Адам өміріндегі достықтың мәні

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігі

Шәкәрім атындағы Семей Мемлекеттік Университеті

СӨЖ №2

Тақырыбы: Адам өміріндегі достықтың мәні.

Орындаған: Жарылқасын А. Б

Топ: Т-441

Тексерген: Серикбаева Н. Б

Семей 2015 жыл

Жоспар:

I . Достық.

II. Қазақ мақал-мәтелдерінің бір арнасы - достық.

III . Достықтың Құран-кәрімде сипатталуы.

IV. ҚОРЫТЫНДЫ.

I . Достық - адамдардың бір-біріне адал, қалтқысыз сеніп, бір мүдделі, ортақ көзқараста болатын қасиеті. Достық өзара жауапкершілік пен қамқорлықтың, рухани жақындықтың белгісі. Нағыз достық кісіге шабыт беріп, өмірде кездесетін түрлі сәтсіздіктерге мойымауға, басқа түскен қайғы мен қиыншылықты бірге көтеруге жәрдемдеседі. Дос-жарандардың мінездері әр түрлі болып келуі мүмкін. Мысалы, біреуінде қызбалық не шабандық, екіншісінде тұйықтық не жігерсіздік байқалса да, бұлар достыққа кедергі бола алмайды, қайта нағыз достық осындай кемшіліктерден арылуға көмектеседі. Сатқындық, екі жүзділік, өтірікшілік, өзімшілдік достықпен сыйыспайды

Дүниедегі ең ұлы сезімдердің бірі - достық. Әр адам дүниеге келгеннен кейін, ес білгеннен-ақ жан дүниесіндегі сырын, мұң-шерін тарқатып, қуанышы мен қайғысын бөлісетін дос іздейді. Қандай да бір қиындыққа тап болса, оны досыңмен бөлісіп, досыңның ақылын тыңдап, шешім таба аласың. Менің ойымша, басқаға жақсы да адал дос болу үшін, ең алдымен, түсінік, адамды тыңдай білу, ақыл бере білу қабілеті жоғары болуы тиіс.

Достық адамдардың ең алдымен бір-біріне сенуінен басталады. Ол артқан сайын, достық та қатая түседі. Ал бір-біріне сенімі жоқ, дегенмен өздерін дос санайтындар да бар, ол жалған достық - бірде бар, бірде жоқ.

«Достық» туралы нақты ой айтқан философ А. Шопенгауэр өзінің «Өмірлік данышпандықтың афоризмдері» деген еңбегінде: «Нағыз шынайы достық адамдардың бір-бірімен терең, таза және адал қарым-қатынасын қажет етеді. Бұл дегеніміз - досыңыздың қайғысы мен қуанышына ортақтаса білу деген сөз. Осының бәрі адамның табиғи өзімшілдік, өркөкіректік қасиеттерін жояды» деген. Күнделікті өмірде көңіліңе шапағат сәулесін шашып, сенің төрт құбылаңды тең ететін айналаңдағы достарыңның басы бұзылмағаны қандай жақсы.

Парсы жазушысы Кабустың әйгілі «Қабуснама» кітабында былай делінген екен: «Ей, перзентім! Мынаны білгейсің: адамға тірісінде доссыз болмайды. Адамның доссыз болғанынан ағайынсыз болғаны жақсы. Бір данышпаннан: «Дос пен ағайынның қайсысы жақсы?» - деп сұрапты. Данышпан «Дос жақсы», - депті. Сол үшін достарыңның ісі жайында ойла, оларға сәлем-сауқат жіберіп тұр және қамқор бол. Себебі, әркім өз досын жадында тұтпаса, достары да оны есінде сақтамайды, ақырында ол доссыз қалатын болады». Және халықта «Алтын берген - дос емес, ақыл берген - дос» деген мақал бар. Достық - бұл өмірдегі еш нәрсемен бағаланбайтын құндылық.

Дос табу оңай, ал оны сақтау қиын. Сенім мен жарқын көңіл - достықты берік ететін тірек саналады. Өзі шынайы дос бола білген адамның достары да көп болады және жер бетінде өзін жалғыз сезінбейді. Күнделікті өмірде көңіліңе шапағат сәулесін шашып, сенің төрт құбылаңды тең ететін айналаңдағы достарыңның басы бұзылмағаны қандай жақсы.

II. Қазақ мақал-мәтелдерінің бір арнасы - достық.

Мақал-мәтелдердің бір алуаны достыққа, жолдастыққа арналып, халық даналығында ерекше мән беріледі. «Дос жылатып айтар, дұшпан күлдіріп айтар», «Дос басқа қарайды, дұшпан аяққа қарайды», «Досыңмен дос болғанға шаттан, дұшпанмен дос болғаннан сақтан» деп достық пен дұшпандық, жақсы жолдас пен жаман жолдасты салыстыра отырып, жақсы жолдасты үлгі етсе, «Досы көпті жау алмайды, ақылы көпті дау алмайды», «Дос көтерер көңілді, мал көтерер өлімді», «Босқа бергенше, досқа бер», «Жолдасы көптің қолдасы көп» деп дос, достық, достың қадірін сөз етсе,

«Басыңды дауға берсең де, жолдасыңды жауға берме», «Шын жолдас сөзге берік, елге серік» деп адал достықты насихаттайды.

III . Достықтың Құран-кәрімде сипатталуы.

Мұхаммед пайғамбарымыздың Хадистерінде достық, достықтың қадіріне жету, достың адал ниетіне ыстық ықыласпен жауап беру керектігін уағыздайды: «Жаман достан - жалғызым жақсы, жалғыздықтан - жақсы достық жақсы, үнсіз отырғаннан -пайдалы сөз жақсы, пайдасыз сөзден - үнсіз отырған жақсы». «Достық та, дұшпандық та ұрпақтан ұрпаққа мирас болып қалатын нәрселер».

«Достарын алдаушы, оларға зиян келтіруші немесе оларға амал-айла жасаушы адам бізбен (мұсылмандармен) бірге емес». «Адам досы үшін даналық сөзден артық еш нәрсе сыйлай алмайды. Өйткені сол даналық арқылы Алла оны тура жолға салады, әйтпесе жаман жолдан сақтайды». «Жақсы достық - ұсақ-түйек (иіссу, әтір, сабын) сататын дүкен сияқты. Ешқандай сауда жасамасаң да, дүкендегі заттардың иісінен ләззат алып тұрасың».

IV. ҚОРЫТЫНДЫ

Достық туралы ұлы философтар мен ақын-жазушыларға қоса, ұстаздар мен педагог-психолог ғалымдардың ой толғамағаны, оның мәнін, сырын білуге талпынбағаны кемде-кем. Мұның өзі достықтың адам өмірінде алатын келелі орнына, зор маңызына байланысты екені даусыз.

Өз группаластарымның сауалнама нәтижесі бойынша достарының көп болғанын қалайтынын, достыққа берік, қиналған кезде қол ұшын беретінін, дос болу үшін кейбіріне оқитын кітабы, көретін киносы, ұнататын киім үлгілерінің түрлі болуы т. б. әсер етпейтінін байқадым. Мәселен, достардың бірі сабырлы, бірі ұшқыр, бірі ұяң болуы ықтимал. Бірақ бұл айырмашылықтар өзінен-өзі олардың арасында тамаша берік достықтың орнауына кедергі емес, қайта себепші болуы мүмкін. Жаныңның таза, жүзіңнің жылы, ақылды, сабақты жақсы оқитын болу - достықтың басты белгілері. «Жақсы адам -тәңірдің нұры» - деп сол үшін айтса керек. Алайда өзімізге сенімсіз болған

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.