Отбасыны зерттеу әдістері



1.Бақылау әдісі;
2.Әлеуметтік сауалнамалар, анкеталар;
3.Интервью;
4.Тренингтер өткізу;
5.Жағдаяттар шешу;
6. Шығарма жазу;
7.Сөйлемді жалғастыру;
8.Сурет салу әдісі т.б.
Диагностикалық жұмыс бақылау әдісінен басталды.
Бақылау–зерттелуші объектінің мақсатқа бағытталған, арнайы ұйымдастырылған зерттеу түрі. Бақылау табиғи жағдайдағы ата-ана мен баланың психологиялық ерекшеліктерін анықтауға көмектеседі. Бақылау барысында біз өз назарымызды ата-ананың баламен қарым-қатынастына, оның сәттіліктері мен сәтсізділігіне, реакцияларына, ата-аналардың балалар өміріне араласуына көңіл аудару т.б. Балалардың құрбылармен қатынасы қандай екенін біліп, ойын немесе сабақ кезіндегі мінез-құлық ерекшеліктерін анықтап, мәліметтер жинастыруға болады.
Анкета арқылы нақты сұрақтарға мәліметтер жинастырылады.Анкета екі түрге бөлінеді:
1.Тікелей анкета;
2.Сырттай анкета.
Анкетаның сұрақтары үшке бөлінеді:
А.Ашық сұрақ – сұраққа жауап беру.
Ә.Жабық сұрақ – жауап нұсқалары бар сұрақтар.
Б.Аралас – жауап нұсқалары бар және өз пікірін жазу керектігі.
Эксперимент жұмысы екі бағытта жүзеге асырылды. Бірінші бағытта ата-аналар мен балалардың арасындағы қарым-қатынас жағдайы, екінші бағытта ата-аналардың педагогикалық-психологиялық білімдері анықталып, қорытынды жасалынды.
Сурет салу әдісінде балаларға өз отбасының суретін салғызу арқылы оның отбасындағы орнын, отбасының жағдайын, баланың отбасында кімді жақсы көретінін,т.б. байқауға болады. Сурет бойынша сұрақтар қойып кейбір мәселелерді анықтаған жөн. Тәжірибеде сурет салу әдісі жиі қолданылады.
Мысалы, «Отбасы және оның балаға әсері» атты А.Ю. Монаховтың суретті тесті. Тесттің қорытындысы бойынша бала тәрбиесімен әкеге қарағанда ана көбірек айналысатынын анықтауға болады.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті
Педагогика - психология кафедрасы

СРО № 4

Тақырыбы:Отбасыны зерттеу әдістері

Орындаған: Агысова.М.Б
Топ: П-403у
Тексерген: Кошкимбаева Р.Х.

Семей 2015 жыл

Отбасының зерттеу әдістерінің түрлері:
1.Бақылау әдісі;
2.Әлеуметтік сауалнамалар, анкеталар;
3.Интервью;
4.Тренингтер өткізу;
5.Жағдаяттар шешу;
6. Шығарма жазу;
7.Сөйлемді жалғастыру;
8.Сурет салу әдісі т.б.
Диагностикалық жұмыс бақылау әдісінен басталды.

