Мектеп пен мүмкіндігі шектеулі балалары бар отбасы ынтымақтастығың қызметі мен формалары (конспект)

Соңғы уақытта біздің қоғамымыз дамуында кемістіктері бар балалар мен жасөспірімдер мәселесіне бет бұрды. Олардың өмірлері бөлме өсімдіктерімен пара-пар. Дамуында кемістігі бар бала үшін отбасы бір жағынан тіршілік қоршауы болса, екінші жағынан тәрбиелік орта. Баланың алғашқы өмір сүруі мен қалыптасу қадамы отбасында өтеді. Сондықтан тұлғаның қалыптасу нәтижелігі ең бастысы отбасына тәуелді. Педагогика тарихында отбасында тәрбиелену мәселесін Д.Дидро, Я.А.Коменский, К.Д.Ушинский өз зерттеулерінде қарастырған. Барлыға баланың ерте жасынан отбасында адамгершілік құндықтар мен нормаларды меңгеретініне көңіл бөліп, байқаған. Дамуында кемістігі бар бала отбасына тәуелді. Дамуында ауытқуы бар нәрестенің дүниеге келуі- отбасы және туыстары үшін қиын ауыр сәт. Осы кезеңде баланы ары қарай тәрбиелеуге байланысты жаңа міндеттер тұрады. Бала кемістігін ата-аналар әртүрлі қабылдайды, жанұяда дамуында кемістігі бар баланың болуы отбасының әлеуметтік мәртебесінің өзгеруіне әкеліп соғады. Көптеген ата-аналар отбасы материалдық шығындарының өсуімен кемтар баланы емдеу және тәрбиелеу үшін жұмыстарын тастап кетуге мәжбүр болады. Кейбір ата-аналар, әсіресе әкелері проблеманы көтере алмай отбасын тастап кетеді. Толық емес отбасында тәрбиеленетін балалар жағымсыз әдеттерге жақын үлгерімі төмен болады. Кейбір ата-аналар балаға қажеттікөңіл бөлмейді, бала өзімен өзі болады. Бұл бала кемістігінің тереңдеуіне екіншілік ауытқудың туындауына себеп болады. Екінші бір ата-аналар баласын шексіз еркелетіп қорғаштайды, аялайды, барлығын кешіреді, қорғансыз, ерке мүгедек пайда болады, мамандар аталмыш балалардың ата-аналарымен нәтижелі жұмыс жүргізу үшін отбасылық эмоциялық қарым-қатынастарын зерттеуді қажет етеді. Дамуында ауытқуы бар баланы сауықтыру жұмысы отбаснды барлық жанұя мүшелерінің, жақындарының қолдауымен ұзақ уақыт, қалыпты әрі жүйелі жүргізу қажет. Бала үшін отбасы не істеу керек? Ең алдымен, оның дамуындағы проблемаларға сәйкес өз баласына тән қажеттіліктер мен мүмкіндіктерін анықтап алу керек. Бұл тиімді емделуге және реаблитация жолын таңдауға көмектеседі, баланың отбасында өмірге бейімделу мүмкіндіктерін анықтайды. Баланың ата-анасын реаблитацияға белсенді араластыру қажет. Мүмкіндігі шектеулі бала толық отбасында өзін жанұяда керек екенін түсінсе, бұл баланың психологиялық ахуалының жақсырауына септігін тигізеді. Мүмкіндігі шектеулі баланы тәрбиелеуде жанұя ерекше қызмет атқарады. Себебі ата-аналар баласы үшін бірінші тәрбиешісі. Ата-аналарды балаларына қоршаған орта туралы алғашқы түсініктері мен әр түрлі дағдыларға үйретеді.

1.«Балалар құқығы туралы Конвенция», 1989 ж. Нью Иорк. БҰҰ бас штаб пәтері
2.Қазақстан Республикасының «Білім туралы заңы», 2007 ж.
3.Қазақстан Республикасының «Балалардың құқығы туралы заңы», 2002 ж.
4.Интернет желісі