Шығындарды қалыптастыру ерекшеліктері және компания табысы (кәсіпорын)
1) Шығындар : табиғат , құрылымы, жіктелуі.
2) Кәсіпорын көрсеткіштерінің әсерлері
3) Маштаб әсері. Кәсіпорынның тепе.теңдігі
2) Кәсіпорын көрсеткіштерінің әсерлері
3) Маштаб әсері. Кәсіпорынның тепе.теңдігі
Шығындар - көлеміне әсер ететін негізгі фактор. Сондықтан алдымен қаншалықты көлемде өндіру туралы шешім қабылдамас бұрын, кәсіпорын шығындарын талдап алу керек.
Шығындар - бұл сатып алынған өндіріс факторларының төлемі.
«Шығын» термині бұл тек жұмсалған қаражат ғана емес, ол нарықта құнды нысаны бар қаржылық ресуртар.
Экономикалық пайда= жиынтық табыс= альтернативті шығын(айқын + айқын емес)
Қалыпты пайда кәсіпорынтің альтернативті шығындар капиталын белгілеу үшін қолданылады. Мысалы жанұя өз жеке меншік ісіне 200мың тенге капитал қолданады. Бірақ олар банке 10% бен салып, 20 000мың тенгедей табыс табуға болар еді. Осы альтернативті шығындар қалыпты пайда аталатын баламасынажатады.
Масштаб әсері ұзақ мерзім ішінде кәсіпорын процессі қызметінде пайда болды. Ондаөндірудің орташа шығынның мөлшері және өндіру масштабы тікелей байланысты. Белгілі уақытқа дейін орташа шығындардың масштабының өсімі түсуі мүмкін, яғни өндірілетін маштабтың өсуі есебінен экономикалық ресурстар әсері маштаб әсерлері деп аталады. Ұзақ мерзім аралығында орташа шығындардың өндірілу өсімі арттырылғанда, шартты өндірілген масштаб шығындарының орныны жайлы айтылады(масштабтың өсуіне байланысты шығындар). Егер де орташа шығындар ұзақ мерзімде өзгеріссіз қалса, өндіріс көлеміне қарамастан масштабтау тұрақты болады. Өндірістің өсуіне әсер ететін факторлардың іс-әрекеттерді жеделдетуге қарамастан өніндірістік шығындар төмендейді.
Шығындар - бұл сатып алынған өндіріс факторларының төлемі.
«Шығын» термині бұл тек жұмсалған қаражат ғана емес, ол нарықта құнды нысаны бар қаржылық ресуртар.
Экономикалық пайда= жиынтық табыс= альтернативті шығын(айқын + айқын емес)
Қалыпты пайда кәсіпорынтің альтернативті шығындар капиталын белгілеу үшін қолданылады. Мысалы жанұя өз жеке меншік ісіне 200мың тенге капитал қолданады. Бірақ олар банке 10% бен салып, 20 000мың тенгедей табыс табуға болар еді. Осы альтернативті шығындар қалыпты пайда аталатын баламасынажатады.
Масштаб әсері ұзақ мерзім ішінде кәсіпорын процессі қызметінде пайда болды. Ондаөндірудің орташа шығынның мөлшері және өндіру масштабы тікелей байланысты. Белгілі уақытқа дейін орташа шығындардың масштабының өсімі түсуі мүмкін, яғни өндірілетін маштабтың өсуі есебінен экономикалық ресурстар әсері маштаб әсерлері деп аталады. Ұзақ мерзім аралығында орташа шығындардың өндірілу өсімі арттырылғанда, шартты өндірілген масштаб шығындарының орныны жайлы айтылады(масштабтың өсуіне байланысты шығындар). Егер де орташа шығындар ұзақ мерзімде өзгеріссіз қалса, өндіріс көлеміне қарамастан масштабтау тұрақты болады. Өндірістің өсуіне әсер ететін факторлардың іс-әрекеттерді жеделдетуге қарамастан өніндірістік шығындар төмендейді.
