Ақпараттарды шығынмен қысудың жаңашыл тәсілдерін үйрену

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ

Тақырыбы: Ақпараттарды шығынмен қысудың жаңашыл тәсілдерін үйрену

Орындаған: Болатова А. А

Тексерген: Кожахметова Д. О.

2015

Мазмұны:

Кіріспе . . . 2

Ақпараттарды шығынмен ш қысу . . . 2

Криптографиялық кодтау мүмкіндігі . . . 3

Пайдаланылған әдебиетте . . . 5

Кіріспе

Ақпарат - латынның informatio деген сөзінен шыққан, яғни істің жай-күйі немесе біреудің іс-әрекеті туралы ақпарат, мәлімдеме немесе қандай да бір нәрсе туралы мәліметтер жиыны.

Дегенмен, мәліметтерді ақпаратпен теңестіруге болмайды. Ақпарат тек бізді қызықтыратын істердің нақты емес жақтарын азайтатын мәліметтерді ғана қамтиды.

Ақпаратты қандай да бір мәселелерді шешу үшін пайдалы болатын, қабылданып алынған, түсінікті және бағаланған жаңа білім деп түсінейік. Ақпарат дегеніміз, оны алушы кісіге дейін қабылдау механизмінің қабылданды-түсінікті-бағаланды деген үш сүзгісінен өткен нәрсе.

Мұндай анықтама ақпаратты үш деңгейде қарауға мүмкіндік береді: синтаксистік, семантикалық және прогматикалық.

Синтаксистік деңгейде, ақпаратты қандай да бір қабылдап алушы кісі үшін тек тілдегі белгілер арасындағы қатынас қарастырылып, бұл жерде оның мазмұны мен құндылығы ескерілмейді.

Семантикалық сүзгі (тезаурус) мәлімдеменің мазмұнын меңгеруге мүмкіндік береді. Мәлімдемінің мазмұны - белгілі бір түрде реттелген білім болып табылады.

Ақпаратты қысу

Ақпаратты қысу мүмкіндігі Кейбір кездерде керекті қорлар жетіспегендіктен, қолданушылар ақпараттың резервтік көшірмелерін жасауға шалдығады. Осы кездерде бағдарламалық қысулар немесе архивация қолданылады. Архивация дегеніміз ол бірнеше файлдардың және каталогтардың бір файлға жазылуы. Ол файлдың көлемін азайтып, керекті ақпаратты жоғалтпайды, яғни оны қайта орнына келтіруге болады. Көбінесе ол алгоритмдік қысумен жасалады, оны 80-ші жылдары Абрахам Лемпелен және Яков Зивоммен іске қосылған. Ең көп тараған архивациялық форматтары: (DOS және Windows операциялық жүйесіне арналған)

ZIP, ARJ Dos және Windows операциялық жүйеге
Tar Unix операциялық жүйесіне арналған
JAR (Java archive) платформасының форматы

Rar бұл форматты қолданатын адамдардың саны уақыт бойынша өсіп келеді және ол Dos, Windows және Unix операциялық жүйелерінде қолданады.

Қолданушыға тек өзіне қажетті(өзін қанағаттандыратын) бағдарламаны, қажетті жылдамдықты таңдап, интерфейстің ыңғайлығын және операциялық жүйені таңдау және т. с. с. Осындай бағдарламалардың саны өте көп.

PKXIP, PKUNZIP, ARJ, RAR, WINZIP, WINRAR, ZIPMAGIC, WINRAR және тағы басқалар. Негізінде оларды сатып алу мүмкін емес, өйткені оны қосымша бағдарлама ретінде ақысыз және тәуелсіз таратуға болады.

Криптографиялық кодтау мүмкіндігі

Алыстан келе жатқан мәселелердің бірі - ол ақпаратты жазып, өзгерткеннен кейін, оның бөтен адамның оқуы болып табылады. Криптография тілі - адам тілінің тарихымен тең болып саналады. Сондай-ақ ең алғаш жазудың түрік криптографиялық жүйеде қолданылған. Сондықтан ежелгі Грекияда ол жүйемен тек санаулы адамдар қолдана алған. Оған мысал, Қасиетті мысыр, Үнді кітаптары толық құқылы. Криптография қорғау мүмкіндігі ерекше цифрлау, кодтау және басқа ақпаратты өзгерту, соның нәтижесінде оның қосылысын қолдануға мүмкіндігі жойылады, егерде криптограмма кілті немесе кері процесс жүрмесе, сөзсіз криптографиялық қолдану ең адалды мүмкіндік болады. Мысалы, цифрланған ақпаратты, оны ұрланғаннан кейін де оқуға мүмкіндік бермейді. Бұл мүмкіндік бағдарлама немесе пакет түрінде іске асады. Қазіргі криптография өзіне 4-бөлік қосады.

1. Симметриялық криптожүйелер. Симметриялық криптожүйелерде және цифрлау кезінде бір ғана кілт қолданылады. Шифрлау-даму процесі: Шифрлау-даму процесі: қазіргі текст, ол ашық тексттің атына ие, шифрлық текстке ауысады. Дешифрлау-шифрлаудың кері процесі. Кілт арқылы шифрлық текст шығу текстіне айналады.

2. Ашық кілтпен қолданылатын криптожүйе. Ашық кілтпен қолданылатын жүйелерде екі кілт бар, ашық және жабық, олар математикалық жағынан бір-бірімен байланысты. Ақпарат ашық кілтпен шифрланады, яғни ол барлық қолданушыларға мәлім. Ал, жабық кілтпен шифрланудың кері жолы жүреді. Хат тек алушыға мәлім болады. (Кілт - ақпарат, кедергісіз шифрлау және дешифрлау)

3. Электрлік қолтаңба. Текстке криптографиялық ауысуларды енгізу - электрлік қолтаңба деп аталады. Ол текстті алу кезінде сол автордың шындығын және хабардың шындығын тексереді.

4. Кілттермен жұмыс істеу. Ол жүйеде ақпараттық жұмыс жасайды. Оның ішінде қолданушы және тұтынушы арасында кілттердің бөлінуі жүрді.

Негізгі криптографиялық мүмкіндіктің бағыты конфедициалды ақпаратты каналда торымен тасымалдау болып табылады. Мысалы, электрондық почта. Жіберілген хабардың шындығын растау, ақпаратты және керекті документтерді сақтау.

Криптожүйелердің шаралары - Криптографиялық процесс жабық мәліметтер арқылы іске асады, бағдарламалық және ақпараттық. Аппаратты реализацияның айырмашылығы, оның үлкен бағасында бірақ, оның келесі қасиеттері бар: жылдамдығы жоғары шаруашылық, жай жасалған, таза және т. б. Бағдарламалық реализация өте ыңғайлы, өйткені ол түрліше қолданылады. Қазіргі криптографиялық жүйелерде келесі ақпаратты қорғау бұйрықтары. Прогматикалық сүзгі (бағалау механизмі) ақпаратты қабылдаушының іс жүзіндегі қызмет барысында шешетін мәселелеріне байланысты, мәлімдемені бағалауына мүмкіндік береді.

Кибернетикалық жағдайда ақпарат, объектнің жағдайын сипаттайтын жабдық ретінде, сондай-ақ, басқару кезеңіндегі мәліметтер мен оны қолданушылар арасындағы қатынас ретінде қарастырылады. Ал мәліметтерге - кез келген объектінің жағдайы туралы деректер, мағлұматтар жатады.

Ақпарат жүйесінде элементтер арасындағы байланыс ақпарат арқылы, яғни осы жүйеге қатысы бар мәліметтер мен қандай да бір оқиғалар туралы белгілер арқылы жүзеге асады.

Ақпарат жүйесі (АЖ) - қандай да бір объектіні басқаруға қажетті ақпаратты жинау, сақтау, жаңарту, өңдеу, іздеу және шығарып беру жүйесі деп қарастырылады. Әрбір ақпарат жүйесі (АЖ) ақпарттық объектілердің бірігуін қамтитын қандай да бір ақпараттық кеңістікті бейнелейтін пәндік саланы иемденеді.

Ақпарат жүйесін жітеуде оны келесі ішкі кластарға бөлуге болады:

ақпараттық-анықтамалық жүйелер;
ақпараттық-кеңес беретін жүйелер;
ақпараттық қадағалаушы жүйелер.

Ақпараттық-анықтамалық жүйелер ақпаратты жинап, оны адамның пайдалануы үшін дайындайды.

Ақпараттық-кеңес беретін жүйелер объектінің күйі мен жұмыс тәртібі туралы ақпаратты беріп, нақты жағдай үшін қажетті ұсыныстар мен пікірлерді ұсынады.

Ақпараттық қадағалаушы жүйелерде мәліметтер адамның қатысуынсыз ендіріліп, басқарылатын объектідегі үрдіс автоматты түрде реттеледі.

Дегенмен, келтірілген жіктеулер шартты түрде қарастырылған. Оларды таңдау сәйкес факторлардан тәуелді.

Ақпарат жүйесіне қатысты ақпарат құрылымын қарастырсақ, оны ақпараттық бірліктерге: реквизиттер, көрсеткіштер, құжат, массив, ақпарат ағыны және ақпарат жүйесі деп бөлуге болады. Мұндағы ақпараттың әрі қарай бөлінуге жатпайтын ең кіші өлшем бірлігі - реквизит десек, оның екі түрі бар екені белгілі: реквизит - негіз және реквизит - белгі.

Әрбір реквизит әріптер мен сандар жиынтығынан тұрады және мән-мағынаның сандық қасиетін сипаттайды. Бұл жағдайда ол реквизит негіз деп аталады. Ал ол мән-мағынаның сапалық қасиетін білдірсе, ол - реквизит белгі деп аталады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.