Қазақстандағы және дамыған мемлекеттердегі тұтыну себетін, күнкөріс минимумын, ең төменгі еңбекақыны талдау жайлы мәлімет

Кіріспе 3
1 Еліміздегі және ТМД елдерінің ең төменгі жалақ мөлшері 4
2 Күнкөріс минимумының кейбір көрсеткіштері 5
Қорытынды 7
Пайдаланылған әдебиеттер 8

Тұтыну қоржыны – елде қалыптасқан нақты жағдайлар мен ерекшеліктерді басшылыққа ала отырып, белгілі бір уақыт бөлігінде адамның нақты атқарымдық қажеттерін қанағаттандыратын тауарлар мен қызметтердің ғылыми тұрғыда негізделіп, теңдестірілген жиынтығы. Ол адамның немесе отбасының тамаққа: нан мен нан тағамдарына, ет пен ет тағамдарына, сүт пен сүт тағамдарына, жұмыртқаға, балық пен балық тағамдарына, картопқа, көкөніске,жеміс пен жидекке, өсімдік майы мен маргаринге, қант пен кондитер тағамдарына, басқа да азық-түлікке; киім-кешекке, ішкиімге, аяқ киімге; дәрі-дәрмекке, санитария мен тазалық заттарына; жиһазға, мәдени-тұрмыстық және шаруашылық заттарына; тұрғын үй мен коммуналдық қызметтерге; тұрмыстық қызметтерге, көлікке, байланысқа; балаларды мектеп жасына дейінгі мекемелерде тәрбиелеуге жұмсайтын шығынының негізгі баптары бойынша қалыптасады. Оның құрылымы мен құрамы әлеум.-экон. дамуды, тұтыну нормасындағы өзгерістерді ескере отырып, кем дегенде бес жылда бір рет қайта қаралып отырады.
Күнкөріс мини¬мумы дегеніміздің не екенін бір рет еске түсірейік. 1999 жылғы 16 қа¬рашада қ¬а¬былданған “Күнкөріс минимумы ту¬ралы” Қазақстан Рес¬пуб¬лика¬сы¬ның Заңында оның “мөлшері жағы¬нан ең төменгі тұтыну қоржыны¬ның құнына тең бір адамға шақ¬қандағы ең аз ақ¬шалай табыс” екендігі атап көр¬сетілген. Қаржы-экономикалық сөздікте “адамның тіршілік қаре¬кетін қолдау және оның жұмыс күшін қалпына кел¬тіру үшін қажет ақшалай қара¬жат¬тың ең төмен деңгейі (минимумы)” екендігі келтірілген. Күнкөріс ми¬нимумын анықтау әдістемесі бүкіл отба¬сының немесе бір қызмет¬кердің шы¬ғыны мен табысының тең¬герімі болып табылатын тұтыну бюджетін (күнкөріс минимумы¬ның бюджетін) құрауға негізде¬леді. Жоғарыдағы заң бұдан әрі “Күн¬көріс минимумының мөлше¬рін ста¬тистика жөніндегі уәкілетті орган және халықты әлеуметтік қорғау мәселелері жөніндегі уәкілетті мем¬ле¬кеттік орган ең төменгі азық-тү¬лік емес тауарлар мен қызмет шы¬ғындарының бекітілген үлесі қо-сылған ең төменгі азық-түлік қор¬жы¬нының құ¬нына қарай есептеп шығара¬тынын” мағлұм етеді.

1. Сергеев И.В. Экономика предприятия. М.: «Финансы и статистика», 2000 г., 159-185 б.
2. Грузинов В.П. Экономика предприятия. М.: «Банки и биржи», 2002 г., 150-167 б
3. Экономика предприятия / под ред. О.И. Волкова, М.: «Инфра-М», 2000 г., 146-165 б.
4. Бейсенова М., Садықбаева А. Кәсіпорын экономикасы (есептер жинағы), Алматы: «Ғылым», 2002 ж., 12-24 б