Топырақ өңдеудің «нөлдік» технологиясының теоретикалық негізі
1.Арамшөптермен күресу
2.Зерттеу әдістері
3.Зерттеу нәтижелері
4.Қорытынды
2.Зерттеу әдістері
3.Зерттеу нәтижелері
4.Қорытынды
1.Ауылшаруашылық өнімдерін арттыра өңдеудің елеулі қорларының бірі – арамшөптермен күресу. Егіс алқабын арамшөп басу нәтижесінде жылда 10-12-ден 25-30% дейін өнім шығын болуда [1.2]. Бұл мәселенің өзекті және едәуір маңызды екендігінің куәсі.
Кілтті сөздер: арамшөп, егу мөлшері, дән, ресурсты үнемдеу технологиясы.
Тіршілікке жоғары бейімділікке ие арамшөптер, өсуге қажетті негізгі түрткіжайт-тар үшін, мәдени дақылдармен бәсекелесте басымдылық көрсетуде. Олар топырақтан ылғалдың басым бөлігін сініреді, мәдени дақылдарды көлеңкелейді, сондай-ақ енгізіл-ген тыңайтқыштардың элементтерінің едәуір бөлігін пайдаланады.
Арамшөптерден келетін шығын, шетел мамандарының есебі бойынша, аурулар мен зиянкестерден келтіретін шығын жиынтығына жақындайды, тек су және жел эрозиясының шығынынан кемдеу екен [3]. Арамшөптерді жоюға егіншіліктегі бүкіл еңбек шығынының 30%-на дейін жұмсалатынын есептеулер анықтады. Осы айтылғандардың бәрі қазіргі егіншілікте арамшөптерге мұқият бақылау жүргізілуі қажет екендігін және мұны барлық жер пайдаланушылар маңызды міндет екен-дігін ескерулері қажет.
Қазіргі таңда бірқатар себептерге байланысты елімізде негізгі ауылшаруа-шылық дақылдарының егістіктерінде арам-шөптердің басымдылығы сақталуда. Егістікті ластанушы арамшөптердің ішінде басым бөлігі мынадай залалдыларға келеді: тал-шықты сүттіген (Euphorbia virgata), қалуендер (Cirsium arvense), танаптық шырмауық (Convolvulus arvensis), кәдімгі қарасұлы (Avena fatua), тауық тарысы (Еchinochloa crus galli), көк итқонақ (Setaria virides) және қазіргі кезде 2,4 Д тобына төзімді түрлер, айталық иіссіз түймедақ (Matricaria inodora), кәдімгі жусан (Artemisia absinthium), қызығылт у кекіре (Acroptilon repens) кеңінең тарала бастады [4].
Зерттеулеріміздің мақсаты – Қазақстанның солтүстік құрғақ далалы айма-ғында топырақты негізгі және тұқым себер алдындағы өңдеулерді азайту (минималдау) технологиясын қолданғанда арамшөптермен күресудің кешенді шараларын әзірлеу.
Кілтті сөздер: арамшөп, егу мөлшері, дән, ресурсты үнемдеу технологиясы.
Тіршілікке жоғары бейімділікке ие арамшөптер, өсуге қажетті негізгі түрткіжайт-тар үшін, мәдени дақылдармен бәсекелесте басымдылық көрсетуде. Олар топырақтан ылғалдың басым бөлігін сініреді, мәдени дақылдарды көлеңкелейді, сондай-ақ енгізіл-ген тыңайтқыштардың элементтерінің едәуір бөлігін пайдаланады.
Арамшөптерден келетін шығын, шетел мамандарының есебі бойынша, аурулар мен зиянкестерден келтіретін шығын жиынтығына жақындайды, тек су және жел эрозиясының шығынынан кемдеу екен [3]. Арамшөптерді жоюға егіншіліктегі бүкіл еңбек шығынының 30%-на дейін жұмсалатынын есептеулер анықтады. Осы айтылғандардың бәрі қазіргі егіншілікте арамшөптерге мұқият бақылау жүргізілуі қажет екендігін және мұны барлық жер пайдаланушылар маңызды міндет екен-дігін ескерулері қажет.