Шығындарды қалыптастыру ерекшеліктері және компания табысы (кәсіпорын).
1) Шығындар : табиғат , құрылымы, жіктелуі.
2) Кәсіпорын көрсеткіштерінің әсерлері
3) Маштаб әсері. Кәсіпорынның тепе-теңдігі
Шығындар - көлеміне әсер ететін негізгі фактор. Сондықтан алдымен қаншалықты көлемде өндіру туралы шешім қабылдамас бұрын, кәсіпорын шығындарын талдап алу керек.
Шығындар - бұл сатып алынған өндіріс факторларының төлемі.
Шығын термині бұл тек жұмсалған қаражат ғана емес, ол нарықта құнды нысаны бар қаржылық ресуртар.
Шығындарды өндірудің жіктелуі.
Альтернативті шығындар -- ресурстарды тиімді пайдаланудан алуға болатын ақша сомасы.
Сыртқы (айқын) шығындар -- басқа жақтан алынған материалдар мен шикізатқа кеткен шыығындар. Осы шығындар бухгалтерлік отч(тта жазылады
Ішкі (айқын емес) шығындар бұл жеке меншік, бірақ қолданбалы ресурс. Олар ресурстарды сату кезіндегі жоғалтуларды көрсетеді.
Экономикалық шығындар бағасында
Бухгалтерлік шығындар -- бұл белгілі бір өнімнің саны және бағасына байланысты өнімдерге жұмсалатын факторлық шығындар
.
Бухгалтерлік пайда кәсіпорынтің жалпы табысың шегерілуіндегі сыртқы шығындары болып табылады.
Пайда ТR -- ТС
Бухгалтерлік пайда= жиынтық табыс= айқын шығын
Экономикалық пайда= жиынтық табыс= альтернативті шығын(айқын + айқын емес)
Қалыпты пайда кәсіпорынтің альтернативті шығындар капиталын белгілеу үшін қолданылады. Мысалы жанұя өз жеке меншік ісіне 200мың тенге капитал қолданады. Бірақ олар банке 10% бен салып, 20 000мың тенгедей табыс табуға болар еді. Осы альтернативті шығындар қалыпты пайда аталатын баламасынажатады.
2. Өндірелетін көлемнің әсеріне байланысты.
Ауыспалы (VС -- variable cost) олардың мөлшері өндірілетін өнімнің көлеміне байланысты өзгертіледі. (шикізат шығындар,материалдар, зарплата және т.б.)
Тұрақты (FС -- fi xed cost) -- олардың өзгеруі өндірітілетін көлемге байланысты емес (амортизациялық ғимараттар, ренттық төлемдер,админстративты -- басқарма шығындары)
FC + VC = TC (total cost)
TC -- жалпы шығындар
Нольдік көлеміндегі өндіруде (яғни кәсіпорын ештеңе өндірмейді) ТС = FС көлемі кішігірім өндірісте ТС FС ға тәуелді болады. Өндіріс көлемі көбейгенде ТС құрылымында ауыспалы шығындар басым болады, яғни ТС VC-ға тәуелді болады. FC- ның бөлігі ТС- ның жалпы шығындар құрамында азаяды. Бұл маштаб әсерін көрсетеді: кішігірім көлемдегі өндірісте экономикада тұрақты шығынның пайда болу мүмкіндігі болады.
Тұрақты және ауыспалы шығындардың құрылысын білу,шығындарды азайтудың нақты шараларын білуге мүмкіндік береді.
3.Шығындардың өндірілетін өнімінің бірлігін өлшеу үшін, ортаңғы шығындар бірнеше түрге бөлінеді. (АFС -- averaqe fi xed cost), ортаңғы ауыспалы, (AVC -- averaqe variable cost) және жалпы ауыспалы шығындар (АТС -- averaqe total cost).