Бақылау - зерттелуші объектінің мақсатқа бағытталған, арнайы ұйымдастырылған зерттеу түрі. Бақылау табиғи жағдайдағы ата-ана мен баланың психологиялық ерекшеліктерін анықтауға көмектеседі. Бақылау барысында біз өз назарымызды ата-ананың баламен қарым-қатынастына, оның сәттіліктері мен сәтсізділігіне, реакцияларына, ата-аналардың балалар өміріне араласуына көңіл аудару т.б. Балалардың құрбылармен қатынасы қандай екенін біліп, ойын немесе сабақ кезіндегі мінез-құлық ерекшеліктерін анықтап, мәліметтер жинастыруға болады.
Анкета арқылы нақты сұрақтарға мәліметтер жинастырылады.Анкета екі түрге бөлінеді:
1.Тікелей анкета;
2.Сырттай анкета.
Анкетаның сұрақтары үшке бөлінеді:
А.Ашық сұрақ - сұраққа жауап беру.
Ә.Жабық сұрақ - жауап нұсқалары бар сұрақтар.
Б.Аралас - жауап нұсқалары бар және өз пікірін жазу керектігі.
Эксперимент жұмысы екі бағытта жүзеге асырылды. Бірінші бағытта ата-аналар мен балалардың арасындағы қарым-қатынас жағдайы, екінші бағытта ата-аналардың педагогикалық-психологиялық білімдері анықталып, қорытынды жасалынды.
Сурет салу әдісінде балаларға өз отбасының суретін салғызу арқылы оның отбасындағы орнын, отбасының жағдайын, баланың отбасында кімді жақсы көретінін,т.б. байқауға болады. Сурет бойынша сұрақтар қойып кейбір мәселелерді анықтаған жөн. Тәжірибеде сурет салу әдісі жиі қолданылады.
Мысалы, Отбасы және оның балаға әсері атты А.Ю. Монаховтың суретті тесті. Тесттің қорытындысы бойынша бала тәрбиесімен әкеге қарағанда ана көбірек айналысатынын анықтауға болады.
Отбасындағы қарым-қатынасты, баланың алаңдаушылық деңгейін, отбасы мүшелерін қабылдауын анықтау мақсатында Р.Бернс пен С.Кауфманның Отбасының кинетикалық суреті тестісін қолдану маңызды. Бұл тест зерттелінетін отбасының субьективтік жағдайлары туралы толық мәлімет береді.
Тесттер - тұлғаның жеке психологиялық қасиеттерін сонымен қатар, білімін, қабілеттері мен дағдыларын салыстырмалы көлемде өлшеу үшін арналған стандартталған тапсырмалар.
1.Оқушыларға сурет салу үшін ақ қағаз, қарындаш және өшіргіш берілді. Содан кейін өз отбасының суретін, ондағы отбасы мүшелерінің немен айналысатыны туралы бейнелеуге тапсырма берілді. Тестті өткізу кезінде оқушының барлық сұрақтарына жауап беріледі. Мысалы, қалай салғың келеді, солай сала бер (сурет салу кезінде оқушының барлық әрекеттерін жазу керек: суретті түсіндіруін, ишарасын, ымдарын, т.б.).
2.Оқушы суретті аяқтап болғаннан кейін, оқушымен келесі сұрақтар бойынша әңгіме жүргізілді:
- Суретте кім бейнеленген, отбасының әрбір мүшесі не істеп жүр?
- Отбасының мүшелері қайда жұмыс істейді және қайда оқиды?
- Отбасында тұрмыстық міндеттері қалай орындалады?
- Баланың басқа отбасы мүшелерімен қарым-қатынасы қалай? және т.б.
Отбасының кинетикалық суретін интерпретациялау кезінде келесі аспектілерге назар аударылады:
- отбасы суретінің құрылымын талдау (суретте отбасы мүшелерінің орналасу мен өзара әрекеттестігі);
- суреттегі бөлек отбасы мүшелері бейнесінің ерекшеліктерін талдау;
- бейнелеу процесін талдау (суреттің реттілігі, кідіріс, бейнелеу кезіндегі эмоционалдық реакциялары, өз суретін талдауы).
Отбасында бала мен ата-ананың қарым-қатынасының қалыптасуын зерттеу үшін А.Я.Варга және В.В.Столинің ата-аналармен балалардың қарым-қатынасын анықтау тестісін өткізуге болады. Тест 61 сұрақтар арқылы ата-ананың балаға қатынасының бес түрін диагностикалауға мүмкіндік береді: қабылдау - қабылдамау , кооперация, симбиоз, бақылау, баланың сәтсіздігіне деген қатынас.
1. Қабылдау - қабылдамау. Бұл шкала балаға деген эмоционалды жағымды немесе эмоционалды жағымсыз қарым-қатынасты көрсетеді. Шкаланың екі мазмұны болады: бірінде - бала ата-анасына қандай болса сол тұрғысында ұнайды. Ата-ана баланың жеке тұлғасын құрметтейді, оған жақсы қарайды, баламен бірге көп уақыт өткізуге ұмтылады, оның қызығушылығы мен жоспарын қолдайды, екіншісінде: ата-ана өзінің баласын жаман, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Жас отбасымен әлеуметтік жұмыстың негіздері
Қазіргі кездегі отбасының ерекшеліктері. Толық емес отбасынан шыққан балалардың психикасының даму ерекшеліктері
Отбасы ұғымы
Отбасы түрлері және оның қызметтері
Отбасы әлеуметтануы туралы
Қытай халық Республикасындағы ұлтаралық саясатты жүзеге асыру ерекшеліктері
Ажырасудың негізгі себептері
Ата - аналармен жүргізілетін жұмыстағы сынып жетекшісінін негізгі міндеттері
Отбасының репродуктивті функциясы
Дәстүрлі және қазіргі отбасыларға салыстырмалы талдау
Пәндер