Тұлға қалыптасуы туралы ақпарат

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

Жаратылыстану математика факультеті

Математика кафедрасы

СӨЖ-1

Орындаған:Сыдықова Аяулым Т-411 гр

Тексерген: Кошкимбаева Раиса Халыковна

Семей 2015ж

Жоспар:

Жеке тұлға дегеніміз не? Ғалымдар анықтамасы.
Тұлға қалыптасуы.
Мені тұлға ретінде қалыптастырған іс-әрекет.
Өзін-өзі тануға арналған тренинг.
Пайдаланған әдебиеттер.

Жеке тұлға дегеніміз не?

Адам өмiрге дайын қабiлет, мiнез жəне қызығуларымен келмейдi, бұлардың бəрi белгiлi табиғи негiзде адамның өмiр барысында қалыптасады. Адам тəнiнiң негiзi, яғни генотипi оның ерекшелiктерiн, жүйке жүйесiнiң қозғалысын(динамика) белгiлейдi.

Биологиялық құрылым иесiадам өткен əулеттердiң бiлiм, салт, заттай жəне рухани мəдениетi күйiнде топталған өмiр тəжiрибесiн игерумен ғана тұлға дəрежесiне көтерiледi. [1]

Психология ғылымы тұлғаны қоғамның сыртқы ықпалдарын өз

бойынан өткізіп, белгілі психикалық құрылымға келтіруші ішкі шарт-тар жиынтығы ретінде қарастырады. Бұл ішкі жандүниелік жағдай,

шарттар өткендегі әлеуметтік ықпалдар негізінде қалыптасқан нәсілдік

- биологиялық қасиеттер мен әлеуметтік себептерден болған сапалардың

ажыралмас бірлігінен құралады. Тұлға жетіліп барған сайын ішкі шарттар

тереңдей түседі, нәтижеде бір ықпалдың өзі әрқилы адамдарға әртүрлі

әсер жасауы мүмкін. Сонымен, тұлға қоғамдық қатынастар нысаны

және өнімі ғана емес, сонымен бірге ол іс-әрекеттің, қарым-қатынас

және ортақтасудың, сана мен өзіндік сананың белсенді субъекті[2]

Ғалымдар анықтамасы

Д. В. Ольшанский: “Тұлға дегеніміз - қарым-қатынастың, сонымен бірге адамдармен байланысудың толып жатқан басқа да түрлерінің нәтижесі. ”[3]

Б. Г. Ананьев :“Тұлға - тарихи дамудың белгілі бір кезеңінде, белгілі бір қоғамдық-экономиялық формацияда, белгілі бір ұлттық құрамы бар елде қоғамның жеке адамға көптеген экономикалық, саяси, құқықтық, адамгершілік және т. б. әсерлерінің нысанасы”[3]

Тұлға қалыптасуы

Тұлға ретінде әрбір адам әлеуметтік жүйеде мақсат бағдарлы және ойластырылған тәрбие барысында қалыптасады. Әрбір тұлға, бір жағынан, қоғамдық тәжірибені игеру деңгейімен, екінші жағынан, материалдық және рухани құндылықтар қорына қосқан қоғамдық үлесімен танылады. Тұлға болып жетілу үшін адам өзіне табиғаттан берілген және өмір мен тәрбие желісінде қалыптасқан ішкі қасиеттерін нақты практикалық қызметте аша білуі шарт. [4]

Абай «Адам баласы туа есті болмайды. Естіп, көріп, ұстап, танып, естілердің айтқандарын есте сақтап қана естілер қатарында болады. Естіген нәрсені есте сақтау, ғибрат алу ғана есті етеді. » [4] деген. Осыдан біз тұлға қалыптасуына тікелей қоршаған орта әсер ететінін түсіне аламыз. Ал дүниеге келген сәби үшін қоршаған орта деген не? Ол ата-анасы, туыстары, кейін өсе келе достары мен құрдастары, ұстаздары. Әрине, бір индивид қалыптасу процесінің ең ауыр жүгі, менің ойымща, ата-анада. Себебі, ата-ана баласының қандай ортаға түскенін, достарының қандай екенін қадағалап отыруы тиіс, баласының өсіп - жетілуіне дұрыс бағдар бере алуы тиіс, ал бұл үлкен жұмыс, ол төзімділік пен шыдамдылықты талап етеді. Сонымен қатар ата-ана дос та, құрдас та, кеңесші де болады, сондықтан ата-ана да үнемі даму процесінде жүруі тиіс. Осындай критерийлерге барлық адам сай бола бермейді деп ойлаймын.

Мені тұлға ретінде қалыптастырған іс-әрекет.

Мен кішкентайымнан тентектеу бала болатынмын. Жанымда ойнап жүрген балалармен ұрысып қалсам, көп ойланбай шымшып немесе теуіп жіберетінмін және «оқымаймын мен, мектеп деген жаман» деп 5-6 жасыма дейін айтып келдім. Мама мені бір екімен оқитын бала болатын шығар деп күтті. Әлі есімде, мен 1 сыныпқа алғаш барғанымда гимназия сыныбына өтуім үшін менен әріптер мен сандарды сұрады. Мама менің әріптерді танитынымды білмеген, сондықтан мен гимназия сыныбына өткеніме таң қалды. Бірінші сыныптың бірінші тоқсанының өзінде мен бір ұлмен төбелесіп қалдым, мінезім шығар мен ешқашан ренжіткен адамның алдында құр бос тұра алмайтынмын. Осыдан бастап мама мені түрлі қосымшаларға берді. Сол 1 сыныпта менің музыкаға деген бейімім анықталды. Мен мектеп қабырғасындағы вокал, домбыра студиясына қатысып, жүлделі орындар алып жүрдім. 3 сыныпқа келгенде дауысым жоғалып вокалдан шығып кеттім. Бірақ мама мені Мұқан Төлебаев атындағы колледждағы фортепиано студиясына берді. Фортепианомен халықаралық конкурстан жүлделі 3 орын алдым. Осындай конкурстардың арқасында мен көпшіліктің алдында өз өнерімді көрсетуге қорықпаймын, сахна алдындағы қорқыныш сезімі жоқ, етім үйреніп кеткен шығар. Фортепианоны жас өспірім кезінде тастап кеткім келген, бірақ ата-ана қарсы болып, мен оқуымды жалғастырдым. «Классикалық музыканың өзі тәрбиелейді» дегенді естігем, сондықтан мінезімде біршама өзгерді. Қазір ата-анамның сол кезде қарсы болғанына мен алғыс айтамын, түсінгенім клавишаларды басудың өзі қатаң тәртіпті талап етеді, әрі мектеп программасы мен қосымша фортепианоның 4 сабағын бір уақытта алып жүру, мені топ ішінде белсенді болып, уақыт үнемділін үйретті. Әрдайым белгілі бір іспен айналысу мені қазіргі өмірдің өшпейтін тартылысына дайындады. Сонымен қатар мен мектепті де, қосымша мамандығымды да үздік бітіре алғанымды мақтан тұтамын. Менің салған суретім өз алдына

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.