Уыттың және сыраның технологиясы жайлы

1. Уыт дегеніміз не?
2. Уыттың (солод) технологиясы
3. Сыра дайындау технологиясы және оның сапасын анықтау

Уыт (солод) сыра өндірісінде негізгі шикізат болып табылады. Ол сонымен қатар спирт өндірісіндегі крахмалды қантсыздандыруға, нан пісірудегі көптеген нан сұрыптарын шығаруға және тағы басқаларына қолданылады. Сыра қайнатуда арпадан алынған уыт (солод) қолданылады. Уыттың (солодтың) басты сапалық көрсеткіші экстрактивтілік, құрғақ заттардың қосынды мөлшері (%) болып табылады. Ұсақталған дәнді уыт (солод) ферментімен өңдегенде ерітіндіге айналады. Ақуыз мөлшері 9-12% аралығында болуы керек, ол аз болған жағдайда көбігі азаяды және жағымсыз дәмі болады, ал көп болғанда ақуыз тұнбаға айналып сыра лайланады. Ұқсастығы 90- 95%-тен аз емес. Сыралық уыттың (солодтың) үш түрін жіктеуге болады: МРТУ 18/199-67 талапқа сәйкес ашық, жигулевті және қоңырқай. 2. Уыттың (солод) технологиясы Нан пісіруде және квас дайындағанда қызыл уытты (солодты) қолданады. Шикізатты қантсыздандырғанда спирт өндірісінде жасыл солод және ферментті препараттары қолданылады. Спирт зауыттарында уытты (солодты) дақылды мәдениеттің өнімдері арпадан алады. Сыралық уытты (солодты) дайындау келесі реттерден тұрады: тазалау және арпаны тасымалдау, астықты өсіру және жинау, кептіру, жетілуі және уыттың (солодтың) пісуі. Астықты дайындау дайындауда ертерек қаралған. Өндірістегі астықты тазалау сатысында келесілерді қарастырамыз. Астықты ылғалдандыру үш әдіспен жүргізіледі: ауалы-сулы периодты, үздіксіз ағынды (суда қаныққан ауа) және ауалы-оросителді. Астық цилиндрлі конусты суландырғыш аппараттарда жуылады. Бұл аппараттың ортасында төменгі жағынан сығылған ауа берілетін құбыр жалғанған құбырлы қондырғы орнатылған. Жуу кезінде сығылған ауа жоғарыдан орталық құбыр арқылы дән мен су қоспасы беріледі. Конусты аппараттың түбінде құбырлы барботер орналасқан. Ол бойынша жуылған дән қабатында ауа үрленеді. Жуылған дән төменгі конус арқылы түседі, ал жоғарғы жағынан лай суды құйып алуға және қоспалар мен дәнектерді алуағ арналған тесік бар. Арпаны жуу ұзақтығы 3 тәулік. Ауалы-оросителді әдіс неғұрлым көп тараған және қолданысқа енгізілген. Басында 20 сағат бойында дән сумен шашыратқыш форсунка арқылы араласады. Әрбір сағат сайын 15 минут бойында төменгі жағынан желдеткіш арқылы ауа сорылып алынады. Содан кейін жуғыш аппаратты сумен толтырады және 8 сағат су астында дәнді ұстайды. 5 минут сайын барботер арқылы ауа жібере отырып, оны 30 минут сайын желдетіп отырады. Содан кейін су жібереді және дәннің ылғалдылығы ашық үшін 42-44 %, қоңырқай уыт (солод) үшін 45-47 %-ке дейін сора отырып өсіреді.