Психология табиғи және гуманитарлық ғылым ретінде жайлы

1.Психология ...
2.Психология бабиғи ғылым ретінде...
3.Психология гуманитарлық ғылым ретінде.
4.Қорытынды:

Психология — адамның жеке бірлік ретіндегі психикасын, өзінің сан−алуан сезім, аффективтік, интеллектуалды, басқа да туа біткен функцияларымен бірге сыртқы ортамен өзара әрекетін зерттейтін ғылым, кей-кезде адам мінез-құлығын зерттеу деп те анықталады. Қыруар тараулары теориялық және практикалық бағыттарды қарастырады, қолданбалы бағыттары да сан алуан: терапевттік, қоғамдық, кәсіпкерлік, кей жағдайда саясаттық және теологиялық. Психологияның негізгі мақсаты — психиканы cубьективттік структураның, сыртқы ортаны пайымдаумен, елестетумен жұптасқан айырықша іс-әрекеттің негізі ретінде зерттеу.
Гуманитарлық ғылым - адамның әлеуметтік табиғаты жөнінде, сонымен бірге көркем мәдениет негіздері мен оның тілі туралы ғылыми білімдер негізін баяндайтын оқу пәндерінің кешенін қамтитын жалпы білімнің үш құраушысының бірі.
Табиғи ғылым-Гуманитарлық ғылымнан айырмашылығы ғылым мен тығыз байланысты.Нақтырақ айтқанба биология ғылымымен тығыз байланысты.

Жарықбаев, Қ. Жантану негiздерi. - Алматы, 2002
Жарықбаев,Қ. Психология :энциклопедиялық сөздік /Қ.Жарықбаев, О.Саңғылбаев.-Алматы:Қазақ энциклопедия,2011
Бап-Баба С. Жантану негіздері: Жоғары оқу орындары студенттеріне арналған дәрісбаяндар жинағы .-Алматы.,2011.-302б.

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті
Пән:Психология тарихы

СӨЖ
Тақырыбы:Психология табиғи және гуманитарлық ғылым ретінде

Орындаған:Нұрланова Б.Н
Группа:ПХ-415
Тексерген:Едигенова А.Ж

Семей 2015

Психология табиғи және гуманитарлық ғылым ретінде.
Жоспар:
1.Психология-...
2.Психология бабиғи ғылым ретінде...
3.Психология гуманитарлық ғылым ретінде.
4.Қорытынды:

Психология -- адамның жеке бірлік ретіндегі психикасын, өзінің сан−алуан сезім, аффективтік, интеллектуалды, басқа да туа біткен функцияларымен бірге сыртқы ортамен өзара әрекетін зерттейтін ғылым, кей-кезде адам мінез-құлығын зерттеу деп те анықталады. Қыруар тараулары теориялық және практикалық бағыттарды қарастырады, қолданбалы бағыттары да сан алуан: терапевттік, қоғамдық, кәсіпкерлік, кей жағдайда саясаттық және теологиялық. Психологияның негізгі мақсаты -- психиканы cубьективттік структураның, сыртқы ортаны пайымдаумен, елестетумен жұптасқан айырықша іс-әрекеттің негізі ретінде зерттеу.
Психология (жантану)
Ерекшелiктерi
Психология -- адамзатқа белгiлi аса күрделi құбылыстар жөнiндегi ғылым; Психологияның ерекше жағдайы -- оның зерттеуiндегi таным объектiсі мен субъектісiн ажыратып болмайды;
Психология ерекшелiгi -- оның басқа ғылымдардың бiрiнде де көрiнбейтiн практикалық салдарында;
Психология -- болашағы мол ғылымдардың бiрi.

Гуманитарлық ғылым - адамның әлеуметтік табиғаты жөнінде, сонымен бірге көркем мәдениет негіздері мен оның тілі туралы ғылыми білімдер негізін баяндайтын оқу пәндерінің кешенін қамтитын жалпы білімнің үш құраушысының бірі.
Табиғи ғылым-Гуманитарлық ғылымнан айырмашылығы ғылым мен тығыз байланысты.Нақтырақ айтқанба биология ғылымымен тығыз байланысты.
Т а б и ғ и - ғ ы л ы м д ы қ н е г i з д е р i
Қамтамасыз етеді
Психологияның басқа табиғи-ғылыми пəндермен өзара байланысы жөнiндегi бiлiмдермен
Адамның жүйке жүйесi қызметiнiң ерекшелiгi жəне құрылымы жөнiндегi ұғымдармен
Адамның жүйке жүйесi жəне психикасы арасындағы байланыс жөнiндегi ұғымдармен
Адамның ең жоғары жүйкелiк iс- əрекеттерiнiң заңдылықтарын бiлуге жəне ескеруге бағыттауды
Бас миы рефлекстерiн дұрыс түсiнудi

Психологияда табиғи ғылымның дамуы:
Тұрмыстық немесе гуманитарлық
ПСИХОЛОГИЯ
Ғылыми немесе табиғи
Нақты
Тұрмыстық жəне ғылыми психологияның салыстырмалы сипаттары
Жалпыланған
Сезiмдiк

Ақыл- санаға келтiрiлген
Бiлiмдерi шектеулi

Бiлiмдерi ұлан-ғайыр
Бақылауға негiзделген

Экспериментке негiзделген
Деректерi мардымсыз

Деректерi шексiз

ХІХ ғасырдың ортасында психикалық іс-әрекет философиялық ілім жүйесінде негізделіп, психологияның өзіндік сипаты, зерттеу объектісі ме оның әдіс-тәсілдері айқындалды. Адам санасы мен жеке басына тән мінезі тарихи тұрғыда әлеуметтік өмірмен, қоғамның жағдайына ұштаса қалыптасқандығы ХІХ ғасырдағы орыс демократтары В.Белинский, А.Герцен, Н. Добралюбов, Н. Чернышевский біріңғай материалдық негізде гуманистік жолмен зерттеді. Сөйтіп, адам психикасының сырын табиғи тұрғыдан іздестерді. Табиғи тұрғы дегеніміз ол белгілі бір тәжірбиеге сүйене отырып зерттеу дегенді білдіреді.Психика мен сананың дамуы туралы диалектикалық және материалдық ілім өріс алып, ол өткен дәуірдегі саяси экономикамен, социализм жайындағы болжамдары ұштастырды. Психологияның дамуы, адамның табиғи мәні, оның қоғамдық рөлі және тарихи дамудың субъекті екендігі К.Маркс, Ф.Энгельс,Л. Фейрбах шығармаларында материалистік тұрғыдан баяндалды. Материалистік тұрғы дегеніміз-гуманитарлық ғылыммен тығыз байлынысты.Ешқандай дәлелсіз тілмен айтқан пікірлер болып табылады.Гуманистік теория мен гуманитарлық ғылымды байланыстырытын болсақ гуманитарлық ғылым ерте кезден пайда болған.
Сөйтіп, ХІХ ғ. Адам жан жүйесін зерттейтін ғылым сапалық жаңа мәнге ие болады. Ғылымның мұндай жетістіктері психиканы дербес ғылыми пәнге айналдырды. Психологияның ХІХ ғ. Ортасында дербес ғылыми пәнге айналдыруының табиғи- ғылыми негізі- физика мен химия, физиология мен биология, дарвинизм мен рефлекс туралы ілім, сезім мүшелерінің психофизиологиясы мен психофизикасының зерттулерінің нәтижелері болып табылады.Аристотельдің жан туралы ілім трактатының өзі гуманитар ғылымымен тығыз байланысты.Бір нәрсені ойлау табиғи процесс,ал оны айтып түсіндіру гуманитарлық процесс.
Аристотель (көне грекше:Ἀριστοτέλης; б.з.б. 384 ж., Стагира (Орталық Македония), Халкидики түбегі -- б.з.б. 322 ж. 7 наурыз[1], Халкида, Эвбеяаралы) -- ежелгі грек философы, Платонның шәкірті, Ескендір Зұлқарнайынның (ұлы Александр) ұстазы, адамзаттың бірінші ұстазы деген құрметті атаққа ие[2]. Ол ғылым мен парасаттың көптеген тақырыптарын жүйелі әрі жан-жақтылы зерделеп, жаратылыс пен өмірдің түрлі құбылыстарына нақты ғылыми зерттеулер жасап, артына сүбелі еңбектер жазып қалдырды. Аристотель ғылымның көптеген саласының алғашқы негізін қалады, олардың арасында физика, метафизика,поэтика, театр, музыка, логика, риторика (шешендік өнері), саясат, этика,эстетика, биология, зоология және экономика қатарлылар айрықша аталады. Ол қалдырған философиялық пайым жүйесі мен ғылыми зерттеу дәстүрі кейінгі мұсылмандық және христиандық мәдениетке, шығыс-батыс өркениетіне айрықша ықпал етті. Қазақтың ұлы ойшылыАбай Құнанбайұлы өзінің Ескендір поэмасында Ескендірдің көзтоймастығына салыстырмалы Аристотельдің ғажайып даналығын айқын сипаттайды.Гуманитарлық ғылым тілмен шешендік өнермен тығыз байланысты және тағы бір ескерерлік жағдай бұл сала қай саланың болсын даму тарихымен тығыз байланысты.Гуманитарлық психология психология ғылымының бастауы,ал табиғи психология оның жалғасы десек қате айтпаймыз деген пікірдемін.
Табиғи психология саласымен мынадай салалары өрбиді: экспириментальдік психология- бұл сала қазір жалпы психология деп аталады; дифференциалды психология- негізгі зерттеу объектісі - адамның даралық ерекшеліктері; балалар мен тәлім- тәрбие психологиясы; жануарлар психологиясы; әлеуметтік және мәдени- тарихи даму психологиясы; психотехника. Психологияны жеке дербес ғылым ретінде даму барысында көптеген психологиялық бағыттар мен мектептер пайда болды. Э.Титченердің құрылымдық мектебі. Бұл мектеп алғаш гуманитарлы мектеп болды .Содан дами келе ертедегі мектептер табиғи психологияға алып келді.В Вундттің эксперименталды психология идеясын әрі қарай жалғастырушысы, мұрагері - Э.Титченер болды. Бұл мектеп- психологиялық құрылымдық мектеп деп аталды. Оның өкілдері өздерін структуралистер деп атады, себебі: оладың басты мақсаты психологиядағы сананың құрылымын табиғи түрде зерттеу деп көрсетті. Вундтің дәстүрлі ілімі АҚШ-тағы Э.Титченер жұмыс істеген Конель университетінде жалғасын тапты. Бұл университет, біріншіден- бірде- бір үлкен, ірі психологиялық орталыққа айналды; екіншіден- АҚШ эксприменталды психологияна бастау берді. Титченер бойынша, психология- сананың табиғи қарапайым және анализдеуге келмейтін бөлек- бөлек элементтердің жиынтығын, құрылымын зерттеуге бағытталған. Психикалық процесстерде физиологиялық негіз жатыр деп қарастырылады. Осыдан психологияның ш түрлі мақсатын байқауға болады. Ол берілген жан дүниенің қалпын қарапайым бөліктерге бөлу арқылы сараптайды; олардың басқару комбинациясының бірігуін, орталықтану әдістері мен заңдылықтарын айқындау; осы заңдарды физиологиялық ұйыммен байланыстыру. Сана- адамның ішкі жан дүниесін сипаттайды. Оған тек қана аналитикалық интроспекйия әдісі арқылы кіруге болады.Бұл да интроспекцияның бір әдісі болып табылады. Титченер интроспективтілікке табиғи жаратылыстағы стимулды араластырғысы келмеді. Интроспективті есепте адам оның стимул қателігін жібермеуі керек. Аналитикалық интроспекция әдісі жеке- дара сана саласымен шектеледі. Әркімге өз ішкі жан дүниесін тікелей таныс. Титченер индивидуалды-дифференциалды психологияның идеясына қарсы болады. Ол Құрылымдық психология постулаттары (1898), Интроспекция кестесі (1912) атты еңбектерінде интроспекциялық әдіс идеясын ұсынып, дифференциалды психологияның тиімсіздігін сынға алды. Сананың бастапқы элементтеріне Титченер- түйсік, сезім, бейнені жатқызды. Түйсіке интенсивтілік, ұзақтылық, ұқыптылық тән. Қабылдаудың сипаттау элементтерінің жиынтығы. Бейне- бұрынғы түйсіктің қалған белестері. Есте сақтау мен елестету қасиеттерінің жиынтығы. Сезім- махаббат және кек, қуаныш пен қайғы; бұларға интенсивтілік пен ұзақтылық тән. Бұлар ішкі жан қозғалысының элементтері. Психологияның мақсаттарының бірі ос ы элементтерді тәжірибе арқылы көрсету, физиологиф ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.