Басқару қызметтерін ұйымдастыру

Пән: Менеджмент
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 76 бет
Таңдаулыға:

Мазмүны

Кіріспе . . . 2

1. Тарау. Басқару процесінің мазмұны

1. 1. Басқару процестерінің ұғымы және негізгі сипаттамалары . . . 5

1. 2. Басқару процестерінің типтері . . . 13

1. 3. Сыртқы және ішкі ортаны бағалау және талдау . . . 15

2. Тарау. Басқару қызметтерін ұйымдастыру.

2. 1. Жоспарлау қызметін жетілдіру . . . 21

Ұйымдастырудың негіздері . . . 32
Ынталандыру процестерін тиімді басқару . . . 34
Бақылау қызметін қадағалау . . . 40

3. Тарау. Шешім қабылдау - басқарудың басты функциясы

3. 1. Басқару шешімінің мәні, қасиеті және ролі . . . 61

3. 2. Шешімдерді шығару және қабылдау . . . 70

Қорытынды . . . 74

Пайдаланылған әдебиеттер . . . 77

Кіріспе.

Әрбiр басқару қызметi процесс болып саналады, өйткенi, бұлар да өзара байланысты әрекеттер сериясынан тұрады. Басқару қызметi барлық қызметтiң жалпы жиынтығы. Басқару қызметiне ғылымның көптеген салаларында ғалымдар зор көңiл бөледi. Кезiнде А. Файоль былайша тұжырымдаған болатын: «Басқару дегенiмiз болжамдау және жоспарлау, ұйымдастыру, жарлық беру, үйлестiру және бақылау». Бұл қызмет басқарудын теориялық категориясы ретiнде әдебиеттерде кеңiнен пайдаланылады, бiрақ бiр жақты емес.

Экономиканың нарықтық қатынастарға көшуіне байланысты жаңа типті басқару кадрлары дайындау және олардың жаңаша ойлау қабілеттерін қалыптастыру қажеттілігі туындайды. Осы тұрғыдан алғанда, кадрларды кәсіби тұрғыдан, әсіресе, менеджмент саласына лайықты дайындау мемлекеттің ұзақ мерзімді экономикалық саясатының құрамдас бөлшегі болуы тиіс. Нарық жағдайында түбегейлі өзгерістерге ұшырайтын кәсіпорындар мен фирмалар деңгейінде бұл проблема үлкен мәнге ие болады. Өткір бәсекелестік жағдайындағы кәсіпорынның өміршеңдігін қамтамасыз ету үшін фирманы “дәстүрлі түрде” емес, жаңаша басқарып үйрену қажет. Ең алдымен, адамдарды жаңаша басқара білу керек. Бұның өзі нарықтың конъюнктураны алдын-ала болжап бағалай білетін, дер кезінде стандартты емес басқару шешімдерін қабылдап, оларды іс жүзіне асыратын ұжымда алатын жаңа типті басшы -менеджерлерді дайындауды талап етеді.

Диплом жұмысының мақсаты -өндірістің экономикалық тиімділігін арттыру, прогресшіл техника мен технологияны енгізу, түрлі ресурстарды ұтымды пайдалану есебінен түсімді арттыру және т. б

Қазіргі менеджментке қатысты көтеріліп отырған мәселелер ауқымы алуан түрлілігімен және көп қырлылығымен ерекшеленеді. Алайда осы уақытқа дейін Қазақстан экономикасының ерекшелігін ескеретін менеджмент әдісі бізде толық зерттелмей келеді. Сондықтан осы бағыттағы ізденістерді экономиканың нарықтық қатынастарға көшу кезеңінен бері қарай бірнеше жыл бойы жүргізіп келеміз.

Қазақстан баспаларынан шыққан менеджмент жағдайындағы әдебиеттер туралы атап өтпеу орынсыз болар еді. Олар -Ахметов К. Ғ., Ә. Ә. Әбдірешев, Бердалиев К. Б., Жұмаев Ж. Ж., Кәренов Р, С., Мамыров Н. К., Өмірзақов С. Ы., Ювица Н. В. және т. б. Бұл ғалымдардардың әрқайсысы қазіргі менеджменттің жекелеген аспектілерін зерттеді.

