Тігінен және көлденең еңбек бөлінісі
1. Ұйым туралы түсінік
2. Көлденең және тік еңбек бөлінісі.
3. Қолданылған әдебиеттер.
2. Көлденең және тік еңбек бөлінісі.
3. Қолданылған әдебиеттер.
Қазіргі уақытта жүйелі көзқарас ғылым мен практиканың барлық салаларында кеңінен пайдаланылады. Жалпы алғанда мейлінше, әр түрлі объектілердің өзара байланысы жүйе деп саналады, яғни жүйе дегеніміздің өзі де бір-бірімен байланысты бөліктерден (компоненттерден) тұрады. Жүйеде компоненттердің екі түрі болады:
кіші жүйе- бұл жүйенің басқа бөліктерге ыдырау бөлігі;
элемент- бұл ендігі жерде құрамдас бөлікке ыдырау мүмкін емес бөлігі.
Элемент дербес болады. Сондықтан кіші жүйе дегеніміз элементтердің жиынтығы
өзара іс-қимыл жасаған жағдайда жекелеген компонеттерге тән емес компонеттердің белгілі бір жиынтығы жүйе деп түсініледі.
Процесс дегеніміз- жүе элементтері арасындаы өзара іс қимыл. Құрылым- жүйені тыныштық жағдайында сипаттайды.
Ұйым- жүйені қозғалыс үстінде көрсетеді.
Жүйені басқару шарттары:
1-шарт жүйе элементтері арасындағы және ең алдымен басқарушы жүйе мен басқарылушы жүйелер арасындағы себеп- салдарлы байланыстардың болуы.
2-шарт- жүйенің серпінділігі. Жүйе бір сапалық жүйеден екіншісіне көшуге қабілетті болып, бұл орайда жүйе күйінде қала беруге тиіс.
3-шарт-әсер еткен жағдайда процесстің өтуінөзгертуге болатын параметрінің болуы.
4-шарт-жүйенің басқарылушылық ықпалын күшейтуге, яғни басқару объектісінің субъектіге тікелей жасауды сезіну ғана емес, сонымен қатар, субъект жөнінде жасайтын ықпалын күшейте түсуге де қабілеттілігі.
5- шарт-ж-де басқару хабарламасын беру, жинақтау ж-е өзгерту мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
6-шарт- жүйенің сындарлы сипаты. Мұнсыз бақылау мен басқару мүмкін емес.
Сонымен жүйе аталған шарттарды қанағаттандырған жағдайда ғана оны басқаруға болады.
Экономикалық жүйелердің ерекшелігі:
1-ден, эк-лық жүйелердің әлеуметтік сипаты бар, адамға материалдық ж-е мәдени игіліктерді өндіруші мен тұтынушыға айқындаушы рөл беретін адам- машина жүйелері ретінде қаралады.
2-ерекшелігі- осы жүйе өзара әрект ететін белгілі бір ортаның болуы.
3-ерекшелігі- эк-лық жүйлер өте күрделі, серпінді жүйелер.
Басқарудағы жүйелі көз қарас дегеніміз- қисынды ойлау жүйесі, ол бойынша кез-келген шешімді әзірлеу мен негіздеу процессі жүйенің жалпы мақсатын анықтауды, барлық кіші жүйелердің қызметін осы мақсатқа бағындыруды негізге алады.
Басқару жүйесінің құрылысы екі қағидаға : иерархиялық және кері байланыс қағидаларына негізделеді.
кіші жүйе- бұл жүйенің басқа бөліктерге ыдырау бөлігі;
элемент- бұл ендігі жерде құрамдас бөлікке ыдырау мүмкін емес бөлігі.
Элемент дербес болады. Сондықтан кіші жүйе дегеніміз элементтердің жиынтығы
өзара іс-қимыл жасаған жағдайда жекелеген компонеттерге тән емес компонеттердің белгілі бір жиынтығы жүйе деп түсініледі.
Процесс дегеніміз- жүе элементтері арасындаы өзара іс қимыл. Құрылым- жүйені тыныштық жағдайында сипаттайды.
Ұйым- жүйені қозғалыс үстінде көрсетеді.
Жүйені басқару шарттары:
1-шарт жүйе элементтері арасындағы және ең алдымен басқарушы жүйе мен басқарылушы жүйелер арасындағы себеп- салдарлы байланыстардың болуы.
2-шарт- жүйенің серпінділігі. Жүйе бір сапалық жүйеден екіншісіне көшуге қабілетті болып, бұл орайда жүйе күйінде қала беруге тиіс.
3-шарт-әсер еткен жағдайда процесстің өтуінөзгертуге болатын параметрінің болуы.
4-шарт-жүйенің басқарылушылық ықпалын күшейтуге, яғни басқару объектісінің субъектіге тікелей жасауды сезіну ғана емес, сонымен қатар, субъект жөнінде жасайтын ықпалын күшейте түсуге де қабілеттілігі.
5- шарт-ж-де басқару хабарламасын беру, жинақтау ж-е өзгерту мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
6-шарт- жүйенің сындарлы сипаты. Мұнсыз бақылау мен басқару мүмкін емес.
Сонымен жүйе аталған шарттарды қанағаттандырған жағдайда ғана оны басқаруға болады.
Экономикалық жүйелердің ерекшелігі:
1-ден, эк-лық жүйелердің әлеуметтік сипаты бар, адамға материалдық ж-е мәдени игіліктерді өндіруші мен тұтынушыға айқындаушы рөл беретін адам- машина жүйелері ретінде қаралады.
2-ерекшелігі- осы жүйе өзара әрект ететін белгілі бір ортаның болуы.
3-ерекшелігі- эк-лық жүйлер өте күрделі, серпінді жүйелер.
Басқарудағы жүйелі көз қарас дегеніміз- қисынды ойлау жүйесі, ол бойынша кез-келген шешімді әзірлеу мен негіздеу процессі жүйенің жалпы мақсатын анықтауды, барлық кіші жүйелердің қызметін осы мақсатқа бағындыруды негізге алады.
Басқару жүйесінің құрылысы екі қағидаға : иерархиялық және кері байланыс қағидаларына негізделеді.
1. Ахметов Қ.Ғ. Менеджменттің негіздері (Оқу құралы), Ақтөбе Орал . 2005
2. Рахимбаев А.О,Сабатаева Б.О, Менеджмент, Алматы. 2006
3. А.К. Бельгебаев, А.Б Рахимбаев, Менеджмент, Алматы. 2006
4. Бердалиев К. Менджмент, Алматы. 2005
5. Рахметов Б.А. Персоналды басқару, Алматы. 2005
2. Рахимбаев А.О,Сабатаева Б.О, Менеджмент, Алматы. 2006
3. А.К. Бельгебаев, А.Б Рахимбаев, Менеджмент, Алматы. 2006
4. Бердалиев К. Менджмент, Алматы. 2005
5. Рахметов Б.А. Персоналды басқару, Алматы. 2005
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік университеті
СӨЖ
Тақырыбы: Тігінен және көлденең еңбек бөлінісі
Орындаған: Кененбаева А.А.
Тексерген: Кушуков Г.С.
Тобы: Дя - 307
Жоспар:
1. Ұйым туралы түсінік
2. Көлденең және тік еңбек бөлінісі.
3. Қолданылған әдебиеттер.
Қазіргі уақытта жүйелі көзқарас ғылым мен практиканың барлық салаларында кеңінен пайдаланылады. Жалпы алғанда мейлінше, әр түрлі объектілердің өзара байланысы жүйе деп саналады, яғни жүйе дегеніміздің өзі де бір-бірімен байланысты бөліктерден (компоненттерден) тұрады. Жүйеде компоненттердің екі түрі болады:
кіші жүйе- бұл жүйенің басқа бөліктерге ыдырау бөлігі;
элемент- бұл ендігі жерде құрамдас бөлікке ыдырау мүмкін емес бөлігі.
Элемент дербес болады. Сондықтан кіші жүйе дегеніміз элементтердің жиынтығы
өзара іс-қимыл жасаған жағдайда жекелеген компонеттерге тән емес компонеттердің белгілі бір жиынтығы жүйе деп түсініледі.
Процесс дегеніміз- жүе элементтері арасындаы өзара іс қимыл. Құрылым- жүйені тыныштық жағдайында сипаттайды.
Ұйым- жүйені қозғалыс үстінде көрсетеді.
Жүйені басқару шарттары:
1-шарт жүйе элементтері арасындағы және ең алдымен басқарушы жүйе мен басқарылушы жүйелер арасындағы себеп- салдарлы байланыстардың болуы.
2-шарт- жүйенің серпінділігі. Жүйе бір сапалық жүйеден екіншісіне көшуге қабілетті болып, бұл орайда жүйе күйінде қала беруге тиіс.
3-шарт-әсер еткен жағдайда процесстің өтуінөзгертуге болатын параметрінің болуы.
4-шарт-жүйенің басқарылушылық ықпалын күшейтуге, яғни басқару объектісінің субъектіге тікелей жасауды сезіну ғана емес, сонымен қатар, субъект жөнінде жасайтын ықпалын күшейте түсуге де қабілеттілігі.
5- шарт-ж-де басқару хабарламасын беру, жинақтау ж-е өзгерту мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
6-шарт- жүйенің сындарлы сипаты. Мұнсыз бақылау мен басқару мүмкін емес.
Сонымен жүйе аталған шарттарды қанағаттандырған жағдайда ғана оны басқаруға болады.
Экономикалық жүйелердің ерекшелігі:
1-ден, эк-лық жүйелердің әлеуметтік сипаты бар, адамға материалдық ж-е мәдени игіліктерді өндіруші мен тұтынушыға айқындаушы рөл беретін адам- машина жүйелері ретінде қаралады.
2-ерекшелігі- осы жүйе өзара әрект ететін белгілі бір ортаның болуы.
3-ерекшелігі- эк-лық жүйлер өте күрделі, серпінді жүйелер.
Басқарудағы жүйелі көз қарас дегеніміз- қисынды ойлау жүйесі, ол бойынша кез-келген шешімді әзірлеу мен негіздеу процессі жүйенің жалпы мақсатын анықтауды, барлық кіші жүйелердің қызметін осы мақсатқа бағындыруды негізге алады.
Басқару жүйесінің құрылысы екі қағидаға : иерархиялық және кері байланыс қағидаларына негізделеді.
Басқарудың иерархиялық принципінің мәні басқару жүйесінің көп сатылы болып құрылаттындығында, ,онда бастауыш өндіріс жүйелерін басқару келесі деңгейдегі органдар бақылап отыратын төменгі деңгейдегі органдар арқылы жүзеге асырылады.
Егер жүйеде байланыс болмас, онда бұл жүйе басқарылудан қалады. Эк-лық жүйелерде кері байланыстың формалары алуан түрлі сипатта болады. Бұлар- өндірістік қуаттар туралы, өндіріс ішінде бар резервтер және т.б. туралы есеп деректері, қосымша мәліметтер.
Егер иерархиялық қағидасының негізінде басқару жүйесінің тұрақтылығына қол жеткізетін болсақ, онда кері байланыс қағидасының арқасында оның жұмыс істеу нәтижелеріне үнемі бақылау жасап отыру мүмкіндігі қамтамасыз етіледі.
Ұйымдар түсінігі
Әрбір топтың ұйым болып есептелінуіне төмендегідей талаптар қойылады;
осы топтың мүшесі болатын кем дегенде екі адамның бар болуы;
барлығының алдына қойылған ортақ мақсат немесе нәтижесінің болуы;
топтың мақсатына жету үшін топ мүшелерінің бірегей арнай еңбектенуі;
ұйым- алға қойылған мақсатқа жету барысында адамдар тобы еңбегінің саналы үйлестірілуі.
Ұйымның негізгі түрлері.
Мақсатты орындауда қол жеткізуде ұйымдар құрылады және олар ресми, бейресми, күрделі болып жіктелінеді.
Ресми ұйымдар дегеніміз- мақсатты орындауда басқару процесін жүйелі үйлестіретін нақтылы құрылымға ие болатын басшылық еркімен құрылған адамдар тобы.
Бейресми ұйымдар қызмет барысындағы әлеуметтік қатынастарға, ішкі себептерге байланысты ойламаған жерден құрылады. Оларда ресми ұйымдар сияқты ұйымдастырылған иерархия (саты), жетекшілер мен мәселелерге ие болады.
Күрделі ұйымдар құрылымы мен мақсаттарының жан-жақты кешенді сипаты жағдайында пайда болады. Ресурстар мен мүмкіндіктер, мақсаттар басымдылығына қарай тиімді үйлестіруді талап етеді.
Ұйымдардың жалпы сипаты
Ұйымдар міндеттерді орындау барысында өздеріне тән бірқатар сипаттмаға ие болады. Оларға ресурстардың орын алуы, сыртқы ортадан тәуелділігі, көлденең және тік еңбек бөлінісі және басқарудың қажеттілігі енгізіледі.
Ресурстар. Жалпы алғанда кез-келген қызметі- нәтижеге, мақсатқа қол жеткізуде ресурстарды тиімді пайдалану. Ұйымдағы ресурстар: адамдық, қаржылық, материалдық, технологиялық және ақпараттық болып жіктелінеді.
Сыртқы ортадан тәуелділігі. Ұйымның қызметі және нәтижесі көп жағдайда оның қоршаған ортасындағы экономикалық, саяси, нарықтық, технологиялық, халықаралық, әлеуметтік, мәдени факторларға байланысты болады.
Көлденең және тік еңбек бөлінісі.
Көлденең еңбек бөлінісі дегеніміз- басқару процессіндегі әртүрлі қызметтерді икемді орындау мақсатында компоненттерге жіктелінуі, яғни ұйым ішіндегі өндірістік және функционалдық қызметтердің орын алуы.
Тік еңбек бөлінісі- басқару ісінің күрделі жүйелік сипатта болуынан туындайтын әрекет.
Ұйым ішінде басқару деңгейлері жоғары, орта, төменгі болып бөлінеді.
Жоғары буын ұйымның жалпы стратегиясын, бағыт- бағдарламасын уақыт пен кеңістік бойынша қалыптастырып жасауда және жалпы ұйымдық дамуды бағалауда қызмет атқаратын ... жалғасы
Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік университеті
СӨЖ
Тақырыбы: Тігінен және көлденең еңбек бөлінісі
Орындаған: Кененбаева А.А.
Тексерген: Кушуков Г.С.
Тобы: Дя - 307
Жоспар:
1. Ұйым туралы түсінік
2. Көлденең және тік еңбек бөлінісі.
3. Қолданылған әдебиеттер.
Қазіргі уақытта жүйелі көзқарас ғылым мен практиканың барлық салаларында кеңінен пайдаланылады. Жалпы алғанда мейлінше, әр түрлі объектілердің өзара байланысы жүйе деп саналады, яғни жүйе дегеніміздің өзі де бір-бірімен байланысты бөліктерден (компоненттерден) тұрады. Жүйеде компоненттердің екі түрі болады:
кіші жүйе- бұл жүйенің басқа бөліктерге ыдырау бөлігі;
элемент- бұл ендігі жерде құрамдас бөлікке ыдырау мүмкін емес бөлігі.
Элемент дербес болады. Сондықтан кіші жүйе дегеніміз элементтердің жиынтығы
өзара іс-қимыл жасаған жағдайда жекелеген компонеттерге тән емес компонеттердің белгілі бір жиынтығы жүйе деп түсініледі.
Процесс дегеніміз- жүе элементтері арасындаы өзара іс қимыл. Құрылым- жүйені тыныштық жағдайында сипаттайды.
Ұйым- жүйені қозғалыс үстінде көрсетеді.
Жүйені басқару шарттары:
1-шарт жүйе элементтері арасындағы және ең алдымен басқарушы жүйе мен басқарылушы жүйелер арасындағы себеп- салдарлы байланыстардың болуы.
2-шарт- жүйенің серпінділігі. Жүйе бір сапалық жүйеден екіншісіне көшуге қабілетті болып, бұл орайда жүйе күйінде қала беруге тиіс.
3-шарт-әсер еткен жағдайда процесстің өтуінөзгертуге болатын параметрінің болуы.
4-шарт-жүйенің басқарылушылық ықпалын күшейтуге, яғни басқару объектісінің субъектіге тікелей жасауды сезіну ғана емес, сонымен қатар, субъект жөнінде жасайтын ықпалын күшейте түсуге де қабілеттілігі.
5- шарт-ж-де басқару хабарламасын беру, жинақтау ж-е өзгерту мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.
6-шарт- жүйенің сындарлы сипаты. Мұнсыз бақылау мен басқару мүмкін емес.
Сонымен жүйе аталған шарттарды қанағаттандырған жағдайда ғана оны басқаруға болады.
Экономикалық жүйелердің ерекшелігі:
1-ден, эк-лық жүйелердің әлеуметтік сипаты бар, адамға материалдық ж-е мәдени игіліктерді өндіруші мен тұтынушыға айқындаушы рөл беретін адам- машина жүйелері ретінде қаралады.
2-ерекшелігі- осы жүйе өзара әрект ететін белгілі бір ортаның болуы.
3-ерекшелігі- эк-лық жүйлер өте күрделі, серпінді жүйелер.
Басқарудағы жүйелі көз қарас дегеніміз- қисынды ойлау жүйесі, ол бойынша кез-келген шешімді әзірлеу мен негіздеу процессі жүйенің жалпы мақсатын анықтауды, барлық кіші жүйелердің қызметін осы мақсатқа бағындыруды негізге алады.
Басқару жүйесінің құрылысы екі қағидаға : иерархиялық және кері байланыс қағидаларына негізделеді.
Басқарудың иерархиялық принципінің мәні басқару жүйесінің көп сатылы болып құрылаттындығында, ,онда бастауыш өндіріс жүйелерін басқару келесі деңгейдегі органдар бақылап отыратын төменгі деңгейдегі органдар арқылы жүзеге асырылады.
Егер жүйеде байланыс болмас, онда бұл жүйе басқарылудан қалады. Эк-лық жүйелерде кері байланыстың формалары алуан түрлі сипатта болады. Бұлар- өндірістік қуаттар туралы, өндіріс ішінде бар резервтер және т.б. туралы есеп деректері, қосымша мәліметтер.
Егер иерархиялық қағидасының негізінде басқару жүйесінің тұрақтылығына қол жеткізетін болсақ, онда кері байланыс қағидасының арқасында оның жұмыс істеу нәтижелеріне үнемі бақылау жасап отыру мүмкіндігі қамтамасыз етіледі.
Ұйымдар түсінігі
Әрбір топтың ұйым болып есептелінуіне төмендегідей талаптар қойылады;
осы топтың мүшесі болатын кем дегенде екі адамның бар болуы;
барлығының алдына қойылған ортақ мақсат немесе нәтижесінің болуы;
топтың мақсатына жету үшін топ мүшелерінің бірегей арнай еңбектенуі;
ұйым- алға қойылған мақсатқа жету барысында адамдар тобы еңбегінің саналы үйлестірілуі.
Ұйымның негізгі түрлері.
Мақсатты орындауда қол жеткізуде ұйымдар құрылады және олар ресми, бейресми, күрделі болып жіктелінеді.
Ресми ұйымдар дегеніміз- мақсатты орындауда басқару процесін жүйелі үйлестіретін нақтылы құрылымға ие болатын басшылық еркімен құрылған адамдар тобы.
Бейресми ұйымдар қызмет барысындағы әлеуметтік қатынастарға, ішкі себептерге байланысты ойламаған жерден құрылады. Оларда ресми ұйымдар сияқты ұйымдастырылған иерархия (саты), жетекшілер мен мәселелерге ие болады.
Күрделі ұйымдар құрылымы мен мақсаттарының жан-жақты кешенді сипаты жағдайында пайда болады. Ресурстар мен мүмкіндіктер, мақсаттар басымдылығына қарай тиімді үйлестіруді талап етеді.
Ұйымдардың жалпы сипаты
Ұйымдар міндеттерді орындау барысында өздеріне тән бірқатар сипаттмаға ие болады. Оларға ресурстардың орын алуы, сыртқы ортадан тәуелділігі, көлденең және тік еңбек бөлінісі және басқарудың қажеттілігі енгізіледі.
Ресурстар. Жалпы алғанда кез-келген қызметі- нәтижеге, мақсатқа қол жеткізуде ресурстарды тиімді пайдалану. Ұйымдағы ресурстар: адамдық, қаржылық, материалдық, технологиялық және ақпараттық болып жіктелінеді.
Сыртқы ортадан тәуелділігі. Ұйымның қызметі және нәтижесі көп жағдайда оның қоршаған ортасындағы экономикалық, саяси, нарықтық, технологиялық, халықаралық, әлеуметтік, мәдени факторларға байланысты болады.
Көлденең және тік еңбек бөлінісі.
Көлденең еңбек бөлінісі дегеніміз- басқару процессіндегі әртүрлі қызметтерді икемді орындау мақсатында компоненттерге жіктелінуі, яғни ұйым ішіндегі өндірістік және функционалдық қызметтердің орын алуы.
Тік еңбек бөлінісі- басқару ісінің күрделі жүйелік сипатта болуынан туындайтын әрекет.
Ұйым ішінде басқару деңгейлері жоғары, орта, төменгі болып бөлінеді.
Жоғары буын ұйымның жалпы стратегиясын, бағыт- бағдарламасын уақыт пен кеңістік бойынша қалыптастырып жасауда және жалпы ұйымдық дамуды бағалауда қызмет атқаратын ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz