Қабыну және қабынудың себептері
I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
1.Қабыну және қабынудың себептері, клиникалық белгілері, патогенезі
1.1.Альтеративті және экссудативті қабынулар
1.2.Продуктивті (немесе пролиферативті) және фибринозды қабынулар
1.3.Іріңді және шірікті қабынулар
1.4.Туберкулезге байланысты қабыну
III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
II.Негізгі бөлім
1.Қабыну және қабынудың себептері, клиникалық белгілері, патогенезі
1.1.Альтеративті және экссудативті қабынулар
1.2.Продуктивті (немесе пролиферативті) және фибринозды қабынулар
1.3.Іріңді және шірікті қабынулар
1.4.Туберкулезге байланысты қабыну
III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Қабыну деп- организмнің патогенді әсерлерге қарсы бағытталған өте қомақты, кешенді(комплекстік) жергілікті, қорғаныс және жауап реакциясын айтады.Ол кең тараған патологиялық процесс, көптеген аурулар, әсіресе індетті аурулар, ағза мен тоқымалардың қабынуымен көрінеді.
Сонымен қатар қабыну кезінде көптеген процестер кездеседі.Яғни ағзаның қабынып қызаруы және ыстығының көтерілуі қан ағысының бұзылуынан ісінуден( сұйықтың тамырдан тканьге шығуынан) ауырсынудан зақымдалған учаскедегі сезімтал нервтердің тітіркену салдарынан, ісік сұйығының тканьдерді кернеуінен және оны бұзылған зат алмасу өнімдері тітіркендіргеннен , әрі физикалық, химиялық өзгерістерінен болады.
Сонымен қатар қабыну кезінде көптеген процестер кездеседі.Яғни ағзаның қабынып қызаруы және ыстығының көтерілуі қан ағысының бұзылуынан ісінуден( сұйықтың тамырдан тканьге шығуынан) ауырсынудан зақымдалған учаскедегі сезімтал нервтердің тітіркену салдарынан, ісік сұйығының тканьдерді кернеуінен және оны бұзылған зат алмасу өнімдері тітіркендіргеннен , әрі физикалық, химиялық өзгерістерінен болады.
1.Х.С.Жұмабеков, К.Ю.Дербышев «Жануарлардың патологиялық анатомиясы» Алматы 2011 жыл
2.Т.Несіпбаев «Жануарлар физиологиясы» Алматы 2012 жыл
3.Интернет желісі
4.Лютинский С.И. «Патологическая физиология сельско-хозяйственных животных.» М. 2002.
5.Лютинский С.И., Степин В.С. «Практикум по патологической физиологии с/х животных» М., 2001
2.Т.Несіпбаев «Жануарлар физиологиясы» Алматы 2012 жыл
3.Интернет желісі
4.Лютинский С.И. «Патологическая физиология сельско-хозяйственных животных.» М. 2002.
5.Лютинский С.И., Степин В.С. «Практикум по патологической физиологии с/х животных» М., 2001
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік Университеті
СӨЖ
Тақырыбы: Қабыну
Орындаған:Ибрагимова А.Д
Топ:Вс-203
Тексерген:Нуркенова М.К
Семей 2015 жыл
Жоспар
I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
1.Қабыну және қабынудың себептері, клиникалық белгілері, патогенезі
1.1.Альтеративті және экссудативті қабынулар
1.2.Продуктивті (немесе пролиферативті) және фибринозды қабынулар
1.3.Іріңді және шірікті қабынулар
1.4.Туберкулезге байланысты қабыну
III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Қабыну деп- организмнің патогенді әсерлерге қарсы бағытталған өте қомақты, кешенді(комплекстік) жергілікті, қорғаныс және жауап реакциясын айтады.Ол кең тараған патологиялық процесс, көптеген аурулар, әсіресе індетті аурулар, ағза мен тоқымалардың қабынуымен көрінеді.
Сонымен қатар қабыну кезінде көптеген процестер кездеседі.Яғни ағзаның қабынып қызаруы және ыстығының көтерілуі қан ағысының бұзылуынан ісінуден( сұйықтың тамырдан тканьге шығуынан) ауырсынудан зақымдалған учаскедегі сезімтал нервтердің тітіркену салдарынан, ісік сұйығының тканьдерді кернеуінен және оны бұзылған зат алмасу өнімдері тітіркендіргеннен , әрі физикалық, химиялық өзгерістерінен болады.
Негізгі бөлім
1.Қабыну және қабынудың себептері, клиникалық белгілері, патогенезі
Қабыну-( лат.Inflammatlo-өрт, жалын)- деген мағынаны білдіреді.Қабыну деп организмнің патогенді әсерлерге қарсы бағытталған өте қомақты, кешенді(комплекстік) жергілікті, қорғаныс және жауап реакциясын айтады.Ол кең тараған патологиялық процесс, көптеген аурулар, әсіресе індетті аурулар, ағза мен тоқымалардың қабынуымен көрінеді.
Қабыну себептері.Қабыну себептері алуан түрлі болады.Қабыну көбінесе әртүрлі ауру тудыратын экзогендік және эндогендік факторлардың әрекетінен пайда болады.
Экзогендік
Эндогендік
+ Инфекциялық (бактериялар, улар)
+ Механикалық (соғылу, жарақаттану)
+ Физикалық ( сәуле немесе электр энергиясы, термикалық факторлар күйік, үсік)
+ Химиялық (қышқыл, сілті)
Ткань шірінділерінің өнімдері, тромб, инфаркт, қан құйылу, зат алмасудың бұзылған туындылары.Қабынудың ішкі себептеріне нерв жүйесінің кейбір функциясының бұзылуы, мәселен, орталық симметриялық қабыну әсер етуі ықтимал.
Қабынудың клиникалық белгілері. Қабынудың клиникалық белгілеріне мыналар жатады.
* Қызару rubor
* Ісіну-tumor
* Учаске температурасының немесе ыстығының көтерілуі calor
* Ауырсыну dolor
* Функциясының бұзылуы function laesa
Қабынып қызаруы және ыстығының көтерілуі қан ағысының бұзылуынан ісінуден( сұйықтың тамырдан тканьге шығуынан) ауырсынудан зақымдалған учаскедегі сезімтал нервтердің тітіркену салдарынан, ісік сұйығының тканьдерді кернеуінен және оны бұзылған зат алмасу өнімдері тітіркендіргеннен , әрі физикалық, химиялық өзгерістерінен болады.
Қабынудың патогенезі.
Қабыну ошағындағы өзгерістер негізінен 3 морфологиялық компоненттен тұрады.
Альтерация-ұлпалардың, торшалардың зақымдалуы
Экссудация-қанның сұйық затының, қан элементтерінің тамырлардан сыртқа шығуы.
Пролиферациялық-торшалардың көбеюі нәтижесінде зақымдалған ұлпаларды бұрынғы қалпына келтіруге бағытталған.Мұның барлығы гистион деп аталатын дәнекер тоқыманың құрлымды-функционалды өлшемінің аймағында өтеді.
Альтерация- ұлпалардың зақымдануы, оған дистрофиядан бастап некрозға дейінгі барлық процестер жатады.Ол зақымдаушы факторлардың тікелей әсерінен(жарақаттану, күйік және т.б) немесе қан айналымының, зат алмасуының бұзылуынан болады.Қабыну альтерацияға ұшыраған жерден биологиялық әрекетшіл заттар-қабыну медиаторлары бөлініп шыға бастайды.Олар қабынуды іске қосушы механизмдер болып есептеледі.
Тура әсер етуші медиаторларға:серотонин, гистамин, анафилаксияның әрекеттеуші субстанциясы, простогландиндер, брадикинин, глобулиндер және т.б. жатады.
Жанама әсер етуші, қосалқы әсер етуші медиаторларға:комплемент жүйесінің компонентері, лизосома ферметтеріжатады.Қабыну медиаторлардың қайнар көзі болып лаброциттер, тромбоциттер, базофильді, полинуклеарлы лейкоциттер, макрофагтар және лимфоциттер есептеледі.
Экссудация фазасы альтерация кезінде бөлініп шыққан медиаторларға жауап ретінде пайда болады. Экссудация фазасы өте күрделі сатылардан тұрады.
* Микроциркуляция арнасының реакциясы және оған байланысты қанның реологиялық қасиеттерінің бұзылуы
* Майда қан тамырларының өткізгіштігінің артуы
* Қан тамырларынан қанның плазмасының бөлініп шығуы
* Қан элементтерінің эмиграциясы
Қан тамырларынан шыққан торшалар қабыну ошағына қарай әрекет жасап, сол жерге шоғырланып, қабыну инфльтратын құрайды.Бұл құбылысты И.И.Мечников пайдалы хемостаксис(латынша.taxis-тартамын) деп атаған.
Пролиферация-торшалардың өрбіп өсіп, көбеюі-бұл қабынудың үшінші компоненті болып табылады.Қабыну ошағының шекаралануы кейінірек қайта құрылуы осы процеске байланысты. Пролиферация процесі жергілікті мазенхима торшаларына, қан тамырының ішкі, сыртқы кемерлерінің және де гематогенді элементтер:моноциттердің, лимфоциттердің көбеюі арқылы жүзеге асады.Қабыну ошағындағы зат алмасу процесінің күшеюі; жергілікті катаболитик анаболитик процестерде бөлініп шыққан қабыну медиаторлары, торшалардың ыдырау өнімдері осы торшалардың көбеюіне себеп болады.
1.1.Альтеративті және экссудативті қабынулар
Альтеративті қабыну кезінде тоқымаларда зақымдалу процестері (дистофия және некроз) үстем болады.Негізінен альтеративті қабыну ұлпасы жақсы жетілген ағзаларда байқалады:жүректе, бауырда, бүйректерде және нерв жүйесінде.
Альтеративті қабынудың туындауы көбінесе күшті химиялық заттардың;қышқыл, сілті, улы заттарды әсеріне байланысты.Организмнің реактивтігі өте төмен болған жағдайда мысалы; туберкулез ауруында лимфа бездерінде некроз процестері басым болады.Альтеративті қабынудың ақыры-процестің қаншалықты терең жатқанына байланысты.
Экссудация (лат. exsudare -- терлеу) - деп қанның сұйық бөлшектерінің, онда еріген электролиттердің, қан нәруыздары мен жасушаларының тамыр сыртындағы тінге шығуын айтады.
Экссудацияның негізгі себебі тамырлар қабырғаларының өткізгіштігінің көтерілуі.
Қан нәруыздарының сыртқа шығуына байланысты тамыр сыртында олардың мөлшері өседі. Бұл онкотикалық қысымның көтерілуіне әкеледі. Экссудациямен лейкоциттердің эмиграциясы (лат. emigrare -- орын ауыстыру) тығыз байланысты және ол үш сатыдан тұрады:
* Лейкоциттердің тамыр жиектеріне кемерленіп тұруы (маргинация)
* Лейкоциттердің тамыр қабырғалары арқылы тамырдың сыртына шығуы
* Лейкоциттердің қабыну ошағында қозғалуы;
Экссудаттың жасушалық құрамы қабынудың пайда болу себебімен үлкен дәрежеде байланысты. Егер қабыну ірің туындататын микробтардың (стафилококктар, стрептококктар) әсерінен дамыса, онда экссудатта нейтрофилдік лейкоциттер басым болады, егер қабыну иммундық негізде (аллергия) болса немесе қарапайым жануарлармен, құрттармен шақырылған болса, онда эозинофилдер көп болады. Баяу дамитын қабыну кезінде (туберкулез, сифилис) экссудатта бір ядролы жасушалар (лимфоциттер, моноциттер) көп болады.
Қабыну ошағында лейкоциттердің негізгі қызметі болып, бөтен бөлшектерді сіңіру және қорыту (фагоцитоз) есептеледі.Фагоцитоз төрт сатыда өтеді.
* Жақындасу
* Жабысу
* Жұту
* Қорыту.
1.2.Продуктивті (немесе пролиферативті) және фибринозды қабынулар
Продуктивті (немесе пролиферативті) қабыну деп торшалардың көбеюі процесінің (пролиферациясының) үсткмділігін айтады.Ал альтерация және экссудация процестері әлсіз болады.Торшалар саны жергілікті (гистиогенді) және гаматогненді(қан арқылы келуші) торшалардың бір жерге топталуы, не жайылмалы күйде жиналып қалса, оны торшалы инфильтрат ... жалғасы
Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік Университеті
СӨЖ
Тақырыбы: Қабыну
Орындаған:Ибрагимова А.Д
Топ:Вс-203
Тексерген:Нуркенова М.К
Семей 2015 жыл
Жоспар
I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
1.Қабыну және қабынудың себептері, клиникалық белгілері, патогенезі
1.1.Альтеративті және экссудативті қабынулар
1.2.Продуктивті (немесе пролиферативті) және фибринозды қабынулар
1.3.Іріңді және шірікті қабынулар
1.4.Туберкулезге байланысты қабыну
III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Қабыну деп- организмнің патогенді әсерлерге қарсы бағытталған өте қомақты, кешенді(комплекстік) жергілікті, қорғаныс және жауап реакциясын айтады.Ол кең тараған патологиялық процесс, көптеген аурулар, әсіресе індетті аурулар, ағза мен тоқымалардың қабынуымен көрінеді.
Сонымен қатар қабыну кезінде көптеген процестер кездеседі.Яғни ағзаның қабынып қызаруы және ыстығының көтерілуі қан ағысының бұзылуынан ісінуден( сұйықтың тамырдан тканьге шығуынан) ауырсынудан зақымдалған учаскедегі сезімтал нервтердің тітіркену салдарынан, ісік сұйығының тканьдерді кернеуінен және оны бұзылған зат алмасу өнімдері тітіркендіргеннен , әрі физикалық, химиялық өзгерістерінен болады.
Негізгі бөлім
1.Қабыну және қабынудың себептері, клиникалық белгілері, патогенезі
Қабыну-( лат.Inflammatlo-өрт, жалын)- деген мағынаны білдіреді.Қабыну деп организмнің патогенді әсерлерге қарсы бағытталған өте қомақты, кешенді(комплекстік) жергілікті, қорғаныс және жауап реакциясын айтады.Ол кең тараған патологиялық процесс, көптеген аурулар, әсіресе індетті аурулар, ағза мен тоқымалардың қабынуымен көрінеді.
Қабыну себептері.Қабыну себептері алуан түрлі болады.Қабыну көбінесе әртүрлі ауру тудыратын экзогендік және эндогендік факторлардың әрекетінен пайда болады.
Экзогендік
Эндогендік
+ Инфекциялық (бактериялар, улар)
+ Механикалық (соғылу, жарақаттану)
+ Физикалық ( сәуле немесе электр энергиясы, термикалық факторлар күйік, үсік)
+ Химиялық (қышқыл, сілті)
Ткань шірінділерінің өнімдері, тромб, инфаркт, қан құйылу, зат алмасудың бұзылған туындылары.Қабынудың ішкі себептеріне нерв жүйесінің кейбір функциясының бұзылуы, мәселен, орталық симметриялық қабыну әсер етуі ықтимал.
Қабынудың клиникалық белгілері. Қабынудың клиникалық белгілеріне мыналар жатады.
* Қызару rubor
* Ісіну-tumor
* Учаске температурасының немесе ыстығының көтерілуі calor
* Ауырсыну dolor
* Функциясының бұзылуы function laesa
Қабынып қызаруы және ыстығының көтерілуі қан ағысының бұзылуынан ісінуден( сұйықтың тамырдан тканьге шығуынан) ауырсынудан зақымдалған учаскедегі сезімтал нервтердің тітіркену салдарынан, ісік сұйығының тканьдерді кернеуінен және оны бұзылған зат алмасу өнімдері тітіркендіргеннен , әрі физикалық, химиялық өзгерістерінен болады.
Қабынудың патогенезі.
Қабыну ошағындағы өзгерістер негізінен 3 морфологиялық компоненттен тұрады.
Альтерация-ұлпалардың, торшалардың зақымдалуы
Экссудация-қанның сұйық затының, қан элементтерінің тамырлардан сыртқа шығуы.
Пролиферациялық-торшалардың көбеюі нәтижесінде зақымдалған ұлпаларды бұрынғы қалпына келтіруге бағытталған.Мұның барлығы гистион деп аталатын дәнекер тоқыманың құрлымды-функционалды өлшемінің аймағында өтеді.
Альтерация- ұлпалардың зақымдануы, оған дистрофиядан бастап некрозға дейінгі барлық процестер жатады.Ол зақымдаушы факторлардың тікелей әсерінен(жарақаттану, күйік және т.б) немесе қан айналымының, зат алмасуының бұзылуынан болады.Қабыну альтерацияға ұшыраған жерден биологиялық әрекетшіл заттар-қабыну медиаторлары бөлініп шыға бастайды.Олар қабынуды іске қосушы механизмдер болып есептеледі.
Тура әсер етуші медиаторларға:серотонин, гистамин, анафилаксияның әрекеттеуші субстанциясы, простогландиндер, брадикинин, глобулиндер және т.б. жатады.
Жанама әсер етуші, қосалқы әсер етуші медиаторларға:комплемент жүйесінің компонентері, лизосома ферметтеріжатады.Қабыну медиаторлардың қайнар көзі болып лаброциттер, тромбоциттер, базофильді, полинуклеарлы лейкоциттер, макрофагтар және лимфоциттер есептеледі.
Экссудация фазасы альтерация кезінде бөлініп шыққан медиаторларға жауап ретінде пайда болады. Экссудация фазасы өте күрделі сатылардан тұрады.
* Микроциркуляция арнасының реакциясы және оған байланысты қанның реологиялық қасиеттерінің бұзылуы
* Майда қан тамырларының өткізгіштігінің артуы
* Қан тамырларынан қанның плазмасының бөлініп шығуы
* Қан элементтерінің эмиграциясы
Қан тамырларынан шыққан торшалар қабыну ошағына қарай әрекет жасап, сол жерге шоғырланып, қабыну инфльтратын құрайды.Бұл құбылысты И.И.Мечников пайдалы хемостаксис(латынша.taxis-тартамын) деп атаған.
Пролиферация-торшалардың өрбіп өсіп, көбеюі-бұл қабынудың үшінші компоненті болып табылады.Қабыну ошағының шекаралануы кейінірек қайта құрылуы осы процеске байланысты. Пролиферация процесі жергілікті мазенхима торшаларына, қан тамырының ішкі, сыртқы кемерлерінің және де гематогенді элементтер:моноциттердің, лимфоциттердің көбеюі арқылы жүзеге асады.Қабыну ошағындағы зат алмасу процесінің күшеюі; жергілікті катаболитик анаболитик процестерде бөлініп шыққан қабыну медиаторлары, торшалардың ыдырау өнімдері осы торшалардың көбеюіне себеп болады.
1.1.Альтеративті және экссудативті қабынулар
Альтеративті қабыну кезінде тоқымаларда зақымдалу процестері (дистофия және некроз) үстем болады.Негізінен альтеративті қабыну ұлпасы жақсы жетілген ағзаларда байқалады:жүректе, бауырда, бүйректерде және нерв жүйесінде.
Альтеративті қабынудың туындауы көбінесе күшті химиялық заттардың;қышқыл, сілті, улы заттарды әсеріне байланысты.Организмнің реактивтігі өте төмен болған жағдайда мысалы; туберкулез ауруында лимфа бездерінде некроз процестері басым болады.Альтеративті қабынудың ақыры-процестің қаншалықты терең жатқанына байланысты.
Экссудация (лат. exsudare -- терлеу) - деп қанның сұйық бөлшектерінің, онда еріген электролиттердің, қан нәруыздары мен жасушаларының тамыр сыртындағы тінге шығуын айтады.
Экссудацияның негізгі себебі тамырлар қабырғаларының өткізгіштігінің көтерілуі.
Қан нәруыздарының сыртқа шығуына байланысты тамыр сыртында олардың мөлшері өседі. Бұл онкотикалық қысымның көтерілуіне әкеледі. Экссудациямен лейкоциттердің эмиграциясы (лат. emigrare -- орын ауыстыру) тығыз байланысты және ол үш сатыдан тұрады:
* Лейкоциттердің тамыр жиектеріне кемерленіп тұруы (маргинация)
* Лейкоциттердің тамыр қабырғалары арқылы тамырдың сыртына шығуы
* Лейкоциттердің қабыну ошағында қозғалуы;
Экссудаттың жасушалық құрамы қабынудың пайда болу себебімен үлкен дәрежеде байланысты. Егер қабыну ірің туындататын микробтардың (стафилококктар, стрептококктар) әсерінен дамыса, онда экссудатта нейтрофилдік лейкоциттер басым болады, егер қабыну иммундық негізде (аллергия) болса немесе қарапайым жануарлармен, құрттармен шақырылған болса, онда эозинофилдер көп болады. Баяу дамитын қабыну кезінде (туберкулез, сифилис) экссудатта бір ядролы жасушалар (лимфоциттер, моноциттер) көп болады.
Қабыну ошағында лейкоциттердің негізгі қызметі болып, бөтен бөлшектерді сіңіру және қорыту (фагоцитоз) есептеледі.Фагоцитоз төрт сатыда өтеді.
* Жақындасу
* Жабысу
* Жұту
* Қорыту.
1.2.Продуктивті (немесе пролиферативті) және фибринозды қабынулар
Продуктивті (немесе пролиферативті) қабыну деп торшалардың көбеюі процесінің (пролиферациясының) үсткмділігін айтады.Ал альтерация және экссудация процестері әлсіз болады.Торшалар саны жергілікті (гистиогенді) және гаматогненді(қан арқылы келуші) торшалардың бір жерге топталуы, не жайылмалы күйде жиналып қалса, оны торшалы инфильтрат ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz