Темір жол көліктерімен жануарлардың барлық түрін тасымалдауда ветеринариялық -санитариялық бақылау

I.Кіріспе

II.Негізгі бөлім
2.1. Темір жол көліктерімен жануарлардың барлық түрін тасымалдаудаветеринариялық .санитариялық бақылау.
2.2. Жануарларды вагондарға арту, қабылдау кезіндегі ветеринариялық.санитариялық бақылау

2.3. Жүру кезінде жануарларды ветеринариялық.санитариялық бақылау

2.4.Келу стансасында жануарларды ветеринариялық санитарлық бақылау

2.5.Құстарды темір жол көлігімен тасымалдау ережелері.
2.6. Түбітті аңдарды, жабайы жануарларды , цирктердегі зоопарктегі мен жануарларды , ара, балық, тірі шаяндарды теміл жол көлігімен тасымалдау ережелері
2.7. Әуе көліктерімен тасымалдау кезіндегі ерекшеліктері
2.8. Су көліктерімен тасымалдау кезіндегі мемлекеттік ветеринарлық бақылау
2.9. Автокөліктермен тасымалдау кезіндегі мемлекеттік ветеринарлық бақылау

III.Қорытынды

IV.Қолданылған әдебиеттер тізімі

Көліктегі және шекарадағы бақылау ветеринарлық бекеттері (ШКБВБ) өз аймақтарында жануарларға байланысты жұмыстармен айналысатын барлық тұлғалар қызметін бақылау мәселелерін өз міндеттеріне енгізеді. Оның ішіне кіретіні: жануарларды, өнімдерді, жануартекті азықтарды шикізатты жіберуші өнеркәсіптер және шаруашылық субъектілері.
Өзінің аймағында жануарларды және жануартекті азықтар мен шикізатты тиеп-арту кезінде ветеринарлық қадағалау қызметін атқаратын тұлғалар, әртүрлі шаруашылықтарды, құс фабрикасы, ет комбинаттары, шұжық цехтардың, тоңазытқыштардың, қабылдау бекеттерінің жүн және тері шикізаттарын т.б. нысандардың ветеринарлық-санитарлық жағдайын қадағалау тәртібін және осы аталмыш нысандардың эпизоотиялық жағдайын білу шарт.
Бақылауды жүйелі және жылына бір рет комисиялы түрде өткізген жөн. Комиссия құрамына көліктегі ветеринарлық қадағалау мамандары, қалалық (аудандық) бас мемлекеттік ветеринарлық инспекторы,қалалық (аудандық) санитарлық қызметінің өкілі, темір жол қызметінің өкілі кіруі керек.
Мал шаруашылығы, құс шаруашылығы, ара өсіру, балық өсіру шаруашылықтарында жануарларды ұстау, азықтандыру, күту ережелерін ветеринариялық-санитарлық шаралар өткізілуі мерзімдері мен көлемнің сақталуын, емдік алдын-алу шараларының өткізілуін бақылайды, жануарлардың ауруға шалдығу жағдайлары мен аурулар сипатын инфекциялық аурулар пайда болуы мүмкіндігіне назар аударып, тіркеуге алады.

1. А. Б. Бегенова, А. Н. Жұмақаева, Б. С. Майқанов. «Шекара және көліктердегі ветеринариялы-санитариялық бақылау». Алматы, 2014 жыл.
2. С. Т. Дүйсембаев. «Ветеринариялық-санитариялық сараптау». Алматы, 2013 жыл.
3. ҚР «Ветеринария туралы заңы» 10.07.2002 ж.
4. Даулетбаев К.Д.6 Акатов Ж.Б.

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі
Семей қ. Шәкәрім атындағы Мемлекеттік Университеті
Аграрлық факультеті
Ветеринариялық санитария кафедрасы

БӨЖ
Тақырыбы: Темір жол көліктерімен жануарлардың барлық түрін тасымалдауда ветеринариялық -санитариялық бақылау. Тасымалдаудың басқа түрлерінің ветеринариялық - санитариялық ерекшеліктері

Орындаған: Толеуова Д.М.
ТОП: ВС - 203
Тексерген: Сулейменов Ш. Қ

Семей- 2015жыл
Жоспар

I.Кіріспе

II.Негізгі бөлім
2.1. Темір жол көліктерімен жануарлардың барлық түрін тасымалдаудаветеринариялық -санитариялық бақылау.
2.2. Жануарларды вагондарға арту, қабылдау кезіндегі ветеринариялық-санитариялық бақылау

2.3. Жүру кезінде жануарларды ветеринариялық-санитариялық бақылау

2.4.Келу стансасында жануарларды ветеринариялық санитарлық бақылау

2.5.Құстарды темір жол көлігімен тасымалдау ережелері.
2.6. Түбітті аңдарды, жабайы жануарларды , цирктердегі зоопарктегі мен жануарларды , ара, балық, тірі шаяндарды теміл жол көлігімен тасымалдау ережелері
2.7. Әуе көліктерімен тасымалдау кезіндегі ерекшеліктері
2.8. Су көліктерімен тасымалдау кезіндегі мемлекеттік ветеринарлық бақылау
2.9. Автокөліктермен тасымалдау кезіндегі мемлекеттік ветеринарлық бақылау

III.Қорытынды

IV.Қолданылған әдебиеттер тізімі

I.Кіріспе
Көліктегі және шекарадағы бақылау ветеринарлық бекеттері (ШКБВБ) өз аймақтарында жануарларға байланысты жұмыстармен айналысатын барлық тұлғалар қызметін бақылау мәселелерін өз міндеттеріне енгізеді. Оның ішіне кіретіні: жануарларды, өнімдерді, жануартекті азықтарды шикізатты жіберуші өнеркәсіптер және шаруашылық субъектілері.
Өзінің аймағында жануарларды және жануартекті азықтар мен шикізатты тиеп-арту кезінде ветеринарлық қадағалау қызметін атқаратын тұлғалар, әртүрлі шаруашылықтарды, құс фабрикасы, ет комбинаттары, шұжық цехтардың, тоңазытқыштардың, қабылдау бекеттерінің жүн және тері шикізаттарын т.б. нысандардың ветеринарлық-санитарлық жағдайын қадағалау тәртібін және осы аталмыш нысандардың эпизоотиялық жағдайын білу шарт.
Бақылауды жүйелі және жылына бір рет комисиялы түрде өткізген жөн. Комиссия құрамына көліктегі ветеринарлық қадағалау мамандары, қалалық (аудандық) бас мемлекеттік ветеринарлық инспекторы,қалалық (аудандық) санитарлық қызметінің өкілі, темір жол қызметінің өкілі кіруі керек.
Мал шаруашылығы, құс шаруашылығы, ара өсіру, балық өсіру шаруашылықтарында жануарларды ұстау, азықтандыру, күту ережелерін ветеринариялық-санитарлық шаралар өткізілуі мерзімдері мен көлемнің сақталуын, емдік алдын-алу шараларының өткізілуін бақылайды, жануарлардың ауруға шалдығу жағдайлары мен аурулар сипатын инфекциялық аурулар пайда болуы мүмкіндігіне назар аударып, тіркеуге алады.

II.Негізгі бөлім
2.1.Темір жол көліктерімен жануарлардың барлық түрін тасымалдауда ветеринариялық -санитариялық бақылау.
Темір жол көлігімен ауылшаруашылық жануарлар мен құстардың барлық түрлерін (бағалы аңдарды, зертханалық хайуанаттар бағының жануарларын, теңіз аңдарын, араларды, балықтарды қоса, бұдан әрі құстар) тасымалдауға ұсыну Жөнелтушінің қоса берілген құжаттары деген бағанында көрсете отырып, жүкқұжатқа қосмшасымен және ветеринариялық қадағалау саласындағы тиісті уәкілеттң органдар берген ілеспе құжаттар болған кезде жүзеге асырылады. Вагондап жөнелтілімдермен жануарларды тиеу, түсіру, кірме жолдарда жүргізіледі.
Жануарларды тасымалдау алдында ветеринарлық бекеттің вет инспекторы 2-3 күн бұрын жүк жөнелтуші шаруашылығына барып, келесі шараларды өткізеді: аймақтық саулығын; құжаттардың дұрыс рәсімделуін тексереді; жануарлард клиникалық қарап, термометри өткізеді; азықтар, төсеніш, суару жабдықтарын, сапалы болуын тексереді; жолсеріктермен әңгіме кеңес өткізеді. Осы зерттеу нәтижелері бойынша акт толтырылып, жануарларды арту стансасына жөнелтуге рұқсаат беріледі.
Жөнелтуші 3-5күн бұрын жануарларды көліктік азық режиміне көшіреді. Жануарларды экспортқа әзірлеу 3 ай бұрын Экспортқа жөнелтілетін жануарлар мен құстарды таңдау, ветеринарлық өңдемелеу ережелеріне сәйкес өткізіледі. ТМД және алыс шетелдермен келетін жануарлар ҚР жануарларды, жануартекті өнімдер ме шикізаттарды импорттау кезіндегі ветеринарлық санитарлық шаралар туралы нұсқаулыққа сәйкес жүргізіледі, және індеттік аурулармен ауырғанғ не күдікті жанураларды және індеттік аурулармен ауырған, не күдікті жануарларды шет елдерінен енгізу, шығару және біздің ел арқылы транзиттеуге қатаң тыйым салынады. Жөнлтілетін жануарларға №1 ветеринарлық сертификат беріледі.

2.2.Жануарларды вагондарға арту, қабылдау кезіндегі ветеринариялық-санитариялық бақылау
Жануарларды тиеуге таза, ал асыл тұқымды жануарларды тиеуге жуылған және залалсыздандырылған вагондар беріледі. Вагондардың жануарларды тасымалдауға жарамдылығын жүк жөнелтуші мемветинспектормен бірлесіп белгілейді. Мұндай тасымалдаудан үшін улы химикаттар мен минералды тыңайтқышарды тасымалдаудан кейін босаған вагондар беруге тиісті өңдеусіз рұқсат етілмейді. Жануарларды арту орны мен уақыты жайлы мәліметті алған соң көліктегі ветеринарлық санитарлық бекеттің ветеринарлық инспекторы келесі шаралар өткізеді: станса өкілімен және жөнелтушімен бірлесіп вагондар жарамдылығын тексеріледі; қажетті азық мөлшері анықталады; клиникалық қарау мен термометрия жүргізіледі. Аға жолсерік шаруашылықтан азықтар мен төсеніштері барлық жол бағытына жеткілікті етіп алуға міндетті. Азықтар мен төсеніштерді тасымалдау үішн бір вагон әр 10 -16 вагондағы жануарларға есебінен беріледі, жануарларды күту үшін бір вагонға 1 жолсерік, ал асыл тұқымды жануарларға 2 жолсерік бекітледі.
Жануарларды және құстарды вагондарға арту, мал тиеу алаңы бар, жануарларды тиеуге арналған баспалдағымен тиегіштері, бүйірлік қабырғалары бар стансаларда өткізіледі. Бірден автокөлікпен артуға болмайды.
Артарға дейін жануарларды көлемі, салмағы, жынысы бойынша топтап сұрыптайды. Арту кезінде айқай шу, ұрып - соғу болмауы тиіс, жануарларды тиеу, түсіру тәуліктің жарық уақытында жүргізіледі, жануарларды тәуліктің қараңғы уақытында тиеуге, түсіруге жеткілікті жарықтануы болғанда ғана рұқсат етіледі.

Стансада жұқпалы ауру не күдікті жануар анықталғанда, барлық жануарлар тасымалдануына тыйым салынады, олар шаруашылыққа қайтарылады немесе белгіленген тәртіпте сойылуы үшін еткомбинаттарына жіберіледі. Әдетте теміржол 2 мал торлары бар вагондармен қамтиды, ал қалғанын жөнелтуші шаруашылық жабдықтайды, ал асыл тұқымдылар тасымалданса, қабырғаның ішкі беткейлерін сабандармен қымтайды.
Жіберілген малдарға, құстарға араларға және өсіру тірі балыққа, балық өсіретін материалдарға, ұрықтандырылған уылдырықтарға, жүк жіберуші міндетті түрде бақылаудағы жүктердің шыққан жерінен, аумақтық ветеринариялық сертификатын көрсетеді. Ветеринариялық сертификаттсыз жануарлар тасымалдауға жіберілмейді. Ветеринариялық сертификат әрбір вагонга бөлек беріледі, оны тасымалдау құжаттарына қосады. Малдың саны 5дейін болса, ір сертификатты беруге болады, онда кесте ретінде ір малдың құлағына ені, таңбасы, түрі, аты, салмағы кқрсетіледі, егер малдың саны 5 бастап асса, олардың тізімі болу керек, ол тізімге шекара бекетінің ветеринариялық инспекторы қол қояды және сол тізім осы сертификаттың ажыратылмас бөлігі болып саналады. Егер жүкті жүк жіберушімен бір стансаға және бір жүк алушыға жолдаса, бірнеше вагонға бір сертификат беріледі. Жануарлар және құстар шет елдеріне жіберілгенде, ветеринариялық сертификат әрбір вагонға беріледі. Ветеринариялық сертификаттың жүру мерзімі ол берілген күннен бастап жеткізілетін бекетке дейін жарамды болып саналады.
Жануарлар және құстар жай жабық вагондармен тасымалданса, вагондарға тасымалдауға керек құрал-жабдықтары темiр жолмен немесе жүк жiберушi келiсiмiмен жабдықталады.

Жылқыларды вагондарда көлденең бойы қатар бастарымен есiкаралық кеңiстiкке қарай орналастырады. Жолсерiк жүріп тұруы үшiн ортаңғы қатарда шеткi қатарға қараған бiр жылқыға аз орналастырылады. Жылқылар тек қана тағасыз түрде тасымалданады. Қысқа бағыттар болса, рационнан дәндесін азықтар алынады.
Iрi қара мал вагонда ұзын бойы және көлденең түрiнде орналастырылады. Көлденең бойы артылғанда, тиеу алдында вагонның көлденең қабырғасының алынбайтын тақтайына бұрандамен мал байлауға темiр шығыршықтар жапсырылады, 1-2 малға бiр шығыршық. Вагонның екi басына, әрқайсысы екi тақтайдан құралатын, вагонның алынбайтын тақтайына, вагонға көлденең, вагонның беткi қабырғасына тiреп сөрелер орнатады. Iрi қара мал тиелiп болғаннан соң, есiк жақтауларына тор қойылады.Iрi қара малды көлденең орналастырылғанда вагонды жылқыларды орналастырылғандай жасалынады, тек есiкке қойған тақтай орнына тор қойылады. Қой, ешкi, шошқа және iрi қара малдың төлдерi вагондарға бос артылады.
Вагондарға бұқа мен сиырды, қой мен қошқарды, шошқаның ұрғашысы мен аталығын және жануарлар мен құстың әр түрлерiн бiрге тиеуге болмайды.
Егер жануар мен құстың әр түрлi жыныс және түрiмен тасымалдауға бөлек вагондар болмаса, оларды мiндеттi түрде мықты шарбақпен бөлiп тасымалдайды.
Бұзау, қой, ешкі, шошқалар, қашарлар бос артылады. Шошқаларды қыс уақытында сыртқы ауа температурасы 25°С төмен болса, ал жаз уақытында үлкен семiз шошқалар салмағы 100 кг масса, ауа температурасы 25°С жоғары болса тиелiнбейдi және тасымалданбайды.
Ұсақ жануарлар тор жәшiкте бiрнеше қабатта тасымалданады. Сойылатын малдарды көбіне көлденең орналастырады. Ірі малдар вагондарда байланып тұруы керек.Үстiңгi тор мен төбенiң және вагонның қабырғасының аралығы 0,2 м болуы керек. Жәшiк пен торлар қабырғаны бойлап орналастырылып, ортасынан малдарға қарау, жүру және ауа ағымы болуы үшiн орын қалдырылады. Тор және жәшiктердiң түбi бүтiн болып және тиелген соң жақсылап бекiтiлуi керек.
Жабайы жануарлар мен аңдарды вагондармен тасымалдау темiр жолмен шарт бойынша мемлекеттiк ветеринарлық қадағалаумен және жүк жiберушiнiң келiсiмiмен тасымалданады.
Бағалы аңдар, олардың түрлерiне қарамастан темiр жол немесе мықты ағаш, есiгi темiрмен торланған торларда тасымалданады. Тор есiктерi мықты есiктiң иегiмен және құлыпқа жабылуы керек.
Жеткiзудiң белгiленген уақытына байланысты, жүк жiберушi мал мен құсқа жеткiлiктi түрде жол бойына азықпен және төсенiшпен қамтамасыз етедi
Қыс уақытында ауаның сыртқы температурасы 15°С төмен болса, қыспақ, барда, сүрлеммен жануарларды азықтандыруға болмайды.

Жануарларды темір жол көлігімен тасымалдағанда азық және төсенішпен қамтамасыз етудің тәуліктік нормасы

Жануарлар
Пішен (шөп)
Құрама азықтар
Төсеніш
Асыл тұқымды, жұмысшы жануарларға, кгбасына
1,5 жастан кейінгі сиырлар мен бұқалар
10-12
2-3
2
Ірі қара мал төлдері
6-10
1,5-2
2
Қойлар мен ешкілер
3
0,5
0,3
Ересек шошқалар
-
3-4
1,6-2
6 айлыққа дейінгі шошқалар
-
2-3
1
Асыл тұқымды жылқылар
12-14
3-4
2
Жұмыс жылқылары
10-12
2-4
2
Қояндар
0,1-0,15
0,1-0,15
0,1
Союға жіберілетін жануарлар, 1ц кг салмаққа
Ірі қара малдар
4,5
-
1,5
Қойлар мен ешкілер
5,5
-
0,5
Шошқалар
-
2,5
1

2.3.Жүру кезінде жануарларды ветеринариялық-санитариялық бақылау

Жөнелту стансасы жолсеріктерге жүру құқы бойынша куәлік береді, ал жөнелтуші жол бағыттық журнал береді, онда жануарлар қайдан, қайда бара жатқаны, азықтар мөлшері, өзге мәліметтер жазылады. Уақыт бойынша арту нормасы 1-1,5 сағат, вет маманы арту актін тиісті формада, жөнелтуші мен арту стансасы өкілдері және аға жолсерік қатысуымен толтырады, актіге жолсеріктер тізімі және оларға бекітілген вагондар нөмері тіркеледі. Бір данасын көліктегі ветбекеттінде сақтайды, екінші данасын жолсерікке тапсырады, ол оны келіп жететін стансада табыс етеді. Мемлекеттік көліктегі ветеринарлық бекет қызметінің ветеринарлық инспекторы диспетчерлік қызмет арқылы жануарлар бар вагондардың жылдам қозғалуын талап ете алады.
Жемшөп пен төсенiш мал және құстармен бiрге вагондарда тасымалданады және олар жемшөп сөрелерiне немесе вагонның есiк аралық кеңiстiгiне салынады. Жемдер қапқа, ал шөп пен сабан буылған түрiнде салынады.
Жануарлар тиелген вагондарды төбеден жiбергенде, оларды итергенде, бұл жұмыстар аса сақтықпен жүргiзiлуi керек. Станса қызметкерлерi жануарлары бар вагондардың жолсерiктерiн таратудың басталуын немесе вагондарды итеру жұмыстары болатыны жөнiнде ескертуi керек.
Жаз уақытында жануарларды жолда тәулiгiнде 2 мезгiл, ал қыс уақытында 1 реттен кем емес суарады, аз мөлшерде жиі суарып отырған жөн.
Темiр жол мекемелерi белгiленген стансаларда мал суаруға су беруi керек. Су беретiн және осы жөнiнде қызмет көрсететiн стансалардың тiзiмiн қызмет жүк иесi және жүк тасымалдаушының арасында келiсiледi.
Шошқалар су тапшылығына аса сезімді, сондықтан вагонда су қоры болуы керек. Су температурасы 9-150С шамасында болуы тиіс. Бұзаулар мен шошқаны суық сумен суаруға тыйым салынады. Ветмаманы су қабылдау стансаларында барлық жабдықтар бүтін болғанын қадағалауы керек, әйтпесе поезд кешігіп қалуы мүмкін. Стансадан су қабылдамай аттанған жағдайлар жайлы бастығына хабар етеді.
Су қабылдау стансаларында және транзиттерде ветмаманы жануарларды клиникалық қарап отырады, нәтижелері веткуәлікте және журналға (малды тіркеу) тіркеледі.
Жолсерiктерiмен жол бойы вагондарды тазалау, темiр жол мекемесi бастығының бекiткен стансаларында жүргiзiледi.Вагондарды тазалау жөнiнде қызмет көрсететiн стансалардың тiзiмiн жүк артушы мен жүк тасымалдаушының (темiр жол мекемесi) арасындағы келiсiм бойынша жасалынады. Поезд жүріп келе жатқанда қиды лақтыруға тыйым салынады. Төсеніш ретінде сабан, торф, ағаш үгінділері қолданыла алады, құм қолдануға болмайды. Жануарларды жолда 2-3 рет нақты белгіленген уақытта азықтандырады. Қыста -150С кезінде жом, барда, сүрлем беруге болмайды.
Ауру жануарлар байқалған сәтте және жануарларды ерекше жағдайда тасымалдаған уақытта жол бойында вагондарды нәжiстен тазалауға тыйым салынады.Жол бойында егер өлген ауру, нашар мал және құстар болса, мемлекеттiк ветеринарлық қадағалаудың ветеринарлық инспекторы Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес шаралар қолданады. Жолда жануарды союға тыйым салынады.

2.4.Келу стансасында жануарларды ветеринариялық санитарлық бақылау

Келіп жету стансасына келген соң жануарларды ветмаманы қарап, ветеринарлық сертификатта нәтижелерін тіркейді. Түсірілген асыл тұқымд жануарлар күйі жайлы акт толтырылады. Жануарларды көліктегі ветеринарлық бақылау мамандары қарап, қорытынды жасаған соң жібереді де, стансадан 12 сағат ішінде алып кетеді. Жануарлар мен құстар тиелген вагондар стансаға түсірілуге келсе, онда станса бұл жөнінде мемлекеттік веткринарлық қадағалаудың ветеринарлық инспекторына және жүк алушыға немесе экспедиторлық компанияға, егер жүк солар арқылы тасымалданса, хабар береді. Жануарлар мен құстар мемветқадағалау ветинспекторымен түсірілуге белгіленген мерщімде зерттелуі тиіс. Жалғыз келген мал мен құс стансада ветеринарлық бақылау бекеті болса тексеріледі, болмаған жағдайда жүк алушыға тексерусіз беріледі.
Жануарлар мен құстар түсіріліп болған соң, жүк алушы нәжіс пен төсеніштің қалдықтарын вагонның есікаралық кеңістігіне жинауға міндетті (вагондарың 3-категориясы өңдеуден басқа). Вагондар санитариялық өңдеуге жіберіледі. Келіп жатқан вагондардың санының көптілігіне және жергілікті жағдайларға байланысты нәжіс пен төсеніш қалдықтарын жинау үшін станса бастығы жүк алушының сұрауы бойынша қосымша уақыт белгілей алады. Бұл уақыт жаз айында 30 минут, ал қыс айында 1сағаттанн аспауы керек.
Егер орнатылған тәртіпке қарай карантин туралы хабарландырылса, темір жол бастығы мал мен құсты белгіленген тәртіпке байланысты тиеуге және тиеуін шегеру туралы хабар береді. Жануарлар мен құстарды басқа жерге жіберуге ҚР АШМ ветеринария мекемесінің келісімі керек.
Жануарлар мен құстарды шетелден алып келу және шетелге шығарутек қана белгіленген талаптарға сай, экспортер мемлкеттің вет мекемелердің берілген ветеринариялық құжаттарымен келуі тиіс.Станса аумағынан мал мен құстың өлекселерін алып тастау мемлекеттiк ветеринариялық қадағалау инспекторының қадағалауымен iстелiнедi. Жануарлар және құстар тиелген вагондарды тоқтатқанда немесе мал түсiрiлгенде, жалпы үлгiдегiдей акт жасалады және ветеринариялық инспекторының хаттамасымен бiрге, акт тасымалдау құжаттарына қосылады.
Жануарлардың өлекселерін түсiретiн стансалар тiзiмiн мемлекеттiк ветеринарлық қадағалаудың келiсiмiмен, магистральдiк темiр жол жүйелерiнiң операторы анықтайды.
2.5.Құстарды темір жол көлігімен тасымалдау ережелері.
Құстарды темір жол көлігімен сирек тасымалдайды. Құстардың дені сау, жарақат, ісік, іріңдеулерсіз болуы керек. Тірі салмағы: қаздар 3-3,5кг; үйректер 1-1,4кг; тауықтар 0,8-1 кг; балапандар 0,6-0,7кг.
Артар алдында ветеринарлық қараудан өткізіледі. Сұрыпталған құсты тасымадауға жібермей, осы жайлы акт толтырылады. Құстарды жақын қашықтарға торда тасымалданған жөн (300км) алыс болса бос ұстап апарған дұрыс. Құстарды алыс жолдарға жәшік пен торларда тасымалдау құс күйі мен күту сапасына кері әсер тигізеді, тәбетінен айырылады, тірі салмағы едәуір түседі, өлім жітім 4-5% құрайды.
Құстарды тасымалдау үшін стандартты ағаш торларды қолданады, оларды қабырға бойына орнатады. Түптері бүтін болуы керек, жем су сауыттары берік бекітілген болғаны дұрыс. Әрбір торға құстарды келесі мөлшерде артады: 18-24 тауық, 10-12 үйрек, 6-7 қаз.
Құстар түрі
Бір вагонға тиелген құс саны, бас
Ересек тауықтар
850-1050
Балапандар
2500
Үйректер
400
Қаздар
200

Құстарды тәулігіне 3 рет азықтандырады.Төсеніш ретінде сабан не ағаш үгінділері қолданылады, төсеніш күне жаңартып отыру керек, Құс вагоны келіп жеткенде 12сағат ішінде тапсырылуы керек.
Құстарды темір жол көлігімен тасымалдағанда азық және төсенішпен қамтамасыз етудің тәуліктік нормасы.
Құс түрлері
Жем, концентраттар
Шырынды азықтар
Тауықтар
0,08-0,1
0,1
Үйректер
0,2-0,25
0,1
Қаздар
0,3-0,35
0,1
2.6. Түбітті аңдарды, жабайы жануарларды , цирктердегі зоопарктегі мен жануарларды , ара, балық, тірі шаяндарды теміл жол көлігімен тасымалдау ережелері
Түбітті аңдарды темір жол көлігімен тасымалдау ережелері.
Аңдарды тасымалдар алдында сальмонеллез, лептоспироз, обаға қарсы егіп, гельминттерден босатады (дегельминтизациялайды). Түбітті аңдарды вагондардағы торларда ересектерін жеке, ұсақтарын 2-3 тен тасымалдайды.
Жануарлар түрі
Бір вагонга арту (бас)
Қояндар
400
Түлкі, ақ түлкі
160
Қара күзең, бұлғын
200
Саз құндыз
150
Торларды 3-4 қабатқа қояды. Еденге қара қағаз немесе өзге ылғал өткізбейтін материал төселеді (нәжіс, зәр). Есіктер мен люктарды темір тормен қаптайды. Қара күзен, бұлғын, түлкі, күміс қара түлкі, ақ түлкі күз қыс айларында, ал қояндар мен саз құндыз жыл бойы тасымалданады.
Негізгі азықтары: ет, дәндесін азық, көкөністер, ет бөлігін, ет-сүйек ұнымен айырбастауға болады, тасымалдаудың алғашқы тәуліктерінде жаңа мұздатылған фаршты қолдануға рұқсат беріледі. Саз қүзенді жаңа шабылған шөппен азықтандыруға тыйым салынады, 3 рет азықтандырады, су еркін беріледі, сондықтан су қоры болу керек.
Түбітті аңдарды күту үшін әр вагонға жоғарғы білікті жолсеріктері тағайындалады.
Жабайы жануарларды темір жол көлігімен тасымалдау ережелері. Жабайы жануарларды тасымалдауға мұқият әзірлену керек және ветеринарлық бақылау қатаң болуы тиіс. Жабайы жануарлар қолайсыз жағдайларға өте сезімтал, сондықтан оңай ауырып қалады.
Тасымалдауға дені сау, 30 күн оқшауда болған жануарлар жіберіледі. Жабайы жануарлардың қапаста тамақтануға үйренгендігіне, ветеринарлық өңдеуден өткеніне көз жеткізу керек. Оларды арнайы берік торларда тасымалдайды. Олар бір қатарда қарап, күтіп, азықтану үшін орын қалдырып орналастырады, торларды жақсылап бекітеді.
Ірі жыртқыштар салынған торларды (барыс, жолбарыс, сілеусін, гиена) ұсақ және тұяқтылардан жеке орналыстырады. Азықтандыру жеке рацион бойынша оны жөнелтуші құрайды, оларды тасымалдауға дейін қалай азықтандырса, солай азықтандыру қажет.
Жабайы жануарларды күту, азықтандыру үшін бір вагонға екі жолсерік тағайындалады. Тасымалдау алдында (3-4 күн бүрын) олар арнайы дайындықтан өту керек. Жол жүру кезінде ауырған, жарақаттанған жануарлар болса, жедел түрде хабарлайды да, көмек көрсетеді.
Цирктік және зоопарктік жануарларды темір жол көлігімен тасымалдау ережелері. Жануарларды жөнелтер алдында мұқият қарап зерттейді, жылқы, есек, пони, қашар өзге тақтұяқтылар мен түйелерді маңқаға, ешкілерді туберкуллезге, бруцеллезге, маймыл мен құстарды туберкулезге, піл, мүйізтұмсық, жыртқыштарды гельминтозға зерттейді. Ит, түлкі, қасқыр құтыру мен обаға егеді. Темір жол арқылы тасымалдауға тек қана теріс нәтиже бергендері ғана жіберіледі. Ветеринарлық куәлікте өңдеу орнын, уақытын белгілейді. Егер бір жылда осы аталған жануарларды қайтадан тасымалдаса, онда өңдеуден өткізбейді.
Арту орнына жануарларды дайындалған фургондарда жеткізеді де, вагонға артады. Ірі зоопарктік жануарларды берік металл дөңгелекті торларда жеткізіп, вагонға енгізеді де, бекітеді.
Цирктік жануарларды арнайы және кәдімгі вагондарда кез келген қашықтықтарға тасымалдайды. Зоопарктік аңдарды әдетте қысқа қашықтықтарға тасымалдайды. Ірі цирктік тақтұяқтыларды және жұптұяқтыларды байлап не бос жеткізіледі, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.