Антиферро- және ферромагнетиктер. Ығысу тогы

.Кіріспе
.Антиферро және ферромагнетиктер түсінігі
.Антиферромагнетиктерге жалпы сипаттама
.Ферромагнетиктерге жалпы сипаттама
.Ығысу тогы
.Пайдаланылған әдебиеттер

Физика-табиғаттың алуан түрлі құбылыстары мен тәжірибелеріне негізделген ғылым.Табиғат құбылыстары физикалық шамалар арқылы сипатталады.Физикалық шамалармен тәжірибе жасау негізінде физикалық заңдар ашылады.Физика-материя қозғалысының жалпы және қарапайым формаларын, қасиеттерін зерттейтін ғылым.Табиғаттағы әрбір нәрсе материалдық қозғалыста болады.Сөйтіп материя қозғалысының механикалық, молекулалық электромагниттік, атомдық және ядролық формалары бар.
Магнит өрісіне әсер ете алатын затты магнетик деп айтады.
Кейбір жағдайларда ауыстырғыш күштер антиферромагнетиктердің пайда болуына әкеп соғады.Антиферромагнетиктер туралы алғашқы тұжырымды 1933 жылы Л.Ландау ашқан.Антиферромагнетиктерде электрондардың меншікті магнит моменттері өздігінен бір-біріне антипараллель болып бағдарланады.Мұндай бағыттар көрші атомдарға да әсерін тигізеді.Осының салдарынан антиферромагнетиктердің магнит алғырлығы өте аз болады және олар өздерін өте әлсіз парамагнетиктер түрінде ұстайды.Қазіргі кезде техникада феррит деп аталатын магниттік заттар үлкен рөл атқарады. Барлық диамагнитті және парамагнитті заттар үшін В<В болады.Бірақ кейбір заттар үшін В>В , сондықтан осындай ерекше қасиеттері бар заттар ферромагнитті деп аталады.Магниттік электрлік эффект — электр өрісінде (Е) орналасқан кристалда магниттелушілік (J) қасиетінің пайда болуы (J=Е). Магниттік электрлік эффект магниттік реттелген кристалдарда (антиферро-, ферри- және ферромагнетиктер) ғана пайда болуы мүмкін. Магниттік электрлік эффектінің болатындығын алғаш рет 1957 ж. Л.Д. Ландау мен Е.М. Лифшиц болжап айтқан. Кристалдардың магнит симметриясы туралы мәліметтерге сүйеніп И.Е. Дзялошинский белгілі антиферромагнетиктердің қайсыларында Магниттік электрлік эффектнің байқалатындығы туралы алдын ала болжап айтты (1959). Эффектіні тәжірибе жүзінде Cr2O3 антиферромагнетиктік кристалда Д.Н. Астров ашты (1960). Магниттік электрлік эффектнің шамасы аса үлкен болмайды. Cr2O3 кристалы үшін  коэффициентінің максимал мәні 210–6 тең. Магнит өрісінде (Н) орналасқан кристалда Магниттік электрлік эффектіге кері эффект — электр поляризация (Р) пайда болады (Р=Н).
Магниттік стрикция, магнитострикция (магнит және лат. strіctіo — қысымдау, тарту) — магниттелуі кезінде кристалдық дене өлшемдері мен пішіндерінің өзгеруі. Оны ағылшынғалымы Дж. Джоуль ашқан (1842). Ферромагнетиктер және ферримагнетиктерде(Fe, Nі, Co, Gd, Tb, Dy, т.б. бірқатар металл балқытпалар мен ферриттерде) Магниттік стрикцияның шамасы едәуір үлкен (салыстырмалы ұзару l/l10–5 — 10–2), ал антиферро, парамагнетик және диамагнетиктердің көптеген жағдайларында Магниттік стрикция аздап (10–6 — 10–7) білінеді. Магниттік стрикция магниттелетін үлгінің кристалдық торының, магнит күштердің (диполь-дипольдікжәне спин-орбиталдық), сондай-ақ, алмасу күштерінің өзгеруі салдарынан болатын деформациядан туындайды.