Шошка тілмесі кезіндегі қолданылатын биопрепараттар

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министірлігі Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік Университеті

СӨЖ

Тақырыбы: Шошка

Орындаған : Қанатова Б.

Тобы:ВМ-201

Тексерген :Муратбаев Д. М.

Семей 2015 ж

Жоспар

I. Кіріспе

II. Негізгі бөлім

1. Шошқа тілмесі

2. Патогенезі және клиникалық белгілері

3. Шошқа тілмесі кезіндегі қолданылатын биопрепараттар

III. Қорытынды.

IV. Пайдаланылған әдебиеттер.

ШОШҚА ТІЛМЕСІ - шошқаның жұқпалы ауруы.

Қоздырушысы: бактериясы (Пастер және Тюлье, 1882) . Тілменің қоздырушысы көбінесе шошқалардың ерте жасында(3 - 12 айлық) індеттік ауруларды шақырады. Ірі қара және ұсақ малдардың, жылқылардың, үй және жабайы құстардың кейбір түрлерінің, балықтардың, шаяндардың, крабтардың және тышқандардың ауырған жағдайлары туралы әдебиетте мәлімет кездеседі. Адамдарда бұл ауру «Розенбахэризипелоиды» атымен белгілі.

Қоздырушының морфологиясы және тинкториялдық қасиеті. Шошқа тілмесінің қоздырушысы 0, 2 - 0, 3 x 0, 5 - 1, 5 мкм көлеміндегі қысқа, үйлесімді, түзу немесе аздап иілген таяқшалар. Шошқа тілмесінің бактериялары негізгі анилин бояуларының кәдімгі ерітінділерінің бәрімен жақсы боялады. Факультативті аэроб; гармоң, қозғалмайды; спора және капсула түзбейді. Мүшелердің жағындыларында қоздырушы жеке - жеке немесе шоғырымен еркін немесе лейкоциттердегі қосылма түрінде орналасады. Кейде ұзарған таяқшалар немесе қысқа жіпшелер кездеседі (негізінен ЕПС-да) ; созылмалы түрінде, көбінесе верукозды эндокардитте, жағындыларды жиі ұзын жіпшелер, кейде грамм бойынша оң жақсы боялмайтындары табылады.

Қоздырушының төзімділігі: Тілме бактериялары сыртқы әсерлерге едәуір төзімді. Шіріген материалда қоздырушы айлап сақталады, бөлме температурасындағы жарықта құрғатылған заттық шыныда микроб өміршеңдігін 14 күнге дейін сақтайды. Тікелей түскен күн сәулесі тілме өсінділерінің тіршілікке қабілеттілігіне және бірінші кезекте уыттылығына жойымды әсер етеді. Тілме бактерияларын 70ºC температураға дейін қыздырғанда 5 - 10 минутта өледі, етте біршама ұзақ сақталады; қоздырғышты жою үшін еттің бөлікшесін қайнату 2½ сағаттан кем емес уақытта жалғасуы керек. Етті тұздағанда және қақтағанда тілме таяқшалары 3 - 6 ай бойы жойылмайды. Дезинфекциялаушы дәрілердің қарапайым ертінділері қоздырушыны бірнеше минут арасында жояды.

Патогендігі және жұғу жолдары: Тілме жаз айында шошқалар жайлымда болатын кезінде жұғу процесі жүреді. Шошқалар алиментарлық жолмен - жер бұзылғанда және әртүрлі зарарланған өсімдік және жануарлар қалдықтарын жегенде жұқтырады. Әсіресе бұл жағынан нашар көмілген өліктер қауіпті. Сонымен қатар азықпен (еттік жануарлар), шошқалар зарарланған балшықтарда жатқан кезде тері арқылы жұқтыруы мүмкін. Аурудың бірінші жағдайлары пайда болған кезде, табынның жұқтыруы тікелей жанасу жолымен жүреді. Көбінесе 6 айдан 12 айға дейінгі жас малдар ауырады. Қоршаған ортадағы және бірінен бұрын жайылым топырағындағы, серуендеу қорасындағы және шошқа қора территориясының айналасындағы қоздырушының төзімділігі мен байланысты осы аурудың тұрақтылығы эпизоотологиялық ерекшеліктердің бірі болып табылады.

Патогенезі және клиникалық белгілері: Жасырын кезең 3 - 5 күннен аспайды. Жітіден тыс немесе ақ тілме бірнеше сағаттың ішінде өліммен аяқталады, бірақ бұл түр өте сирек кездеседі. Жиі жіті түрі байқалады, өлімсіз сондай - ақ көптеген жағдайда 3 - 5 күннің ішінде жануардың өлімімен аяқталады. Жітілеу түрі немесе есекжем зарарсыз өтеді және 10 - 15 күннен кейін сауығуымен бітеді. Созылмалы тілме айларға созылады. Хрониктерді шаруашылық құндылығының жоғалуына байланысты әдетте етке сояды. Өте сирек кездесеті нақ тілме кенеттен өтуіне байланысты клиникалық өте тән емес және аз байқалатын септикалық белгілермен өтеді.

Жіті түрдегі тілме септикалық көріністермен басталады: жоғарғы температура, 41 - 42ºC-қа дейін және одан да жоғары, жиілеген және ауыр тыныс алу, жиі пульс. Ауру мал төсенішке жасырынады, азық қабармайды, қиналып тұрады. Аурудың дамуына байланысты әлсіздік күшейеді, бөксенің тәлтіректеушілігі пайда болады. Басында іштің жүрмеуі байқалып, кешірек ол іш өтуге, кейде қанмен ауысады. Көздің дәнекер қабығы қызарады, көздің қабығында құрғайтын ағулар пайда болады. Теріде, әсіресе қарында, жамбастың ішкі беткейін басқанда қызыл дақтар шығып тұрады (гиперемия) .

Емдеу жолы: тілмеге қарсы арнайы сарысу және антибиотиктерегеді. Алдын алу үшін 2 - 4 айлық торайға вакцина егіп, 4 - 5 айдан соң қайталайды.