Өнеркәсіптік кәсіпорындардағы тауарлы – материалдық қорлардың есебі және талдауы

Пән: Бухгалтерлік іс
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 51 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ

БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

«ҚАРЖЫ ЖӘНЕ ЕСЕП» КАФЕДРАСЫ

Қорғауға жіберуге рұқсат беріледі:

кафедра меңгерушісі:

«» 20__ж

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Өнеркәсіптік кәсіпорындардағы тауарлы -

материалдық қорлардың есебі және талдауы

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

1. ТАУАРЛЫҚ - МАТЕРИАЛДЫҚ ҚОРЛАРДЫҢ ЕСЕБІ . . .

1. 1 Тауарлық - материалдық қорларға сипаттама . . .

1. 2 Тауарлық - материалдық қорларды бағалау . . .

1. 3Қоймадағы және бухгалтериядағы тауарлық - материалдық қорлардың есебі . . .

1. 4 Тауарлық - материалдық қорларды түгендеу . . .

1. 5 Тауарлық - материалдық қорлардың есебі . . .

2. «ВАСИЛЬКОВ ТКБ» АҚ- НЫҢ ҚАРЖЫЛЫҚ ШАРУАШЫЛЫҚ ЖАҒДАЙЫНА ТАЛДАУ . . .

2. 1 «Васильков ТКБ» АҚ- ның 2005 - 2007 жылдардағы қаржылық

жағдайы . . .

2. 2 «Васильков ТКБ» АҚ- ның тауарлық - материалдық қорларын

талдау . . .

2. 3 «Васильков ТКБК» АҚ- ның тауарлық - материалдық қорларының

есебін жүргізу тәртібі . . .

3. «ВАСИЛЬКОВ ТКБ» АҚ- НЫҢ ТАУАРЛЫҚ - МАТЕРИАЛДЫҚ ҚОРЛАРДЫҢ ЕСЕБІН ЖҮРГІЗУДЕГІ МӘСЕЛЕЛЕР ЖӘНЕ ОНЫ ШЕШУ ЖОЛДАРЫ . . .

3. 1 «Васильков ТКБ» АҚ- ның тауарлық - материалдық қорларының есебін жүргізудегі мәселелер . . .

КІРІСПЕ

Қазіргі Қазақстан Республикасындағы кез келген кәсіпорындар үшін неғұрлым тауарлық - материалдық қорларды үнемді жұмсай отырып, яғни аз шығын шығара отырып көбірек табыс алу өзекті мәселелердің бірі болып саналады.

Бұл дипломдық жұмыстың негізгі мақсаты аз шығын шығарып көбірек пайда алу үшін тауарлық - материалдық қорларды үнемді жұмсау мақсатында оларды есептеудің тиімді әдістерін қарастыру және әдістерді жетілдіру жолдарын қарастыру болып табылады.

Дипломдық жұмыстың міндеттері:

1. «Васильков ТКБ» АҚ- на қысқаша шолу жасай отырып, қандай қызметпен айналысатындығын, қандай тауарлық - материалдық қорларды тұтынатынын қарастыру;

2. «Васильков ТКБ» АҚ- ның тауарлық - материалдық қорларды игеруде атқаратын қызыметтерін анықтау;

3. «Васильков ТКБ» АҚ- ның тауарлық - материалдық қорларды игеруде, сақтауда және есепке алғанда, есептен шығарғанда қандай құжаттарды қалай және қандай ретте толтыратынын қарастыру;

4. «Васильков ТКБ» АҚ- ның тауарлық - материалдық қорларын есепке алу және есептен шығару әдістерін қарастыру;

5. «Васильков ТКБ» АҚ- ның тауарлық - материалдық қорларының есебін жүргізудің тиімді әдістерін қарастыру.

Дипломдық жұмыстың зерттеу объектсі «Васильков ТКБ» АҚ.

Дипломдық жұмыстың практикалық маңыздылығы тауарлық - материалдық қорларды игеруде, сақтауда және есептеуде толтырылатын құжаттарды анықтау және есептеу әдістеріне талдау жасау.

Дипломдық жұмыстың зерттеу мәселесі тауарлық - материалдық қорларды есептеудің тиімді әдістерін қарастыра отырып олардың кәсіпорынға әкелетін пайдасы мен тиімділігіне қарай салыстру.

1 Тауарлы - материалдық қорлардың есебі

1. 1. Тауарлық - материалдық қорларға сипаттама

Кәсіпорындар мен ұйымдардың қызмет барысында өздернің өндірген дайын бұйымдары, сату үшін сатып алған, тауарлары, сатып алған, бірақ әзірге ұйымға келіп түспеген тауарлары (жолдағы тауарлар, ) аяқталмаған өн-діріс, басқаларға көрсеткен қызметтер, сондай - ақ жұмыстарды орындау және қызмсттерді көрсету барысыңда пайдалануға арналған қосалқы бөлшектер, отындар, ыдыс және ыдыстық материалдары, жартылай фабрикаттар және басқа да материалдары сол ұйымның тауарлық - материалдық қоры түріндегі ағымдағы активі болып табылады.

Олардың өндіріс құралдарынан өзгешелігі, өңдіріс құралдары шаруашылық үдерісіне (процесіне) ұзақ уақыт қатысып, өздерінің табиғи пішінін сақтай отырып өндірілетін өнімге өз құнының бір бөлігін қосып отыратын болса, еңбек заттары өндірісте пайдаланылған кезде өздерінің бастапқы құнын түгелдей өндірілетін өнімге ауыстырады. Шығарылатын өнімнің, атқарылатын жұмыстың өзіндік құнының көп бөлігі еңбек заттарының құнынан тұрады. Сонымен қатар еңбек заттары өндірістік қор болып табылады.

Материалдарды есептеудің негізгі міндеттері:

Дайындалған, келіп түскен және өндіріске немесесыртқа босатылған материалдарды уақытында есептеп, кіріске алу немесе есептен шығау;
Материалдардың қоймада жене тасымалдау кезіндетүгел сақталуын бақылау ;
Материалдық қорлар қалдығының белгіленген мөлшерден артып немесе төмендеп кетпеуін бақылау;
Материалдарды өндірісте пайдаланған кезде олардың техникалық жолмен анықталған мөлшерін және тұтыну мөлшерінің қорын анықтау ;
Материалдардың өндірісте ұтымды пайдаланылуын бақылау ;
Дайындалған материалдардың өзіндік құнын анықтап және олардың жоспарлы есептеу бағасынан айырмашылығын тауып, пайдаланылған материалдар құнын әр объектінің шығынына қосу.

Жақсы және дұрыс ұйымдастырылған есеп материалдардың түгел сақталуына, үнемді пайдаланылуына көмегін тигізеді. Материалдардың түгел және дұрыс сақталуы, сондай-ақ ұтымды пайдаланылуы, жұмсалуы үшін алдын ала мыналарды жасау қажет:

- Тиісті түрде жабдықталған материалдық - қорларды сақтайтын қойма немесе бөлме болуы қажет және бөлмелердің әрқайсысы материалдардың белгілі бір түрін сақтауға арналған болуы керек;

- Материалдар қойманың әр бөлігінде өздерінің түрлері, сорттары, өлшемдері бойынша керекті кезінде тез алуға және босатқаннан кейінгі кездегі қалдығын тексеруді қамтамасыз ететіндей етіп орналастырылуы керек;

Кәсіпорындармен ұйымдардың әкімшілігі материалдарды сақтайтын жерді таразымен, өлшеу аспаптары мен және ыдыстармен жабдықтап және оларды жиі тексеріп, дұрыстығын қадағалап отыру керек. Ұйымның басшысы материалдарды қабылдайтын және босататын босататын адамдардың топтарын белгілеп, олармен материалдарға жауапкершілік туралы шарт жасайды.

1. 2. Тауарлық - материалдық қорларды бағалау

2 - ҚЕБХС ( есеп берудің халықаралық стандарттары) сәйкес қорлар екі өлшемнің ең кішісімен өзіндік кұнның және өткізудің таза құнымен бағалануы тиіс.

Қорлардың өзіндік құнына қорларды казіргі тұрған жеріне дейін жеткізуге кеткен шығындар мен өңдеуге, алуға жұмсалған шығындар кіреді. «Тауарлы - материалдық қорлар» есебі бухгалтерлік есеп стандарттартына (БЕС 7) сәйкес алуға кеткен шығындарға сатып алу бағасы, шеттен әкелу бажы, жабдықтаушы ұйымдар төлеген делдалдық (комиссиялық) сыйақылар, көліктік - дайындау шығыстары мен қорларды алуға тікелей байланысты басқа да шығындар (саудалық жеңілдіктер, артық төлеуді қайтару және т. б. осындай түзетулер алу шығындарын анықтаған кезде қоса есептеледі) кіреді.

7 - БЕС сәйкес тауарлы - материалдық қорларды өткізудің таза кұны әдеттегі іс - әрекет барысында көзделетін сатуы алым бағасына тең минус сатуды ұйымдастыру мен жинақтап, құрастыру шығындары алынады. Басқаша айтсақ, 2 - ҚЕБХС сәйкес6 егер қорлардың өзіндік құны өтелмейтіндей болса, өйткені қорлар бүлінген, толық немесе жарым - жартылай ескірген және соған сәйкес бағасы да төмендеген. Сондай - ақ сатылым алдындағы әзірлік немесе өткізуді іске асыруға арналып бағаланған шығындар өсуі мүмкін болса, материалдар өткізудің таза құны бойынша бағаланады. Мұндай жағдайда қорлардың баланстық құны өткізуден немесе материалдық қорларды қолданудан алу күтілетін сомадан артпайды.

Материалдар алу сәтінде нақты құны (синтетикалық есепте) немесе есептік баға (аналитикалық есепте) бойынша көрсетіледі.

Материалдарды алудың нақты кұны субъектінің осы қорларды дайындау мен жеткізу шығындарынан және сатып алу бағасынан құралады.

Есептік бағалар (алудың жоспарлы өзіндік құны орташа сатып алу бағасымен және т. б. ) бойынша материалдарды есептеуде есептік баға ретінде қорлардың құны мен қор алудың нақты құны арасындағы айырма осы шоттағы есептеу арқылы айқындалады.

Баланста материалдар есебі нақты құны бойынша көрсетіледі, осы баға бойынша олар синтетикалық есепте, ал аналитикалық есепте - тұрақты есептік бағалармен (келісім - шарттық немесе жоспарлы-есептік) есептеледі. Егер материалдарды есептеу келісім - шарттық бағалар бойынша ұйымдастырылса, онда олардың нақты құны осы бағалар бойынша материалдар сомасын қосу көліктік дайындау шығындары (КДШ) қосылып шығарылады. БЕС - қа сәйкес КДШ құрамына жабдықтау өткізу ұйымдарына төленген үстеме бағалар, барлық косымша алымдарымен бірге жүкті тасығаны үшін кіре ақы төлемі, субъектінің қоймасына материалдарды түсіру мен жеткізу шығындары, дайындау орындарында ұйымдастырылған арнайы дайындау кеңселерін, қоймалар мен агенттіктерді ұстауға арналған шығындар, материалдарды алу мен жеткізуге байланысты (жабдықтаушылардан жүк жеткізгендегі субъектінің жүргізушілері, жүк тиеушілер) және іс - сапар шығындары кіреді.

Егер материалдар есебі алудың жоспарлы өзіндік құны бойынша жүргізілсе, онда қорлардың нақты өзіндік кұны осы бағалар бойынша материалдардың қүнына қосу, есептік бағалар бойынша құнынан алу нақты өзіндік құнның ауытқулары есептеліп шығарылады. Жоспарлық - есептік бағаларды КДШ жоспарлы мөлшердегі есепке алынған келісім - шарттық бағалар негізінде субъектінің өзі жасайды.

Егер қорлар есебі жоспарлы - есептік бағалар бойынша олардың құнынын материалдардың нақты құнының ауытқушылықтарын жекелей есептеп, жоспарлы - есептік бағалар бойынша үйымдастырылса, мұндай жағдайда субъект жоспарлы - есептік бағаларды материалдық құндылықтардың атауы, түрлері және топтарына орай, сол шекте белгілейді, ал ауытқулар өндірістік қор түрлері бойынша есептеледі және ай сайын материалдарды пайдалану есеп шотына, жұмсалған және босатылған материалдардың (КДШ мен ауытқулар талдаушы есеп шоттарында жекелей ескеріледі) үйлесімді (пропорционалды) жоспарлы - есептік құны есебі объектілеріне есептен шығарылады.

Материалдар есебіне, басқа шығыстарға қойылатын талаптар 7 - БЕС - ке тұжырымдалған және есепті ұтымды ұйымдастыруға мүмкіндік беретін олардың өзіндік құнын қалыптастыру тұрғысынан шешіледі.

7- БЕС б. т. сәйкес «Тауарлық - материалдық қорлардың өзіндік құнына: қорларды алуға жұмсалған шығындар, оларды қазіргі тұратын орнына жеткізуге байланысты көліктік - дайындау шығындары кіреді».

Өндіріске босатылған материалдар құнын анықтаған кезде «Тауарлық - материалдық қорлар есебі» 7 БЕС мен ҚЕБХС 2 «Қорлар» ұсынған бағалау тәсілдері қолданылуы мүмкін:

- Орташа өлшемді құн бойынша - есепті кезеңде қозғалысы болған бір түрдің, есепті кезең соңында қолданылмағандардың да, өндіріске босатылғандардың да бірлік орташа құнын есептеулер мен анықтауларды қолдануға негізделген.

- ФИФО - есепті кезең соңыңда есепте тұрған материалдардың құнын ескеріп есепті кезеңде алғашқы сатып алудың өзіндік құны бойынша материалдарды есептен шығаруды болжайды. Яғни алдымен есепті кезең соңында пайдаланылмаған өзіндік құн анықталады.

- ЛИФО - кейінгі сатып алулардың өзіндік құны бойынша материалдарды есептен шығару ағымдағы кірістер мен шығындардың сәйкестілігін қамтамасыз етеді және инфлякцияның құрлысы қызметі нәтижелеріне ықпалын ескертуге мүмкіндік береді. - Ерекше теңестіру (идентификация), ұқсастыру әдетте өзара бірін - бірі ауыстырмайтын және арнайы жобалар, тапсырыстарға арналған тауарлық - материалдық қорлар бірлігінің өзіндік құны есептеледі (жұмсалған материалдарды бағалау мақсатымен әрбір партияны түгендеуді өткізуге жалғасқан, материалдарды партиялық есептеуді ұйымдастыру мүмкіндігі бар болса, қолданылады) .

- ПИФО - «кейін түсті - бірінші кетті» бағалары бойынша материалдарды есептен шығаруды шамалайды. Бұл тәсілде материалды босату бағасын түскен бағасьмен теңестіру үшін түзетулер қажет. Бұл тәсіл орнын толтыру бағасы тәсіліне ұқсас.

- Стандарттық баға - нормативті өзіндік құн. Өндіріске босатылған
материалдар стандартты (нормативті) бағалары бойынша бағаланады. Нақты баға мен нормативтінің арасындағы айырмашылық жеке шотта жиналады.

Материалдарды әр түрлі тәсілмен бағалаудың кемшіліктері мен артықшылықтарын қарастырайық

1 - кесте

ФИФО

ЛИФО

Орташа

өлшемі

Ерекше

Теңестір,

(иден-тификация)

НИФО

Стан-дартты

(норма-тивтік)

құн

: Кемшілік-тер

ФИФО: Ескірген өндірістік шығындарға ұшыратады, пайданы көтереді және қорлар есебін күрделен-діреді

ЛИФО: Қорларды шынайы емес төмен бағалауға душар етеді және қорлар есебін күрделен-діреді

Орташаөлшемі: Қорларды және өндірістік шығын-дарды шынайы мәнінен басқаша бағалауға әкеледі

ЕрекшеТеңестір,(иден-тификация): Түгендеуді өткізу үшін көп еңбек сіңіруді қажет етеді, қосымша шығындар-ға ұшыратады

НИФО: Материал босатудың әр бірі үшін кейінгі тапсырыстық бағасын анықтағанда көп күш талап етеді. Босату бағасын түскен құнмен теңестіру үшін тұрақты түзетулерді талап етеді

Стан-дартты(норма-тивтік)құн: Нормат-ивті құн ағым-дағы

: Артықшы-лықтар

ФИФО: ТМҚ шын бағалауды жүргізеді

ЛИФО: Шын өндірістік шығын-дарға және пайданың оң-солға сақ, байыпты көрсеткіштеріне әкеледі

Орташаөлшемі: Қолдан-ылуы қара-пайым, есеп саны өте аз шамада

ЕрекшеТеңестір,(иден-тификация): Қорларды және өндірістік шығындар-ды нақты бағалауға әкеледі

НИФО: Қорларды және өндірістік шығындарды шынайы бағалау жүргізеді

Стан-дартты(норма-тивтік)құн: Қорлар есебін жеңілде-теді, өйткені құнды тіркеу-дің қажетті-лігі жоқ

Шаруашылық жүргізуші субъектінің әр түрлі тәсілдерді таңдау, қорларды бағалау мүмкіндігі бар, бірақ тәсіл таңдалғаннан кейін ол дәйекті түрде бір есепті кезеңнен соң екіншісінде қолданылуы тиіс. Алайда материалдың түрі үшін бір ғана тәсілді қолдануға болатынын есте ұстау қажет. Бағалау тәсілдерін таңдауды субъектінің есеп саясаты белгілейді. Егер түйінді негіз болған жағдайда тәсілді өзгертуге болады, мұндайда ауыстырудың себеп - салдарлары қаржылық есеп беруге түсініктеме хат - жазбада түсіндірілуі тиіс.

Қорларды есепке алудың аса маңызды мәселелерінің бірі оларды бағалау болып табылады. 2 - ХҚЕС - ына сәйкес қорлар өткізу мүмкіндігінің өзіндік құны мен таза құны сияқты екі шаманың ең азы бойынша бағалануы тиіс. Оның мәнісі - байыппен қарау қағидатына орай қорлар мүмкін болатын құндарының ең кемі бойынша бағаланады. Сондай - ақ мүмкін болатын өткізудің таза құны не өткенін, қандай жағдайларда қорлар өкізудің таза құны бойынша бағаланатын және өткізудің таза құны айқындау әдісін білу қажет.

Мүмкін болатын өткізудің таза құнының есеп - қисабы ең сенімді айғаққа, яғни есеп - қисап жасалған кезде өткізу үшін арналған қорлар шамасына негізделеді. Бұл есеп - қисаптар кезең аяқталғаннан кейін мұндай оқиғалр кезең аяғында болған жағдайларды қандайда бір деңгейде дәлелдейтін оқиғаларға тікелей қатысты бағаның өзіндік құнының ауытқуын есепке алады. Өткізудің таза құнына дейінгі барлық есептен шығарылулар және қорлардың барлық ысыраптары есептен шығаруды жүзеге асыру немесе ысырап болған кезеңдегі шығастар ретінде танылуы тиіс.

Қорларды өткізудің таза құнына дейін есептен шығарған кезде қорлардың арналуына негізделген белгілі ережелерге сүйенуі қажет.

- Егер қорлар өткізу үшін арналса, онда есеп - қисап өткізудің ағымдағы рыноктық бағалары негізінде жүргізіледі

- Егер қорлар жасалған шарттар бойынша сатуға арналса, онда есеп - қисап шартты орындау үшін арналған көлемде контракті бағалары бойынша жүргізіледі. Шарт бойынша қажеттен асып кеткен қорлар ағымдағы рыноктық бағалар бойынша қайта бағаланады;

- Егер шикізат пен материалдар негізінде шығарылған дайын өнім өзіндік құнына тең немесе асырылған бағалар бойынша сатылатын болса, шикізат пен материалдар қайта бағаланбайды. Егер мұндай сенімділік жоқ болса, шикізат пен материалдар олардың қалпына келтіру құны (ауыстыру құны) бойынша қайта бағаланады.

Өткізудің таза құнын бағалау әрбір есепті кезеңде дүркін - дүркін жүргізіледі. Өткізудің таза құнына дейінгі қорларды бастапқыда ішінара есептен шығаруға әкеп соққан жағдайлар өзгергенде, есептен шығарылған сома қорлардың өзіндік құнын сипаттайтын шамаға дейін өтеледі (жаңа баланстық құны өткізудің өзіндік құны мен таза құнынан ең аз мәнде болуы тиіс) .

Жалпы бүгінгі күндегі көзқарас бойынша, өндірістік есептен шығарғанда немесе сатқан кезде қорларды бағалау әдістерінің (тәсілдерінің) неғұрлым тиімді болып өзгергендігін білуіміз қажет.

Қорлардың өзіндік құнын есептеу тәсілдерінің (әдістерінің) салыстыруын қарастырайық.

7 - ХБЕС - нің 12 - тармағы 4 әдісті ұсынды. : өлшенген орташа құн, ФИФО, ЛИФО және ерекше бірегейлендіру. Ал 2 - ХБЕС бізге 3 әдісті ғана ұсынады.

1. 23 - тармақ - арнайы жобалар үшін шығарылған және сатып алынған қордың өзіндік құны жеке шығындарды бірегейлендіру арқылы айқындалуға тиіс. Бұл әдіс қорларды және өндірістің әр бір жеке бірлігі бойынша өткізілген тауарлардың өзіндік құнын бағалау үшін аса тиімді негіз болып табылады.

2. 25 - тармақ қалған - қорлар үшін «алғашқы келіп түсу - алғашқы босату» әдісі ФИФО немесе өлшенген орташа құн әдісі пайдаланылуы мүмкін. Қорларды есептен шығару сомасының баланс көрсеткіштеріне тікелей ықпалы бар, ол өткізілген өнімнің өзіндік құнының көлемі арқылы есептік кезеңдегі қаржылық нәтижелерге ықпалын тигізеді, сондықтан кәсіпорын осылардың бірін таңдап алуға және өз кәсіпорнының есеп саясатында белгілеуге құқылы. Бұл әдістің артықшылықтары: қорлдардың өзіндік құны есептік кезеңнің аяғында ағымдағы бағаларға жуықтайды, ал кемшіліктері: бағалар көтерілген кезде - пайда өседі; төмендеген кезде - пайда кемиді.

Орташа өлшенген құн әдісі және оның артықшылығы - бағалардың өзгеру ықпалын есептік кезеңнің ішінде қорлардың өзіндік құнына жұмсартуға мүмкіндік береді. Бұнда қай әдісті таңдаған жөн? Осы жағдайда барлыға кәсіби пайымдау мен өндірістің ерекшеліктеріне (өзгешелігіне) байланысты ЛИФО әдісіне 2 - ХБЕС - нда тиім салынған оны қолдану есептіліктің көрсеткіштерін бұрмалайды және компанияның шығындарын дұрыс көрсетпейді деп есептейді.

2 - ХБЕС талаптарының қорларды бағалау бөлігі 7 -ҚБЕС - нің талаптарына сай келеді: қорлар міндетті түрде өзіндік құнның және ықтимал таза өткізу құнының (ЫТӨҚ) - осы екеуіндегі көлемінің ішіндегі ең азы бойынша бағалануы тиіс. Ықтимал таза өткізу құны - бұл жұмысты орындауға жұмсалған ықтимал шығындарды және өткізуге жұмсалған ықтимал шығындарды шегергенде, іс барысы қалыпты жүргенде, болжамды сату бағасы.

1. 3. Қоймадағы және бухгалтериядағы тауарлық - материаалдық қорлардың есеб

Материалдың қоймадағы есебі - материалдар өздері сақталынып тұрған жері бойынша, яғни шаруашылық субъектісінің қоймасында және субъектінің бухгалтериясында есептелінеді. Материал-дық қорлардың қоймадағы есебінің дұрыс ұйымдастырылуы олардың дұрыс сақталуына, қоймадағы жұмыстың дұрыс жүргізілуіне және жұмыстың қалай қойылғандығына байланысты. Қоймада материалдық қорлардың түрлері, сорттары бойынша бөлек сақталуы тиіс. Материалдардың маркасы, сорты, көлемі, номенклатуралық номері, өлшем бірлігі.

Сақталып тұрған материалдардың мөлшері және тағы да басқа көрсеткіштері картон немесе фанерге жазылып, материалдарға байланып немесе жапсырылып қойылады. Қоймадағы және цехтағы материалдардың аналитикалық (талдамалық) есебі белгіленген түріне сәйкес олардың ішінде сорттары мен маркалары бойынша жүргізіледі. Қоймада материалдық қорлардың тек қана сандық есебі жүргізіледі. Материалдардың әрбір номенклатуралық номері бойынша бөлек үлгілі түрі М - І7 карточкасы ашылады. Бұл карточкада материалдық қорлардың аты, мөлшері, көлемі, сорты, өлшем бірлігі, номенклатуралық нөмері және есептеу бағасы көрсетіледі. Бұл карточканы жаңадан кіріске алынған материалға шаруашылық субъектісінің бухгалтериясы дайындап, одан кейін кіріс ету ордерімен (реестр) бірге қоймаға беріледі. Қойма қызметкері немесе қойма меңгерушісі алынған карточкаға материалдық қорлардың қай жерде сақталып тұрғаны жайлы деректер толтырады. Материалдардың кіріс-шығысының сорттық - сандық есебін сол материалдарға жауапты адам жүргізеді. Кейбір жағдайда материалдарға жауапты адамның келісімі бойынша қойманың карточкалық есебін жүргізу жұмысы басқа адамға, яғни есепшіге немесе операторға жүктелуі мүмкін. Материалдардың түрі номенклатуралық номері аз болатын шаруашылық субъектісінің қоймаларында бұл карточканың орнына материалдар есебін тиісті түрде жүргізуге дайындалып жасалған сорттық есеп кітабында жүргізуге болады. Мұндай жағдайларда сорттық есеп кітабында қойма есебінің карточкасындағы деректер болуы қажет. Қоймашы белгіленген тәртіп бойынша толтырылған алғашқы құжаттардың негізінде материалдардың кіріске алынуын және есептен шығарылу операцияларын, олардың іске асырылған күнін қойманың есеп карточкасына жазып, онда материалдық қорлардың сол күннің соңындағы қалдығын шығарып отыруы керек. Бұл карточкада материалдардың қалдығы әрбір операциядан кейін шығарылып отырылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.