Диплом жұмысының бірінші бөлімде менеджмент, оның мән - мазмұны туралы негізгі түсініктер, менеджмент жүйесінің қағидалары, сондай-ақ бұл ғылымның қалыптасу процестері мен менеджментке дамыған елдердегі қазіргі көзқарастар, онда менеджменттің мақсаты, оны жоспарлаудың, ұйымдастырудың, бақылаудың негізгі қызметтері қарастырылады. сондай-ақ басқару шешімдерін әзірлеу технологиясы, оны қабылдау және жүзеге асыру тәсілдері қарастырылған.

Екінші бөлім Кәсіпорындарда менеджментті тиімді ұйымдас-тыру, тауарларды өндіру мен қызметтерді басқаруды ұйымдастыру, кәсіпорынның қызметкерлерін басқару және кәсіпорынның өндірістік қызметін ұйымдастыру. Қызметкерлерді басқару бөлімде еңбек әрекетіне байланысты мотивация, топқа, сондай-ақ жеке адамдарға басшылық ету сипаты, өзара қарым-қатынас пен дау -жанжал проблемаларын, сондай-ақ басшылық стилін, еңбекті басқарудың мәдениеті мен этикасын қарастыру секілді түйінді мәселелер қамтылған. Бұл бөлімде менеджменті ақпарат және техника құралдарымен қамтамасыз ету шарттары да қарастырылған.

Диплом жұмысы барысында келтірілген текстер, кестелер, графиктер ұйым өміріндегі әр түрлі құбылыстарды, шешім қабылдау логикасын, еңбек мотивациясын, топты және жеке адамдарды басқаруды яғни оларға басшылық жүргізуді және т. б. дұрыс түсінуге, ұғынуға мүмкіндік береді деп ойлаймын. .

Диплом жұмысының маңыздылығы әлемдік және отандық ғылымның қазіргі және бұрынғы жетістіктері, қазіргі заманғы ғалымдардың басқару саласындағы теориялық еңбектері, басқару саласындағы Қазақстандық кәсіпорындардың отандық жұмыс тәжірибелерін ескерген, соның ішінде Ресей мен Қазақстан ғалымдарының еңбектері негізге алынған.

Мен, басқаруды қолда бар ресурстарды ұтымды қолдану арқылы ұйымның мақсаттарын қалыптастырып, оған қол жеткізуді қамтамасыз етуге бағытталған білімдер мен кәсіби қызметтің саласы деп қарастырған ғалымдардың көзқарасын қолдаймыз.

Тіпті, білікті басқару саласының өзінде де менеджмент ұғымы түрліше түсіндіріледі. Басқару теориясын алғашқы жасаушылардің бірі Ф. Тейлордың пірінше, басқару-ережелер мен принциптерге негізделген шынайы ғылым деп есептеледі. [9, 6-бет]

Басқару процесінің міндетіне, басшылық етуіне жаңа нарықтарды игеруіне жұртышылықтың мұқтажын қанағаттандыру жатады. Егер кәсіпорын нашар әрі тиімсіз жұмыс істесе, онда оның жаңа қожайыны жұмысшыларды емес, басшыларын ауыстырады. Сонымен, басқару дегеніміз ұжым жұмысын ұйымдастыру кәсіпорын жұмысын ұйымдастыруында қызметкерлер мұқтажын барынша толық қанағаттандырады олардың жұмысын жандандыруды әрі тиімділігін арттыруды көздеу қажет.

1Тарау. Басқару процесiнiң мазмұны

1. 1. Басқару процесiнiң ұғымы және негiзгi сипаттамалар.

Басқару-адамдардың кәсiптiк қызметi. Бұл қызметтiң мәні -мазмұнын айқындау үшiн оның анықтамасын берейiк. Басқару -бұл ұжымдағы адамдарға және жекелеген адамдарға, олардың бiрлескен жұмыс процесiнде мақсатты жүйелi ықпал ету.

Осы анықтамадан бiрқатар қорытынды жасауға болады. Басқару ең алдымен, ықпал ету, демек мұның өзi сол әрекетке билiк ету қажеттiгiн көрсетедi.

