Экологиялық қалыптасу тарихы мен кезеңдері



Кіріспе
Негізгі бөлім
1) Экологиялық қалыптасу тарихы мен кезеңдері
2) Қазіргі таңдағы экология ғылымының құрылымы
3) Қоршаған ортаны қорғаумен айналысатын халықаралық ұйымдар
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Экология – организмдердің арасында болатын қарым қатынастарды айнала қоршаған табиғи ортамен байланыстыра отырып зерттеумен қатар, табиғаттағы өзгерістерді, құбылыстарды, табиғи заңдылықтарды, биосфера шегіндегі ғаламдық ауытқуларды адамның іс – әрекетімен үйлестіре отырып зерттейтін биология ғылымының бір саласы ретінде қалыптасып дамыған.
Экология биология ғылымының бір саласы болып табылады. Жеке ғылым ретінде экология шамамен 1900ж. қалыптасты. Алғаш « экология» сөзін 1қаңтарда 1858ж. Генрих Дэвид Торо қолданған.
«Экология» термині ғылымға 1866 жылы неміс ғалымы Э.Геккель енгізді. Грек тілінен аударғанда ол үй туралы ғылым деген мағына береді. Э.Геккель экологияға келесідей анықтама берді: « Бұл табиғаттың экономикасын танып білу, ортаның органикалық және бейорганикалық компоненттері мен тірілер арасындағы барлық өзара қатынастарды бір уақытта зерттеу».
Ч. Дарвин бойынша: «Экология-табиғаттағы барлық күрделі өзара байланыстар мен өзара қатынастар, тіршілік үшін күрес ретінде қарастырылатын ғылым».
Ф. Клементс (АҚШ) 1920 ж. Экологияны қауымдастық туралы ғылым деп атады.
Ч. Элтон (Ұлыбритания) 1937 ж. Экологияны жануарлардың социологиясы мен экономикасына қатысты, табиғи тарих ретіндегі ғылым деп анықтады.
Х. Б. Одум (АҚШ) 1959ж. Экологияны табиғаттың құрылымы мен қызметін зерттейді деп атады.
20 ғасырдың басында Экология жеке ғылым бағыт ретінде таныла бастады, ал “экологияның алтын ғасыры” аталған 20 – 40-жылдары популяциялар мен қа-уымдастықтарды зерттеудің басты бағыттары айқындалып, Экологияның негізгі ережелері мен заңдары тұжырымдалды.
Экология ғылымдарының қалыптасуын төмендегідей кезеңдермен қарастыруға болады.
Жатқанбаев Ж.Ж. «Экология негіздері». Алматы., 2003
Бейсенова Ә.С., Шілдебаев Ж.Б., Сауытбаев Г.З. «Экология»., Алматы., 2001.
Ақбасова А.Ж., Саинова Г.Ә. «Экология» Алматы., 2003.

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ №1

Тобы: ВС - 403
Орындаған : Жансолтанова А.А
Тексерген : Мурзалимова А.К.

2015
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1) Экологиялық қалыптасу тарихы мен кезеңдері
2) Қазіргі таңдағы экология ғылымының құрылымы
3) Қоршаған ортаны қорғаумен айналысатын халықаралық ұйымдар
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Экология - организмдердің арасында болатын қарым қатынастарды айнала қоршаған табиғи ортамен байланыстыра отырып зерттеумен қатар, табиғаттағы өзгерістерді, құбылыстарды, табиғи заңдылықтарды, биосфера шегіндегі ғаламдық ауытқуларды адамның іс - әрекетімен үйлестіре отырып зерттейтін биология ғылымының бір саласы ретінде қалыптасып дамыған.

ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ҚАЛЫПТАСУ ТАРИХЫ МЕН КЕЗЕҢДЕРІ

Экология биология ғылымының бір саласы болып табылады. Жеке ғылым ретінде экология шамамен 1900ж. қалыптасты. Алғаш экология сөзін 1қаңтарда 1858ж. Генрих Дэвид Торо қолданған.
Экология термині ғылымға 1866 жылы неміс ғалымы Э.Геккель енгізді. Грек тілінен аударғанда ол үй туралы ғылым деген мағына береді. Э.Геккель экологияға келесідей анықтама берді: Бұл табиғаттың экономикасын танып білу, ортаның органикалық және бейорганикалық компоненттері мен тірілер арасындағы барлық өзара қатынастарды бір уақытта зерттеу.
Ч. Дарвин бойынша: Экология-табиғаттағы барлық күрделі өзара байланыстар мен өзара қатынастар, тіршілік үшін күрес ретінде қарастырылатын ғылым.
Ф. Клементс (АҚШ) 1920 ж. Экологияны қауымдастық туралы ғылым деп атады.
Ч. Элтон (Ұлыбритания) 1937 ж. Экологияны жануарлардың социологиясы мен экономикасына қатысты, табиғи тарих ретіндегі ғылым деп анықтады.
Х. Б. Одум (АҚШ) 1959ж. Экологияны табиғаттың құрылымы мен қызметін зерттейді деп атады.
20 ғасырдың басында Экология жеке ғылым бағыт ретінде таныла бастады, ал "экологияның алтын ғасыры" аталған 20 - 40-жылдары популяциялар мен қа-уымдастықтарды зерттеудің басты бағыттары айқындалып, Экологияның негізгі ережелері мен заңдары тұжырымдалды.
Экология ғылымдарының қалыптасуын төмендегідей кезеңдермен қарастыруға болады.
Биологиялық зерттеулердің жаппай сипат алу кезеңі. Бұл кезең 18 ғасырдың аяқ шенін қамтиды. Мыс: Ж.Б.Ламарк (1744-1825), Л.И.Лепехин (1770-1802), Р.Ф. Рульс(1814-1858), И.А.Северцов (1827-1885), Ч.Дарвин (1807-1882), В.В.Докучаев (1846-1903) т.б. табиғат зерттеушілер, биологтар, систематиктер, географтар өздерінің еңбектерінде ғылыми зерттеулер жүргізіп экология ғылымының дамуына өз үлестерін қосты. Осы кезде жарық көрген Ж.Б.Ламарктың Жануарлар мен өсімдіктердің эволюциясы, Ч.Дарвиннің Түрлердің шығу тегі т.б.еңбектері экология ғылымының негізін қалаған еді
Экология ғылымының жеке ғылым ретінде қалыптасу және даму кезеңі. Бұл кезеңде шетелдік ғалымдармен қоса орыс ғалымдарының еңбектері шыға бастады. Бұл кезең 19 ғасырдың басы мен 20 ғасырдың 70-80 жылдарын қамтиды. Атап айтсақ Мәскеу университетінің ғаламы И.А.Северцов, Н.А.Наумов т.б. В.И.Вернадскийдің Биосфера туралы ілімі т.б.ғылыми еңбектері экология ғылымының негізін қалаған болатын.
Экология ғылымының өрлеу кезеңі. Қазіргі заманғы экология -бүкіл әлемдік ғылымдар мен әлеуметтік, экономикалық жағдайлар және проблемаларды қарайтын деңгейге жетіп отыр. Осыған орай, экология ғылымының қолданбалы және адам экологиясы бағыттары дами түсті. Экологияның жаңа саласы бойынша теориялық және практикалық зерттеулер жүргізілді.

ҚАЗІРГІ ТАҢДАҒЫ ЭКОЛОГИЯ ҒЫЛЫМЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ

Биоэкология : аутэкология, синэкология,популяциялық экология,биогеоценология, ғаламдық, өсімдіктер, жануарлар, микроорганизмдер, су ағзалары.
Геоэкология: құрлық, тұщы су, теңіз, жоғары таулы
Адам экологиясы: қала экологиясы, халықтар экологиясы, экологиялық сәулет.
Әлеуметтік экология: жеке адам экологиясы, адамзат экологиясы, мәдениет экологиясы, этноэкология.
Қолданбалы экология: өнеркәсіптік, технологиялық, ауыл шаруашылық, медициналық, кәсіпшілік, химиялық, реакрациялық,геохимиялық,табиғатты пайдалану.
Аутэкология жеке организмдер (особь) арасындағы қарым-қатынастарды
оның табиғи ортасымен байлапыстыра отырып зерттеулер жүргізеді. Жеке организмге табиғат факторлары қалай өсер етеді, оған организм қалай жауап береді, организмдегі морфологиялық, физиологиялық өзгерістер туралы мәселелер қарастырылады. Нәтижесінде жеке организмнің биоэкологиялық қасиеттері арқылы жалпы түрге, оның табиғатта алатын орнына, рөлі мен маңызына, айнала қоршаған ортаның өзгерісі, тазалығы, ластанудеңгейі, маусымдық өзгеруі мен адамның іс-әрекеті туралы практикалық маңызына жан-жақты сипаттама беріледі.
Демэкология - бір түрге жататын организмдер (особьтар) тобын, яғни популяцияларды оның табиғи ортасымен байланыстыра отырып зерттеулер жүргізеді. Бір түрге жататын организмдердің топ құрыптіршілік ету ерекшеліктері, биологиялық қүрылымы (жас, жыныс, көбею, өлу, табиғаттағы саны, тығыздығы, таралуы, т.б.) табиғаттағы сан мөлшерінің реттелуі мен ауыл шаруашылығындағы маңызы туралы мәліметтер қарастырылады.
Эйдэкология - түр мен оның популяцияларын органикалық дүние дамуының жоғары деңгейі түрғысында қарастырады. Өйткені, особь, популяция белгілі бір нақты түрдің өкілдері. Сондықтан эйдэкология, особь, популяция, түр, биоценоз-биогеоценоз (экожүйе) - биосфера деңгейіндегі қарым-қатынастар жүйесі бойынша зерттеулер жүргізеді.
Синэкология - бірлестіктер экологиясы (биоценология) ретінде әр түрлі түрлерге жататын популяциялар (өсімдіктер, жануарлар, микро-организмдер) жиынтығын біртүтас организмдер деңгейінде зерттейді. Организмдер бірлестіктерінің калыптасуы, қүрылымы, динамикасы, қарым-қатынастар, энергия және зат алмасулар, сандық және сапалык озгерістер, биологиялық өнімділігі мен бірлестіктердің түрақтылығы і уралы жан-жақты мәселелер қаралады.
Геоэкология - экологиялық жүйелерді биосфералық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Экология ғылымының шығу тарихы
Экологияның қалыптасу тарихы мен кезеңдері
Экологиялық қалыптасу тарихы мен кезеңдері жайлы
Экологияның қалыптасу тарихы және кезеңдері
Экология ғылымы туралы ақпарат
Экологияның қалыптасу тарихы мен кезеңдері. Қазіргі таңдағы экология ғылымының құрылымы. Қоршаған ортаны қорғаумен айналысатын халықаралық ұйымдар
Экологиялық қалыптасу тарихы мен кезеңдері жайлы ақпарат
Экологияның даму тарихы мен кезеңдері
Экологияның қалыптасу тарихы және кезеңдері жайлы мәлімет
Экологияның қалыптасу тарихы және кезеңдері туралы ақпарат
Пәндер