Жануарлар ресурстарын қорғау шаралары туралы ақпарат

1. Қорықтар.
2. Қорғалжын қорығы.Жануарлар мен өсімдіктері.
3. Наурызым мемелекеттік қорығы.

Мемлекеттік табиғи қорық қоры - қоршаған ортаның табиғи эталондар, реликтілері, ғылыми зерттеулерге, ағарту білім беру ісіне, туризмге және рекреацияға арналған нысандары ретінде экологиялык, ғылыми және мәдени жағынан ерекше құнды, мемлекеттік қорғауға алынған аумақтарының жиынтығы. Қорықтардың басты мақсаты - табиғи ландшафтылар эталонын мұндағы тіршілік ететін өсімдіктер мен жануарлар дүниесімен коса сақтау, табиғат кешендерінің табиғи даму заңдылықтарын анықтау. Соңғысы адамның шаруашылық әрекетінен табиғатта болатын өзгерістерді болжау үшін аса қажет. Қазақстан қорықтар саны жөнінен ТМД-ға кіретін республикалар арасында 16-шы орын алады. Дегенмен, республика жерінің көлеміне шаққанда корықтар үлесі жөнінен 13-ші орында. Бұл Қазақстан секілді ұлан-байтақ республика үшін қорықтар көлемінің әлі де болса аз екендігін көрсетеді. Қазіргі кезде нақты 10 қорық жұмыс істейді. Қазақстандағы қорықтардың барлық ауданы 1 610 973 га. Бұлар, әрине, Қазақстан табиғатының алуан түрлі табиғат жағдайларын толық көрсету үшін жеткіліксіз. Сондықтан болашақта ғалымдардың, табиғатты қорғау коғамы өкілдерінің ұсынуымен тағы 15 қорық ұйымдастырылмақшы.
Қорықтардың табиғи ұлттық парктерден айырмашылығы;табиғи парктерде кіріп серуендеуге мүмкіндік бар.Ал қорықтарда оған тыйым салынған.

1.Ж.Жатқанбаев Экология және биология негіздері Алматы 2004
2.Ж.Жатқанбаев Адам экологиясы Алматы 2005
3.Г.С.Оспанова, Г.Т.Бозшатаева Экология Алматы 2002
4.Ж.Жатқанбаев Экология негіздері Алматы 2004

Пән: География
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министірлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СРО
Такырыбы: Жануарлар ресурстарын қорғау шаралары

Орындаған:Айдарханова А.Б
Тобы: Бл-209
Тексерген: Жилкыбаева С.Д

Семей-2015

Жоспар
1. Қорықтар.
2. Қорғалжын қорығы.Жануарлар мен өсімдіктері.
3. Наурызым мемелекеттік қорығы.

Мемлекеттік табиғи қорық қоры - қоршаған ортаның табиғи эталондар,
реликтілері, ғылыми зерттеулерге, ағарту білім беру ісіне, туризмге және
рекреацияға арналған нысандары ретінде экологиялык, ғылыми және мәдени
жағынан ерекше құнды, мемлекеттік қорғауға алынған аумақтарының жиынтығы.
Қорықтардың басты мақсаты - табиғи ландшафтылар эталонын мұндағы тіршілік
ететін өсімдіктер мен жануарлар дүниесімен коса сақтау, табиғат
кешендерінің табиғи даму заңдылықтарын анықтау. Соңғысы адамның шаруашылық
әрекетінен табиғатта болатын өзгерістерді болжау үшін аса қажет. Қазақстан
қорықтар саны жөнінен ТМД-ға кіретін республикалар арасында 16-шы орын
алады. Дегенмен, республика жерінің көлеміне шаққанда корықтар үлесі
жөнінен 13-ші орында. Бұл Қазақстан секілді ұлан-байтақ республика үшін
қорықтар көлемінің әлі де болса аз екендігін көрсетеді. Қазіргі кезде нақты
10 қорық жұмыс істейді. Қазақстандағы қорықтардың барлық ауданы 1 610 973
га. Бұлар, әрине, Қазақстан табиғатының алуан түрлі табиғат жағдайларын
толық көрсету үшін жеткіліксіз. Сондықтан болашақта ғалымдардың, табиғатты
қорғау коғамы өкілдерінің ұсынуымен тағы 15 қорық ұйымдастырылмақшы.

Қорықтардың табиғи ұлттық парктерден айырмашылығы;табиғи парктерде кіріп
серуендеуге мүмкіндік бар.Ал қорықтарда оған тыйым салынған.

Ақсу-Жабағылы қорығы

Ақсу-Жабағылы қорығы

1926 жылы ұйымдастырылды. Бұл - Қазақстандағы ертеден келе жатқан қорық.
Қорық Оңтүстік Қазақстан облысының Талас Алатауы мен Өгем жотасында 131,9
мың гектар жерді алып жатыр. Қорық төрт биіктік белдеуді қамтиды. 1500 м
биіктікке дейінгі төменгі белдеу өзіне тән өсімдіктері мен жануарлар
дүниесі бар ла, 1500-2000 метр - даланың шалғынды, бұталы ағаш өсімдіктері
өседі. Мұнда ағаш тәрізді арша (биіктігі 20 м аралығында), бадам
бұтасы, жабайы жүзім, жабайы алма және басқа да оңтүстік өсімдіктері өседі.
Жануарлардан мұнда елік, қарақұйрық, борсық, бұғ ы, қабан, ақ тырнақты және
т.б. жануарлар кездеседі.

2000-2300 метр биіктікте субальпілі шалғыны жатыр. Бұл белдеуде төселіп
өсетін түркістан аршасынан басқа ағаш өсімдіктері жоқ. Онда
таутеке, ілбіс, суыр,шақылдақтар, ал құстардан ұлар, кезеген
торғай, шауқарға, қозықұмайлар меке ндейді. Қорыктың аумағында өсімдіктердің
1404 түрі бар, оның 47 түрі Қазақстанның Қызыл кітабына енген. Құстардың
239 түрі, бауырымен жорғалаушылардың 9 түрі және сүтқоректілердің 51
түрі, балықтың 2 түрі бар екені есепке алынды. Сүтқоректілерден қорғауға
алынған аса бағалысы арқар, сібірдің таутекесі, бұғы, елік,
жыртқыштардан ілбіс, ала мысық, борсық. Ең жоғарғы белдеу - биік таулы
қарлы және мұзды шыңдар. Бұлардан аңғарларға құлап ағатын көбікті
сарқырамалы тау өзендері басталады. Қорықтың Қаратау жотасы беткейлерінде
палеонтологиялық филиалы бар. Бұл өңір 120 млн жыл бұрын теңіз түбі болған.
Қазір оның орнында әр түрлі сирек кездесетін балықтар мен былқылдақ
денелілердің, юра дәуіріндегі өсімдіктердің таңбалары сақталған. Қорықтың
бұл бөлігінің органикалық дүние эволюциясын зерттеу үшін ғылыми маңызы бар.
Қазіргі таңда қорықтар мәселесі ауқымды. Нақтырақ айтсақ біз Қазақстан
өркениетіне өз үлесімізді қосу үшін, ең алғаш ашылған қорықтарды
дамытқанымыз жөн. Ақсу жабағылы қорығы ең алғаш ашылғандықтан ең алғашқы
жұмысты осы жерлерден бастағанымыз абзал.

Наурызым қорығы

1934 жылы ұйымдастырылған. Бұл Қостанай облысының Наурызым ауданында
орналасқан. Мұның аумағы 191,4 мың гектар жерді алып жатыр. Қорықта
көптеген көлдер бар, бетегелі тың дала корғауға алынып зерттелуде, бұл
көлдердің жағасында бұрыннан шоқ-шоқ карағай сақталып келген. Қорық
көлеміне Наурызымдағы Қарағай мен Тірсек орманы да кіреді. Ең оңтүстіктегі
cop топырақта қарағай сирек өскен. Қорықтағы cop топырақта алуан түрлі
кайың ағаштар, тек Қиыр Шығыста ғана кездесетін малиус боката алмасының
жабайы түрлері өседі. Табиғат жағдайының әртүрлілігіне байланысты, таяу
жатқан аз ғана үлескінің өсімдігі мен жануарлар дүниесі әр алуан келеді.
Мұнда даланы, орманды және суаттарды мекендейтін жануарлар кездеседі. Поляр
фауналары мен флораларының өкілдері жылылықты сүйетін өсімдіктер және
жануарлар сияқта жерсініп кеткен. Онда тұяқтылардан қабан, елік,
кеміргіштерден суырлар, ақ қояндар және
жыртқыштардан қарсақ, түлкі, борсық , күзен, ақкіс кездеседі.
Қорықта сүткоректілердің 42 түрі, құстардың 60-тан астам түрі, балықтың 6
түрі, 687-ге жуық өсімдік түрі кездеседі. Аппақ
қардай аққулар, шағалалар, бірқазан дар мен үйректер қаптап жүреді

Алматы қорығы

Алматы қорығы

1964 жылы құрылған. Аумағы 71,7 мың гектарға жуық, әр түрлі ландшафт
зоналарында жатыр. Бұған мәңгі қар мен мұз жамылған, беткейлері шөптер мен
ағашқа байІле Алатауы мен жағасында құмды шөлі бар Іле өзенінің атақты
әнші тауы Аққұм-Қалқан (биіктігі 100 м-ден асатын құм төбе) жатады.
Көктеректі нудан тұратын жапырақты ормандар, долана, жабайы алма және өрік
ағаштары 1800-2000 м биіктікке дейін көтеріледі. 2500 м биіктіктен жоғарыда
Тянь-Шань шыршасынан тұратын шыршалы орман белдеуі орналасқан. Одан да
жоғары, қарлы-мұзды белдеуде, субальпі және альпі шалғындары болады.
Қорықтың жануарлар дүниесі алуан түрлі, мұнда 39 түрге жуық сүтқоректілер
мен 200-ден астам құстардың, 965 өсімдік түрі бар. Шыршалы
орманда бұғы, елік, Тянь- Шань
сілеусіні, барыс, борсық, түлкі,қас қырлар мекендейді. Орман шекараларындағы
биік шыңдар мен құздарда арқар мен таутеке көп. Соңғы уақыттарда
қорықта тиін, сасық күзен өсірілетін болды. Қорықта құстардың ең
көбі: ұлар, кекілік, бұлдырық, Іле өзенінің бойындағы
тоғайларда қырғауылдар, тарғактақшар мекендейді.

Барсакелмес қорығы

Арал теңізінің солтүстік-батыс бөлігіндегі өзі аттас шөлейтті аралда
орналасқан. Қорық 1939 жылы ұйымдастырылған. Жалпы көлемі 160, 8 мың
гектар. Ондағы мақсат - жалпы табиғат кешенімен қатар саны азайып бара
жатқан ақбөкен мен қарақұйрыкты қорғау болды. Бұрын Аралда жоғары сатыдағы
өсімдіктердің 257 түрі өссе, соңғы кезде олардың саны тіпті азайып,
кейбіреулері жойылып кету қаупінде. Қорыққа шөлді аймаққа тіршілік етуге
бейімделген жануарлар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.