Арматуралық болаттар. Суық штамптауға арналған болаттар
1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
2.1. Арматуралық болаттар
2.2. Болаттардың механикалық қасиеттері
3. Қорытынды
4. Қолданылған әдебиеттер тізімі
2. Негізгі бөлім
2.1. Арматуралық болаттар
2.2. Болаттардың механикалық қасиеттері
3. Қорытынды
4. Қолданылған әдебиеттер тізімі
Болат дегеніміз – темірдің, көміртектің (У), рудадан қалған қоспалардың және легирлей қосымшалардың қорытпасы. Болат көміртекті және легирленген болады. Көміртекті болаттар көміртектің мөлшеріне қарай бөлінеді: 1) – аз көміртекті, көміртектің мөлшері 0,09-0,23%; 2) – орта көміртекті, көміртектің мөлшері 0,24-0,50%; 3) – көп көміртекті, көміртектің мөлшері 0,51-1,20%; Құрылыс металл конструкцияларда негізінде аз көміртекті болаттар қолданылады, олардың пластикалық қасиеттері жоғары және дәнекерлеу қасиеттері жақсы. Легирленген болаттар үш топқа бөлінеді: 1) – аз легирленген, легирлеу қосымшалардың мөлшері 2,5%-ға дейін; 2) – орта легирленген, легирлеу қосымшалардың мөлшері 2,6-10%; 3) – көп легирленген, легирлеу қосымшалардың мөлшері 10% көп. Құрылыс металл конструкцияларда негізінде аз легирленген болаттар қолданылады, бірақ кейбір жағдайда орта легирленген болаттарда қолданылады. Болаттарды мартен және конвертор қорыту тәсілімен жасайды. Болаттардың қасиеттері және сапасы негізінде механикалық қасиеттері мен және химиялық құрамымен сипатталынады.
Металл конструкцияларында негізінде болаттар және алюминий қорытпалар қолданылады. Болат материалы – прокатты және құйма түрінде пайдаланады және олардың дәнекерлену қасиеттері жақсы болады. Алюминий қорытпалардың беріктігі жоғары және ӛте жақсы пластикалық қасиеттері болады. Құрылыс конструкцияларда 95% прокатты болат қолданылады, алюминий қорытпалар негізінде қорғау конструкцияларда қолданылады.
Металл конструкцияларында негізінде болаттар және алюминий қорытпалар қолданылады. Болат материалы – прокатты және құйма түрінде пайдаланады және олардың дәнекерлену қасиеттері жақсы болады. Алюминий қорытпалардың беріктігі жоғары және ӛте жақсы пластикалық қасиеттері болады. Құрылыс конструкцияларда 95% прокатты болат қолданылады, алюминий қорытпалар негізінде қорғау конструкцияларда қолданылады.
1. Металлические конструкции. Элементы конструкций. Том І. Учебник для студентов ВУЗов, обучающихся по специальности ПГС. Под ред. Горева В.В., 2-е издание: - М.: Высшая школа, 2001. – 551с.
2. Металлические конструкции. Учебник для студентов ВУЗов, обучающихся по специальности ПГС. Под ред. Беленя Е.И., 6-е издание. – М.: Стройиздат, 1986-560с.
2. Металлические конструкции. Учебник для студентов ВУЗов, обучающихся по специальности ПГС. Под ред. Беленя Е.И., 6-е издание. – М.: Стройиздат, 1986-560с.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар факультеті
Метал технологиясы
СРО
Тақырыбы: Арматуралық болаттар. Суық штамптауға арналған болаттар
Орындаған: Тексерген:
ПСМ-219 тобының студенті Жетекші: Тлеуғали.Е.Т
_____ Темирханова Р.Т. (жетекшінің Т.А.Ж.)
(қолы)
_____ _______ _____ _______
(бағасы) (күні) (бағасы) (күні)
Семей
2015 ж.
Мазмұны
1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
2.1. Арматуралық болаттар
2.2. Болаттардың механикалық қасиеттері
3. Қорытынды
4. Қолданылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Болат дегеніміз - темірдің, көміртектің (У), рудадан қалған қоспалардың және легирлей қосымшалардың қорытпасы. Болат көміртекті және легирленген болады. Көміртекті болаттар көміртектің мөлшеріне қарай бөлінеді: 1) - аз көміртекті, көміртектің мөлшері 0,09-0,23%; 2) - орта көміртекті, көміртектің мөлшері 0,24-0,50%; 3) - көп көміртекті, көміртектің мөлшері 0,51-1,20%; Құрылыс металл конструкцияларда негізінде аз көміртекті болаттар қолданылады, олардың пластикалық қасиеттері жоғары және дәнекерлеу қасиеттері жақсы. Легирленген болаттар үш топқа бөлінеді: 1) - аз легирленген, легирлеу қосымшалардың мөлшері 2,5%-ға дейін; 2) - орта легирленген, легирлеу қосымшалардың мөлшері 2,6-10%; 3) - көп легирленген, легирлеу қосымшалардың мөлшері 10% көп. Құрылыс металл конструкцияларда негізінде аз легирленген болаттар қолданылады, бірақ кейбір жағдайда орта легирленген болаттарда қолданылады. Болаттарды мартен және конвертор қорыту тәсілімен жасайды. Болаттардың қасиеттері және сапасы негізінде механикалық қасиеттері мен және химиялық құрамымен сипатталынады.
Металл конструкцияларында негізінде болаттар және алюминий қорытпалар қолданылады. Болат материалы - прокатты және құйма түрінде пайдаланады және олардың дәнекерлену қасиеттері жақсы болады. Алюминий қорытпалардың беріктігі жоғары және ӛте жақсы пластикалық қасиеттері болады. Құрылыс конструкцияларда 95% прокатты болат қолданылады, алюминий қорытпалар негізінде қорғау конструкцияларда қолданылады.
Арматуралық болаттар
Болаттың химиялық құрамы Болаттың химиялық құрамы әр түрлі қосымшалардың және қоспалардың мөлшері процентпен сипатталынады. Көміртек (У) - аққыштық шекті және беріктікті ұлғайтады, бірақ дәнекерлену және пластикалық қасиеттерін төмендетеді, сондықтан МК аз көміртекті болаттар қолданылады. Болаттың құрамына арнайы легирлену қосымшаларды енгізеді, олар болаттардың қасиеттерін жақсартады. Мысалы: Кремний (С) - беріктігін ұлғайтады, бірақ төзімділігін дәнекерлену қасиеттерін және соққы тұтқырлығын төмендетеді. Кремнийдің жағымсыз әсері марганең (Г) қосымшаның көп мөлшерімен басылады (төмендетеді). Марганец (Г) - u y , ұлғайтады, пластикалық қасиеттерін төмендетеді; Мыс (Д) - беріктікті, коррозияға төзімділігін ұлғайтады;
Алюминий (Ю) - соққы тұтқырлығын ұлғайтады, фосфордың жағымсыз әсерін төмендетеді; Азот (А) - легирлеу элементтермен қосыла болаттың механикалық қасиеттерін жақсартады; Легирлеу қосымшалар - никель (Н), ванадий (Ф), вольфрам (В), молибден (М), титан (Т), бор (Р) азкөміртекті болаттардың беріктігін және механикалық қасиеттерін жақсартады. Кейбір қоспалар зиянды болады: Фосфор - пластикалық және соққы тұтқырлық қасиеттері төмендейді, төмен температураның әсерінен болат морт қирауы мүмкін ( % 045,0 ); Күкірт - беріктігін төмендетеді, дәнекерленген кезде жарықшақтардың пайда болуына себеп болады (0,055-0,040%); О2, Н2, N - оттегі, сутегі, азот - балқытылған болатқа аудан О2, Н2, N түскен жағдайда болаттың морттылығы күшейтіледі. Болатты балқытып қорытқан кезде, болаттың ашыту дәрежесіне байланысты олар бөлінеді: - тынық болат; - жартылай тынық болат; - қайнатылған болат. Егер балқытқан болатты ашытпасақ, онда газдар сыртқа шығып болат қайнаған су сияқты болады. Осындай болаттарды қайнатылған деп айтады. Бұндай болаттардың құрамында кӛпдеген газдар болады және тез суытылғаннан, болаттың құрамы біртекті емес болады. Сондықтан балқытылған болаттың құрамына ашытқыш элементтер қосады - кремний (0,120,30%) және алюминий (0,1%) дейін. Осы элементтер болаттың құрамындағы еріген оттегімен (О2) қосылып, оның жағымсыз әсерін тӛмендетеді. Осы процессті - ашыту процесс деп санайды және бұл кезде жылу шығарылады. Ашытқан процестен кейін болатты тындырады және оны тынық деп атайды. Қайнатылған және тынық болат ортасындағы болаттың сапасы жартылай тынық болаттың түріне сәйкес. Бұл жағдайда болатты кремний элементпен ашытады (0,050,15%). Тынық болаттың құрамы біртекті, дәнекерлену қасиеттері жақсы, динамикалық әсерге және морт қирауына жақсы қарсыласады. Бірақ олар қайнатылған болаттармен салыстырсақ 12% қымбат, сондықтан оны қолдану шектелінеді. Механикалық қасиеттер бойынша болаттар бӛлінеді: 1) жай берікті, оған аз кӛміртекті болаттар жатады, кӛміртектің (У) мӛлшері - 0,22%, аққыштық шегі 270 y МПа дейін, ал беріктік шегі 390 u МПа дейін ( u үзілуге уақытша кедергісі); 2) жоғары берікті, оған аз легирленген болаттар жатады: 390 305y МПа, 540440 u МПа дейін; 3) өте жоғары берікті, оған аз легирленген және термиялық бекемделген болаттар жатады: 600 410y МПа, 700 570u МПа; Металлургия зауыттары жай берікті болаттарды үш топ бойынша дайындайды: А тобы - механикалық қасиеттерге гарантия беріледі; Б тобы - химиялық қасиеттерге гарантия беріледі;
В тобы - механикалық және химиялық қасиеттерге гарантия беріледі. Металл конструкцияларда В топтағы болатты қолданады. Аз кӛміртекті болаттардың маркасы ГОСТ 380-71*. ГОСТ 23570-79; ГОСТ 1928273*, ГОСТ 19281-73* әріппен және сандармен белгіленеді. Мысалы: ВСт3 сп5; ВСт3Г пс5; В - болат В топ бойынша дайындалған, оның механикалық және химиялық қасиеттеріне гарантия берілген; Ст - сталь, болат; З - азкөміртекті болат маркасының нөмірі. Болаттардың маркасы химиялық құрамы және механикалық қасиеттері бойынша келесі түрі болады СтО... Ст5, МК Ст3 қолданылады, олар беріктігі жоғары, пластикалық және дәнекерлену қасиеттері жақсы; Сп - ашыту дәрежесі, спокойная - тынық; Пс - полуспокойная - жартылай тынық; Кп - кипящая - қайнатылған. Г - құрамында марганец мӛлшері жоғары; 5 - болаттың категориясы, аз көміртекті болаттар соққы тұтқырлық қасиеттері бойынша 6 категорияға бөлінеді. Әр категорияға болаттың химиялық құрамы, уақытша кедергісінің мөлшері және салыстырмалы ұзару деформациясы белгіленген. Болат 18 сп, 18 Г сп Болат В топ бойынша дайындалған, 0,18% кӛміртектің мӛлшері; Көпір конструкцияларды, гидротехникалық құрылыста және ӛте жауапты конструкцияларда аз көміртекті болаттарды маркасы М16с және 16Д ... жалғасы
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар факультеті
Метал технологиясы
СРО
Тақырыбы: Арматуралық болаттар. Суық штамптауға арналған болаттар
Орындаған: Тексерген:
ПСМ-219 тобының студенті Жетекші: Тлеуғали.Е.Т
_____ Темирханова Р.Т. (жетекшінің Т.А.Ж.)
(қолы)
_____ _______ _____ _______
(бағасы) (күні) (бағасы) (күні)
Семей
2015 ж.
Мазмұны
1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
2.1. Арматуралық болаттар
2.2. Болаттардың механикалық қасиеттері
3. Қорытынды
4. Қолданылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Болат дегеніміз - темірдің, көміртектің (У), рудадан қалған қоспалардың және легирлей қосымшалардың қорытпасы. Болат көміртекті және легирленген болады. Көміртекті болаттар көміртектің мөлшеріне қарай бөлінеді: 1) - аз көміртекті, көміртектің мөлшері 0,09-0,23%; 2) - орта көміртекті, көміртектің мөлшері 0,24-0,50%; 3) - көп көміртекті, көміртектің мөлшері 0,51-1,20%; Құрылыс металл конструкцияларда негізінде аз көміртекті болаттар қолданылады, олардың пластикалық қасиеттері жоғары және дәнекерлеу қасиеттері жақсы. Легирленген болаттар үш топқа бөлінеді: 1) - аз легирленген, легирлеу қосымшалардың мөлшері 2,5%-ға дейін; 2) - орта легирленген, легирлеу қосымшалардың мөлшері 2,6-10%; 3) - көп легирленген, легирлеу қосымшалардың мөлшері 10% көп. Құрылыс металл конструкцияларда негізінде аз легирленген болаттар қолданылады, бірақ кейбір жағдайда орта легирленген болаттарда қолданылады. Болаттарды мартен және конвертор қорыту тәсілімен жасайды. Болаттардың қасиеттері және сапасы негізінде механикалық қасиеттері мен және химиялық құрамымен сипатталынады.
Металл конструкцияларында негізінде болаттар және алюминий қорытпалар қолданылады. Болат материалы - прокатты және құйма түрінде пайдаланады және олардың дәнекерлену қасиеттері жақсы болады. Алюминий қорытпалардың беріктігі жоғары және ӛте жақсы пластикалық қасиеттері болады. Құрылыс конструкцияларда 95% прокатты болат қолданылады, алюминий қорытпалар негізінде қорғау конструкцияларда қолданылады.
Арматуралық болаттар
Болаттың химиялық құрамы Болаттың химиялық құрамы әр түрлі қосымшалардың және қоспалардың мөлшері процентпен сипатталынады. Көміртек (У) - аққыштық шекті және беріктікті ұлғайтады, бірақ дәнекерлену және пластикалық қасиеттерін төмендетеді, сондықтан МК аз көміртекті болаттар қолданылады. Болаттың құрамына арнайы легирлену қосымшаларды енгізеді, олар болаттардың қасиеттерін жақсартады. Мысалы: Кремний (С) - беріктігін ұлғайтады, бірақ төзімділігін дәнекерлену қасиеттерін және соққы тұтқырлығын төмендетеді. Кремнийдің жағымсыз әсері марганең (Г) қосымшаның көп мөлшерімен басылады (төмендетеді). Марганец (Г) - u y , ұлғайтады, пластикалық қасиеттерін төмендетеді; Мыс (Д) - беріктікті, коррозияға төзімділігін ұлғайтады;
Алюминий (Ю) - соққы тұтқырлығын ұлғайтады, фосфордың жағымсыз әсерін төмендетеді; Азот (А) - легирлеу элементтермен қосыла болаттың механикалық қасиеттерін жақсартады; Легирлеу қосымшалар - никель (Н), ванадий (Ф), вольфрам (В), молибден (М), титан (Т), бор (Р) азкөміртекті болаттардың беріктігін және механикалық қасиеттерін жақсартады. Кейбір қоспалар зиянды болады: Фосфор - пластикалық және соққы тұтқырлық қасиеттері төмендейді, төмен температураның әсерінен болат морт қирауы мүмкін ( % 045,0 ); Күкірт - беріктігін төмендетеді, дәнекерленген кезде жарықшақтардың пайда болуына себеп болады (0,055-0,040%); О2, Н2, N - оттегі, сутегі, азот - балқытылған