Қазіргі таңда бірқатар себептерге байланысты елімізде негізгі ауылшаруа-шылық дақылдарының егістіктерінде арам-шөптердің басымдылығы сақталуда. Егістікті ластанушы арамшөптердің ішінде басым бөлігі мынадай залалдыларға келеді: тал-шықты сүттіген (Euphorbia virgata), қалуендер (Cirsium arvense), танаптық шырмауық (Convolvulus arvensis), кәдімгі қарасұлы (Avena fatua), тауық тарысы (Еchinochloa crus galli), көк итқонақ (Setaria virides) және қазіргі кезде 2,4 Д тобына төзімді түрлер, айталық иіссіз түймедақ (Matricaria inodora), кәдімгі жусан (Artemisia absinthium), қызығылт у кекіре (Acroptilon repens) кеңінең тарала бастады [4].
Зерттеулеріміздің мақсаты – Қазақстанның солтүстік құрғақ далалы айма-ғында топырақты негізгі және тұқым себер алдындағы өңдеулерді азайту (минималдау) технологиясын қолданғанда арамшөптермен күресудің кешенді шараларын әзірлеу.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
БӨЖ
Тақырыбы:Топырақ өңдеудің нөлдік технологиясының теоретикалық негізі
Орындаған:Оспанов А
Тексерген:Сагандыков С.Н
Тобы:АГ-213
Семей 2015
Жоспар
1.Арамшөптермен күресу
2.Зерттеу әдістері
3.Зерттеу нәтижелері
4.Қорытынды
1.Ауылшаруашылық өнімдерін арттыра өңдеудің елеулі қорларының бірі - арамшөптермен күресу. Егіс алқабын арамшөп басу нәтижесінде жылда 10-12-ден 25-30% дейін өнім шығын болуда [1.2]. Бұл мәселенің өзекті және едәуір маңызды екендігінің куәсі.
Кілтті сөздер: арамшөп, егу мөлшері, дән, ресурсты үнемдеу технологиясы.
Тіршілікке жоғары бейімділікке ие арамшөптер, өсуге қажетті негізгі түрткіжайт-тар үшін, мәдени дақылдармен бәсекелесте басымдылық көрсетуде. Олар топырақтан ылғалдың басым бөлігін сініреді, мәдени дақылдарды көлеңкелейді, сондай-ақ енгізіл-ген тыңайтқыштардың элементтерінің едәуір бөлігін пайдаланады.
Арамшөптерден келетін шығын, шетел мамандарының есебі бойынша, аурулар мен зиянкестерден келтіретін шығын жиынтығына жақындайды, тек су және жел эрозиясының шығынынан кемдеу екен [3]. Арамшөптерді жоюға егіншіліктегі бүкіл еңбек шығынының 30%-на дейін жұмсалатынын есептеулер анықтады. Осы айтылғандардың бәрі қазіргі егіншілікте арамшөптерге мұқият бақылау жүргізілуі қажет екендігін және мұны барлық жер пайдаланушылар маңызды міндет екен-дігін ескерулері қажет.
Қазіргі таңда бірқатар себептерге байланысты елімізде негізгі ауылшаруа-шылық дақылдарының егістіктерінде арам-шөптердің басымдылығы сақталуда. Егістікті ластанушы арамшөптердің ішінде басым бөлігі мынадай залалдыларға келеді: тал-шықты сүттіген (Euphorbia virgata), қалуендер (Cirsium arvense), танаптық шырмауық (Convolvulus arvensis), кәдімгі қарасұлы (Avena fatua), тауық тарысы (Еchinochloa crus galli), көк итқонақ (Setaria virides) және қазіргі кезде 2,4 Д тобына төзімді түрлер, айталық иіссіз түймедақ (Matricaria inodora), кәдімгі жусан (Artemisia absinthium), қызығылт у кекіре (Acroptilon repens) кеңінең тарала бастады [4].
Зерттеулеріміздің мақсаты - Қазақстанның солтүстік құрғақ далалы айма-ғында топырақты негізгі және тұқым себер алдындағы өңдеулерді азайту (минималдау) технологиясын қолданғанда арамшөптермен күресудің кешенді шараларын әзірлеу.