«Мақсаттылық» анықтамасы басқару мiндетiн-ұжымның алдына қойған мақсатына жетуiн қамтамасыз етудi көздейдi. Оның үстiне мақсат қою да басқару мiндетi.

«Жүйелiк» анықтамасы дүркiн-дүркiн емес жүйелi, үздіксiз жүзеге асыру қажеттiгiн көрсетедi.

Әрекеттiң осындай мiндетті бiрiздiлiгiн басқару процеci деп атайды. Әр түрлi деңгейде басқару процестерінiң күрделiлiгiне және алуан түрлiлiгiне қарамастан, Д. Н. Бобрышев осы категорияға басқару процесiне біршама жалпылама анықтама бередi. Басқару процесi- бұл шешiмдi шығаруды, қабылдауды қабылдаған шешiмнiң орындалуы жөнiндегi жұмыс барысын үйлеструдi, қабылдаған шешімнiң орындалу барысын бақылауды бірiздiлiкпен жүзеге асыру. Бұл анықтама басқару әрекетiнiң мазмұнын да aшады. [9, 7-бет]

Басқару процестерiн басқарудың көптеген жүйелерi мен салаларында жүзеге асырады. Кәсiпорындармен мекемелерде, кәсiпорындарды тасымалдау орындарында, т. б. Яғни, адамдар еңбек ететін ұжымның барлығында белгiлi бiр мақсатқа жету үшiн басқaру қызметi бірiншi кезектегi мiндетi болып саналады. Басқару процесi мемлекеттiк деңгейде де, шаруашылық ұйымында да бiрдей жүргiзiледi. Стратегиялық және жедел проблемаларды шешкен кезде ол бiр мақсатты көздейдi, әрине мұндай жағдайда көбiнесе «Стратегиялык басқару», ”жедел басқару” секiлдi терминдердi пайдаланады. Бiрақ мұнда басқару мазмұны өзгермейдi.

Басқару циклi процесс ретiнде қарастырылады, ол «басқару қызмет

деп аталатын басқару жұмысының нақты түрiнен тұрады. Басқару қызметi- басқару жұмысынын нақты түрi, оны жүзеге асыру үшiн арнайы амалдар мен әдiстер, сондай-ақ тиiстi ұйымдық жұмыстар қолданылады.

Функция - көп мәндi термин. Философияда бұл екi объектiнiң карым- қатынасы, онда біреуінiң өзгеруi екiншiсiнің өзгеруiне түрткi болады, социологияда- белгiлi бiр әлеуметтік институт немесе жеке әлеуметтік процесс жоғары денгейдегі қоғамдық жүйенiң қажетiн орындайды.

Функция- бұл сонымен қоса әрекет, мiндет жұмыс. Бұл мағынада функция ұғымы басқару кызметiнiң категориясын анықтаған кезде басқару теориясында, сондай-ақ олардың ұйымдастыру жүйесiндегi басқа қызметтерiнде - өндiрiстiк, әлеуметтiк т. б. өзгешелiгiн көрсету үшiн пайдаланылады . . [9, 9-бет]

Басқару кызметiнiн өзiндiк өзгешелігi, ерекше мазмұны болады әрi дербес жүзеге асырылуы мумкiн. Оларды кез-келген басқару саласындағы адамдар қызметiне тендестiруге болады. Шындығында, кез келген салада басқару үшiн шешiмдi әзiрлеу және қабылдау, оның орындалуын ұйымдастыру, оның орындау барысын үйлестiру, орындалу нәтижесiн бақылау және де осы деректердiң негiзiнде келесi шешімдi шығару және қабылдау қажет.

Басқарудын барлық қызметi бiр-бiрiне тығыз байланысты, сонымен қоса, олар бiр-бірiмен сiңiсіп кетедi. Жоғарыда атап көрсетiлгендей баскару қызметiне деген көз қарас және олардын жiктелуі алуан түрлі. «Менеджмент негiздері» кiтабының авторлары(М. Х. Мескон, М. Альбет, Ф. Хедоури) баскару қызметiнiң елеулi түрлерiн шағын категорияларға бөледi. Мұның өзiн қазiргi барлық ұйымдарга қолдануға болады(11) . Авторлардың пiкiрiнше басқару процесi олардың өзара байланысты қызметтерiнен: жоспарлаудан, ұйымдастырудан, мативация және бақылаудан тұрады.

Басқару процесінің мазмұны

1-кесте

Басқару функциясы (қызметі)

2- кесте

Алдыңғы тараудан бiзге басқару процесiнiн төрт қызметi белгiлi: Жоспарлау, ұйымдастыру, мотивация және бақылау. Олар коммуникация және шешiм қабылдау процестерiмен байланысып бiріккен. Олардың негiзгi мазмұнын қарастырайық.

Жоспарлау барлық басқару қызметiнiн iшiндегi ең елеулiсi болып саналады.

Жоспарлау кәсiпорын мен бөлiмшенiң мақсатын тандап алудан турады, сондай-ақ осы мақсатқа жету амалдарын қарастырады.

Жоспарлау қызметi мынадай үш сұраққа жауап бередi:

А) Бiз қазiр қандай жағдайда тұрмыз? Басшылар ұйымының каржы, маркетинг, өндiріс, ғылыми зерттеу және iздестіру, еңбек ресурстары секiлдi маңызды салалардың күшті және әлсiз жақтарын бағалай бiлуі тиiс. Мұның барлығы ұйымның қандай мүмкiндiктерi барын анықтау мақсатында жүзеге асырылады.

Б) Бiз кайда бет алуымыз керек? Басеке, клиенттер, заңдар, саяси факторлар, экономикалық жағдайлар, технология, жабдықтау, әлеуметтiк және мәдени өзгерiстер секiлдi сырткы ұйымдардың мүмкіндіктер мен қауiп-қатерiн сезiне отырып басшы ұйымдастырудың мақсаты қандай болуы керектiгiн және осы мақсатқа жетуде ұйымга не бөгет жасайтындығын анықтайды.

В) Бiз муны калай iстеуiмiз керек?

Басшылар жалпылама жане нақты жағдайда ұйым мақсатын орындау тиiс.

Ұйымдағы жоспарлау екi себептiң әсерiнен туындайтын жеке бiр жолғы құбылыс емес. Бiрiншіден, кейбiр ұйымдар мақсатқа жеткеннен кейiн өмiр сүруiн токтатады, өйткенi олар бастапкы сол көздеген мақсаты үшiн құрылады. Алайда, көпшiлк ұйымдар өмiр сүруiн мүмкiндiгiнше ұзарта түседi. Сондықтан олар алғашқы мақсатын толық орындаған жағдайда өз мақсаттарын жаңадан айқындайды немесе өзгертедi.

Екiншi себеп, мұнда жоспарлау үздiксiз жүзеге асырылуы тиiс- бул болашақтағы тұрақты белгiсiздiк. Қоршаған ортадағы өзгерiстiң немесе тұжырымдаудағы кателiктiн әсерінен, жоспарды жасаған кезде оқиға басшы ойлағандай болмауы мүмкін. Сондықтан жоспардың ақиқаттығына көз жеткізу үшiн оны келсе отырып қайтадан карап, пысықтап шығады.

Ұйымдастыру. Ұйымдастыру-демек нендей бiр құрылым құру. Ұйым өзiнiң жоспарын орындау, сол арқылы мақсатына жетуi үшiн конструкцияға қажеттi көптеген элементтерi болады.

Ұйымда жұмысты адамдар iстейтiн болғандықтан ұйымдастырудың маңызды жағдайларының бiр- ұйым iшіндегi толып жатқан мiндеттерді, соның iшнде басқару жұмысын кiмдердiң орындау керектігiн анықтап алу.

Басшы адамды нақты жумыстарға бөледi жекелеген адамдарга тапсырмалар мен билiктер немесе ұйым ресурстарын пайдалану правасы берiледi. Мұның өзi олардың өз мiндеттерiн тиянақтап орындауына деген жауапкершiлiк жүктейдi. . [5, 5-бет]

Мотивация. Егер кiмде кiм ұйымдағы нақты жұмысын орындамаса, онда тiптен ойдағыдай жасалған жоспардың және ұйымның неғұрлым жетiлдiрiлген құрылымның ешкандай мәнi болмайды. Сондықтанда мотивацияның мiндет сол, ұйым мүшелерi өздеріне бекiтiлген мiндеттердi жоспарға сәйкес орындау.

Басшылар әркашанда, өз жұмыскерлерiнiң тапсырылған iстi орындауын талап етедi, көп жағдайда орындатады. Көне уақыттарда бұл үшiн дүре мен жазаны, кейбіреулеріне награданы колдады. 18-ғасырдың аяғы мен 20 ғасырдың сонына дейiн қалыптаскан сенiм бойынша, егер адамдардың еңбек ақы табуға мүмкіндігi болса, онда олар жан аямай жұмыс iстейді. Сондықтанда мотивация- «ақшалай тиiстi акы төлеу арқылы жұмыс iстеу» деген ұғым бередi. Ғылыми басқару мектебi де мотивацияны осы тұрғыдан негіздейдi.

Мiнез-құлық ғылыми саласындағы зерттеулер таза экономикалық ыкпалдын жеткiлiксiз екендігiн дәлелдедi. Басшылар мотивацияны, яғни iштей талаптанудын iске асуы үшiн үнемi өзгерiп тұратын күрделi жиынтық қажеттiлiктiң нәтижесi деп түсiнедi. Өз жұмыскерлерiнiң тиiмдi жұмыс iстеу үшiн басшы бұларға ненiң қажет екендiгiн анықтауы, әр осы қажеттiлігiн жақсы жұмыс арқылы қанағаттыруы тиiс.

Бақылау. Күтпеген жағдайда байланысты өзiнiң бастапқы, басшы белгiлеген бағытын өзгертуi мүмкін. Сондықтан да басшының мiндетi, ұйымға елеулi зияны келмей тұрганда алғашқы белгiленген жоспардың өзгеруi себебiн тауып анықтау болуы тиiс.

Басқарудың бастапқы пунктi-басқаруды қалыптастыру және мақсатты тандау болып саналады. Мақсаткерлiк- басқару жүйесiнiң бастапқы қасиетiнiң бiр. Басқару мақсаты- басқару жүйесi тапсырмасының еңбек әрекетi нәтижесiнде орындалуы оған қол жеткiзу үшiн басқару обьектiсiнiң жұмыс iстеу. Басқару шешімдерiн ойластыруда қолда бар ресурстармен қоғамдық қажеттiлiкке негiзделген максат ерекше манызды рөл аткарады.

Мақсаты айқын тұжырымдаудың психалогиялық мәнiде бар, өйткенi мұның өз ұжымның өз iсіне сенімдiлiгiн артырады, өз жетiстiктерiн салыстыруға мүмкіндiк бередi, әр кейбiр мақсаттың орындалуынан қанағат алады. Мақсат неғұрлым биiк мартебелi мақсатқа жетуге ыкпал етедi. Жануарлар организмiндегi барлық рефлекстердi қарастыра келiп И. П. Павлов былай деп жазады: мақсат рефлексiнiң маңызы ерекше зор, өйткенi ол әрқайсымыздың өмiрлiк энергияның негiзгi нышаны.

Ұйымда әр түрлi максаты болуы мүмкін мұның әсiресе әр түрлi типтегi ұйымдарға қатысы бар. Мәселен, кәсіпорынның басты мiндетi-белгiлi бiр мөлшерде тауар шығыру немесе қызмет көрсету. Басты мақсат, оның орындалуын камтамасыз ететiн бiрнеше мақсатқа бөлiнедi. Бұлар: өндiрiстi дамыту жане тиiмдiлiгiн артыру, оны жан-жақты интенсивтендiру, ғылыми техникалык прогрестi жетiлдiру, енбек өнiмділiгiн артыру, ресурсты үнемдеу, табысты көбейту, ұжымның әлеуметтiк дамуы, әлеуметтiк саланың қазіргi материалдық базасын қалыптастыру, жоғары енбек өнiмдiлiгi үшiн қолайлы мүмкіндiктер жасау, әлеуметтiк әділеттiлiк, адамдарды қоршаган ортаны қорғау және жаксарту. Кәсіпорынды басқару. Мiне осындай басты максатқа жетуге бағытталуы тиiс. . [9, 31-бет]

Мақсатты графикалык схема түрiнде де бейнелеуге болады, мұнда басты мақсат бағана, ал оған жету мүмкіндiктер бұтақша түрiнде көрсетiледі. Мақсат пен амал ұйымдары өзара байланысты, бұлар қойылған мақсатқа жетудiң құралы бола отырып, өздерiде жүйенiң төменгi денгейiндегi мақсатқа айналады. Мәселен, бiрiншi денгейдегi мақсат тармағы мақсат ретiнде, ал оған жетудiң мүмкіндiгі- екiншi денгейдегi мақсат тармағы ретiнде қарастырылуы мүмкін. «Мақсат бәйтерегi» адістемесiн пайдалана отырып, мақсатқа жетуге байланысты шараларды жүйелi жүзеге асырудың бiрегей схемасын жасауға болады. Мұндайға басты мақсат (нөлдiк денгей) - бұл негiзгi бағана, бiріншi деңгей-бағана тармақтары, осы тармақшадан тарайтын екiншi бұтақшалар және ең төмендегi деңгей-байтеректiң жапырақтары немесе жемiстерi. Деңгей саны алуан түрлi болуы мүмкін. Принцип- қажет минимуммен шектелуге тырысуы.

Мақсат бiрнеше сипаттамаға ие болады. Бiрiншiден мақсат нақтылы және өлшемдi болуы тиiс. Өз мақсатын накты өлшемдерде нышандарда белгiлей отырып, басшы келесi шешімге нақты таза жасайды және жұмыс барысын бағалайды.

Тиiмдi мақсатының екiншi сипаттамасы болжалдаудын нақты гаризонты бoлып саналады, бұл нәтиже қашан болатындығын айқындайды. Мақсат ұзақ немесе қысқа уакыт аралықтарында белгiленедi. Ұзақ мерзiмдi мақсаттың шамамен бес жылдай, ал техналогиясы озық фирмаларда-кейде одан да көп жоспарлау гаризонты болады. Қысқа мерзiмдiк қысқа көпшiлiк жағдайда ұйым жоспарын біреуiн ғана қарастырады. Оны бiр жылда аяқтау көзделген. Орташа мерзiмдiк мақсаттық жоспарлау гаризонты бiр жылдан бес жылға дейiн.

Ұйымның тимдiлiгiн артыру үшін мақсат айқын болуы тиiс. Не ресурстардың жеткiлiксiздiгiнен не сыртқы факторлардан баянсыз мақсатқа ұшыратуы мүмкін. Қол жетпеген мақсат жұмыскерлердiң ынта-ықласын кемітедi.

Ұйымдағы толып жатқан мақсатта тиiмдi болуы үшiн бiріне -бiрi ыкпал етуi-бiр мақсатқа жетуге кажеттi әрекетпен шешiм, басқа мақсаттың жетiстiгiне бөгет жасамауға тиiс.

1. 2. Басқару процесiнiн типтерi.

Кәсіпорын кызметi мақсатының бағыт-бағдарын бiлу мiндеттi түрде қажетi болып саналады. Сонымен қоса осы бағыт бағдарын сипаты алуан түрлi болуы мүмкін, осыған байланысты басқару процесi үш типте өтуi мүмкін.

Бiрiншi тип-мақсатты басқару. Барлық өндiрiстiк және басқадай басқару мiндеттерiн барлық денгейде шешкен кезде мақсатты баскару шешушi рөл атқарады басқарудың мақсаттылығы -кәсіпорынның жалпы мақсаттық, дербес бөлiмшелерiн ұйымдастыру үшiн жiктеу. Бұл принциптi пайдаланған кезде бөлiмшелердiң және ондағы жұмыскерлердiң мақсаты айкындалады, әрбiр басқарушы қызметкерi көне койылған талап туралы нақтылы түсiнiк алады, дербес шешiм қабылдау мүмкіндігi ұлғаяды және жұмыста табысқа жетудi ынталандырады. Мақсатты басқару аса iрi бiр жолғы шараларды мәселен кәсiпорынды қайталап конструкциялау және қайтадан жарақтандыру, жаңа өнiмдi шығаруға көшу, жалгерлiктi немесе кооперацияны енгiзу т. б. шараларды орындау үшiн колданылады.

Баскару процесiн өтуiн екiншi типi- бағдармалық басқару. Мұнда нақты тапсырманы мұкият ойластыру, бөлiмшелердiң жедел әрекетiн және бұл әрекеттердiң бiр-бiрмен байланысын анықтау көзделедi. Осындай тапсырма жиынтығы басқару бағдарламасы болып саналады. Басқару процессiне мұндай типi әдетте өндірстiң курдел мiндеттерiн шешкенде колданылады .

Кәдімгi жоспардан бағдарламаның өзгешелiгi-тапсырманы орындауды басқаруды «Кiдiртпестен» қолға алуға, «Осал тұстарын» анықтауға, ресурстарды қайта бөлуге мүмкiндiк бередi. Бағдарламалық басқару күрделi құрылыста, көп бөлшектi бұйымдар шығаруда, жоспардан тыс және жедел жұмыстарда колдалынады. . [9, 16-бет]

Басқару процесiн үшiншi типi-жағдайға карай басқару. Бұл мақсатты айкындалған әрi сирек өзгеретiн, тұрактанған, толық меңгерiлген өндiрiсте колданылады. Мұндағы басты мiндет-туындаған қолайсыз жағдайдан, өндіріс процесіндегі іркілістен шығудың ең қолайлы жолдарын iздестру. Ол үшiн пайда болган ауыкуларда тез, әрi аз шығынмен жоюға мүмкiндік беретіндей шешiм қабылданады.

Атап көрсететiн жайт, практикада баскарудың жоғарыда аталған типтер сол қалпында қолдана бермейдi. Басқару деңгейi алуан түрлi болып келетiн кез келген касiп орында турлi ондiрiстiк мiндет жерде шешкен кезде баскарудын үш тип дербес колдануы да әр түрлi үйлесiмдi қолданылуы да мумкiн .

Мұндай үйлесiмдiлiкке, сонғы жылдары кеңiнен етек алған бағдарламалық, мақсатты басқару - мақсатты жиындық бағдарламаны жасау және жүзеге асыру нақты дәлел болады. Мұнда мақсатты басқарудың да, сондай-ак бағдарламалық -мақсатты басқарудың да элементтерi бар. Бағдарламалық- мақсатты басқару кәсiпорының түбегейлi, негiзгi мiндеттерiн шешу үшiн колдалынылады

1. 3. Сыртқы және ішкi ортаны бағалау және талдау.

Басшы мақсатты айкындағаннан кейiн стратегиялық жоспарлау процесінiң диагностикалық кезеңiн бастайды әуелi сыртқы ортаны үш параметрi (өлшемi) бойынша зерттейдi.

Ағымдагы стратегиясының әр түрлi аспектілеріне ықпал ететін өзгерістерді бағалау.

2) Фирманың ағымдағы стратегиясына қандай факторлар қауіп төндiретiндiгiн анықтау.

3) Жоспарды түзету арқылы жалпы фирмалық мақсатқа жетуi үшiн қандай факторлардың көбiрек мүмкiндiк беретiндiгiн анықтау.

Сыртқы ортаны талдау процесс болып саналады, сол арқылы стратегиялық жоспарды жасаушылар ұйым тарапынан тысқары факторларды бақылап, фирмаға төнетiн қауiп-қатер мүмкiндiгiн анықтайды.

Сыртқы ортаны талдау ұйымға мүмкiндiктi болжалдау уақтына кездей -соқ жағдайда жоспар жасау уақтына қауiп-қатер төнген жағдайда күнi бұрын ескерту уақытына және стратегияны белгiлеу уақытына мүмiндiк бередi.

Сыртқы ортаны талдау мынадай сұрактарға жауап бередi:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.