Үздіксіз экологиялық тәрбие

Кіріспе

Қазі ргі уақытта жас ұрпақтың жеке тұлға болып қалыптасуына ізгілік, ғылымилық, жүйелілік ұстанымдарына негізделген үздіксіз экологиялық білім беру жүйесін құру, оның тәрбиелік мүмкіндіктерін саралау өзекті мәселелердің бірі болып саналады. Сондықтан да соңғы республика көлеміндегі мектепке дейінгі мекемелер мен бастауыш сыныптардағы экологиялық тәрбие жұмысы бұрынынғы қалыптасқын бағдарламадағы «Балаларды табиғатпен таныстыру» бөлімінен бастау алады. Ал табиғатпен таныстыру – балалардың танымын дамытудың басты құралдардың бірі. Мұнда балалардың қоршаған орта жөніндегі ұғым түсініктерін байытатын жалпы және нақты ғылыми мәліметтер алуының маңызы зор. Табиғатпен таныстыру барысында «Табиғат – бүкіл тіршілік атаулының алтын ұясы, тал бесігі, өсіп-өнер мекені» екендігі жөнінде нақты түсініктер беріледі. Кейінгі он жылдықта мектепке дейінгі және бастауыш сынып балаларының тірі және өлі табиғатқа деген сүйіспеншілік қарым-қатынасын тәрбиелеу мақсатында табиғатпен таныстыру, яғни табиғатты қорғау – экологиялық тәрбие жұмысымен ұштастырылды.
Экологиялық тәрбие жаңа категория, ол экология ғылымымен және оның тармақтарымен тікелей байланысты. Ал классикалық экологиядағы негізгі түсініктер мыналар: а) жеке алынған ағзаның өзінің өмірсүру ортасына ие болған бір аймақтағы экожүйелердің қызметі; ә) өмір сүретін

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Үздіксіз экологиялық тәрбие.
Қазі ргі уақытта жас ұрпақтың жеке тұлға болып қалыптасуына ізгілік,
ғылымилық, жүйелілік ұстанымдарына негізделген үздіксіз экологиялық білім
беру жүйесін құру, оның тәрбиелік мүмкіндіктерін саралау өзекті
мәселелердің бірі болып саналады. Сондықтан да соңғы республика
көлеміндегі мектепке дейінгі мекемелер мен бастауыш сыныптардағы
экологиялық тәрбие жұмысы бұрынынғы қалыптасқын бағдарламадағы Балаларды
табиғатпен таныстыру бөлімінен бастау алады. Ал табиғатпен таныстыру –
балалардың танымын дамытудың басты құралдардың бірі. Мұнда балалардың
қоршаған орта жөніндегі ұғым түсініктерін байытатын жалпы және нақты
ғылыми мәліметтер алуының маңызы зор. Табиғатпен таныстыру барысында
Табиғат – бүкіл тіршілік атаулының алтын ұясы, тал бесігі, өсіп-өнер
мекені екендігі жөнінде нақты түсініктер беріледі. Кейінгі он жылдықта
мектепке дейінгі және бастауыш сынып балаларының тірі және өлі табиғатқа
деген сүйіспеншілік қарым-қатынасын тәрбиелеу мақсатында табиғатпен
таныстыру, яғни табиғатты қорғау – экологиялық тәрбие жұмысымен
ұштастырылды.
Экологиялық тәрбие жаңа категория, ол экология ғылымымен және оның
тармақтарымен тікелей байланысты. Ал классикалық экологиядағы негізгі
түсініктер мыналар: а) жеке алынған ағзаның өзінің өмірсүру ортасына ие
болған бір аймақтағы экожүйелердің қызметі; ә) өмір сүретін тірі
ағзалардың қоғамдастығы және олардың өзара бір-бірімен қарым-қатынаста
болуы.
Бұл екі ұғым мектеп жасына дейінгі балалар мен бастауыш сынып
оқушыларының қоршаған орта, табиғат жайындағы түсінігін дамыту арқылы
көзқарасын қалыптастыруға мүмкіндік береді. Қоршаған ортаға деген жағымды
қарым-қатынасты айқындаудың бір формасы баланың күнделікті іс-әрекеті.
Демек, экологиялық тәрбие үрдісінде көрініс табатын іс-әрекеттің мынадай
түрлерін атауға болады:
- табиғаттағы әр түрлі оқиғаларды бейнелейтін немесе табиғатты қорғау,
көркейту іс-әрекетін білдіретін сюжетті-рольді ойын;
- балабақша және мектеп алаңында (табиғаттағы еңбек) тіршілік
объектілері үшін немесе оларды күтіп-баптауды жүзеге асыру, сондай-
ақ, заттарды қайта өңдеу (ойыншықтарды, кітаптарды және т.б. жөндеу)
іс-әрекеті;
- табиғаттан алған әсерлерін және адамдардың табиғаттағы іс-әрекеттері
негізінде бейнелеу өнерінің туындыларын жасау;
- табиғатпен тілдесу, өсімдіктер мен жануарлар дүниесінің
объектілерімен еркін түрде байланыс жасау – бақылау, оларды еркелету,
күтіп-баптау іс-әрекеті, қолға үйрету мен белгілі-бір жағдайға
бағындырып үйретуді қамтитын кешенді іс-әрекет;
- тәжірибе жасау – бақылау нәтижесндегі өз пікірін айтумен сабақтасып
келген іс жүзіндегі танымдық іс-әрекет;
- тіл, сөйлесу іс-әрекеті, сұрақтар, хабарламалар, әңгіме, диалогқа
қатысу;
- т абиғатқа байланысты кейбір мәліметтер мен қызықты да құпия әсерлер
жөнінді пікір алмасу, әңгімелесу арқылы табиғат жайындағы
түсініктерін айқындау;
- бақылау - өз бетінше дамытумен бірге табиғат туралы және табиғаттағы
адамдардың іс-әрекеттері жөнінде мәліметтерді алуды қамтамасыз ету;
- табиғат жайлы мазмұндағы телехабарларды, суреттерді көріп тамашалу,
шағын шығармалар оқу балалардың табиғат жөніндегі қалыптасқан
түсініктерін айқындайтын және жаңа ықпал ететін іс-әрекет түрлері.
Баланың табиғаттан алған әсерін әңгімелеп, суреттеп беруі оның қиялына
қанат бітіріп, табиғат жөніндегі түсінігін айқындауға ықпалын тигізеді.
Табиғаттағы әдемілікті сезініп, қабылдау дағдысы өзінен-өзі келе қоймайды,
оны дамыту, жағымды іс-әрекет түріне айналдыру ата-аналардың және тәрбиеші-
ұстаздардың көмегімен жүзеге асырылады. Демек, оларды өз бетінше әрекет
жасауын бақылау, оның мазмұнын талдау балалардың жеке басы ерекшеліктерінің
экологиялық тәрбиелілігінің деңгейін анықтауғы мүмкіндік береді. Мұндай іс-
әрекет түрлері арқылы баланың жеке тұлға ретіндегі дамуын оның
экологиялық тәрбиесімен тікелей сабақтастықта байланысты руға болады.
Балалармен экологиялық бағыттағы іс-әрекет түрлері кезінде нақты
нәтижелерге қол жеткізу тәрбиеші-ұстаздың кәсіби шеберлігін танып,
экологиялық тәрбие жұмысы кезінде тиімді әдіс-тәсілдерді игеруін
қамтамасыз етеді. Сол себепті балалардың экологиялық тәрбиелілігінң
деңгейін көтеруге олардың тұлға ретіндегі экологиялық білімін дамытуда
пайдалануға болатын мынадай әдіс түрлерін ұсынамыз.
Тіршілік иелерінің өміріне қажетті түғызу және қолдау әдісі балаларға
экологиялық тәрбие берудегі басты әдіс түрі болып саналады. Ол балалардың
тәжірибе жасау дағдыларын, икемділіктерін айқындауға бағытталған.
Объектілерді бақылау - ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.