Операциялық жүйелер,оның дамуы және түрлері ( MS-DOS,NC,OS/2,UNIX,Windows, оның түрлері)

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

ОӨЖ

Тақырыбы: Операциялық жүйелер, оның дамуы және түрлері ( MS-DOS, NC, OS/2, UNIX, Windows, оның түрлері) .

Орындаған : Қоқанбай Мұхтар

Тобы:ВС-505

Тексерген: Кайсанов С. Б

Семей 2015

Жоспар

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлім

Даму тарихы
Операциялық жүйелер

3. Windows бағдарламалары

ІІІ. Пайдаланылған әдебиеттер

ОЖ тарихы жарты ғасырдай уақытты қамтиды. Ол көбінесе есептеуіш аппаратураның және элементтік базасының дамуымен байланысты анықталады. Бірінші сандық есептеуіш машиналар 40 ж басында пайда болып, операциялық жүйелерсіз жұмыс істеді, ұйымдардың есептеу процессіндегі барлық есептері бағдарламалаушымен басқару пультінен қолмен істелінді. 50 ж ортасынан мониторлық жүйелер пайда болды, олар тапсырмалар пакетін орындауда операторлар жұмысын автоматтандырды.

1965-1975ж интегральным микросхемаларға өту компьютерлердің келесі ұрпағына жол ашты, олардың өкілі IBM/360. Осы кезеңде қазіргі ОЖ - лерге қатысты барлық коцепциялар: мультипрограммалау, мультипроцесстеу, көптерминалды іс-тәртіп, виртуальды жад, файлдық жүйелер, қол жетуді шектеу және желілік жұмыстар жасалды. 60 ж аяғында ARPANET глобальды желісін жасау жұмыстары басталды, ол Интернет желісінің аттану нүктесі болды.

70 ж ортасына қарай мини-компьютерлер кең тарала басталды. Мини-компьютерлердің архитектурасы мэйнфреймдармен салыстырғанда қарапайым болды, бұл олардың Операциялық жүйелерінде де кескінделді. 70 ж ортасынан бастап UNIX ОЖ-ні қолдану компьютерлердің әртүрлі типтеріне жеңіл түрде көше бастады. ОЖ Unix алдымен мини-компьютерлерге жасалған болса да, оның икемділігі, элеганттылығы, қуатты функционалдық мүмкіндіктері және ашықтығы компьютерлердің барлық класстарында орнықты позицияда болуына жағдай туғызды.

80 ж басы операциялық жүйе тарихында дербес компьютерлердің пайда болуымен айрықша мәнді болды. 80 жылдарда коммуникациялық технологияларға локальдық желілер үшін негізгі стандарттар: 1980 жылы - Ethernet, 1985 - Token Ring, 80ж аяғында -қабылданды. Бұл төменгі деңгейдегі желілік ОЖ үйлесімділігін, сондай-ақ желілік адаптер драйверлерімен ОЖ интерфейсін стандарттауды қамтамасыз етті.

90 ж басында барлық ОЖ-лар әртекті клиенттер және серверлермен жұмысты қолдай алатын қабілеті бар желілік ОЖ айналды. Тек қана коммуникациялық есептерді (Cisco Systems компаниясының IOS жүйесі) орындауға арналған мамандандырылған желілік ОЖ-лер пайда болды. . Соңғы онжылдықтар ішінде корпоративтік желілік ОЖ-лерге ерекше көңіл бөлінді, олар үшін масштабтаудың жоғарғы дәрежесі, желілік жұмысты қолдау, қауіпсіздіктің дамыған құралдары, гетерогендік орталықта жұмыс істеу мүмкіндігі, орталықтан әкімшілік ету және басқару құралдарының болуы сипатты .

Операциялық жүйе

Операциялық жүйе - компьютердің барлық басты әрекеттерін (пернелер тақтасын, экранды, диск- жетектерді пайдалануды), сондай-ақ қатар операциялық жүйенің басқаруымен іске қосылатын басқа программалардың жұмысын басқаратын, көбінесе тұрақты сақтауыш құрылғыда тұратын, машиналық кодта жазылған программа. Алғашқы компьютерлердің операциялық жүйесі болған жоқ, себебі басқару программалары тек компьютердің нақты бір типіне арналып жазылды, бірақ шалғайлық жабдықтарға стандарттардың пайда болуымен, сан алуан компьютерлер үшін осындай жабдықпен әрекеттестіктің бірыңғай программаларын жазуға мүмкіндік туғызды.

Операциялық жүйені жазудың екі жүйесі бар - тұрақты сақтауыш құрылғыға барлық жүйені жазу және қатқыл дискіден операциялық жүйенің калған бөлігінің тек жүктеу программаларын ғана жазу. Мекемеде пайдаланылатын шағын компьютерлер, әдеттегідей, MS-DOS немесе ең соңғы OS/2 операциялық жүйесін пайдаланады. Ықшам машиналарда, дискжетектердің қажеттілігінен аулақ болу үшін, тұрақты сақтауыш құрылғыда жазылған операциялық жүйені пайдаланады. Миникомпьютерлерде UNIX немесе өте танымал емес жүйелер PICK немесе BOS (Ұлыбритания ) сияқты операциялық жүйе пайдаланылады; сондай-ақ компьютердің нақты бір типіне арналып әзірленген операциялық жүйелер де кездеседі.

Операциялық жүйе

Операциялық жүйе, қысқаша ОЖ - компьютерді басқаруға арналған және қолданбалы программалармен байланысы бар нақты программа. Операциялық жүйе - компьютер құрылғыларының үздіксіз жұмыс істеуін ұйымдастырушы және түрлі командаларды орындауы арқылы пайдаланышының машина жұмысын басқаруына жеңілдік келтіруші жүйелік программалар. Оның негізгі қызметі - программалардың бір - бірімен және сыртқы құрылғылармен өзара әрекетін ұйымдастыру, оперативті жадты бөлу, компьютердің жұмыс істеу кезіндеқате жіберілу сияқты түрлі оқиғаларды анықтау, дискіні жұмыс істеуге дайындау, монитор мен принтердің жұмыс істеу режимдерін орнату, пайдаланушының программасын іске қосып, оны орындау т. б. . Яғни ОЖ - машина жұмысын басқаруға толық жеңілдік беретін жүйе.

Сондықтан ОЖ - ны дискілік операциялық жүйе ( ДОЖ, неDOS ) деп те атайды. Дербес компьютерлер үшін кең тараган оиерациялық жүйелерге МS (РС) DOS, Windows 95, Windows NT, OS/2, UNIXжатады. Дербес компьютерлерлерге арналған операциялық жүйелердің барлығы да тек бір адамдық болып табылады. Расында да екі адамның бір мезетге бір компьютерде жұмыс істеуін елестету қиын ғой. WINDOWS 95, WINDOWS NT, OS/2, UNIX көп мақсатты жүйелер болып саналады. Көп мақсаттылық - бір компьютерде бір уақытта қатарласа бірнеше есепті шығару мүмкіндігі немесе бірнеше әрекеттің қатар атқарылып жатуы. Мысалы, Сіз мәтін көшіріліп жатқан шақта ойнап та отыруыңызға боладь, өйткені бұл жұмыстарды әртүрлі қүрылғылар атқарады немесе ол қүрылғылардың жұмыс жылдамдығы адамның жылдамдығынан өте жоғары болып келеді. Көптеген ІВМ - үйлесімді компьютерлер дискілік МS DОS операциялық жүйесі мен көп терезелі WINDOWS графикалық операциялық жүйесін пайдаланады. Операциялық жүкелер көптеген функцияларды орыңдайды: информацияны дискіге жазу-оқуды жүзеге асырады, мәліметтер сақтауды ұйымдастырады, компьютер құрылғыларының өзара байланыста жұмыс істеуін, барлық қолданбалы программалар жұмысының орындалуын қамтамасыз етеді.

Бұл жүйе ЭЕМ іске қосылғаннан кейін иілгіш не қатты дискіден алғашқы жүктелетін кещенді программа болып табылады. Белгілі бір қосымша қызмет атқаруға керекті программалар тобы утилиттер болып табылады. Оларға мысал ретінде : антивирустік (вирустерге қарсы) программаларды, мәліметтерді архивтеу (кысу) программаларын, компыотердің: жұмыс істеу қабілетін (диагностика ) тексеретін программаларды (тест ирограммалары) айтуға болады.

Компьютерлік желілерді қолдану мыналарды жүзеге асыруға мүмкіндік береді:

ақпаратты өңдеу процесінің нақты бір компьютерден тәуелсіздігі;
желінің бір ДК-сында сақталу есебінен бір ақпаратты қосарлау мүмкіндігінің жойылуы;
ақпарат сақталуы сенімділігінің жоғарылуы;
ақпаратты рұқсат етілмеген енуден қорғауды жақсарту;
ұйымның бөлімшелер және қызметкерлері мен арасында жылдам, қағазсыз ақпарат алмасу мүмкіндігі.

Бұл ЭОБ-да жалпы операциялық жүйелерге қатысты ақпарат пен қосанақты операциялық жүйелер туралы ең соңғы мәліметтер түсінікті түрде беріліп, ғылыми негізделген фактілер, тұжырымдар мен ережелердің, сонымен қатар оқытылатын обьектілер мен үрдістердің қатынастары мен қасиеттерінің жиынтығы болып табылатын мәтіндік, мультимедиалық және басқа да оқу элементтері қамтылды. Солардың ішінде қазыр кең қолданыста жүрген Windows XP жүйесін және енді ғана қолдана бастаған операциялық жүйенің жаңа буынына жататын Windows Vista жүйесін орнату, баптау, тиімдеу, қорғау және қайта қалпына келтіруді оқып шығу.

MS-DOS (ағылш. MicroSoft Disk Operating System - Microsoftфирмасының Дискілік Амалдық Жүйесі) - дербес компьютерлердежәне оларға сыйысымды құрылғыларда пайдаланылатын амалдықжүйе.

MS-DOS жүйесі пернетеқтадан енгізілген деректі компьютер орындай алатын амалдарға айналдырады.

MS DOS жүйесімен әрекеттесу әміренгізу арқылы жүзеге асырылады, ал MS-DOS жүйесіне әрекеттесуді жұмыс үстеліндегі лақаптардыңкөмегімен жүзеге асыруға болады.

$C:\Users\Администратор\Saved Games\Desktop\slide_2.jpg$

$C:\Users\Администратор\Saved Games\Desktop\slide_4.jpg$

$C:\Users\Администратор\Saved Games\Desktop\ms-dos-3-638.jpg$

UNIX®

UNIX операциялық жүйесінде кез келген басқа көпқолданбалы операциялық жүйедегідей қолданушыларды бір-бірінен және басқа кез келген айрықша құқықталмаған қолданушыдан желілік деректерді сақтайды, Unix операциялық жүйесінде компьютер ресурстарымен басқаратын және қолданбалы базалык қызметтер жиынын ұсынатын сақтанған ядро болады. UNIX операциялық жүйесі негізгі жетістіктерінің бірі жүйенің жоғары әмбебаптық қасиетінің болуымен анықталады. Бұл қасиеттің мәні барлық операциялық жүйенің оның ядросын қосқанда әр түрлі аппараттық платформаларға өтуімен түсіндіріледі. Жүйенің барлық бөліктері ядроны есептемегенде толық машина тәуелсіз болып табылады. Бұл компоненттер Си тілінде жақсы жазылған және жаңа платформаға өту үшін мәтіндерді толық компьютер кодтарына қайта компиляциялау ғана қажет етіледі. Бірақ ядроның салыстырмалы үлкен емес бөлігі машинаға тәуелсіз болып табылады және Си мен ассемблер тілдерінің көмегімен жазылған. Жүйені жаңа платформаға тасыған кезде ядроның бұл бөлігін көшіру қажет етіледі.

Ядроның машинаға тәуелді бөліктері машинадан тәуелсіз бөлігінен жақсы бөлінген және әр машинаға тәуелді компоненттерінің тапсырмасын дұрыс түсінген кезде машина тәуелді бөлікті көшіру техникалың тапсырма болып табылады . UNIX операциялық жүйесі ядросының машинаға тәуелді бөлігі мынадай компоненттерден тұрады:

төмен деңгейде жүйені үйлесімділеу;
ішкі және сыртқы үзілістердің бірінші өңделуі;
жадымен басқару;
қолданушы және ядро режимдері арасында процестер контекстерінің қайта қосылуы;
бүтін платформаның ерекшеліктерімен байланысты құрылғылар драйверлерінің бөліктері.

UNIX операциялық жүйесінің негізгі функцияларына мыналарды жатқызамыз:

Жүйе үйлесімділігі - орау және жіберу функциясы. Жүйе ядросы ядроның компьютер жадына толық жүгіну мен ядроның қосылуын қамтамасыз ететін оралу (bootstrap) құралын қамтамасыз етеді.
Жіптер және процестермен басқару - бар процестер мен жіптерді жасау, бітіру және қадағалау функциялары. UNIX операциялық жүйесі мультипроцессорлы операциялық жүйе болғандықтан процестер қатарласа орындалып жатқанын көрсету үшін ядро процессордың қосылған уақыт процестері мен компьютердің басқа ресурстары арасында бөлінуді реттейді.
Жадымен басқару - процестердің шектелмеген виртуалды жадының шектелген размерлі компьютердің физикалық оперативті жадына көшу функциясы. Ядроның сәйкес компоненті бір оперативті жады облысының сыртқы жадыны қолданумен бірнеше процестермен бөліп қолдануды қамтамасыз етеді.
Файлдармен басқару - файлды жүйе абстракциясын жасайтын функция, каталогтер мен файлдар иерархиясы. Unix операциялық жүйесі файлды жүйелері файлдардың бірнеше типтерін ұстанады. Кейбір файлдар деректерді ASCII форматында ұстай алады, басқалары сыртқы құрылғыларға сәйкес келеді. Файлдың жүйеде объектілі файлда, орындалатын, т. б, сақталады. Файлдар әдетте жадының сыртқы құрылғыларында сақталады; оларға ену ядро көмегімен жасалады. UNIX әлемінде файлдық жүйелерді құрудың бірнеше типі бар. UNIX операциялық жүйесі қазірге нұсқалары бір мезгілде көптеген файлдың типтерді ұстанады. Қатынастық құралдар - бір компьютер ішінде орындалатын (ІРС - Inter-Process Communications) процестер арасында, деректерді жіберудің ғаламды немесе жергілікті желілердің әр түрлі тораптары арасында, сонымен қатар процестер мен сыртқы құрылғылар драйверлері арасында деректермен ауысуды қамтамасыз ететін функция. Бағдарламалық интерфейс - функция кітапханасы түрінде жасалған жүйелі шақыру механизмі негізінде жасалған қолданбалы процестер жағынан мүмкіндіктерге енуді қамтамасыз ететін функция.

Кез келген операциялық жүйеде қолданбалы бағдарламаларға операциялық жүйе ядросының қызметтеріне баруға мүмкіндік беретін кейбір механизм. UNIX операциялық жүйе осындай құралдар шақырулар деп аталады. Олардың мәні операциялық жүйе ядросының функцияларына жүгіну үшін процессордың «арнайы командалары» қолданады, бұл процестермен қатар оны ядро режиміне айналдыратын процессордың ішкі үзулері пайда болуында. Осындай үзілулерді өңдеу кезінде операциялық жүйе ядросы үзілу шын мәнінде қолданбалы бағдарлама жағынан белгілі бір әрекеттердің орындалуына ядроға сұрау болып табылады, қарату параметрлерін таңдайды және оны өңдейді, сосын қолданбалы бағдарламаның кәдімгі орындалуын қайтарып «үзілуден қайтаруды» орындайды. Қолданбалы бағдарламаның әсерімен ішкі үзілістердің нақты қозу механизмдері әр түрлі аппараттық архитектурада әр түрлі болады. UNIX операциялық жүйе ішкі үзілістердің нақты қозу механизмдерінің ерекшеліктерін жасыратын қосымша деңгей қажет болды. Бұл механизм жүйелі шақырулар кітапханасымен қамтамасыз етіледі. Қолданушы үшін жүйелі шақырулар кітапханасы Си тілінің бағдарламалау жұйесінің алдын ала жасалған кәдімгі кітапхана болып табылады.

Үзілістерді өңдеу механизмінің мәні әр мүмкін болатын үзіліске физикалық оперативті жадының кейбір анықталған адресі сәйкес келеді. Процессорға үзіліске ішкі немесе сыртқы сұратудың болуымен тоқтауға мүмкіндік берген мезетте бар адреске сәйкес физикалық оперативті жадының ұяшығына басқарудың аппараттық жөнелтілуі болады, әдетте бұл ұящықтың адресі «үзілу векторы» деп аталады. Операциялық жүйенің жұмысы - оперативтік жадының сәйкес ұяшықтарында үзілістердің бастапқы өңделуін қамтамасыз ететін және толық өңдеуді көрсететін бағдарламалық кодты орналастыру.

UNIX операциялық жүйесі қате енуден файлдарды қорғау үш фактыға негізделеді. Біріншіден, файлды жасайтын кез келген процеспен жүйеде кейбір әмбебап қолданушы (UID - User Identifier) идентификаторымен салыстырылады, оны келешекте қайта жасалған файл иесінің идентификаторы ретінде айтуға болады. Екіншіден, файлға енуді ойластырған әр процеспен екі идентификатор байланысты - қолданушылардың қазіргі идентификаторлары мен олардың топтары. Үшіншіден, әр файлға міндетті түрде оның сипаттағышы сәйкес келеді торап, файлдар мен файл атаулары бір ұғым емес екенін түсіну маңызды. Бірақ бір файлмен байланысты бірнеше катты байланыстарда бірнеше файлдар атаулары шын мәнінде бір файлды ұсынады және бір торабымен байланысты.

Файлдың жүйедегі кез келген қолданылатын торапқа ылғида бір ғана файл сәйкес келеді. торап көп, әрі әр турлі ақпараттан тұрады және осы ақпараттың ішінде файлдық жүйеге талап етілген режимде берілген файлға берілген процестің ену құкыктығын бағалауға мүмкіндік беретін бөлігі бар.

Жүйенің барлық нұсқалары үшін қорғаудың жалпы принциптері бірдей: торап ақпараты TJID және файл иесінің GID қосады. Сонымен қатар, файл торабында онымен файл қолданушы - оның иесі, сол қолданушылар тобына кіретін қолданушылар және басқа қолданушылар не істей алатыны көрсетілген межелігі сақталған. Жіктелген файлдық жүйелер. Жіктелген файлдық жүйенің негізгі мағынасы - басқа процестерде орындалатын процестер үшін жергілікті файлдық жүйе файлдарына біріккен енуді қамтамасыз етуінде. UNIX операциялық жүйесі ортасында барлық белгілі әдістер жойылған файлдық жүйенің жергілікті файлдық жүйенің каталогінің біреуіне енуіне негізделеді. Бұл рәсім орындалып біткен соң жойылған файлдық жүйеде сақталатын файлдар олар жергілікті дискті құрылғыда сақталған сияқты жергілікті компьютер процестеріне жете алады.

Осындай әдістің кемшіліктері мен артықшылықтары бар. Артықшылықтары, әрине желіде жұмыс барысында ортақ қолданылатын ақпараттық ресурстарды бір данада сақтап дискілік кеңістікті үнемдеуге болады. Бірақ бір жағынан жойылған файлдық жүйенің қолданушылар жойылған файлдармен жергіліктіге қарағанда көп баяу орындалатын болады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.