеттілігі мен маңызы

3. Детерминирлік талдаудағы факторлардың әсерлерін өлшеу тәсілдері.

Пайданылған әдебиеттер

Факторлық талдау - өткізім шарттарын зерттеу әдісі, оның мәні белгілі бір белгісіне қарай жүйелендірілген факторлардың фирма бөлімшелеріне (қызмет бағытына) ықпал жасау дәрежесі мен шапшаңдығын анықтауда деректерді парықтаудың статистикалық әдістерінің жиынтығы. Әдетте ол деректерді талдау процедурасын оңайлату пайдаланылады. Бұл деректердің кез келген мәнді айқындау сатымен көп өзгерістердің ішкі құрылымға парықтау жолымен жүргізіледі. Мұндай талдаудың неғұрлым ортақ компоненті факторлық дейтін еді. Іріктеп зерттеу материалдарының да алынған деректеріне келсек, салыстырмалы, жуық мәнді және бағалап сипаттаудың бәрі бірге жүретінін жиі қарастырамыз. Мысалы, өлім жазасын қолдап жақтайтын сұралмандардың сонымен бірге негізінен азшылыққа тең мүмкіндік беруге аборт жасауға қарсы шығуы. Бүкіл кәсіподақтар мен ереуіл жасау құқығын заңнан тыс деп жариялануын қолдауы ықтимал, өйткені бұл проблемалардың өзара тәуелді мәселелері сол секілді осынау саяси құндылықтарды ұстанған, сондай-ақ құқық мемлекеттік кәсіпорындарды жекешелендіру, мемлекеттік әлеуметтік қамсыздандыру бойынша жәрдемақыларды қысқарту, сондай-ақ ең аз жалақы жөніндегі заңдар тәрізді "оңшыл" экономикалық құндылықтарды да қолдады деп куә аламыз. Осы секілді сипаттар бірге жасасып келе жатқанда, оларды фактор, не негізгі.
Мұндай жағдайда оны "авторитарлық консерватизм факторы деп атауға болар еді. Факторлық талдау әдістері толып жатқан кешенді статистикалық бағдарламаларға енеді және олар мейлінше әр түрлі мақсаттар үшін қолданыла алады. Мысалы, олар әр қилы проблемалардың ішінде сол факторлардың нақты сол бір ұтымды немесе өзгерісін анықтау шкаласын пайдалануына баға беру үшін пайдаланыла алады. Үкіметтің қимылына қанағаттану жөнінде әр түрлі аспекттер туралы қойыла алатын бірқатар сұрақтарға қатысты деректермен салыстырғанда, нақты экономикалық, саяси және әлеуметтік-саяси стратегияларға, үкіметке сену дәрежесіне немесе сұралманның Президент қызметіне қаншалық ризашылығына қатысты жекелеген проблемалар өзара байланысты болмай шығуы мүмкін, соның негізінде мұндай түрлі аспектілерді интервью алынушылар тұжырымдамалық тұрғыдан әртүрлі қарастырған деген қорытынды жасауға болады. Осы секілді өзгерістердің кез келген жиынтығы жағдайында факторлық талдауды анықтауға көмектеседі, оның шеңберінде ондай өзгерістер талдауды жеңілдету, сонымен бірге бұл орайда ешқандай айқындаушы непзгі тұжырымдамалар мен өзгерістерден айырылып қалмай-ақ, шағын көлемді жиынтыққа дейін қысқартыла алар еді. Екінші жағынан, зерттеушілер сұралмандардан әлеуметтік тұрпат немесе әлеуметтік тұлға сипаттарын (мысалы, "таптық сана-сезім" немесе көше бойының тонаушысы") жазып беруін өтінуі мүмкін, онда факторлық талдаулар алуан сипаттамалар қалай жинақталатынын түсіну үшін пайдаланылатын тәуелді өзгерістер жөнінде жүргізіледі. Осынау әдістердің бәріне мына мағынада "сынақтық" сипат тән: олар қандай өзгерістердің өзара байланысты екенін анықтауға тырысады, бірақ ондай өзгерістерді нақты үлгі немесе сондай үлгіге енгізу көмегімен зерттеуді көздемейді.
Басқаруды талдау әдісінің мінездемелік ерекшеліктері:
- экономикалық құбылыстарды өлшеуге арналған көрсеткіштер жүйесін қолдану;
- талданушы құбылыстың ерекшеліктеріне байланысты баға өлшеуіштерін таңдау;
- факторлардың пайда болуы және өлшенуі, олардың математикалық, статистикалық, есептік әдістерін қолдану көмегі арқылы нәтижелік көрсеткішке әсеріне өзара байланысы.
Талдау әдісінің әдістемелік белгілері:
- салыстыру тәсілін қолдану;
- талдау тек ғана себеп-салдар байланысын орнатып қана қоймайды, сонымен қатар, оларға сандық сипаттама береді;
- ішкі қарама-қайшылықты, әрбір құбылыстық жағымды және жағымсыз жақтарын оқып білу қажеттілігі;
- зерттеудің жалпы әдістемелік тәсілдерін қолдану: индукция және дедукция тәсілдері.
- талдау объектісін оқып білудің жүйелілігі мен кешенділігі;
- экономикалық құбылыстың құрамдас бөліктерінің детальдануы. Ол зерттелінетін объектінің негізін түсіндіру үшін өте қажет;
- элементтердің жүйеленуі олардың өзара байланысын, өзара әсерін, өзара тәуелділігін және бағыныңқылығын оқып үйрену негізінде жүргізіледі. Бұл - зерттелінетін объектінің моделін құруға, талдаудың зерттелуші көрсеткішті және осы көрсеткіштің ішкі байланыстарын оқып үйрену үшін арнайы логикалық - әдістемелік схемасын толығымен ашып зерттеуге мүмкіндік береді;
- жалпылық (синтез) - көптеген зерттелуші факторлардың арасынан типті факторды бөліп алуға, негізгісі мен шешушісін таңдауға мүмкіндік береді;
Экономикалық құбылыстарды оқып үйрену үшін жүйелік ықпалдың мәнін анықтап алуымыз керек. Жүйелік ықпал - бұл экономиканы талдау айқындамасынан алғанда бүтін бірлік ретінде кешенді оқу. Ол объектіні тереңірек оқып білуге, ол туралы толығырақ мәлімет алуға мүмкіндік береді және бұл объектінің жеке бөлімдері арасында себеп-салдар байланысын анықтайды.
Жүйелік ықпалдың негізгі ерекшеліктері:
- динамикалылығы;
- өзара қызметі;
- жүйе элементтерінің өзара тәуелділіктері мен өзара байланыстары;
- кешенділігі;
- бүтіндігі;
- бағынушылығы;
- бастаушы звеноны белгілеу;
Жүйелік ықпал анықталған басымдылыққа ие: шаруашылық есептерді шешудің ғылыми негізделген нұсқасын өңдеуге мүмкіндік береді, осы нұсқалардың нәтижелілігін анықтайды, мақсатқа лайықтырақ басқару шешімдерін таңдайды, резерфтерді іздеу схемасын, шаруашылықтандырудың нәтижелерінің объективті бағасын, оперативтілікті, әрекеттілікті, талдаудың нақтылығын және оның нәтижесін қамтамасыз етеді.
Жүйелік ықпал оның қолдануының кезеңдерін қарастырады:
1. кезең: жүйенің функциялануының мақсаттарын анықтау, басқа да жүйелермен өзара байланысын анықтау;
2. кезең: барлық элементтер мен өзара байланыстарға сапалы да толық