1. ATC = TCQ; AТC -- жалпы орта шығындар.
2. AFC= FCQ; AFC -- тұрақты орта шығындар.
3. AVC=VCQ; где AVC -- ауыспалы ортаңғы шығындар.
4. ATC = AFC + AVC; где -- АТС -- жалпы ортаңғы шығындар.
Бұнда кәсіпорынның кірістілігін анықтауға болады.
1. Егер нарықта тауар бағасы орта шығындардан кем болса, Р АТС яғни өнерксіп шығынға ұшырайды және банкрот болу мүмкін.
2. Егер баға ортаңғы шығынннан артық болса (Р АТС), кәсіпорын сол артықшылық көлемінде пайда көреді.
3. Егер баға жалпы орта шығынға тең болса Р = АТС, кәсіпорын нөлдік әсерде болады, ешқандай пайда болмайды. Бұндай фирма шегіне жеткен деп аталады.
4. Өнімнің максималдық шығарылуын анықтау шегіне жеткен шығынға сүйену МС (marqinal cost) -- әрбір келесі бірліктің қосымша шығындарының өндірілуі. Әлде бұл өнімнің шығарылуының бір бірлікке арттырылуы, жалпы шығындардың ұлғаюының бағасы(ТС) .МС\тің көмегімен өнімнің көлемінің кірістілігінің шектеулері анықталады. Ол үшін оларды орта шығындар мен нарық бағасымен салыстырады.
MC = ΔTC ΔQ; где MC -- шегіне жеткен шығындар.
Қысқа мерзім аралығында өнімнің көлеміне байланыста тұрақты және ауыспалы шығындар пайда болады.
Ұзақ мерзім аралығында барлық шығындар ауыспалы.
Кәсіпорынның басты мақсаты пайда табу. Пайда өнім шығындары мен кірістің арасындағы айырмашылықты көрсетеді. Ажыратылады:
1. Біріккен пайда TR = P · Q (өндірілген өнімнен алынатын ақша сомасы).
2. Орташа пайда AR = TR Q = PQ Q = P ( сатылған өнімнің бірлігінен келетін пайда).
3. Соңғы пайда MR = ΔTR ΔQ = Δ(PQ) ΔQ = P (өнімнің қосымша бірлігінің сатылуының нәтижесінде, пайданың көбеюі.
Пайданың ұшқарлық ережелері:
Өнім көлемінің пайдасы ұшқарланған кезде МR = МС = Р
Пайда табу үшін, қорлардың нәтижелі үйлесуінің арқысында өнәркәсіп пайдалы өнім шығару қажет. Өндіруде әсер ететін ауыспалы ықпалды көрсету үшін, кәсіпорынтің нәтижелік көрсеткіштерін қолданады: олар біріккен орташа және соңғы өнімдер сияқты. Біріккен өнім ТР\ бұл ауыспралы ықпалдың әсерінен ауысып отыратын тауар саны. Біріккен өнімді шығындалған ауыспалы ықпалға бөлу арқылы орташа өнімге ие боламыз:
АР = Q F1, где F1 -- ауыспалы фактор.
Соңғы өнімнің еңбегі ауыспалы ықпалдың өзгеруінен нәтижесінде алынатын, біріккен өнімнің көбеюі арқылы анықталады.
МР = ΔQ Δ F1
Өндіру процессі бір\біріне әрекеттесу факторлары нәтижесінде өнімге айналуын көрсетеді. Өнімнің құрылымдық шығынының факторлары және максималдық өнімнің шығарылуы араларындағы технологиялық тәуелділік өндірістік мідет көмегімен көрсетіледі.
Өндірілетін функция - бұл өнімге енгізілген факторлармен өнімнің шығуы арасындағы байланыс.
Q = f( L.К), L -- еңбек (жұмыс күші); К -- капитал; Q -- өнім.
Өндірілетін функция изоквант картасы арқылы көрсетіледі. Изокванта -- модификациялық өндірілетін функция. Барлық өндірілетін факторлардың байланысы ... жалғасы
1) Шығындар : табиғат , құрылымы, жіктелуі.
2) Кәсіпорын көрсеткіштерінің әсерлері
3) Маштаб әсері. Кәсіпорынның тепе-теңдігі
Шығындар - көлеміне әсер ететін негізгі фактор. Сондықтан алдымен қаншалықты көлемде өндіру туралы шешім қабылдамас бұрын, кәсіпорын шығындарын талдап алу керек.
Шығындар - бұл сатып алынған өндіріс факторларының төлемі.
Шығын термині бұл тек жұмсалған қаражат ғана емес, ол нарықта құнды нысаны бар қаржылық ресуртар.
Шығындарды өндірудің жіктелуі.
Альтернативті шығындар -- ресурстарды тиімді пайдаланудан алуға болатын ақша сомасы.
Сыртқы (айқын) шығындар -- басқа жақтан алынған материалдар мен шикізатқа кеткен шыығындар. Осы шығындар бухгалтерлік отч(тта жазылады
Ішкі (айқын емес) шығындар бұл жеке меншік, бірақ қолданбалы ресурс. Олар ресурстарды сату кезіндегі жоғалтуларды көрсетеді.
Экономикалық шығындар бағасында
Бухгалтерлік шығындар -- бұл белгілі бір өнімнің саны және бағасына байланысты өнімдерге жұмсалатын факторлық шығындар
.
Бухгалтерлік пайда кәсіпорынтің жалпы табысың шегерілуіндегі сыртқы шығындары болып табылады.
Пайда ТR -- ТС
Бухгалтерлік пайда= жиынтық табыс= айқын шығын
Экономикалық пайда= жиынтық табыс= альтернативті шығын(айқын + айқын емес)
Қалыпты пайда кәсіпорынтің альтернативті шығындар капиталын белгілеу үшін қолданылады. Мысалы жанұя өз жеке меншік ісіне 200мың тенге капитал қолданады. Бірақ олар банке 10% бен салып, 20 000мың тенгедей табыс табуға болар еді. Осы альтернативті шығындар қалыпты пайда аталатын баламасынажатады.
2. Өндірелетін көлемнің әсеріне байланысты.
Ауыспалы (VС -- variable cost) олардың мөлшері өндірілетін өнімнің көлеміне байланысты өзгертіледі. (шикізат шығындар,материалдар, зарплата және т.б.)
Тұрақты (FС -- fi xed cost) -- олардың өзгеруі өндірітілетін көлемге байланысты емес (амортизациялық ғимараттар, ренттық төлемдер,админстративты -- басқарма шығындары)
FC + VC = TC (total cost)
TC -- жалпы шығындар
Нольдік көлеміндегі өндіруде (яғни кәсіпорын ештеңе өндірмейді) ТС = FС көлемі кішігірім өндірісте ТС FС ға тәуелді болады. Өндіріс көлемі көбейгенде ТС құрылымында ауыспалы шығындар басым болады, яғни ТС VC-ға тәуелді болады. FC- ның бөлігі ТС- ның жалпы шығындар құрамында азаяды. Бұл маштаб әсерін көрсетеді: кішігірім көлемдегі өндірісте экономикада тұрақты шығынның пайда болу мүмкіндігі болады.
Тұрақты және ауыспалы шығындардың құрылысын білу,шығындарды азайтудың нақты шараларын білуге мүмкіндік береді.
3.Шығындардың өндірілетін өнімінің бірлігін өлшеу үшін, ортаңғы шығындар бірнеше түрге бөлінеді. (АFС -- averaqe fi xed cost), ортаңғы ауыспалы, (AVC -- averaqe variable cost) және жалпы ауыспалы шығындар (АТС -- averaqe total cost).
1. ATC = TCQ; AТC -- жалпы орта шығындар.
2. AFC= FCQ; AFC -- тұрақты орта шығындар.
3. AVC=VCQ; где AVC -- ауыспалы ортаңғы шығындар.
4. ATC = AFC + AVC; где -- АТС -- жалпы ортаңғы шығындар.
Бұнда кәсіпорынның кірістілігін анықтауға болады.
1. Егер нарықта тауар бағасы орта шығындардан кем болса, Р АТС яғни өнерксіп шығынға ұшырайды және банкрот болу мүмкін.
2. Егер баға ортаңғы шығынннан артық болса (Р АТС), кәсіпорын сол артықшылық көлемінде пайда көреді.
3. Егер баға жалпы орта шығынға тең болса Р = АТС, кәсіпорын нөлдік әсерде болады, ешқандай пайда болмайды. Бұндай фирма шегіне жеткен деп аталады.
4. Өнімнің максималдық шығарылуын анықтау шегіне жеткен шығынға сүйену МС (marqinal cost) -- әрбір келесі бірліктің қосымша шығындарының өндірілуі. Әлде бұл өнімнің шығарылуының бір бірлікке арттырылуы, жалпы шығындардың ұлғаюының бағасы(ТС) .МС\тің көмегімен өнімнің көлемінің кірістілігінің шектеулері анықталады. Ол үшін оларды орта шығындар мен нарық бағасымен салыстырады.
MC = ΔTC ΔQ; где MC -- шегіне жеткен шығындар.
Қысқа мерзім аралығында өнімнің көлеміне байланыста тұрақты және ауыспалы шығындар пайда болады.
Ұзақ мерзім аралығында барлық шығындар ауыспалы.
Кәсіпорынның басты мақсаты пайда табу. Пайда өнім шығындары мен кірістің арасындағы айырмашылықты көрсетеді. Ажыратылады:
1. Біріккен пайда TR = P · Q (өндірілген өнімнен алынатын ақша сомасы).
2. Орташа пайда AR = TR Q = PQ Q = P ( сатылған өнімнің бірлігінен келетін пайда).
3. Соңғы пайда MR = ΔTR ΔQ = Δ(PQ) ΔQ = P (өнімнің қосымша бірлігінің сатылуының нәтижесінде, пайданың көбеюі.
Пайданың ұшқарлық ережелері:
Өнім көлемінің пайдасы ұшқарланған кезде МR = МС = Р
Пайда табу үшін, қорлардың нәтижелі үйлесуінің арқысында өнәркәсіп пайдалы өнім шығару қажет. Өндіруде әсер ететін ауыспалы ықпалды көрсету үшін, кәсіпорынтің нәтижелік көрсеткіштерін қолданады: олар біріккен орташа және соңғы өнімдер сияқты. Біріккен өнім ТР\ бұл ауыспралы ықпалдың әсерінен ауысып отыратын тауар саны. Біріккен өнімді шығындалған ауыспалы ықпалға бөлу арқылы орташа өнімге ие боламыз:
АР = Q F1, где F1 -- ауыспалы фактор.
Соңғы өнімнің еңбегі ауыспалы ықпалдың өзгеруінен нәтижесінде алынатын, біріккен өнімнің көбеюі арқылы анықталады.
МР = ΔQ Δ F1
Өндіру процессі бір\біріне әрекеттесу факторлары нәтижесінде өнімге айналуын көрсетеді. Өнімнің құрылымдық шығынының факторлары және максималдық өнімнің шығарылуы араларындағы технологиялық тәуелділік өндірістік мідет көмегімен көрсетіледі.
Өндірілетін функция - бұл өнімге енгізілген факторлармен өнімнің шығуы арасындағы байланыс.
Q = f( L.К), L -- еңбек (жұмыс күші); К -- капитал; Q -- өнім.
Өндірілетін функция изоквант картасы арқылы көрсетіледі. Изокванта -- модификациялық өндірілетін функция. Барлық өндірілетін факторлардың байланысы ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz