Шырайгүл өсімдігі, күтіп баптау технологиясы

Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Алқалар тұқымдасы
2. Алқалар тұқымдасының түрлері
3. Шырайгүл өсімді, ерекшелігі
4. Шырайгүл өсімдігін күтіп .баптау

Пайдаланылған әдебиеттер:

Ертеден өсімдіктер азық пен дәрілік шикізат ретінде ғана бағаланды. Навуходоносор патшасының бұйрығымен шөл далада салынған Семирамиданың аспалы бақтары ертеде әлемнің жеті кереметінің бірі болып саналған. Бұрыннан Ежелгі Грецияда өзіміз жақсы білетін гиацинт өсімдігін өсіреді. Ол грек тілінен аударғанда «жаңбыр гүлі» деген мағынаны береді. Грек аңызы бойынша, Гиацинт Спарта патшасының ұлы болған. Ол өте сұлу болғандықтан онымен құдайлар да достасты. Оңтүстік желдің құдайы Зефир мен Аполлон құдайы Гиацинтпен жиі күш пен ептілікке сайысты. Бір жолы Аполлон дискті бұлттардың дәл астына лақтырды, ал Зефир жеңілгісі келмей қатты үрледі, құлаған диск Гиацинтке ажалды жара әкелді. Қапаланған Аполлон спарта жігітінің қан тамшыларын таңдаулы гүлдер-гиацинттерге айналдырды. Бақшалы сарыгүлдер ортағасырлық христиандардың пікірі бойынша Құдай ананың ана жүрегінің азаптарын бейнелейді.Алғашқыда сарыгүлдерді Еуропадағы монастырлар мен сарайлардың жанында отырғызылған, кейін қарапайым қала тұрғындары да отырғыза бастады. Гүл өсіруші мамандар ақтан қараға дейін түрлі түсті гүлдерді өсірді. Сарыгүл атауын Ирида ежелгі грек әйел құдайынан алды. Гладиолустың биік гүлденгіш сабағын ежелгі римдіктер қан тамшылаған суырылған семсерге ұқсатты.Латын тілінен аударғанда семсер «гладиус», осыдан гүлдің атауы алынды.Римдіктер гладиолустарды гладиаторларға арнады , ал ортағасырларда гладиолустың баданасын мойнына ілген адам зақымданбайды деген сенім болған. Көптеген ботаниктердің пікірі бойынша , адамдар гүлзарға отырғызған алғашқы гүл – нәркес болып табылады. Ежелгі грек аңызы бойынша , Нәркес есімді жігіт бұлақ суындағы өз бейнесін көріп , ғашық болып қалады.Ұйқы мен тыныштығын жоғалтып ол күнде бұлақ суына қайта оралатын , соңында мүлдем жоқ болып кетті.Ал бұлақ жағасында хош иісті ақ гүл өсіп шықты. Раушанды гүлдердің патшайымы деп атайды. Оның отаны – Парсы елі , ежелде Гүлістан «раушан бағы» деп аталған.Ежелгі гректерде бұл гүл махаббаттың , ал католиктерде ерекше рақымшылықтың символы болып саналатын.Францияда раушан гүлдерін өсіру құқығы бәрінде болмаған.Бүгінде раушан гүлдерінің 30 мыңнан аса түрі бар, олардың өсірілуі көбісі атақты адамдар немесе белгілі бір оқиғалармен байланыстырылған.

1. Ізтаев.Ә.І, Ермекбаев С.Б «Өсімдік шаруашылығы негізінде астықтану», Алматы, 2014.
2. Ізтаев.Ә.І, Отыншиев Б «Астықтану және диқаншылық негіздері», Алматы «Қайнар» 1994.