Ғали Ормановтың табиғат туралы өлеңдеріне әдеби талдау

Ғали Орманов – қазақ кеңес оқушыларына етене таныс ерте есейген ақындардың бірі.Оның өлеңдері көбінесе қысқа - қысқа лирика болып келеді.Сезімге құрылады.Ғалида оқиға – желістік өлеңдер басым.Поэзияның бір міндеті – оқушының құлақ күйі, көңіл сазы боп, жүрегін әлдилеп, жанын толқыту, рухани нәр, шабыт беру екені мәлім.Бірақ, соның әртүрлі жолдары, әртүрлі тәсілдері бар.Ол ақынның өзіндік дарынына, ерекшелігіне, табиғатына байланысты.Үлкен әлеуметтік пафостың ақыны мен лирик ақынның стилі бірдей бола бермейді.Бұдан,әрине лирик ақынның қоғамның мәдени өмірінде алатын орны, атқаратын қызметі пафостың ақынынан кем деген мағына тумайды. «Пафостың ақыны» деген сөздің өзін де шартты түрде түсіну керек болады.Өйткені лирикасыз пафос жоқ та, пафоссыз лирика жоқ.Бұлардың қарым – қатынасы – өз алдына бір мәселе. «Лирика дегеніміз, - дейді Белинский, - поэзия атаулының жаны».Ендеше, Ғали Ормановтың өлеңін талқыға салғанда, қай уақытты да сол лирикаға қойылатын озық талаптардың тұрғысынан қарауымыз керек. Ғали жырларында ерекше танылатын бір сала – оның табиғат туралы өлеңдері. Өзі Жоңғар Алатауының табиғаты әсем өлкесінде дүниеге келген ақынның бүкіл өмірі Жетісудың бай суретінің көлеңкесінде өтті. Ол аралап көрген, сүйсінген Баян, Қарқаралы, Көкшетау, Өскемен өлкесінің көркі де көз тартарлық еді. Сондықтан Ғали жанымен, тәнімен, бар ақындық болмысымен табиғаттың бұлбұл жыршысы болып, оның суреттерін үлкен азаматтық әуенмен түйістіре білді. Ақын жырларын оқығанда табиғат суреттері бар қалпымен көз алдыңа тұра қалады. Оның байқағыштығына, ұсақ бөлшекке дейін жіті көріп, суретке айналдыра білетініне таңғаласың. Жымдасып, таспаша өрлеп, әдемі өлеңге айналып, сезіміңді қытықтайды.