Зерттеулерге мындай міндеттер жүк-теледі:
- топырақты негізгі және тұқым себер алдындағы өндеуді азайту технологиясын қолданғанда, арамшөптердің түрлік құрамы-ның сипатын анықтау;
- жаздық бидай егістігіндегі арамшөп-тердің зияндылық шығынын анықтау;
- топырақты негізгі және тұқым себер алдындағы өндеуді азайту технологиясын қолданғанда, арамшөптермен күресудің әр-түрлі шараларының агроэкономиялық тиім-ділігін анықтау.
Кілтті сөздер: Минималды технология, нөлдік технология, өңдеу, арамшөптер, күресу, кешенді шаралар
Зерттеу әдістері
Ғылыми зерттеулер төрт танапты дақыл алмасу ауыспалы егісінде дақылдардың мынадай кезектесуінде жүргізілді: ас бұршақ - арпа қоспасы - жаздық бидай - ноқат (асбұршақ) - жаздық бидай. Арамшөптермен күрес: ас бұршақ - арпа қоспасынан кейін, орналасқан жаздық бидай егістігінде төмен-дегідей сұлбасы жүргізілді:
1. Агротехникалық - 22-25 см терең қопсыту, ерте көктемде БМШ - 15 тырмалау, тұқым себер алдында культивациялау, жаздық бидайды, жебе табанды Джон - Дир егіс кешенімен, әр гектарға 2,8 млн. өнгіш тұқы-мын себу;
2. Кешенді - егін жиналғаннан кейін танапты РЧ - 4 чизельді қопсытқышымен өңдеу, егін себер алдында Ураган форте гербицидінің 2 лга енгізу, жаздық бидайды жебе табанды Джон - Дир егіс кешенімен, әр гектарға 3,5 млн. өнгіш тұқымын себу;
3. Химиялық - егін себер алдында Ура-ган форте гербицидінің 2 лга енгізу, жаздық бидайды анкерлі шүмекті тұқым сепкішпен, әр гектарға 2,8 млн өнгіш тұқымын себу.
Зерттеу нәтижелері
Ылғалдануы бойынша 2008-2009 ауылшаруашылық жылдары шамалы құрғақ-тау болды. Өсінді кезеңде (маусым - тамыз) 115,1 мм жауын-шашын түсті. Бұл көпжыл-дықпен салыстырғанда (134 мм) 13 мм кем.
2009-2010 ауылшаруашылық жылдары өте құрғақ болды, жауын-шашын мөлшері 286,4 мм, ал 2010-2011 жылдар жайлы болып, жауын-шашын мөлшері 392,2 мм құрады.
Тәжірибе механикалық құрамы орташа саздақты қарақызыл-қоңыр орташа қуатты топырақта жүргізілді. Топырақтың қарашіріндісі 3,8-4,1% арасында. Топырақтың орташа сапалылығы (бонитеті) 34-ке тең. Бұл топырақтың тығыз қабатының тепе-теңдігі салыстырмалы төмен, су өткізгіштігі жақсы және бір метр топырақ қабатында ең төмен су сыйымдылығында 178,9 мм сіңімді ылғал ұстай алады.
Тәжірибе жоғары тілімінің топырағы жеңіл гидролизделінетін азоттың төмен мөлшерімен, жылжымалы фосформен орташа және калиймен жоғары мөлшерде қамтамасыз етілуімен сипатталынады.
Топырақтың тығыздығы құнарлылық-тың түрткіжайты іспеттес. Тығыздық тепе-теңдігі, көптеген танаптық дақылдар өсіруге, оңтайлығы жақын топырақтарға, топырақты механикалық өңдеу, ең алдымен егістікті арамшөптерден тазартуда, яғни фитосани-тарлық рөл атқарады. Бұдан басқа топырақ-тың тығыздығы белгілі бір деңгейде арамшөп-тердің түрлеріне әсер етеді, себебі арамшөп-тердің түрлері топырақтың жырту қабатының жайласуын әртүрлі сезінеді.
Бізідің тәжірибемізде жаздық бидайды себер алдында нұсқалар арасында топырақ-тың тығыздығы бойынша, арамшөптермен химиялық күресу амалынан басқа, елеулі айырмашылықтар байқалмады: арамшөптер-мен күресу амалы бойынша 0-20 см топырақ қабатында көлемдік массасы 1,16 гсм3 шегінде болды, кешенді тәсіл нұсқасында - 1,19 гсм3 . Арамшөптермен күрес тек гербицидтермен жүргізілген нұсқада өңдеу қабатының көлемдік массасы 1,22 гсм3 болып, егін сепкенге дейін арамшөп тұқым-дарының жаппай өсуіне мүмкіндік туғызды.
Арамшөптердің санына және түрлік құрамына топырақтың ылғалдану күйі елеулі әсер етеді. Ал, ол өз кезегімен арамшөптермен күресу тәсіліне тәуелді. ... жалғасы
БӨЖ
Тақырыбы:Топырақ өңдеудің нөлдік технологиясының теоретикалық негізі
Орындаған:Оспанов А
Тексерген:Сагандыков С.Н
Тобы:АГ-213
Семей 2015
Жоспар
1.Арамшөптермен күресу
2.Зерттеу әдістері
3.Зерттеу нәтижелері
4.Қорытынды
1.Ауылшаруашылық өнімдерін арттыра өңдеудің елеулі қорларының бірі - арамшөптермен күресу. Егіс алқабын арамшөп басу нәтижесінде жылда 10-12-ден 25-30% дейін өнім шығын болуда [1.2]. Бұл мәселенің өзекті және едәуір маңызды екендігінің куәсі.
Кілтті сөздер: арамшөп, егу мөлшері, дән, ресурсты үнемдеу технологиясы.
Тіршілікке жоғары бейімділікке ие арамшөптер, өсуге қажетті негізгі түрткіжайт-тар үшін, мәдени дақылдармен бәсекелесте басымдылық көрсетуде. Олар топырақтан ылғалдың басым бөлігін сініреді, мәдени дақылдарды көлеңкелейді, сондай-ақ енгізіл-ген тыңайтқыштардың элементтерінің едәуір бөлігін пайдаланады.
Арамшөптерден келетін шығын, шетел мамандарының есебі бойынша, аурулар мен зиянкестерден келтіретін шығын жиынтығына жақындайды, тек су және жел эрозиясының шығынынан кемдеу екен [3]. Арамшөптерді жоюға егіншіліктегі бүкіл еңбек шығынының 30%-на дейін жұмсалатынын есептеулер анықтады. Осы айтылғандардың бәрі қазіргі егіншілікте арамшөптерге мұқият бақылау жүргізілуі қажет екендігін және мұны барлық жер пайдаланушылар маңызды міндет екен-дігін ескерулері қажет.
Қазіргі таңда бірқатар себептерге байланысты елімізде негізгі ауылшаруа-шылық дақылдарының егістіктерінде арам-шөптердің басымдылығы сақталуда. Егістікті ластанушы арамшөптердің ішінде басым бөлігі мынадай залалдыларға келеді: тал-шықты сүттіген (Euphorbia virgata), қалуендер (Cirsium arvense), танаптық шырмауық (Convolvulus arvensis), кәдімгі қарасұлы (Avena fatua), тауық тарысы (Еchinochloa crus galli), көк итқонақ (Setaria virides) және қазіргі кезде 2,4 Д тобына төзімді түрлер, айталық иіссіз түймедақ (Matricaria inodora), кәдімгі жусан (Artemisia absinthium), қызығылт у кекіре (Acroptilon repens) кеңінең тарала бастады [4].
Зерттеулеріміздің мақсаты - Қазақстанның солтүстік құрғақ далалы айма-ғында топырақты негізгі және тұқым себер алдындағы өңдеулерді азайту (минималдау) технологиясын қолданғанда арамшөптермен күресудің кешенді шараларын әзірлеу.
Зерттеулерге мындай міндеттер жүк-теледі:
- топырақты негізгі және тұқым себер алдындағы өндеуді азайту технологиясын қолданғанда, арамшөптердің түрлік құрамы-ның сипатын анықтау;
- жаздық бидай егістігіндегі арамшөп-тердің зияндылық шығынын анықтау;
- топырақты негізгі және тұқым себер алдындағы өндеуді азайту технологиясын қолданғанда, арамшөптермен күресудің әр-түрлі шараларының агроэкономиялық тиім-ділігін анықтау.
