Адам денесінің пропорциясы

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі Семей қаласындағы Шәкәрім атындағы Мемлекеттік Университеті

СӨЖ

Тақырып : Адам денесінің пропорциясы

Орындаған: Құмаш Л. Ж.

Тексерген : Бауыржанова А. З

Семей 2015

Жоспар:

Адам денесінің пропорциясы
Дене пропорциясы
Кеуде - ең ірі дене бөлігі
Өлшемдер
Қолданылған әдебиет

Адам денесінің пропорциясы - антропология мен медицинада дене мүшелерін (бой, тұлға, нық, қол, аяқ т. б. ) бір-бірімен салыстыру, олардың ара қатынасын, өзара сәйкестігін анықтау.

Адам денесінің пропорциясын аықтауда көп қолданылатын әдістің бірі иықтың кеңдігі мен қол-аяқтың ұзадығын дененің тұрқымен салыстыру. Осы әдіспен алынған көрсеткіштерге қарай жалпы адам денесіні құрылысы 3 түрге бөлінеді:

брахиморфт - тұлғасы кең, қол-аяғы қысқа

долихоморфт - тұлғасы қушық, қол-аяғы сидаң

мезоморфт - жоғарғы екеуіні аралығындағы адамдар.

Жасына, жынысына қарай Адам денесінің пропорциясында өзгешеліетер болады. Еркектерге қарағанда әйелдердің бөксе (жамбас) сүйектері қомақты, ал нықтары қушық келеді, қол-аяғының пропорциясында айырма болмайды. Ересектерге қарағада балаларды аяғы қысқа, тұлғасы ұзын, басы үлкен болады. Дене пропорциясыдағы өзгешеліктер нәсілдік ерекшеліктерге байланысты болады. Ұзын бойлы негр мен эфиопиялықтар долихоморфтарға, полинезиялықтар мезобрахиморфтарға жатады. Брахиморфтарға көбінесе Орал антропологиялық типіне жататын халықтар кіреді. Педиатрлар балалардың дене дамуын бақылап, оның өсу деңгейін қадағалайды. Бұл дәрігерлерге балалардың дене дамуын басқа балалардың өсу деңгейімен салыстырып, мәлімет алу мақсатында алынған нәтижелерді белгілі бір топқа жатқызуға және даму барысындағы кемшіліктерді көрсететін мөлшерден тыс ауытқуларды анықтауға көмектеседі. Даму мәселелерімен шұғылданатын психологтар да биологиялық өсу жағына назар аударады, алайда оларды биологиялық өсу жаңа дағдыларды меңгерумен қаншалықты байланысты екені қызықтырады. Өсу ерекшеліктері туралы негізгі тұжырымдар ешқашан бір балаға ғана арналып жасалмайтынын есте ұстаған жөн. Кез-келген баланың өсуі оның геніне, оның тамақтануына, ойын мен дене жаттығуына қанша уақытын арнайтынына байланысты. Біз 4-тараудан көргеніміздей, азықтық заттардың ұзақ уақыт жетіспеуі балалардың дене және моторлық дамуына көп әсер етеді. Ерте балалық кезеңдегі жеткіліксіз тамақтану баланың когнитивті дамуына тікелей жіне жанама ықпал етеді. Бұл жағдай қарапайым бірізділікке қарағанда күрделірек, яғни толыққанды тамақтанудың жеткіліксіздігі - ми жасушаларының бұзылуы - когнитивті дамудың тежелуі. Жеткіліксіз тамақтану ми жасушаларының бұзылуына ақиқат себеп болады, оның қайта қалпына келуі де, келмеуі де мүмкін. Алайда ол өзгермелі және реципрокті процеске жол береді, оның барысында бала баяу дамиды және қоршаған ортаны аз зерттеп, одан аз үйренеді, осы арқылы когнитивті даму баяулайды. Сонымен қатар жеткіліксіз тамақтану дене өсуі мен негізгі дағдылардың дамуын тежейді, ол ата-ананың күткен үмітін ақтамайды, яғни когнитивті дамуды тежейді.

Дене пропорциясы. Балалық кезеңде дене пропорциясы кенеттен өзгерістерге ұшырайды. Мысалы, жаңадан туылған сәбилердің басы дене бөлігінің төрттен бірін құрайды. 16 жасқа қарай басы өАдамның тұлғасын дұрыс түрде елестету үшін және киімнің пропорциясын табу үшін суретшілер дене бөлімінің ара - қатынасын білуі қажет. Адам денесінің сыртқы формасы әртүрлі және ол бірінші кезекте антромарфологиялық дене бітімімен анықталады. Сонымен қатар дене формасымен сыртқы рельефіне тамақтану, жасы, өмір сүру салты, мамандығы тағы басқалары әсер етеді.

Адамның сыртқы тұлғасын білу үшін пластикалық анатомия ғылымымен айналысу қажет. Киімді құрастыру үшін адамның тұлғасының бірнеше морфологиялық қасиеттеріне тоқталу керек. Бұндай қасиеттерге басты өлшемдер, пропорциясы, дене бітімінің формасы жатады.

Басты өлшемдерге санмен айқындалатын: дененің ұзындығы, кеуде айналымы және дене массасы жатады.

Дене ұзындығы бірінші қасиеттердің бірі болып табылады. Әйелдердің бойы 16 - 18 жасқа дейін өсу кезеңінде болады. Әйелдің орташа бой ұзындығы - 154 см. Әйелдердің дене ұзындығының тұрақтылығы 40 - 45 жасқа дейін сақталады, ол одан кейін әрбір бесжылдықта 0, 5 - 0, 7 см кішірейеді екен.

Кеуде айналымының тұрақтылығы 18 - 20 жаста қалыптасады. Жас келе кеуде ауқаның дамуына, бұлшықеттер мен тері асты майлы қабаттарға байланысты үлкейеді. Ал 60 жастан кейін сәл кішірейуі мүмкін. Әйелдердің кеуде айналымы әдетте 72 - ден - 130 см - ге дейін барады. Егерде осы көрсеткіштерден ауытқыса патологиялық болып табылады. з көлемінен екі есе өскеніне қарамастан бойының сегізден бір бөлігін ғана құрайды. Әйелдердің орташа дене салмағы 56 кг болады. Организмі қалыпты жағдайдағы әйелдер салмағы 25 - 40 жас аралығында байқалады. Ал 40 жастан кейін қалыпты салмаққа салмақ қосу процесі басталады. Бұл процесс 60 жасқа дейін жалғасуы мүмкін. Ал одан кейін ұлпаларда су басым болғандықтан салмақ төмендей бастайды. Дене салмағының өзгеруі түрлі жағдайлардағы факторлардың әсер етуінен байқалады.

Кеуде айналымы, дене ұзындығы және дене салмағының сәйкес келуі адамның сыртқы тұлғасының белгілі бір дәрежедегі көрінісін береді.

Кеуде - ең ірі дене бөлігі. Ол көкірек клеткасының формасымен иық, арқа және көкірек безімен анықталады. Көкірек клеткасының формасы үш түр арқылы анықталады. Жазық түр - жоғарыланған көкірек клеткасымен сипатталады. Цилиндрлі түр - кең бірқалыпты дөңгелектеу көкірек клеткасын сипаттайды. Конусты түр - төменіне қарай кеңейтілгенімен анықталады. Мұндай адамдардың кеудесі жазықтау кең болады. Көкірек облысының жоғары бөлігі иық сызығының түсуін анықтайды. Иық сызығының түсу бұрышы мойыннан иыққа қарай бағытталған.

Іш формасы да әртүрлі болып келеді. Ол жас ерекшелігіне, жұмысына, денедегі мойынның мөлшеріне байланысты және бөксе мен көкірек клеткасы өлшеміне қатысты. Өлшемі мен формасына байланысты жазық іш, шығынқы іш, жоғары немесе төмен дөңгелекті іш болып бөлінеді. Жалпы майлылықтан іш формасы дөңгелектеніп іш алдыға қарай қатты шығып кейде майлы қабаттар түзіледі. Дене пропорциясы жас мөлшеріне байланысты өзгереді. Пропорцияның өзгеруі бастың, тұлғаның және аяқ - қолдың өзгеруіне байланысты. Бұл көрсеткіштер киімнің формасы және пропорциясына да әсер етуі мүмкін. Дене құрылысы адамның тұтас дене формасы туралы түсінік береді, және дене бітімінің өлшем формасы - кеуде, мойын, иық пен тоқпақ, аяқ дене бөліктерінен тұрады.

Киім туралы жалпы түсінік. Киімнің атқаратын қызметтері. Киім - дәуірдің, адамның жеке индивидуалдылығын көрсететін және қоршаған ортаның әсерлерінен қорғайтын адам денесінің жасанды жабындысы, материалды қабаттар жүйесі. Киімнің құрастырылуы - киім моделін құрастыруды дайындау, яғни бір бұйымның конфигурация бөліктерінін (бөлшектерінін) келісімді орналастырып тұрғызу. Құрастырудың нәтижесі ретінде сызбалар, суреттер, есептерді жатқызуға болады. Адам қоғамының дамуымен бірге киімнің түрлері және формасының өзгеруі болды. Ерлер мен әйелдердің, қыздардың және тұрмыстағы қыздардың киімдері пайда болды; күнделікті, салтанатты, үйлену тойына жерлеу рәсіміне арналған және тағайындалуына байланысты оның басқа да түрлері шықты. Еңбектің бөлінуң әр түрлі кәсіби киімдерді шығаруға әкелді. Өнеркәсіп өндірісінің, ғылымның және техниканың дамуы ең алдымен атқаратын функциясына байланысты ажыратылатын жаңа киім түрлерінің шығуына әсер етті. Киімнің алғашқы кезде денені жағымсыз климаттық және атмосфералық әсерден қорғау ретінде шыққан, бірақ түрлі тарихи және экономикалық жағдайлардың, ұлттық ерекшеіктердің ықпалынан көптеген өзгерістерге ұшырады, түрлерінің және формаларының ауан түріне жетті. Қазіргі таңда ол көркемөнердің сабағына айналды және оның кейінгі дамуы әр түрлі көркем стильдердің дамуымен бірге жүретін болды.

Шартты белгiлер Атаулар Орналасуы А Жоғары тұсы Көздiк-құлақтық көлденең жағдайдағы басты өлшеудiң жоғары нүктесi Б Мойын Жетiншi мойын омыртқа остi өсiндiнiң төбесi В Мойынның негiзделу нүктесi Мойын айналымының иық ылди сызығымен қиылысуы Г Бұғаналық Бұғананың төс ұшының жоғарғы нүктесi Д Жоғары төстiк Кеуденiң жармалық сызығында бөлiндiнiң орталығы Е Орта кеуделiк Кеудемен бiрге төртiншi қабырға шемiршегiнiң жоғарғы шетiнен жiктелу деңгейiндегi кеуденiң орта сызығында Ж Акромиальдық иықтық Жауырынның акромиальды өсiндiсi жанғы шетi жағындағы бiраз шығыңқылық нүктесi З Иықтық Иықтық буындарды теңдей бөлетiн тiк жазықтықты жауырыннын акромиальдық өсiндiсiнiң жоғарғы сыртқы шетiнiң қиылысындағы И Кәрi жiлiктiк Кәрi жiлiк басының жоғарғы нүктесi К Емiзiктiк Емiзiк орталығында Л Остисттiк - мықын алды Мықын сүйегiнiң жоғарғы алдыңғы бiраз шығыңқы түскен нүкте алды М Тiзе Тiзе тостағаншасының орталығы Н Қолтық астының орта бұрышы Қолдың қалпындағы қолтық ойындысының алдыңғы шетпен қалыптасқан доғаның жорғарғы нүктесi. Доға биiктiгiн дәл анықтау үшiн түзеуге қажеттi, қалыңырақ ет астында жасырын жатқан нүкте О Қолтық астының артқы бұрышы Қол түсiру қалпында қолтық ойындының артқы шетпен қалыптасқан доғасының жоғары нүкте П Жамбасты Жамбастың көбiрек шығыңқы нүктесi

Осылайша, киім - бұл климаттық және өндірістік ортаның жағымсыз әсерлерінен қорғау мақсатында және утилитарлы ғана емес, сонымен қатар эстетикалық функцияны да атқаратын адамның киетін бүйымдардың жиынтығы. “Киім” түсінігімен “костюм” түсінігі тығыз байланысты - айтарлықтай кең және терең. Костюм тарихта болған және киімді ғана емес, аяқ-киім, бас киім, аксессуарлар (сөмке, қолшатыр және т. б. ), сонымен қатар шаш үлгісі, гримді қосатын, жалпы адамның сырт келбетін құрайтын, оған ерекше стиль беретін үнемі даму үстінде болатын белгілі бір түрмен таңдалып алынған заттардың кешені. Костюмдегі заттар мен элементтер адамның социалды, ұлтқа, аумаққа жататындығын, оның жынысын, жасын, кәсібін көрсететін белгілі бір оймен және тағайындалумен біріккен. Адам денесiнiң морфологиялық белгiлерiне сипаттама. Жалпы морфологиялық белгiлiрге дене ұзындығы немесе бойы, кеуде айналымы мен массасы жатады. Бiрiншi екi көрсеткiштi сантиметрмен өлшейдi. Бой сүйек қанқа өлшемiне байланысты болады. Адам өмiрiнiң iшiнде бой өзгередi: туылғаннан 18-20 жасқа дейiн дене ұзындығы барынша көп мөлшерге дейiн үлкейдi; 45 жасқа дейiн өсу шегi тұрақты болады; 45 жастан кейiн - кейбiр дене ұзындығы қысқарады. Бұдан басқа да дене ұзындығы бiр күн iшiнде өзгеруi мүмкiн. Кешке қарай адам шаршағанда дене ұзындығы әдеттегiден 1, 5 - 3, 0 см қысқарады. Таңертең дене ұзындығы ұзарады. Орта мөлшердегi дене ұзындығың үлкенiне Солтүстiк Европа және Скандинавия елдерi (шотландтар, норвеждер, шведтер, Балқан түбегiнiң (албандар, гректер) ), сонымен қатар Солтүстiк Америка елдерi (тұрғылықты халық емес) ие болған. 125 см-ден төмен және 200 см жоғары дене ұзындығын көп жағдайларда патологиялық категорияға жатқызады. Кеуде айналымы өлшемiне кеуде клеткасынын бұлшық еттердiң даму дәрежесi және май жиналу көлемiне байланысты. Кеуде айналымы адам туылғаннан бастап, үздiксiз өсiп отырады да, ал 20 - 26 жас шамасында тұрақтанады. 40 жастан кейiн терi асты майлы қабатының байланысты төс құлаш кеуде айналымының қарқынды өсуi байқалады. Бiрақ, 60 жастан кейiн кеуде клеткасының периметрi қарттық инволюциялық кезең басталуына байланысты бiршама кiшiрейедi. Дене пропорциялары. Пропорция деп адам денесiнiң бөлек бөлiктерi өлшемдерiнiң ара қатынасын атайды. Адам денесiнiң пропорциясы оның ұлттық ерекшелiгiмен, тұратын жерiнiң, географиялық-климаттық жағдайларымен, мұрагерлiк факторларымен анықталады. Дене бiтiм. Дене бiтiмi бұлшық ет дамуы дәрежесiне және терi асты майлы қабатына, адам жасына, қаңқаның формасы мен өлшемiне байланысты болады. Бұлшық ет дамуы әлсiз, орташа, күштi болады. Май басу дәрежесiнiң дамуы әлсiз, күштi және мықты болуы мүмкiн. Сонымен қатар дене бiтiмдi анықтайтын категория белгiлерiне кеуде клеткасының формасы (жалпақ, цилиндрлiк және конустық), қарын формасы (қабысыңқы, түзу, дөнгелек-шығыңқы) және арқа формасы (әдеттегiдей, бүкiр және түзу) жатады Келбет - бұл адам денесінің тұрып тұрғандағы қалыпты, бос күйдегі орны. Ол келесі негізгі факторламен: иықтың иілуі және омыртқа бөлімінің иілу деңгейімен сипатталады. Кеуденің жоғарғы бөлігінің иілу деңгейіне байланысты киім конструкциясында келбеттің негізгі үш типін бөліп көрсетеді: шалқақ, қалыпты және енкіш. Әйелдер иық бұйымының БКсын тұрғызу, артқы бойы тігіссіз. Үлгілі фигура өлшемінде 164-92-100. Пальто тік силуэт артқы бойы тігіссіз.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.