Семей полигоны аймағында кездесетін ұзақ өмір сүретін радионуклеотидтердің таралу заңдылықтары

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ

ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ

РЕФЕРАТ

ТАҚЫРЫБЫ: Семей ядролық полигоны

Жоспар

Кіріспе

1. Семей полигоны аймағында кездесетін ұзақ өмір сүретін радионуклеотидтердің таралу заңдылықтары

2. Семей ядролық сынақ полигонынан кейінгі зерттелген аймақтың сипаттамасы

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

ССРО - да жер үстінде жүргізілген 32 ядролық жарылыстардың 30-ы Семей ядролық сынақ полигонында өткізілген.

Осы ядролық жарылыстардың нәтижесінде Семей ядролық сынақ полигоны аймағы ядролық жарылыстар қалдықтарымен ластанған. Сол қалдықтар барлық өсімдіктерге, жануарларға және адамдарға радиаяциялық әсер етуде. Сондықтан Қазақстан Республикасы үшін өзекті мәселелердің бірі - Семей ядролық сынақ полигоны территориясында жүргізілген ядролық жарылыстардың зардаптарын анықтау және қоршаған ортаны радиаяциялық ластанудан тазарту.

Ядролық жарылыстардың қоршаған ортаға тигізетін зардаптарын нақты анықтап, бағалау үшін радиациялық жағдайлармен бірге, тірі организмдерге ионданған сәулеленудің әртүрлі мөлшерінің әсерін зерттеу өте маңызды. Өйткені, тірі организмдердің ұзақ уақытқа созылған ионданған сәулеленудің мөлшеріне деген реакциясын зерттеу - қоршаған ортаның сапалық күйін диагностикалауға мүмкіндік береді.

Бұрынғы КСРО территориясының радиоактивті заттар мен ластануының негізгі көзі болып 1945 - 1980 жылдары жүргізілген ядролық қаруларды сынау жұмыстары саналады. Ядролық жарылыстардың бөлінген радиоактивті және аэрозольді өнімдер биосферада климаттық және биологиялық зардаптарды туғызады. Жалпы 1949 - 90 жылдары аралығында бұрынғы КСРО жерінде 715 рет ядролық жарылыстар мен сынақтар жүргізілген. Сол ядролық сынақтардың 456 - сы бұрынғы Семей ядролық сынақ полигоны территориясында 2 кезеңде жүргізілген 1949 - 1963 жылдар аралығында 118 рет ядролық жарылыс болған, ол осы кезеңде жер бетінде жүргізілген барлық жарылыстардың 53, 4 % - ін құрайды.

1964 - 1990 жылдар аралығында 338 рет, ол барлық жарылыстардың 68, 4 % құрайды. Жер үсті ауада және жер астында жүргізілген ядролық сынақтар әсерінен бұрынғы Семей ядролық сынақ полигоны территориясы және оған шекаралас аймақтар радиациялық ластануға ұшыраған.

1. Семей полигоны аймағы

Семей полигоны аймағында кездесетін, ұзақ өмір сүретін радионуклеотидтердің таралу заңдылықтары және миграциясы зерттелген.

Ю. С. Черепниннің мәліметтері бойынша полигонның территориясын гамма сәулелену бойынша 90% таза деп санауға болады. Алайда, альфа және бета сәулелену бойынша ластануы жөнінде нақты тұжыры жасауға мүмкін емес деп көрсетілген.

Семей өңіріндегі табиғи фитоценоздарда кездесетін ағаштар, бұталар, шөптесін және ауылшаруашылық өсімдіктерінің ауыр металдарды жинақтау қабілеттіліктері анықталған. Оның ішінде Семей ядролық сынақ полигоны аймағында ауыр металдардың жоғары мөлшері Caragana frutex өсімдігінде кездескен. Адамның іс - әрекеті нәтижесінде табиғи ортаның ауыр металдармен ластануы деңгейі де зерттелген.

Осыған байланысты өсімдіктердің қоршаған ортадан радиоизотоптарды және ауыр металдарды (Cd. Pb. Zn. Cu) сіңіру және жинақтау қабілеттіліктердің пайдалана отырып, топырақты тазартудың тиімді әдісі - фиторемидиацияға көп көңіл бөлінуде. Осының нәтижесінде үлкен территорияны аз шығын арқылы тазалауға мүмкіндек туады.

2. Семей ядролық сынақ полигонынан кейінгі зерттелген аймақтың жалпы сипаттамасы

I және II нүкте. Дегелмен тауының оңтүстік шығыс жақ маңайындағы табиғи фитоценоздар. Бірінші нүкте өсімдіктері Дегелен тауынан 8 - шақырым қашықтықта, екінші нүкте өсімдіктері 10 - шақырым қашықтықта сынақ жүргізілген жерлерден жиналды. Бірінші және екінші нүктедегі өсімдіктер жабындармен қарағанда - жусанды, қау жусанды, қарағанды бетегелі қау өсімдіктер қауымдары құрайды.

III нүкте Саржол селосының Тайлан қыстауындағы табиғи фитоценоздар. Ол Дегелен тауының оңтүстік - шығыс жағында орналасқан. Бұл жерлерге тән өсімдіктер жабындарын жусанды бетеге, шиелі және жусанды шеңгел жусанды - бетегелі - қау өсімдіктер қауымдары құрайды.

IV нүкте Дегелен тауының солтүстік - шығыс жағында орналасқан. Өсімдіктердің түрлері Шағын мен Ашысу өзенінің қиылысқан жерінде, териаядролық жарылыс нәтижесінде түзілген «Атом көлі» маңайынан жиналды. Өсімдіктер жабындарын жусанды бетегелі қау, жусанды - көкпек, қараматау - тобылғылы - қау - жусан, яғни нағыз далалы - қыратты аймаққа тән өсімдіктер қауымдары құрайды.

V нүкте. Семей тау Дегелек тауының солтүстік шығыс жағдайында орналасқан I нүкте мен V нүктенің арасы 130 - 150 шақырым.

VI нүкте. Аягөз ауданының территориясында орналасқан. Қоңыртау. Ол Дегелек тауының оңтүстік шығыс жағында орналасқан. Өсімдіктер жабындары жусанды бетегелі, тобылғылы, қау жусан қауындарынан тұрады.

Климаттық жағдайы

Зерттелген аймақтың климаты әртүрлілігімен ерекшеліктері бойынша жалпы табиғи жағдайларымен тығыз байланысты.

Климаты шұғыл континентальды және құрғақ. Ауаның орташа жылдық температурасы 3 - 2, 8 ⁰ С аралығында болады.

Қысы суық. Қардың еруі сәуір айында басталады. Қарда судың қоры 40 - 60 мм. Қыста бұрқасынд, дауыл жиі болады.

Топырақ жабынының ерекшеліктері. Зерттелген аймақтың топырақ жабыны - ашық, қара қоңыр. Ашық қара қоңыр топырақтың негізгі ерекшеліктері топырақ жабынының сұрғылт және біртекті болуы, рельефтің ерекшеліктеріне байланысты аз дамыған топырақтардың кеңінен таралуы, тұзды топырақты түзуші жыныстардың және жер асты суларының таралуына байланысты әлсіз тұзды және сортаң топырақтардың болуы тән.

Гидрологиялық жағдайы

Зерттелген IV нүктедегі Шаған ұзындығы жағынан өте үлкен, суы аз Шыңғыстау тау сілемдерінің солтүстік - батыс жартысынан бастама алатын, төменгі бөлігінің суы тартылып қалатын өзендердің қатарына жатады.

Нағыз Шаған өзенінің ұзындығы 250 км - н асады, тек 110 км ұзындығында ғана өзенінің үнемі су ағыны болып тұрады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.