болатқа аудан О2, Н2, N түскен жағдайда болаттың морттылығы күшейтіледі. Болатты балқытып қорытқан кезде, болаттың ашыту дәрежесіне байланысты олар бөлінеді: - тынық болат; - жартылай тынық болат; - қайнатылған болат. Егер балқытқан болатты ашытпасақ, онда газдар сыртқа шығып болат қайнаған су сияқты болады. Осындай болаттарды қайнатылған деп айтады. Бұндай болаттардың құрамында кӛпдеген газдар болады және тез суытылғаннан, болаттың құрамы біртекті емес болады. Сондықтан балқытылған болаттың құрамына ашытқыш элементтер қосады - кремний (0,120,30%) және алюминий (0,1%) дейін. Осы элементтер болаттың құрамындағы еріген оттегімен (О2) қосылып, оның жағымсыз әсерін тӛмендетеді. Осы процессті - ашыту процесс деп санайды және бұл кезде жылу шығарылады. Ашытқан процестен кейін болатты тындырады және оны тынық деп атайды. Қайнатылған және тынық болат ортасындағы болаттың сапасы жартылай тынық болаттың түріне сәйкес. Бұл жағдайда болатты кремний элементпен ашытады (0,050,15%). Тынық болаттың құрамы біртекті, дәнекерлену қасиеттері жақсы, динамикалық әсерге және морт қирауына жақсы қарсыласады. Бірақ олар қайнатылған болаттармен салыстырсақ 12% қымбат, сондықтан оны қолдану шектелінеді. Механикалық қасиеттер бойынша болаттар бӛлінеді: 1) жай берікті, оған аз кӛміртекті болаттар жатады, кӛміртектің (У) мӛлшері - 0,22%, аққыштық шегі 270 y МПа дейін, ал беріктік шегі 390 u МПа дейін ( u үзілуге уақытша кедергісі); 2) жоғары берікті, оған аз легирленген болаттар жатады: 390 305y МПа, 540440 u МПа дейін; 3) өте жоғары берікті, оған аз легирленген және термиялық бекемделген болаттар жатады: 600 410y МПа, 700 570u МПа; Металлургия зауыттары жай берікті болаттарды үш топ бойынша дайындайды: А тобы - механикалық қасиеттерге гарантия беріледі; Б тобы - химиялық қасиеттерге гарантия беріледі;
В тобы - механикалық және химиялық қасиеттерге гарантия беріледі. Металл конструкцияларда В топтағы болатты қолданады. Аз кӛміртекті болаттардың маркасы ГОСТ 380-71*. ГОСТ 23570-79; ГОСТ 1928273*, ГОСТ 19281-73* әріппен және сандармен белгіленеді. Мысалы: ВСт3 сп5; ВСт3Г пс5; В - болат В топ бойынша дайындалған, оның механикалық және химиялық қасиеттеріне гарантия берілген; Ст - сталь, болат; З - азкөміртекті болат маркасының нөмірі. Болаттардың маркасы химиялық құрамы және механикалық қасиеттері бойынша келесі түрі болады СтО... Ст5, МК Ст3 қолданылады, олар беріктігі жоғары, пластикалық және дәнекерлену қасиеттері жақсы; Сп - ашыту дәрежесі, спокойная - тынық; Пс - полуспокойная - жартылай тынық; Кп - кипящая - қайнатылған. Г - құрамында марганец мӛлшері жоғары; 5 - болаттың категориясы, аз көміртекті болаттар соққы тұтқырлық қасиеттері бойынша 6 категорияға бөлінеді. Әр категорияға болаттың химиялық құрамы, уақытша кедергісінің мөлшері және салыстырмалы ұзару деформациясы белгіленген. Болат 18 сп, 18 Г сп Болат В топ бойынша дайындалған, 0,18% кӛміртектің мӛлшері; Көпір конструкцияларды, гидротехникалық құрылыста және ӛте жауапты конструкцияларда аз көміртекті болаттарды маркасы М16с және 16Д ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz