Үсіктер және алғашқы ветеринариялық көмек жайлы ақпарат

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
а)Үссік терминіне түсінік
б)Үсіктің дәрежелері
в)Үсік шалған кездегі алғашқы көмек
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Үсу — суықтың әсерінен денедегі тіндердің зақымдануы. Үсу ауа райының аязды күні ғана емес, сондай-ақ температура нөлге жуық кезде де (ылғалдылық жоғары болып, күн ұзақ уақыт суытқанда) болуы мүмкін. Үсуге суық жел, ауаның ылғалдылығы, жануарлардың жалпы әлсіздігі әсер етеді. Үсікке көбінесе мұрын, құлақ,желіні, жылқыда тұяқ құндыздығы, тұяқ терісі шалдығады. Үсудің 4 дәрежесі ажыратылады. Бірінші дәрежелі үсу кезінде терінің сезімталдығы нашарлап бозарады, үсіген жер ісінеді, ауырып қышиды. Екінші дәрежелі үсу біршама ауыр өтеді, терінің асты суланып күлдірейді. Үшінші дәрежелі үсу түрінде терінің астына қанды су жиналып, күлдірейді, бірнеше күннен соң олардың орны жансызданып, жарылады да, тыртық пайда болады. Төртінші дәрежелі Үсу кезінде барлық жұмсақ тіндер, кейде тіпті сүйек тіндері де жансызданады. Бұл үсудің ең ауыр түрі. Жансызданған жер тырысып кеуіп қалады. Алғашқы көмек көрсеткенде үсіген жануарды бірден жылы жерге кіргізіп, жылытып, қораға қамайды. Жансызданған жерін жылы суға (температура 37 — 40°C) малып, денесі қызарып, жылынып, сырттан тиген қолды сезетін болғанша жайлап ысқылайды, содан соң таңып тастайды. 3—4 дәрежелі үсікке шалдыққан жануарды алғашқы көмек көрсетіліп болғаннан кейін жылы орап, ветеринарды шақырту қажет. Үсік шалған жерді суық жерде тұрып қармен ысқылауға және суық суға түсіруге болмайды. Үсіген организм көп уақытқа дейін суыққа сезімтал келеді.

1. Б.К. Ілиясов. «Алғашқы ветеринариялық жәрдем». Алматы, 2011 ж. - 157-159 беттер.
2. Б.К. Ілиясов. «Алғашқы ветеринариялық жәрдем». Алматы, 2001 ж. - 67-68 беттер.
3. «Қазақстан ұлттық энциклопедиясы». 9 том, Алматы, 2007 ж. - 140 бет.
4. Т. Несіпбаев «Жануарлар физиологиясы». Алматы, 2012 ж. - 674-677, 689-691 беттер.