Кілтті сөздер: Минималды технология, нөлдік технология, өңдеу, арамшөптер, күресу, кешенді шаралар
Зерттеу әдістері
Ғылыми зерттеулер төрт танапты дақыл алмасу ауыспалы егісінде дақылдардың мынадай кезектесуінде жүргізілді: ас бұршақ - арпа қоспасы - жаздық бидай - ноқат (асбұршақ) - жаздық бидай. Арамшөптермен күрес: ас бұршақ - арпа қоспасынан кейін, орналасқан жаздық бидай егістігінде төмен-дегідей сұлбасы жүргізілді:
1. Агротехникалық - 22-25 см терең қопсыту, ерте көктемде БМШ - 15 тырмалау, тұқым себер алдында культивациялау, жаздық бидайды, жебе табанды Джон - Дир егіс кешенімен, әр гектарға 2,8 млн. өнгіш тұқы-мын себу;
2. Кешенді - егін жиналғаннан кейін танапты РЧ - 4 чизельді қопсытқышымен өңдеу, егін себер алдында Ураган форте гербицидінің 2 лга енгізу, жаздық бидайды жебе табанды Джон - Дир егіс кешенімен, әр гектарға 3,5 млн. өнгіш тұқымын себу;
3. Химиялық - егін себер алдында Ура-ган форте гербицидінің 2 лга енгізу, жаздық бидайды анкерлі шүмекті тұқым сепкішпен, әр гектарға 2,8 млн өнгіш тұқымын себу.
Зерттеу нәтижелері
Ылғалдануы бойынша 2008-2009 ауылшаруашылық жылдары шамалы құрғақ-тау болды. Өсінді кезеңде (маусым - тамыз) 115,1 мм жауын-шашын түсті. Бұл көпжыл-дықпен салыстырғанда (134 мм) 13 мм кем.
2009-2010 ауылшаруашылық жылдары өте құрғақ болды, жауын-шашын мөлшері 286,4 мм, ал 2010-2011 жылдар жайлы болып, жауын-шашын мөлшері 392,2 мм құрады.
Тәжірибе механикалық құрамы орташа саздақты қарақызыл-қоңыр орташа қуатты топырақта жүргізілді. Топырақтың қарашіріндісі 3,8-4,1% арасында. Топырақтың орташа сапалылығы (бонитеті) 34-ке тең. Бұл топырақтың тығыз қабатының тепе-теңдігі салыстырмалы төмен, су өткізгіштігі жақсы және бір метр топырақ қабатында ең төмен су сыйымдылығында 178,9 мм сіңімді ылғал ұстай алады.
Тәжірибе жоғары тілімінің топырағы жеңіл гидролизделінетін азоттың төмен мөлшерімен, жылжымалы фосформен орташа және калиймен жоғары мөлшерде қамтамасыз етілуімен сипатталынады.
Топырақтың тығыздығы құнарлылық-тың түрткіжайты іспеттес. Тығыздық тепе-теңдігі, көптеген танаптық дақылдар өсіруге, оңтайлығы жақын топырақтарға, топырақты механикалық өңдеу, ең алдымен егістікті арамшөптерден тазартуда, яғни фитосани-тарлық рөл атқарады. Бұдан басқа топырақ-тың тығыздығы белгілі бір деңгейде арамшөп-тердің түрлеріне әсер етеді, себебі арамшөп-тердің түрлері топырақтың жырту қабатының жайласуын әртүрлі сезінеді.
Бізідің тәжірибемізде жаздық бидайды себер алдында нұсқалар арасында топырақ-тың тығыздығы бойынша, арамшөптермен химиялық күресу амалынан басқа, елеулі айырмашылықтар байқалмады: арамшөптер-мен күресу амалы бойынша 0-20 см топырақ қабатында көлемдік массасы 1,16 гсм3 шегінде болды, кешенді тәсіл нұсқасында - 1,19 гсм3 . Арамшөптермен күрес тек гербицидтермен жүргізілген нұсқада өңдеу қабатының көлемдік массасы 1,22 гсм3 болып, егін сепкенге дейін арамшөп тұқым-дарының жаппай өсуіне мүмкіндік туғызды.
Арамшөптердің санына және түрлік құрамына топырақтың ылғалдану күйі елеулі әсер етеді. Ал, ол өз кезегімен арамшөптермен күресу тәсіліне тәуелді. ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz