Қазіргі кезеңнің әлеуметтік экологиялық мәселелері адам санының өсуі адам демографиясының әлеуметтік-географиялық ерекшеліктері



Әлеуметтік экологиялық мәселе, демографиялық жағдай, урбанизация, демографиялы жарылыс,генофонд.
Демография халықтың құрылымын, құрамын, динамикасы мен көбеюін қоғамдық тарихи тұрғыдан зерттейтін ғылым. Экологиялық демография –демографияның жаңа бағыты, ол демографиялық процестердің адамның мекен ету ортасына байланысын зерттейтін бағыты. Адамзат санының жылдам артуын демографиялық жарылыс деп атайды. Адамзат тарихы мен эволюциясының ерекше факторынан басқа халық санының шектен тыс артуын эпидемиялар мен аштықтан болатын өлім санының кемуімен түсіндіруге болады. ХХ ғасырда аталған факторларға гигиеналық және медициналық жағдайлардың жақсаруына байланысты дамушы елдердегі бала кемуі де қосылады. Абсолюттік саны бойынша ең үлкен өсімді ірі азялық елдер –Қытай, Үндістан, Индонезия берсе, ең жоғары өсу жылдамдығы Африка мен Латын Америкасында байқалады. Халық санының тұрақтануы демографиялық өтпелі даму кезеңі деп аталады.

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті

СӨЖ
Тақырыбы: Қазіргі кезеңнің әлеуметтік экологиялық мәселелері Адам санының өсуі Адам демографиясының әлеуметтік-географиялық ерекшеліктері

Орындаған:Тұрысбекова Ә.Е
Тексерген: Жилкыбаева С. Д

Семей 2015

Әлеуметтік экологиялық мәселе, демографиялық жағдай, урбанизация, демографиялы жарылыс,генофонд.
Демография халықтың құрылымын, құрамын, динамикасы мен көбеюін қоғамдық тарихи тұрғыдан зерттейтін ғылым. Экологиялық демография - демографияның жаңа бағыты, ол демографиялық процестердің адамның мекен ету ортасына байланысын зерттейтін бағыты. Адамзат санының жылдам артуын демографиялық жарылыс деп атайды. Адамзат тарихы мен эволюциясының ерекше факторынан басқа халық санының шектен тыс артуын эпидемиялар мен аштықтан болатын өлім санының кемуімен түсіндіруге болады. ХХ ғасырда аталған факторларға гигиеналық және медициналық жағдайлардың жақсаруына байланысты дамушы елдердегі бала кемуі де қосылады. Абсолюттік саны бойынша ең үлкен өсімді ірі азялық елдер - Қытай, Үндістан, Индонезия берсе, ең жоғары өсу жылдамдығы Африка мен Латын Америкасында байқалады. Халық санының тұрақтануы демографиялық өтпелі даму кезеңі деп аталады.
Демографиялық өтпел бойынша халық санын кезеңдері

* Демографиялық тарихтағы ерекше феноменге демографиялық жарылыс (60-80 ж. ж) жатады.
* Әлемдегі жыл сайынғы халық санының өсуі:
1000 жыл бұрын-101 бөлігінің %.
* XX ғасыр басында-0,7 %.
* 1950 ж.-1 %.
* 60 ж. аяғында-2,1 %.
* 1970-1975 ж.-2,0 %.
* 1980-1985 ж.-1,7 %
Соңғы 40-50 жылдарағы халық саны төмендеген елдер

* Әлемде 3,3 млрд. адам күн сайын тоймайды және 5000 млн. ашығады.
* 1 млрд. астам- кедейшілік шегінде тұр.
* 0,5 млрд.-жартылай немесе толық жұмыссыз.
* 0,8 млрд. астам ересектер сауатсыз.
* 0,2 млрд.-бала мектепке бармайды.
* Тамақтану проблемасы халық санымен байланысты. 6,1 млрд. адам қалыпты тамақтану үшін мал өсіруді 4 есе, ал (өсімдік) астық өнімдеріні 3 есе өсіруі қажет.
* Демографиялық жағдайға адамның қала экологиялық ортасында өмір сүруі де жатады. Ол ең ірі және табиғи ортадан өзгеше, көптеген параметрлері бойынша экстремальды орта. Қалада техногенді қуаттың орасан зор концентрациясы жинақталады.
Планетадағы халықтың жартысы қалада шоғырланған. Бірақ урбанизация процесі тек қана қала халқының немесе қалалардың мөлшері мен санының артуымен ғана шектелмейді. Сонымен қатар бұл процесс қоғам өміріндегі қалалардың ролінің артуынан.
Қала халқының санының өсуімен қатар оның территориясының өсуі ұлғаймалы урбанизация деп аталады. Көптеген адамдардың өмір сүру салтының өзгеруінен де көрінеді. Үлкен қалалар - күрделі әлеуметтік-экономикалық ағзаиялық ортада демалғанды қалайды.
Дүниежүзілік азық-түлік мәселесін шешу жолдары
* Азық-түлік қауіпсіздігі - кез-келген елдің өз халқын сапалы, бағасы сай азық-түлік қорымен қамтамасыз ету қабілетінің көрсеткіші; әрі билік легитимділігі мен қоғамдық институттар қызметінің тиімділігін де анықтай алады.
* Кейбір деректер бойынша, елде соңғы уақытта азық-түлік өнімінің тек бір түрі - ұнның бағасы 80 пайызға дейін қымбаттаған. Ал орта деңгейлі тәжік отбасындағы күнделікті тұтынатын тағамдардың 60 пайызы - ұннан жасалатын өнімдер.

Қазір Тәжікстанның өзінде өндірілетін азық-түлік өнімдері халық
* Тәжіктің ұлттық тағамы. 16 қараша 2010 жыл.
* сұранысының тек 70 пайызын ғана өтей алады. Үкімет бидай бағасын 15 пайызға арзандату және нарықтағы бидай бағасы саясатының қалай қалыптасатынын зерттеу үшін стратегиялық қордағы бидайды пайдалануға көшті.

* Елдің өзінде жоқ азық-түлік түрлерін импорттап, ауыл шаруашылығын дамыту үшін өңделмеген жерлерді (50 мың гектар бос жатқан жер бар) пайдалану саясатының тиімділігіне кейбір сарапшылар күмәнмен қарайды.
Энергетикалық дағдарыс

Жаһандық энергетикалық тоқырау соңғы жылдары жиі-жиі бой көтере бастаған экономикалық дағдарыстардың негізгі себебіне айналды. Дүниежүзілік дағдарыстардың созылмалы сырқаттары қолданыстағы энергетиканың мүмкіндіктерінің сарқылып бара жатқандығын байқатады. Енді ол тауардың өзіндік құнын арзандатып, экономикалық өсімге қол жеткізуге тиімді жағдай жасай алмайды. Энергетикалық қуат көздерін игерудің күннен-күнге қиындауы және оның бағасының қымбаттауы экономикалық дамудың болашағын тығырыққа тіреді.
Энергетикалық қатер.Энергетикалық қатер сипаты қазіргі күнде көмірсутегі шикізатының сарқылып бара жатқандығымен де сараланып отырған жоқ. Экономикалық өсімді қамтамасыз етуге қауқарсыз екенін көрсетті. Дүниені тұралатқан 2008 жылғы жаһандық экономикалық дағдарыстың астарында мұнай проблемасының тұрғанын ғалымдар ашық айтып отыр. Шикізат рыногындағы сыбайластық 2007 жылы 55 долларға бағаланған Brent маркалы мұнай бағасын бір жыл ішінде үш есе көтеріп, 2008 жылдың шілде айында 148 долларға жеткізді. Әлемдік экономика қаншама тұрақтануға тырысқанымен жең ұшынан жалғасқан сыбайластықпен көтерілген бұл баға 125 доллардан төмен түспей қойды.

* Оның ақыры 2011 жылғы биржалық тұрақсыздық Еуроодақта, АҚШ-та орын алған қарыз және бюджеттік қаржы проблемалары сияқты дағдарыстың екінші толқынына ұласты. Еуропалық дағдарыстың бас - ты себебі, қазіргі энергия көздеріне, соның ішінде мұнай мен газ өнімдеріне деген тапшылыққа тіреліп тұр. Егер мұнайдың бағасы тағы да көтерілетін болса, онда осы өнімге ерекше зәру болып отырған Еуропада тағы да міндетті түрде дағдарысты жағдай қалыптасады. Мұнай мен газ бағасы тұрақтанған кезде, оның экономикасы қайтадан жұмыс істей бастайды.
Демографиялық саясат. Адамзаттың үздіксіз жаңарып, ауысып отыруын қамтамасыз ететін туу мен өлу және табиғи өсу көрсеткіштерітң жиынтығын халықтың ұдайы өсуі деп атайды.
Ұдайы өсудің дәстүрлі типі тән болатын мешеу елдерде өлім көрсеткішінің жоғары болуы халықтың тұрмыс жағдайының нашарлығымен, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазіргі кезеңнің әлеуметтік экологиялық мәселелері Адам санының өсуі. Адам демографиясының әлеуметтік-географиялық ерекшеліктері туралы ақпарат
Экологияны оқытудың теориялық негіздері
Қазақстан Республикасының демографиялық саясатының стратегиясын әзірлеу
ҚР – сы демографиясы
Қазақстанда демографияның өзекті мәселелері, оларды шешудің жолдары
Қазіргі кезеңнің әлеуметтік экологиялық мәселері Адам санының өсуі Адам демографиясының әлеуметтік-георафиялық ерекешеліктері
Тарихи этнодемографиялық жағдайын, халқымыздың ұлттық құрамының даму тарихын айқындау
Қазақстан Республикасының демографиялық жағдайы туралы
Қазақстан Республикасындағы ұлттардың таралу ерекшеліктері
Кеңес дәуіріндегі Қазақстандағы көші-қон үдерістері: тарихи-демографиялық аспект (1917-1991 жж.)
Пәндер