Ақпараттық терроризм және қауіпсіздік

Лаңкестік – гректің «terror» сөзінен алынып, «үрейлі», «қорқынышты» деген
мағыналарды білдіреді. Бұл атауды ең алғаш Аристотель қолданған. «Террор» сөзі өз
мақсатына жету үшін ешнәрседен тайынбай, зорлықпен үкімін жүргізуді көздеген саяси
күрес деген мағынада түсіндіріледі. Лаңкестердің қарулы әрекеттері мен бүлік шығару іс-
әрекеттері олардың бүкіл болмысын айқын көрсетеді. Түрлі этникалық және діни
қайшылықтар, кедейлік пен мемлекеттегі түрлі келіспеушіліктер де лаңкестіктің шығуына
себеп болуы мүмкін. VІІ ғасырда Ислам әлемінде пайда болған діни, саяси, экстремистік
әрекет саналатын харижиттер («хулафа-и рашидин») хазреті Омар (ғ.с.) мен Оспанға
(ғ.с.) қарсы қастандық ұйымдастырды. Олар умәуилер салтанаты кезінде үлкен саяси
күшке айналып, елде әрдайым іріткі мен дау-жанжал ұрығын септі. VІІІ ғ. екінші
жартысында Ирак, Бахрейн, Йемен, Сирия, Мысыр және Хорасан жерлерінде лаңкестік
әрекеттер жасаған карматилер де діни, саяси, экстремистік ағым саналған. Карматилер
шиға мәзһабындағы исмаилиттердің негізгі тармағының бірі ретінде VІІІ ғ. ортасында
Иракта пайда болған. Олар ислам шариғатын мойынсұнбай, тіпті Қағбаны зиярат етуді
бидғат деп санаған. 899 жылы Бахрейнді басып алып, шығыс Арабияда өз мемлекетін
құрған. 930 жылы қажылық маусымында Меккеге баса көктеп кіріп, қаланы талан-таражға
салып, бірнеше мың қажылар мен жергілікті тұрғындарды өлтіріп, көптеген
мұсылмандарды тұтқындаған.
Қазіргі таңда дүниеде 500-ге жуық лаңкестік ұйым бой көрсетуде. Олардың саяси,
діни бағыты, әлеуметтік және этникалық құрамы, шабуылдау дәрежесі бойынша ең
үлкендері мыналар: «әл-Кайда», «Абсат әл-Ансар» (Ливан), «Ал-Жиһад», «Жәмағат әл-
Ислами», «әл-Ихуан әл-муслимин» (Мысыр), «Хизб-ут-тахрир әл-Ислами», «Тәибә»,
«Жамағати-Ислами» (Пәкістан).