Кәсіпорынның өндірістік қорлары туралы

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы ғылым және білім министрлігі

Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті

СӨЖ

Тақырыбы: Кәсіпорынның өндірістік қорлары

Орындаған:Мұратқалиев Н. Қ.

Оқу тобы:ТК-223

Тексерген:Нұралина Қ. Т.

Семей қаласы, 2015 жыл

Жоспар

1 Негізгі өндірістік қорлар және оның түрлері

2 Өндіріс қорларын тиімді пайдалану

3 Пайдаланған әдебиеттер

Негізгі өндірістік қорлар және оның түрлері

Негізгі қорлар мен айналым қорлар өндірістік қорларды құрайды.

Негізгі қорлар дегеніміз өндірістік процесске бірнеше рет қатысып, өзінің құнын тозған сайын бірте-бірте дайын өніге ауыстыратын өндірістік қорлардың бірін айтады.

Айналым қорлар дегеніміз өндірістік процесске бір-ақ рет қатысып, өзінің құнын дайын өніге бір циклда толық ауыстыратын және өзінің бастапқы физикалық қасиеттерінің барлығын жоятын өндірістік құралдардың бір бөлігін айтады.

Негізгі қорлар:

1) Өндірістік: өнеркәсіп, құрылыс, ауыл шаруашылығы, көлік құралдары, байланыс сауда, басқа да материалдық салалар жатады.

2) Өндірістік емес: денсаулық сақтау, білім беру, тұрыстық-коммуналдық шаруашылық, мәдениет т. б

Негізгі өндірістік қорлар деген материалдық өндіріс сферасында әрекет ететін өндірістік процеске тікелей немесе жанаа түрде қатысатын қорларды айтады.

Негізгі өндірістік еес қорлар деген кәсіпорынның қарамағындағы бухгалтерлік балансында тұрған және өндірістік процеске әсер етпейтін обьектілер.

Негізгі қор өндірістік процеске қатысуына қарай екі топқа бөлінеді:

Актив

Пассив

Актив бөлігі ( машина құрал жабдық) өндірістегі өнімнің саны мен сапасына тікелей әсер етеді.

Пассив бөлігі негізгі қорлардың ғимарат, құрылыс және өндірістік процеске қажетті жақтарын қарайды.

Кәсіпорынның негізгі өндірістік қорлары бойынша шаруашылық айналымын жүргізу үшін мынадай сатылардан тұрады:

негізгі қордың тозу сатысы;

амортизациясы сатысы;

капитал салымдарын жүзеге асыру жолдарының сатысы.

Кәсіпшілдіктің негізгі мақсаты пайда табуды жүзеге асыру үшін міндетті шартыинвестициялау, өндіріс, өткізу және тұтыну сатыларын енгізетін капиталдың ұдайы өндірісін жоспарлау болып табылады. Негізгі капитал негізгі құралдары кірістерді, сондай-ақ, бітпеген ұзақ мерзімді бейматериалдық активтер және жаңа ұзақ мерзімді қаржылық инвестицияларды енгізеді.

Негізгі өндірістік қорлар елдің экономикалық потенциалдарының маңызды сипаттарының бірі боып табылады. Сондықтан, олардың өндіріске ықпал етуін, оларды пайдаланудағы ең тиімді шарттарын зерттеу ерекше маңызды. Негізгі өндірістік қорларды активті және пассивті салыстыру түрінде, олардың сапалық пайда болуының функционлдық құрылымын зерттеп көрсету мүмкін емес. Бұл классификацияда негізгі өндірістік өндірістік қорлардың іріленген топртарының бар болуына негізделеді.

Негізгі қорлардың активті бөлігінің өсуі тура нәтиже береді: өнім шығарылуының жоғарылауы, кәсіпорын қызметі көрсеткіштерінің жақсаруы және ғылыми-техникалық прогресстің жетілуімен бірге негізгі өндірістік қорлардың активті бөлігінің бүкіл өнеркәсіп бойынша да, жеке салалар бойынша да көбею тенденциясы да күшейеді. Әдетте, жаңа кәсіпорындардағы құрал-жабдықтардың құны салыстырмалы мөлшердегі ескі кәсіпорындардың негізгі өндірістік қорларындағы құнынан жоғары болады.

Пассивті бөлімінің анализінде кейбір кәсіпорындарда ерекшелік байқауға болады. Кейбір жағдайларда пассивті бөлімі өсуі мүмкін. Бұл өндірістің ерекше шарттарын талап ететін (мысалы, тазалық, ылғалдылық, ауа температурасы бойынша) өнім өндіргенде мүмкін, бұл жағдай жаңа өндірістік ғимараттарды салуға шығындарды тез көбейтеді. Пассивті бөліктің өсуі кейде қазіргі кездегі әлеуметтік талаптарға сәйкес ескі кәсіпорындарды қайта өңдеуге ірі капитал салымдары есебімен болады. Алайда, басқа да теңдік жағдайларда негізгі өндірістік қорларының активті бөлігінің үлесін ең прогрессивті құрал-жабдықтарды неғұрлым тиімді жобалауды орнату жолымен жоғарылату қажет.

Негізгі өндірістік қорлардың құрылымына ең алдымен кәсіпорынның техникалық дәрежесіне әсер етуі мүмкін. Өндірістік процестер механизациясы, кәсіпорындарды алдыңғы қатарлы техникамен жабдықтау, негізгі өндірістік қорлардың жалпы құнындағы жұмыс машиналары мен құрал-жабдықтардың үлес салмағын жоғарылатады. Негізгі өндірістік қорлардың құрылымы өндірістің географиялық орналасуына тәуелді.

Өндіріс қорларын тиімді пайдалану

Әрбір кәсіпорын өз капиталының тиімді пайдалануына мүдделі. Материалдық игіліктерді өндірумен байланысты кәсіпорын пайдаланатын қандай да болсын капитал өз қозғалысын ақша түрінде бастайды. Өндіріс қорларын оңтайлы пайдалану тиімділігін арттырудың үш басты бағытын бөліп айтуға болады:

1) бірінші бағыт негізгі капиталға қатысты. Ол қорқайырымын мына негізгі шаралардың көмегімен арттыруды (немесе қорсыйымдылығының төмендеуін) көздейді:

- анықталмаған, әрекет етпейтін жабдықтарды жою;

- актив қорлар үлесін көбейту, пассив қорлардың шығыстарын қысқарту;

- жабдықтың жұмыс ауысымы коэффициентін арттыру (тұрып қалуды болдырмау, пайдалануды жақсарту және техниканы жөндеу, 2 және 3 ауысымдағы еңбекті ынталандыру және т. б. ) ;

- ескірген қорларды жаңа жоғары өнімділігі бар техникаға ауыстыру;

- құрылымды жеделдету және жаңа күштіліктерді қолданысқа енгізу.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.