Мұнай мен газдың даму болашағы

Кіріспе

Орта Азия додаға түскен саяси көкпарға АҚШ; Ресей, Иран, Қытай, Түркия, Үндістан және Пәкістан шықты. Әрине жеке жеке емес, топтасып айла-күш байқасуға кірісті. Салмақты ойыншылардың өз мүдделерін қанағаттандыратын бағдарламалары, мұнай тасымалдау құбырларының жобалары бар. Әркімдікі өзіне ай көрінер демекші, әр топ таңдаған жобаларын кең насихаттауға тырысып жүр. Ал көмірсутегі шикізатына шылқып отырған Қазақстан, Әзірбайжан, Түркіменстан секілді елдер ірі мемлекетердің көзқарасын жіті зерттеп, өздеріне ұтымды бағытты айқындауда.
Осынау үлкен геосаясат шаршысындағы Қазақстанның әр жүрісі әлем назарында тұр. Оның аталмыш мәселеге қатысты көпқырлы бағытты ұстануы оңтайлы қадам екенін айту абзал. Қазақ елі әр мүдделі үлкен мұнай ойыны мүшелерінің мысын ашық мәлімдемесімен ашық басып тастай алады. Ірі мемлекеттер бастапқыда Қазақстанның қадамын тұсағысы келді. Алайда ол ешкімнің ығына жығылмай белорта саясатының нәтижесінде өз мақсаттарын жүзеге асыруға ұмтылып бақты. Қазақстан көп бағытты мұнай жобаларын таңдады. Оның әрбір құбырға байланысты білдірген салқынқанды пікірі алпауыттардың әуселесін

Пән: Мұнай, Газ
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Мұнай мен газдың даму болашағы
Орта Азия додаға түскен саяси көкпарға АҚШ; Ресей, Иран, Қытай,
Түркия, Үндістан және Пәкістан шықты. Әрине жеке жеке емес,
топтасып айла-күш байқасуға кірісті. Салмақты ойыншылардың өз
мүдделерін қанағаттандыратын бағдарламалары, мұнай тасымалдау
құбырларының жобалары бар. Әркімдікі өзіне ай көрінер демекші, әр
топ таңдаған жобаларын кең насихаттауға тырысып жүр. Ал көмірсутегі
шикізатына шылқып отырған Қазақстан, Әзірбайжан, Түркіменстан
секілді елдер ірі мемлекетердің көзқарасын жіті зерттеп, өздеріне
ұтымды бағытты айқындауда.
Осынау үлкен геосаясат шаршысындағы Қазақстанның әр жүрісі әлем
назарында тұр. Оның аталмыш мәселеге қатысты көпқырлы бағытты
ұстануы оңтайлы қадам екенін айту абзал. Қазақ елі әр мүдделі
үлкен мұнай ойыны мүшелерінің мысын ашық мәлімдемесімен ашық басып
тастай алады. Ірі мемлекеттер бастапқыда Қазақстанның қадамын
тұсағысы келді. Алайда ол ешкімнің ығына жығылмай белорта
саясатының нәтижесінде өз мақсаттарын жүзеге асыруға ұмтылып бақты.
Қазақстан көп бағытты мұнай жобаларын таңдады. Оның әрбір құбырға
байланысты білдірген салқынқанды пікірі алпауыттардың әуселесін
құртты. Мұнай саясатына қатысты әзірге біздің елмен Ресей, АҚШ,
Қытай және Иран мемлекеттері қабақ аңдысып әрекет етуде. Ресей
Каспи құбыр тарту косорциумы делініп жүрген Теңіз- Новороссийск
жобасын тезірек жүзеге асыруға тырысып жатыр. Әу бастан бұл ел
бұрынғы өктем саясатына басып, Орта Азиядағы жас, тәуелсіз
мемлекеттердің қуат көздерін экспортқа шығаруға кедергі м келтіргісі-
ақ келеді. Бірақ қызыл бұғаудан босап шыққан республикаларқармаққа
қайта түспеу жолын қарастырып, Ресейдің бүгулі бармақ ойынын жүзеге
асыртпай тастады. Тәсілінен түк шықпаған Мәскеу мұнай-газ
құбырларын өз аумағы арқылы тарту мәселесін ұната қойды. Жас
мемлекеттермен снасқан сыңай танытып, оларды өз жобаларына тартуға
тырысты. Мұнайын өздігінен шығара алмайтын тасымал құбыры жоқ
Қазақстанды мұндай жоба ойландырмай қоймайды. Бұған қоса құдайы
көршімен келісу арқылы кейбір екіжақты басқа да мәселелерді шешуге
мүмкіндік ашылатын еді. Біздің ел КТК жобасын мақұлдады. Оны іске
қосу уақыты да белгіленді. Бұл тұста Қазақстан Ресеймен келіссөз
жүргізіп жаңа жоба жұмыс істегенше өндірген мұнайын көршісінің
құбыры арқылы экспортқа шығару жайын шешті. Алаған қолым береген
деген осы. Ресей еріксіз тасымалдауға жеңілдіктер жасауға келісті.
Себебі КТК жобасы қарымды еселеп қайтаруға мүмкіндік и береді.
Қазақстан да құр қалмайды. Жобадан түсуге тиіс 40 Миллиард АҚШ
долары мөлшеріндегі табыстың 23,3 милиарды Ресейдің , 8,2 милиарды
Қазақстанның еншісіне тимек. Біржағы Теңіз-Новороссйиск жобасы
Ресейдің Орта Азияға әсер ете алатын беделін әлсіреткісі келмейді.
Осы аумақтарға алыстан көз тігіп отырған мұхиттың арғы жағындағы
державаның ниетіде Ресейді әжептеуір алаңдатады. Қазір әлемдік
сарапшылар Орта Азиядағы салынатын екінші мұнай құбыры жобасы
ретінде Баку-Жейханды атай бастады. Оның м артында АҚШ тұр. Америка
Ресейдің аумақтағы салмағының басым болуымен келіскісі келмейді. Ол
Азиядағы алып Қытайдың да адымын аңдып тұр. Соңғы кездері бірқатар
сарапшылар Шанхай бестігі құрылымы арқылы Ресей мен Қытай АҚШ- қа
бірлесіп қыр көрсетуде деген пікір де жоқ емес. Бұл пікірдің де
жаны бар. Екі ел оның Азияға жасаған қадамына тежеу жасағысы
келетіні жасырын емес. АҚШ-тың бұл аумақта мүдделік мақсаты бар.
Оған әрине ең алдымен ықпал таныту ұнайды және қоры мол Каспийге
қалай көз тастамасын. Әлемдегі мұнайлы жерлерге күні бұрын жететін
осы елдің мұнай компанияларыда алақандарын ысқылап отыр. Баку –
Жейхан жобасымен А0ш-тан бас0а Батыс Еуропа, Түркия, Израиль сынды
елдер Каспий мұнайына қол жеткізе алады. Бұл құбырды іске қосу
үшін Америка Орта Азия елдерінің тамырын басуы тиіс еді. Бұл
арада АҚШ Әзірбайжанға үміт артты. Сонымен қатар Қазақстан мен
Түркіменістанға да ықылас білдіргені бекер емес. Себебі аталған
жобамен тек Әзірбайжан мұнайы ғана тасмалданатын болса тиімсіз.
Оның қоры қанша екендігі дәл болжана қойған жоқ. Ал Қазақстанда
барланған қара алтын қоры қомақты. Оған жақында жарияланған Шығыс
Қазақстандағы 7 милиард тоннаны қосыңыз. Баку- Жейханға Қазақстанда
теріс көз қарас танытқан жоқ. Бізге бұл жобада артық етпейді. Тек
астана ірі державалар араласқан үлкен мұнай ойынында са0 та
саясат жүргізгені жөн.
АҚШ аталған жобаға қазақ елін жақын тартуға мүдделі. Сан алуан
саяси сындарға түсіп жүрген бұл елдің сыралғы саясаткерлері
Қазақстан басшылығымен келіссөздер жүргізуді жиілетті. Үстіміздегі
жылғы сәуір айында АҚШ-тың Мемлекеттік хатшысы Мадлен Олбрайдтың
Астанаға сапары кезінде басқа мәселелермен қосалқы жоба жайы да
талқыланбай қалмады. Таяуда Қашаған ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.