Фосфор қышқылы

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік Университеті

БӨЖ

Тексерген: Лебаева Ж. Т.
Орындаған: Кейкова Ә. Қ.
Тобы: ХН-301

Семей қаласы 2015
Жоспар
Фосфор қышқылының физикалық және химиялық қасиеттері
Фосфор қышқылын өндірісте және лабораторияда алу
Фосфор қышқылының қолданылуы
Жай және екі еселенген суперфосфат
Азот тыңайтқыштары және классификациясы
Нитрат аммоний өндірісі.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Фосфор қышқылының физикалық және химиялық қасиеттері
Қысқаша мәлімет: Фосфор қышқылы (ортофосфор қышқылы) H3PO4, мол. м. 97,995; түссіз гигроскопиялық кристаллдар (а=0,5762 нм, b=0,4831 нм, с=1,1569 нм, =95,31°); ауада жайылады; балқу темп. 42,5°С; тығ. 1,88 гсм3; ΔH0обр.-1283 кДжмоль; Балқыған күйде асқынсалқындауға қабілетті; 150C-та қою майлы сұйықтық, -121 0C-та шынытәріздес масса түзеді. Фосфор қышқылы суда кез келген қатынаста араласады. Сұйытылған сулы ерітінділердің қышқыл дәмі бар.
Химиялық қасиеті:

Фосфор қышқылы тотықтырғыш қасиет көрсетпейді, қышқылдарға тән барлық реакцияларға түседі.
1) Активті металдармен сутек бөле әрекеттеседі:
2Н3РО4 + ЗСа = Са3(РО4)2+ ЗН2↑

2) Негіздік оксидтермен тұз бен су түзеді:
2Н3РО4 + 3MgO = Mg3(PО4)2+ ЗН2О

3) Негіздермен тұз бен су түзе әрекеттеседі:
Н3РО4 + 3NaOH = Na3PО4 + 3H2О

4) Әлсіз қышқылдардың тұздарымен әрекеттеседі;
2H3PО4 + 3Na2S = 2Na3PО4 + 3H2S↑
жаңа тұз және жаңа қышқыл түзеді.

Фосфор қышқылының қалдығына (РО4[3-]) сапалық реакция жасау үшін күміс ионы (Ag[+]) қолданылады.
Н3РО4+ 3AgNО3 = Ag3PО4↓+ 3HNО3
(РО4[3-]+ 3Ag[+]-- Ag3PО4↓)

Физикалық қасиеті:

Фосфор қышқылы -- Р түссіз кристалды, улы емес зат. Суда жақсы ериді. Фосфор қышқылы орташа қышқыл катарына жатады.
Фосфор қышқылы суда ерігенде, сатылап диссоциацияланады:
Ортофосфор қышқылының алғашқы сатысына қарағанда келесі сатыларында иондарға ыдырау мүмкіндігі біртіндеп төмендейді. Сондықтан ерітіндіде басқа иондарға қарағанда дигидрофосфат Рионы көбірек болады.
Фосфор қышқылын өндірісте және лабораторияда алу

Алынуы (Лабораторияда) :
Фосфор (V) оксидін суда еріту арқылы : Р2О5 + ЗН2О = 2Н3РО4
Өнеркесіпте:
Кальций фосфатына күкірт қышкылын қосып қыздыру арқылы алады:
Са3(РО4)2 + 3H2SО4(конц) = 2Н3РО4+ 3CaSО4
Фосфор қышқылы үш түрлі тұз түзеді: NaH2PО4 - натрий дигидрофосфаты; Na2HPО4 - натрий гидрофосфаты; Na3PО4 - натрий фосфаты.
Фосфор қышқылының Na, К тұздары - ортофосфаттары, гидро- және дигидрофосфаттары суда жақсы ериді.

Аса маңызды жасанды фосфор тыңайтқыштарына жай супер-фосфат, қоссуперфосфат, преципитат, аммофос жатады.
Жай суперфосфатты табиғи фосфатқа күкірт кышқылымен әсер ету арқылы алады.
Ca3(PO4)2 + 2H2SO4 = Ca(H2PO4)2 + 2CaSO4
Сонымен жай суперфосфат кальций дигидрофосфаты мен кальций сульфатының коспасынан түрады. Кальций сульфаты өсімдіктерге қажет болмайтындықтан қоспада оның болуы суперфосфаттың құнын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.