Психогенетиканың қалыптасуы мен дамуы

Кіріспе
Қолданылған әдебиеттер

Психогенетика (психо... және гр. genetikos — туылуына, шығу тегіне жататын) —психикалық және мінез-құлықтық кейбір құбылыстардың тұқымқуалаушылық сипатын және олардың генотипке тәуелділігін зерттейтін ғылым саласы. Психогенетиканың негізін Ф. Гальтон, Н. Жуел-Нильсон және т.б. қалады. Психогенетикалық жетістіктер адамның жасы келген сайын, оның зердесінің жеке ерекшелігіне генотиптің тигізер ықпалы айқындалып, күшейе түсетінін көрсетеді. Мысалы, адамның миллиондаған жылдар бойы ортаға бейімделу қабілетінің жетілуі, оның өзгеге және қоғамға деген қатынастары тұлғалық ерекшелігінің қалыптасуы осының айғағы; психологияның генетикамен шектес саласы, психологиялық процестердің генетикалық негіздерін зерттейтін салааралық ғылым. Психогенетиканы кейде психология саласына жатқызады. Психогенетика адамның жеке тұлғалық психологиялық ерекшелігінің шығу тегі мен қалыптасуын генотип ортаның ықпалы арқылы қарастырады. Ғылымда адамның психикалық қызметінің даму факторлары туралы біржақты көзқарас қалыптасқан. Психогенетикадағы көптеген ізденістер жоғары психикалық қызметтің индивидтер арасындағы әртүрлілігін зият, ақыл-парасатпен салыстыруға айрықша мән береді. Психогенетикадағы тектестік дәрежесі (жалпы гендер саны) мен ақыл-парасат күйінің көптеген көрсеткіштерінің арасында тікелей байланыс бар екендігін тапты. Адамдық, әлеуметтік факторлар мен жағдайлар жеке тұлғалық психикалық ерекшеліктерді генотипке бейімдеуге ықпал етеді деген болжам күшін жойған жоқ.

1. Трубников В. И. «Психогенетика»2000. — 71 б.
2. Байшукуров А.К. «Психогенетика»2008. – 102б..
3.И.В.Равич-Щербо,Т.М.Марютина, Е.А.Григоренко. «Психогенетика».М.,2009.
4. ww.psychologos.ru/articles/view/psihogenetika сайты.

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ СЕМЕЙ
ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ УНИВЕРСИТЕТТІ

Тақырыбы: Психогенетиканың қалыптасып дамуы

Орындаған:Аманжолова Ж.Е

Топ: Пх-415

Тексерген: Абдуллина Г. К

Семей 2015жыл
Психогенетика (психо... және гр. genetikos — туылуына, шығу тегіне
жататын) —психикалық және мінез-құлықтық кейбір құбылыстардың
тұқымқуалаушылық сипатын және олардың генотипке тәуелділігін зерттейтін
ғылым саласы. Психогенетиканың негізін Ф. Гальтон, Н. Жуел-Нильсон және
т.б. қалады. Психогенетикалық жетістіктер адамның жасы келген сайын, оның
зердесінің жеке ерекшелігіне генотиптің тигізер ықпалы айқындалып, күшейе
түсетінін көрсетеді. Мысалы, адамның миллиондаған жылдар бойы ортаға
бейімделу қабілетінің жетілуі, оның өзгеге және қоғамға деген қатынастары
тұлғалық ерекшелігінің қалыптасуы осының айғағы; психологияның генетикамен
шектес саласы, психологиялық процестердің генетикалық негіздерін зерттейтін
салааралық ғылым. Психогенетиканы кейде психология саласына жатқызады.
Психогенетика адамның жеке тұлғалық психологиялық ерекшелігінің шығу тегі
мен қалыптасуын генотип ортаның ықпалы арқылы қарастырады. Ғылымда адамның
психикалық қызметінің даму факторлары туралы біржақты көзқарас қалыптасқан.
Психогенетикадағы көптеген ізденістер жоғары психикалық қызметтің
индивидтер арасындағы әртүрлілігін зият, ақыл-парасатпен салыстыруға
айрықша мән береді. Психогенетикадағы тектестік дәрежесі (жалпы гендер
саны) мен ақыл-парасат күйінің көптеген көрсеткіштерінің арасында тікелей
байланыс бар екендігін тапты. Адамдық, әлеуметтік факторлар мен жағдайлар
жеке тұлғалық психикалық ерекшеліктерді генотипке бейімдеуге ықпал етеді
деген болжам күшін жойған жоқ.

Гальтон Фрэнсис-1822жылы 16 ақпан куні дүниеге келген.Ф.Гальтон ағылшын
психологі,географ,антрополог. Ангилия қаласындағы Бирмингеме деген қалада
дүниеге келген. Ф.Гальтон , Чарлиз Дарвиннің бауырлас ағасы,ал атасы-
Эразму Дарвин болған.
Психогенетиканың ғылым ретінде қалыптасуы ағылшын ғалымы Ф.Гальтон есімімен
байланысты. Оны Н.А. Тимирязев Англияның қайталанбас зерттеуші ғалымы және
ойшылы деген
Психогенетика саласы негізінен Ч.Дарвиннің эволюция теориясынан кейін
қалыптаса бастады. 1865 жылғы Тұқым қуалаушылық, талант және мінез атты
мақаласы адамның тұқым қуалаушылық мәселесі жайлы жұмысының бастамасы
еді.1869 жылғы Дарындылықтың тұқым қуалаушылығы: оның заңдылықтарын
зерттеу және нәтижелілігі атты кітабында Гальтон дарындылықтың тұқым
қуалаушылық мәселесін шешті.

Ф.Гальтон 1876 жылы Егіздер: табиғаттың күші және тәрбиесі атты
мақаласында ең алғаш психогенетикада егіздер мәселесін қозғаған. Сондайақ,
биологиядағы көп ұрықтық мәселесі мен генетикадағы егіздер әдісінің
адамдардың дербес ерекшеліктерінің қалыптасуындағы табиғат пен тәрбиенің
ролін анықтаудағы маңызы қарастырылған. Осы уақытқа дейін егіздердің екі
типі болатыны анықталған (терминологияда моно және дизиготалық). Бұл
негіздер көп ұрықтың жүктілік кезіндегі эмбриогенезді зерттеуде байқалады.
Егіздер ұрық айналысындаы қабаттар санымен ерекшеленеді, бір хорион болса
бір жұмыртқалы, ал әр түрлі хорион болса, екі жұмыртқалы деп есептеген.
Ф.Гальтон бұл жұмыстармен таныс болмағандықтан егіздер туралы әртүрлі
немесе біржұмыртқалы балалардың дамуы жайлы жаңалықтарды енгізген.

Евгеника - адамның тұқым қуалау белгілері мен қасиеттерін жақсарту және
ұрпақтары кемтар болатын некелерді болдырмау туралы ғылым. "Евгеника"
(грек. "evgenes" — жақсы тұқым) деген терминді 1883 жылы осы ғылымның
негізін қалаушы ағылшын зерттеушісі Ф. Гальтон енгізді. XX ғасырдың басында
Еуропа мен АҚШ-та евгеника дами бастады. Бірақ көптеген зерттеулердің
деңгейі төмен болды. Мысалы, адамның ашуланшақ мінезі, адамдардың
дуанашылыққа бейімділігі Мендельдің заңдарына сәйкес тұқым қуалайтын қасиет
деп түсіндірді. Американың бір қатар штаттарында евгеникалық зандар
енгізілді. Бұл заң бойынша психикасы бұзылған, кемақыл адамдарға некелесуге
рұқсат берілмеді. Қылмыс жасауға бейім деген адамдардың барлығын міндетті
түрде ұрықсыздандыратын болған. Сол кездегі евгениканың басты мақсаты —
малдардың асыл тұқымын шығару әдісін адамға қолдана отырып, адамның таза,
ақ сүйек нәсілін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.