Адам денесінің морфологиялық белгілері. Пропорциясы, дене бітімі, келбеті

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Инженерлік технологиялық факультеті

«Тамақ өнімдері және жеңілөнеркәсіп бұйымдарының технологиясы» кафедрасы

СӨЖ

Тақырыбы: Адам денесінің морфологиялық белгілері. Пропорциясы, дене бітімі, келбеті.

Орындаған: Бекбаева М

Тобы:ТК-321

Тексерген:Бауыржанова А. З.

Семей

2015 жыл

Жоспар

Кіріспе

Негізгі бөлім

1. Дене пропорциялары

2. Дене бітімі

3. Келбет

Қорытынды

Кіріспе

Адам денесінің сыртқы пішінін негізгі жалпы морфологиялық белгілер, дене бітімінің пропорциясы, дене бітімі мен келбеті, денесі деп анықтайды.

Жалпы морфологиялық белгілерге дене ұызыныдығы немесе бойы, кеуде айналымы мен массасы жатады. Бірінші екі көрсеткішті сантиметрмен өлшейді.

Бой сүйек қаңқа өлшеміне байланысты болаы. Адам өмірінің даму кезеңдеріне байланысты бой өзгеріп отырады: туылғаннан 18-20 жасқа дейін өсу шегі тұрақты болады; 45 жастан кейін дене ұзындығы қысқарады. Бұдан басқа да дене ұзындығы бір күн ішінде өзгеруі мүмкін. Кешке қарай адам шаршағанда дене ұзыныдығы әдеттегіден 1, 5-3, 0 см қысқарады. Таңертең дене ұзындығы ұзарады. Дене ұзындығы бойынша артықтыққа Солтүстік Еуропа және Скандинавия елдері (шотландтар, норвеждер, шведтер), сонымен бірге Солтүстік Америка елдері ие болған.

125см-ден төмен және 200см-ден жоғары дене ұзындығын көп жағдайларда патологиялы категорияға жатқызады.

Кеуде айналымы өлшемі кеуде қуысы бұлшық еттерінің даму дәрежесі мен май жиналу көлеміне байланысты. Кеуде айналымы адам туылғаннан бастап, үздіксіз өсіп отырады да, 20-26 жас шамасында тұрақтанады. 40 жастан кейін тері асты майлы қабатының жиналуына байланысты кеуде айналымының қарқынды өсуі байқалады. Бірақ, 60 жастан кейін кеуде қуысының периметрі қарттық инволюциялық кезең басталуына байланысты біршама кішірейеді.

Дене пропорциялары

Пропорция деп адам денесінің бөлек бөліктері өлшемдерінің арақатынасын айтады. Адам денесінің пропорциясы оның ұлттық ерекшелігімен, тұратын жерінің географиялық-климаттық жағдайларымен, мұрагерлік факторларымен анықталады.

Адамның дене пішініне спорттың, яғни бұлшық ет пен май басудың даму дәрежесі әсер етеді.

Аяқ-қол ұзындығы мен иық енінің жалпы дененің ұзындығына қатынасына қарай дене пропорциясының үш негізгі типін ажыратады:

Долихоморфтық - тар кеудемен салыстырғанда аяқ - қолдары ұзын:
Брахиморфтық - ұзын, кең кеудемен салыстырғанда аяқ - қолдары қысқа;
Мезоморфтық - қалыпты, долихоморфтық және брахиморфтық типтердің аралық орнын иемденеді.
Әр түрлі жастағы және жыныстағы адамдардың пропорциялары қатты өзгері. Өзгерістер бас және салыстырмалық өлшемдерінің артуымен өзгереді. Егер де жаңа туылған нәрестенің бас биігі шамамен дене ұзындығының 25%\%- ын құраса, ересек адамда 13-14%; \%; нәрестенің аяқ ұзындығы дене ұзындығының 33%\%-ын құраса, ересекте - 53%\%нәресте бас айналымы кеуде айналымына тең, ал ересек адамда екі есе кіші. Адамдардың дене ұзындығындағы айырмашылығы негізінен аяқ-қол ұзындығына айланысты болады. Сондықтан долихоморфтық тип бойы ұзынадамдарға, ал брахиморфтық бойы қысқа адамдарға тән.

Дене бітімі

Дене бітімі бұлшық ет дамуы дәрежесіне және тері асты майлы қабатына, адам жасына, қаңқаның пішіні мен өлшеміне байланысты болады.

Бұлшық ет дамуы әлсіз, орташа, күшті болады . Май басу дәрежесінің дамуы әлсіз, күшті және мол болуы мүмкін. Сонымен қатар дене бітімді анықтайтын категория белгілеріне кеуде қуысының пішіні (жалпақ, цилиндрлік және конустық), қарын пішіні (қабысыңқы, түзу, дөңгелек-шығыңқы) және арқа пішіні (әдеттегідей бүкір және түзу) жатады.

Осы сипаттаманың әр түрлі үйлесуі дене бітімінің әр түрлі типін құрайды. Ерлерде мынандай типтері болады:

Кеуделік тип (1. 9-сурет, а) - әлсіз май басумен және әлсіз бұлшық етіменғ жалпақ кеуде қуысымен, қабысыңқы қарын және бүкір арқамен сипатталады;
Бұлшық ет типі (б) - орта немесе күшті бұлшық етпен және орташа май басумен, цилиндрлік кеуде қуысымен, әдеттегідей немесе түзу арқамен сипатталады;
Құрсақтық тип (в) - орта немесе әлсіз бұлшық етпен және мол май басумен, конустық кеуде қуысымен, дөңгелек-шығыңқы қарынмен, бүкір немесе әдеттегідей арқамен ажыратылады.
Май басудың таралуы мен дамуына байланысты дене ьітім типтерін югослав зерттеушісі Б. Шкерли үш негізгі және бір қосымша деп бөліп көрсетеді:

Барлық денені біркелкі май басу тобы. Май басу дәрежесі әлсіз, отра және мол болуы мүмкін;
Денені әркелкі май басу тобы. Денеің жоғарғы бөлігі мен төменгі бөліктеріне артық май жиналуы;
Дененің тұлға бөлігін немесе аяқ-қолдары әркелкі май басу тобы;
Дененің бөлек бірбөліктерінде (кеудеде, мықында, санда) артық май жиналған қосымша типті топ.

$C:\Users\User\Desktop\Новая папка (3)\IMG-20150202-WA0003.jpg$

Келбет

Келбет дегеніміз мойын мен бел тұсындағы омыртқалардың әр түрлі иілімімен, қолдың денеге және иық биіктігіне қатысты орналасуымен сипатталатын адам денесінің табиғи түрдегі тік боп келетін конфигурациясы.

Келбет омыртқа пішініне, бұлшық ет, май басу түрлеріне байланысты болады.

Киім пішушілер практикасында тапсырыс берушінің келбеті есепке алынады. Антрополог мамандар киім тігуде дене келбетінің әр түрлілігін және олардың есебін алу керектігін айтқан. Ересек адамдардың мынадай келбет түрлері ажыратылады:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.