Өндіріс орындарын желдету әдістері жайлы мәлімет
Кіріспе 3
Өнеркәсіптік желдеткіштердің даму тарихы 4
Өнеркәсіптік желдеткіштердің міндеттері мен тәжірибелік, ғылыми негіздері 7
Желдеткіштердің түрлері мен жүзеге асыруға арналған құрылғылары туралы ұғым 8
Өнеркәсіптік желдеткіште қолданылатын аэродинамиканың негізгі заңдары 13
Желдеткіш жүйелерінің негізгі теориялары 15
Қорытынды 17
Пайдаланылған әдебиеттер 18
Өнеркәсіптік желдеткіштердің даму тарихы 4
Өнеркәсіптік желдеткіштердің міндеттері мен тәжірибелік, ғылыми негіздері 7
Желдеткіштердің түрлері мен жүзеге асыруға арналған құрылғылары туралы ұғым 8
Өнеркәсіптік желдеткіште қолданылатын аэродинамиканың негізгі заңдары 13
Желдеткіш жүйелерінің негізгі теориялары 15
Қорытынды 17
Пайдаланылған әдебиеттер 18
Бұл өздік жұмыста негізі өндіріс орындарын желдету әдістерін қарастыратын болсам, сонымен қатар қосымша өнеркәсіптік желдеткіштердің даму тарихын,өнеркәсіптік желдеткіштердің міндеттері мен тәжірибелік, ғылыми негіздерін,желдеткіштердің түрлері мен жүзеге асыруға арналған құрылғылары туралы ұғымын, өнеркәсіптік желдеткіште қолданылатын аэродинамиканың негізгі заңдары және желдеткіш жүйелерінің негізгі теорияларын қысқаша айта кететін боламын.Өндірістік желдеткіш деп бөлмелерді желдету кезінде немесе аэроқоспаларды құбырлар арқылы тасымалдау үшін ауаны немесе басқа газды шамадан тыс қысымдайтын құрылғыны айтамыз.
1. "Қазақ Энциклопедиясы”, IV-том
2. О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Шымкент. "Ғасыр-Ш”, 2005 жыл.
3. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Сәулет және құрылыс / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: "ЭКО" ҒӨФ, 2006. - 280
2. О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Шымкент. "Ғасыр-Ш”, 2005 жыл.
3. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Сәулет және құрылыс / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: "ЭКО" ҒӨФ, 2006. - 280
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Инженерлік-технологиялық факультеті
Техникалық физика және жылуэнергетика кафедрасы
СОӨЖ
Тақырыбы: Өндіріс орындарын желдету әдістері
Орындаған: Қалиев Е.Е.
Тексерген: Жуманова Г.Т.
Семей 2015
Мазмұны
Кіріспе 3
Өнеркәсіптік желдеткіштердің даму тарихы 4
Өнеркәсіптік желдеткіштердің міндеттері мен тәжірибелік, ғылыми негіздері 7
Желдеткіштердің түрлері мен жүзеге асыруға арналған құрылғылары туралы ұғым 8
Өнеркәсіптік желдеткіште қолданылатын аэродинамиканың негізгі заңдары 13
Желдеткіш жүйелерінің негізгі теориялары 15
Қорытынды 17
Пайдаланылған әдебиеттер 18
Кіріспе
Бұл өздік жұмыста негізі өндіріс орындарын желдету әдістерін қарастыратын болсам, сонымен қатар қосымша өнеркәсіптік желдеткіштердің даму тарихын, өнеркәсіптік желдеткіштердің міндеттері мен тәжірибелік, ғылыми негіздерін, желдеткіштердің түрлері мен жүзеге асыруға арналған құрылғылары туралы ұғымын, өнеркәсіптік желдеткіште қолданылатын аэродинамиканың негізгі заңдары және желдеткіш жүйелерінің негізгі теорияларын қысқаша айта кететін боламын. Өндірістік желдеткіш деп бөлмелерді желдету кезінде немесе аэроқоспаларды құбырлар арқылы тасымалдау үшін ауаны немесе басқа газды шамадан тыс қысымдайтын құрылғыны айтамыз.
Өнеркәсіптік желдеткіштердің даму тарихы
Желдеткіш (латынша: ventіlatіo -- желдету) -- өндіріс орындарын желдетуде, аэроқоспаларды құбырмен тасымалдауда, т.б. ауаны немесе басқа газдарды қозғалысқа түсіріп орнын ауыстыру үшін олардың артық қысымын (әдетте, 0,15 Мпа-ға дейін) тудыратын қондырғы. Олар үймереттерді және шахталарды желдетуге, қазан және пеш агрегаттарына ауа жіберуге не олардан түтін мен зиянды газдарды сорып тысқа шығаруға, материалдарды кептіруге, машина бөлшектері мен механизмдерін салқындатуға, сусымалы және талшықты материалдарды пневматикалық жолмен тасымалдауға, бірқатар технологиялық процестерді атқаруға, машина радиаторлары мен конденсаторын салқындатуға, т.б. қолданылады.
Өнеркәсіптік желдеткіштердің стол үстіне қойылатын және аспалы желдеткіш түрлері кеңінен тараған. өшатын аппараттарда желдеткіштер тарту күшін тудыратын құрал ретінде (көтергіш желдеткіштер, турбореактивтік екі контурлы қозғалтқыш желдеткіштері, желдеткіш -- фенестрон) пайдаланылады. Желдеткіштер қуаттылығына қарай Вольттың үлестерінен (тұрмыстық желдеткіштер) мыңдаған кВт-қа (өнеркәсіптік желдеткіштер) дейінгі желдеткіштер, ал құрылымына байланысты -- центрден тепкіш желдеткіш және осьтік желдеткіш болып ажыратылады. Желдеткіштер, негізінен, қозғалтқышпен белдікті беріліс арқылы немесе тікелей серіппелі муфта көмегімен әрекетке келтіріледі. Кішігірім желдеткіштердің қалақшалы дөңгелегі тікелей қозғалтқыштың білігіне бекітіледі, ал ірі желдеткіштер сору жылдамдығын реттегіш және діріл бәсеңдеткіш құрылғылармен жабдықталады.
XIX ғасырдың басында желдету жүйесінің алғашқы даму сатылары калыптаса бастады. Академик Э. X. Ленд ғимаратты желдету механикалық жолдармен іске асатынын атап өтті. Центрден тепкіш желдеткіштердің шығуы арқасында желдету жүйесінің дамуы кең етек ала бастады. Аталған желдеткіш түрін 1832 жылы А. А. Саблуков ойлап тапқан болатын. 1835 жылы центрден тепкіш желдеткішті Алтайдағы Шағыр кенішінде пайдалана бастаған. Саблуков бұл желдеткіш арқылы түрлі кемелерді, ғимараттарды желдетуді ұсынған. Вентиляцияның дамуына өзіндік үлесін қосқан ғалымдардан В. М. Чаплинді де атап өтуге болады.
Бөлмелерде санитарлық -- гигиеналық және технологиялық талаптарды қанағаттандыратын ауа ортасының қалыпты параметрлерін қолдау үшін желдеткішті орнатады. Желдеткіш - технологиялық үрдістің тиесілі өтуі немесе адам ыңғайының тұрғысынан ауа ортасының қажетті күйік бөлмеде ұстану үшін, бөлмеде есепті ауаалмасуды қамтитын ұйымдастыру шаралары мен техникалық құрылғылар байланысы.
Қазіргі уақытта еңбекті қорғау мен жағдайларын жақсарту, оның ғылыми ұйымдастырылуы, еңбек етушілер денсаулығын сақтау мәселелері өте өзекті. Мәнді назар сондай-ақ ауа қауызын сақтауға да бөлінеді. Бұл мәселереді желдету жүйесінің тиімді жұмысынсыз шешу мүмкін емес.
Өндірістін ғимараттарда желдету жүйелері арнайы ерекшеліктерге ие. Өндірістік желдету жобасын орныдаудың негізгі мәселесі - еңбек шарттарын жақсартуға, оның өндірушілігі мен шығарылатын өнім сапасының жоғарылауына, кадрлар ағысының төмендеуіне, өндірістін жарақаттану мен кәсіби аурулардың төмендеуіне көмектесетін желдету жүйелерінің әсерлі тиімді жұмысын қамту, өндірітіп аурулардан қоршаған ортаны қорғау. Жүйе жұмысының тиімділігі көбінесе инженерлік есептеулерді толтырудың дұрыстығына, жаңа жабдықтарды, автоматтандыру құралдарын, қолдану шарттарын пайдалануға байланысты.
Ауа ылғалдылығы мен температура технологиялық үрдістерді жүргізу талаптарына сәйкес келуі керек, ал ауа алмасу бөлінетін зияндықтарды толықтай ассимилдеуі керек. Ауа алмасуды ұйымдастыру әдісі өндірістін бөлмелерді белгілеуге байланысты.
Артықша қысымы бойынша желдеткiштер келесідей жіктеледі:
1. төмен қысымдағы желдеткiштер (1000 Па-ға дейiн).
2. орташа қысымдағы желдеткiштер (3000 Па-ға дейiн)
3. жоғарғы қысымдағы желдеткiштер (3000 Па-дан астам).
Желдеткiштiң аэродинамикалық қасиеттерi жылдам айналу критериімен және қысым коэффициенттерiмен сипатталады. Жылдам айналу критериі меншiктi айналу жиiлiгiмен өрнектеледi (nу):
мұнда n - жұмысшы дөңгелектің айналу жиiлiгi, айнмин;
Vс - ауаның көлемдiк шығыны, м3с;
Δр - желдеткiштiң қысымы, Па.
Жылдам айналу критериі осы топтаманың барлық нөмiрлерiнде тұрақты, өлшемдерде әртүрлi, бiрақ геометриялық ұқсас және осы желдеткiштердiң аэродинамикалық қасиеттерiн сипаттайды.
Қысым коэффициентi КР:
мұнда u - қабырғалардағы айналу жылдамдығы, мс.
Ортадан тепкiш желдеткiштер үшiн КР = 0,4 - 1,5.
Өстік желдеткiштер үшiн КР = 0,05 - 0,2.
Әртүрлi күйдегі қаптамасы бар ортадан тепкiш желдеткiштерді дайындайды және сыртқы тесігінің бағытына қарай келесідей белгiлейді: В - жоғары; Н - төмен; П - оңға; Л - солға. Бұдан басқа, 450 жағдайында ВЛ, ВП, НЛ, НП деп белгіленеді.
Сонымен қатар желдеткiштердi оңға айналатын және солға айналатын деп бөледі.
МЕСТ 10616-63 сәйкес желдеткiштер өлшемінiң сипаттамасы үшiн олардың әрқайсысына нөмiрлер тағайындайды, яғни № 5 - D=500 мм; № 6,3 - D=630 мм.
Ц - ортадан тепкiш. ЦП - шаңды ортадан тепкiш. Әрiптiң жанындағы цифр - 10:: Кр.
Мысалы, Ц4-70 №6 маркалы желдеткiш, 1 орындау, оң: ЦВ Кр=0,4; меншiктi жылдам айналуы nу = 70; D=600 мм; 1 сұлба бойынша орындалған, оңға айналатын.
МЕСТ сәйкес жаңадан шыққан желдеткiштерде ПӘК= 0,6 - 0,7 болуы керек.
Төмен қысымды ЦВ-ға ВРН № 2,5, орташа қысымды ЭВР, Ц9-57, Ц9-55, ВРС жатады. Сонымен бiрге арнайы шаңды ЦВ шығарады: олар максималды қысымды ВЦП, ЦП6-46, ЦП7-40.
Шаңды желдеткiштердiң 6-8 қалақтары болады. 45-50 мс желдеткiштiң шеңберлік жылдамдықтарында ЦП6-46 желдеткіші 2000-2500 Па қысымды тудырады. ЦП7-40 желдеткіші 69 мсқа дейiн шеңберлік жылдамдық кезінде 4000 Па-ға дейiн қысым тудырады, сондықтан оны қалдықтар тасымалдау үшiн қолдануға болады. Ц 10-28 желдеткiші 1000-нан 7500 дейінгі аралықтағы қысымды тудырады. Жұмысшы дөңгелегі 48 қалақты екi жазық дискілерден тұрады.
Өнеркәсіптік желдеткіштердің міндеттері мен тәжірибелік, ғылыми негіздері
Желдетудің бірнеше міндеті бар. Адамдардың және жануарлардың тіршілік әрекеті өндірістік процестер, жылу, зиянды газдар, бу және шаңдар бөлінумен қатар жүреді және уақыт өте келе бөлменің ауасын тыныс алу үшін жарамсыз етеді. Тұрғын және азаматтық ғимараттар үшін қарапайым және көмірқышқыл газын бөліп шығарады. Жануарлар, мал шаруашылығы кешендерінде жоғары айтылған бөлінулерге аммиак қосылады. Өндірістік ғимараттар ауасына бөлінетін зиянды заттар көптеген қосылыстардан тұрады. Олардың ішінде радиоактивті аэрозольдар, концерогенді заттар, жарылысқа қауіпті гадар мен булар, сонымен қатар тері мен ағзаның шырышты қабатына әсер ететін түрлі қосылыстар. Желдетудің негізгі міндеті өндірістік бөлмеде адамның болуы үшін және заттардың жұмыс істеуі үшін, технологиялық қолайлы ауа үшін ұстап тұру. Мысалы, тоқыма фабрикаларының жіп иіретін цехтарында ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 100 пайыз деңгейде ұстап тұру керек, жеміс жидек сақтайтын сақтау камераларында 0.1-0.2 градус целисий ұстап тұру керек. Адамдарға әсер ететін зиянды заттар кәсіптік деп аталатын аурулар тудырады. Олардың басты себебі жұмыс орнындағы қолайсыз жағдайлар болып табылады. Көбінесе бұл аурулар кәдімгі аурулар болып табылады (бронхит, т.б.). Кәсіптік аурулардың ішіндегі кең тарағаны пневмоканиоздар, бұл өкпеде шаңның жиналап қалу салдарынан пайда болады. Пневмоканиозды әсер етеін шаңның түріне қарай ажыратады, яғни силикоз, асбестоз. Олардың байқалу белгілері жөтел, күрт әлсіздік, тері жамылғысының сұрғылттануы, осылардың күшеюі ракқа әкеліп соқтырады.
Зиянды ластаушылардың алдын алу: экологиялық таза технология өндіру, желдету тастандыларын атмосфераға жібермес бұрын тазартудан өткізу және желдету тастандыларын сейілту.
Желдетудің екінші міндеті: жұмыс ортасында қажетті жұмыс жағдайын қамтамасыз етумен кәсіптік аурулармен күресу.
Желдетудің үшінші міндеті: желдету тастандыларында кездесетін зиянды заттардың атмосфералық ауада болмауын қадағалау.
Өнеркәсіптік желдету пәні экология пәнімен, техникалық және инженерлік курстармен тығыз байланыста болып келеді. Мысалы, инженерлік жүйелер, желіліер және жабдықтар пәні курсымен тығыз байланыста, сол сияқты тазарту мәселесіндегі және желдету жүйесіне қатысты пәндермен байланыста деп айта алмыз.
Желдеткіштердің түрлері мен жүзеге асыруға арналған құрылғылары туралы ұғым
Желдету ─ бұл ұйымдастырылған ауа ауыстыруға арналған, яғни, өндірістік орындардағы ластанған немесе өте ысытылған (салқындатылған) ауаны жойып және оның орнына жұмыс орнында таза және салқындатылған ауа ортасын қамтамасыз ететін өзара байланысқан процедуралар кешені. Өндірістік желдету жүйесі механикалық және табиғи болып бөлінеді. Бұл екі желдету түрлерінің үйлесімі әр түрлі нұсқада болуы мүмкін. Бірінші жағдайда ауа ауыстыру арнайы желдеткіштерді іске қосатын қоздырғыштар көмегімен, ал екінші жағдайда сыртқы және ішкі өндірістік орындарда ауа алмастырудың әртүрлілігі, сонымен қатар желдік жүктеме қысымы көмектерімен жүзеге асырылады. Өндірістік орындардағы барлық масштабтағы ауа алмастыруды және тек белгілі жұмыс аумағындағы масштабтағы ауа алмастыруды жүзеге асыратын желдетуді, жалпы алмастыру жүйесі іс әрекет жүріп жатқан жерлерде алмастырылады.
Табиғи желдетудің өз кемшiлiктері де артықшылығы да болады. Тарихта кім бірінші болып табиғи желдеткішті қолданғанын анықтау қиын. Жүйенiң арзаншылығы, жайғасудың оңайлығы сөз жоқ, үлкен артықшылық болып табылады. Табиғи желдетудiң өнiмдiлiгi мұндай сыртқы және iшкi ауа, бағыт және желдiң лебi, қысымның айырмашылығының температураларының айырмашылық табиғи факторлардан тiкелей бағынышты болады. Бұл тәуелдiлiк табиғи желдетудiң тиiмдiлiгiн өте тұрақты емес қылады.
Жабдық және ауаны жіберуге немесе қажеттi санда оның түбегейлi қашықтықтарына алып тастауға мүмкiндiк беретiн аспапты пайдалану механикалық желдеткіш немесе оны жасанды желдеткіш деп атауға болады. Тұрғын үй объектiлерінде, әрине, механикалық желдеткіштерді қолдану керек.
Табиғи вентиляция жылулық және жел қысымы нәтижесiнде болады. Жылулық қысым температуралардың айырмашылығына шартталған.
Табиғи желдеткіш ұйымдасқан және ұйымдаспаған болып бөлінеді. Ұйымдаспаған желдеткіш кезінде бөлмеге кіріп шығатын белгісіз ауа көлемі немесе ауа ауыстырғыш кездейсоқ факторларға бағынышты болады. Ұйымдаспаған табиғи желдеткіш инфильтрация қосады - терезелер, есiктер, жабындардағы және терезелер және желдеткiштердiң ашуында жүзеге асырылады.
Ұйымдасқан табиғи желдеткіш аэрация деп аталады. Аэрация үшін сырттан ауа кіру үшін қабырғадан саңылау жасайды, ал ғимараттың төбесіне арнайы өңделген ауаны жойып отыратын құрылғы(шам әйнек) орнатылады.
Жасанды (механикалық) желдеткіш табиғи желдеткішке қарағанда ауаны атмосфераға жіберер алдында оны тазалауға мүмкіндік береді. Зиянды заттарды пайда болған жерінен жойып отырады. Ол сонымен қатар желдететін ауаны ... жалғасы
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Инженерлік-технологиялық факультеті
Техникалық физика және жылуэнергетика кафедрасы
СОӨЖ
Тақырыбы: Өндіріс орындарын желдету әдістері
Орындаған: Қалиев Е.Е.
Тексерген: Жуманова Г.Т.
Семей 2015
Мазмұны
Кіріспе 3
Өнеркәсіптік желдеткіштердің даму тарихы 4
Өнеркәсіптік желдеткіштердің міндеттері мен тәжірибелік, ғылыми негіздері 7
Желдеткіштердің түрлері мен жүзеге асыруға арналған құрылғылары туралы ұғым 8
Өнеркәсіптік желдеткіште қолданылатын аэродинамиканың негізгі заңдары 13
Желдеткіш жүйелерінің негізгі теориялары 15
Қорытынды 17
Пайдаланылған әдебиеттер 18
Кіріспе
Бұл өздік жұмыста негізі өндіріс орындарын желдету әдістерін қарастыратын болсам, сонымен қатар қосымша өнеркәсіптік желдеткіштердің даму тарихын, өнеркәсіптік желдеткіштердің міндеттері мен тәжірибелік, ғылыми негіздерін, желдеткіштердің түрлері мен жүзеге асыруға арналған құрылғылары туралы ұғымын, өнеркәсіптік желдеткіште қолданылатын аэродинамиканың негізгі заңдары және желдеткіш жүйелерінің негізгі теорияларын қысқаша айта кететін боламын. Өндірістік желдеткіш деп бөлмелерді желдету кезінде немесе аэроқоспаларды құбырлар арқылы тасымалдау үшін ауаны немесе басқа газды шамадан тыс қысымдайтын құрылғыны айтамыз.
Өнеркәсіптік желдеткіштердің даму тарихы
Желдеткіш (латынша: ventіlatіo -- желдету) -- өндіріс орындарын желдетуде, аэроқоспаларды құбырмен тасымалдауда, т.б. ауаны немесе басқа газдарды қозғалысқа түсіріп орнын ауыстыру үшін олардың артық қысымын (әдетте, 0,15 Мпа-ға дейін) тудыратын қондырғы. Олар үймереттерді және шахталарды желдетуге, қазан және пеш агрегаттарына ауа жіберуге не олардан түтін мен зиянды газдарды сорып тысқа шығаруға, материалдарды кептіруге, машина бөлшектері мен механизмдерін салқындатуға, сусымалы және талшықты материалдарды пневматикалық жолмен тасымалдауға, бірқатар технологиялық процестерді атқаруға, машина радиаторлары мен конденсаторын салқындатуға, т.б. қолданылады.
Өнеркәсіптік желдеткіштердің стол үстіне қойылатын және аспалы желдеткіш түрлері кеңінен тараған. өшатын аппараттарда желдеткіштер тарту күшін тудыратын құрал ретінде (көтергіш желдеткіштер, турбореактивтік екі контурлы қозғалтқыш желдеткіштері, желдеткіш -- фенестрон) пайдаланылады. Желдеткіштер қуаттылығына қарай Вольттың үлестерінен (тұрмыстық желдеткіштер) мыңдаған кВт-қа (өнеркәсіптік желдеткіштер) дейінгі желдеткіштер, ал құрылымына байланысты -- центрден тепкіш желдеткіш және осьтік желдеткіш болып ажыратылады. Желдеткіштер, негізінен, қозғалтқышпен белдікті беріліс арқылы немесе тікелей серіппелі муфта көмегімен әрекетке келтіріледі. Кішігірім желдеткіштердің қалақшалы дөңгелегі тікелей қозғалтқыштың білігіне бекітіледі, ал ірі желдеткіштер сору жылдамдығын реттегіш және діріл бәсеңдеткіш құрылғылармен жабдықталады.
XIX ғасырдың басында желдету жүйесінің алғашқы даму сатылары калыптаса бастады. Академик Э. X. Ленд ғимаратты желдету механикалық жолдармен іске асатынын атап өтті. Центрден тепкіш желдеткіштердің шығуы арқасында желдету жүйесінің дамуы кең етек ала бастады. Аталған желдеткіш түрін 1832 жылы А. А. Саблуков ойлап тапқан болатын. 1835 жылы центрден тепкіш желдеткішті Алтайдағы Шағыр кенішінде пайдалана бастаған. Саблуков бұл желдеткіш арқылы түрлі кемелерді, ғимараттарды желдетуді ұсынған. Вентиляцияның дамуына өзіндік үлесін қосқан ғалымдардан В. М. Чаплинді де атап өтуге болады.
Бөлмелерде санитарлық -- гигиеналық және технологиялық талаптарды қанағаттандыратын ауа ортасының қалыпты параметрлерін қолдау үшін желдеткішті орнатады. Желдеткіш - технологиялық үрдістің тиесілі өтуі немесе адам ыңғайының тұрғысынан ауа ортасының қажетті күйік бөлмеде ұстану үшін, бөлмеде есепті ауаалмасуды қамтитын ұйымдастыру шаралары мен техникалық құрылғылар байланысы.
Қазіргі уақытта еңбекті қорғау мен жағдайларын жақсарту, оның ғылыми ұйымдастырылуы, еңбек етушілер денсаулығын сақтау мәселелері өте өзекті. Мәнді назар сондай-ақ ауа қауызын сақтауға да бөлінеді. Бұл мәселереді желдету жүйесінің тиімді жұмысынсыз шешу мүмкін емес.
Өндірістін ғимараттарда желдету жүйелері арнайы ерекшеліктерге ие. Өндірістік желдету жобасын орныдаудың негізгі мәселесі - еңбек шарттарын жақсартуға, оның өндірушілігі мен шығарылатын өнім сапасының жоғарылауына, кадрлар ағысының төмендеуіне, өндірістін жарақаттану мен кәсіби аурулардың төмендеуіне көмектесетін желдету жүйелерінің әсерлі тиімді жұмысын қамту, өндірітіп аурулардан қоршаған ортаны қорғау. Жүйе жұмысының тиімділігі көбінесе инженерлік есептеулерді толтырудың дұрыстығына, жаңа жабдықтарды, автоматтандыру құралдарын, қолдану шарттарын пайдалануға байланысты.
Ауа ылғалдылығы мен температура технологиялық үрдістерді жүргізу талаптарына сәйкес келуі керек, ал ауа алмасу бөлінетін зияндықтарды толықтай ассимилдеуі керек. Ауа алмасуды ұйымдастыру әдісі өндірістін бөлмелерді белгілеуге байланысты.
Артықша қысымы бойынша желдеткiштер келесідей жіктеледі:
1. төмен қысымдағы желдеткiштер (1000 Па-ға дейiн).
2. орташа қысымдағы желдеткiштер (3000 Па-ға дейiн)
3. жоғарғы қысымдағы желдеткiштер (3000 Па-дан астам).
Желдеткiштiң аэродинамикалық қасиеттерi жылдам айналу критериімен және қысым коэффициенттерiмен сипатталады. Жылдам айналу критериі меншiктi айналу жиiлiгiмен өрнектеледi (nу):
мұнда n - жұмысшы дөңгелектің айналу жиiлiгi, айнмин;
Vс - ауаның көлемдiк шығыны, м3с;
Δр - желдеткiштiң қысымы, Па.
Жылдам айналу критериі осы топтаманың барлық нөмiрлерiнде тұрақты, өлшемдерде әртүрлi, бiрақ геометриялық ұқсас және осы желдеткiштердiң аэродинамикалық қасиеттерiн сипаттайды.
Қысым коэффициентi КР:
мұнда u - қабырғалардағы айналу жылдамдығы, мс.
Ортадан тепкiш желдеткiштер үшiн КР = 0,4 - 1,5.
Өстік желдеткiштер үшiн КР = 0,05 - 0,2.
Әртүрлi күйдегі қаптамасы бар ортадан тепкiш желдеткiштерді дайындайды және сыртқы тесігінің бағытына қарай келесідей белгiлейді: В - жоғары; Н - төмен; П - оңға; Л - солға. Бұдан басқа, 450 жағдайында ВЛ, ВП, НЛ, НП деп белгіленеді.
Сонымен қатар желдеткiштердi оңға айналатын және солға айналатын деп бөледі.
МЕСТ 10616-63 сәйкес желдеткiштер өлшемінiң сипаттамасы үшiн олардың әрқайсысына нөмiрлер тағайындайды, яғни № 5 - D=500 мм; № 6,3 - D=630 мм.
Ц - ортадан тепкiш. ЦП - шаңды ортадан тепкiш. Әрiптiң жанындағы цифр - 10:: Кр.
Мысалы, Ц4-70 №6 маркалы желдеткiш, 1 орындау, оң: ЦВ Кр=0,4; меншiктi жылдам айналуы nу = 70; D=600 мм; 1 сұлба бойынша орындалған, оңға айналатын.
МЕСТ сәйкес жаңадан шыққан желдеткiштерде ПӘК= 0,6 - 0,7 болуы керек.
Төмен қысымды ЦВ-ға ВРН № 2,5, орташа қысымды ЭВР, Ц9-57, Ц9-55, ВРС жатады. Сонымен бiрге арнайы шаңды ЦВ шығарады: олар максималды қысымды ВЦП, ЦП6-46, ЦП7-40.
Шаңды желдеткiштердiң 6-8 қалақтары болады. 45-50 мс желдеткiштiң шеңберлік жылдамдықтарында ЦП6-46 желдеткіші 2000-2500 Па қысымды тудырады. ЦП7-40 желдеткіші 69 мсқа дейiн шеңберлік жылдамдық кезінде 4000 Па-ға дейiн қысым тудырады, сондықтан оны қалдықтар тасымалдау үшiн қолдануға болады. Ц 10-28 желдеткiші 1000-нан 7500 дейінгі аралықтағы қысымды тудырады. Жұмысшы дөңгелегі 48 қалақты екi жазық дискілерден тұрады.
Өнеркәсіптік желдеткіштердің міндеттері мен тәжірибелік, ғылыми негіздері
Желдетудің бірнеше міндеті бар. Адамдардың және жануарлардың тіршілік әрекеті өндірістік процестер, жылу, зиянды газдар, бу және шаңдар бөлінумен қатар жүреді және уақыт өте келе бөлменің ауасын тыныс алу үшін жарамсыз етеді. Тұрғын және азаматтық ғимараттар үшін қарапайым және көмірқышқыл газын бөліп шығарады. Жануарлар, мал шаруашылығы кешендерінде жоғары айтылған бөлінулерге аммиак қосылады. Өндірістік ғимараттар ауасына бөлінетін зиянды заттар көптеген қосылыстардан тұрады. Олардың ішінде радиоактивті аэрозольдар, концерогенді заттар, жарылысқа қауіпті гадар мен булар, сонымен қатар тері мен ағзаның шырышты қабатына әсер ететін түрлі қосылыстар. Желдетудің негізгі міндеті өндірістік бөлмеде адамның болуы үшін және заттардың жұмыс істеуі үшін, технологиялық қолайлы ауа үшін ұстап тұру. Мысалы, тоқыма фабрикаларының жіп иіретін цехтарында ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 100 пайыз деңгейде ұстап тұру керек, жеміс жидек сақтайтын сақтау камераларында 0.1-0.2 градус целисий ұстап тұру керек. Адамдарға әсер ететін зиянды заттар кәсіптік деп аталатын аурулар тудырады. Олардың басты себебі жұмыс орнындағы қолайсыз жағдайлар болып табылады. Көбінесе бұл аурулар кәдімгі аурулар болып табылады (бронхит, т.б.). Кәсіптік аурулардың ішіндегі кең тарағаны пневмоканиоздар, бұл өкпеде шаңның жиналап қалу салдарынан пайда болады. Пневмоканиозды әсер етеін шаңның түріне қарай ажыратады, яғни силикоз, асбестоз. Олардың байқалу белгілері жөтел, күрт әлсіздік, тері жамылғысының сұрғылттануы, осылардың күшеюі ракқа әкеліп соқтырады.
Зиянды ластаушылардың алдын алу: экологиялық таза технология өндіру, желдету тастандыларын атмосфераға жібермес бұрын тазартудан өткізу және желдету тастандыларын сейілту.
Желдетудің екінші міндеті: жұмыс ортасында қажетті жұмыс жағдайын қамтамасыз етумен кәсіптік аурулармен күресу.
Желдетудің үшінші міндеті: желдету тастандыларында кездесетін зиянды заттардың атмосфералық ауада болмауын қадағалау.
Өнеркәсіптік желдету пәні экология пәнімен, техникалық және инженерлік курстармен тығыз байланыста болып келеді. Мысалы, инженерлік жүйелер, желіліер және жабдықтар пәні курсымен тығыз байланыста, сол сияқты тазарту мәселесіндегі және желдету жүйесіне қатысты пәндермен байланыста деп айта алмыз.
Желдеткіштердің түрлері мен жүзеге асыруға арналған құрылғылары туралы ұғым
Желдету ─ бұл ұйымдастырылған ауа ауыстыруға арналған, яғни, өндірістік орындардағы ластанған немесе өте ысытылған (салқындатылған) ауаны жойып және оның орнына жұмыс орнында таза және салқындатылған ауа ортасын қамтамасыз ететін өзара байланысқан процедуралар кешені. Өндірістік желдету жүйесі механикалық және табиғи болып бөлінеді. Бұл екі желдету түрлерінің үйлесімі әр түрлі нұсқада болуы мүмкін. Бірінші жағдайда ауа ауыстыру арнайы желдеткіштерді іске қосатын қоздырғыштар көмегімен, ал екінші жағдайда сыртқы және ішкі өндірістік орындарда ауа алмастырудың әртүрлілігі, сонымен қатар желдік жүктеме қысымы көмектерімен жүзеге асырылады. Өндірістік орындардағы барлық масштабтағы ауа алмастыруды және тек белгілі жұмыс аумағындағы масштабтағы ауа алмастыруды жүзеге асыратын желдетуді, жалпы алмастыру жүйесі іс әрекет жүріп жатқан жерлерде алмастырылады.
Табиғи желдетудің өз кемшiлiктері де артықшылығы да болады. Тарихта кім бірінші болып табиғи желдеткішті қолданғанын анықтау қиын. Жүйенiң арзаншылығы, жайғасудың оңайлығы сөз жоқ, үлкен артықшылық болып табылады. Табиғи желдетудiң өнiмдiлiгi мұндай сыртқы және iшкi ауа, бағыт және желдiң лебi, қысымның айырмашылығының температураларының айырмашылық табиғи факторлардан тiкелей бағынышты болады. Бұл тәуелдiлiк табиғи желдетудiң тиiмдiлiгiн өте тұрақты емес қылады.
Жабдық және ауаны жіберуге немесе қажеттi санда оның түбегейлi қашықтықтарына алып тастауға мүмкiндiк беретiн аспапты пайдалану механикалық желдеткіш немесе оны жасанды желдеткіш деп атауға болады. Тұрғын үй объектiлерінде, әрине, механикалық желдеткіштерді қолдану керек.
Табиғи вентиляция жылулық және жел қысымы нәтижесiнде болады. Жылулық қысым температуралардың айырмашылығына шартталған.
Табиғи желдеткіш ұйымдасқан және ұйымдаспаған болып бөлінеді. Ұйымдаспаған желдеткіш кезінде бөлмеге кіріп шығатын белгісіз ауа көлемі немесе ауа ауыстырғыш кездейсоқ факторларға бағынышты болады. Ұйымдаспаған табиғи желдеткіш инфильтрация қосады - терезелер, есiктер, жабындардағы және терезелер және желдеткiштердiң ашуында жүзеге асырылады.
Ұйымдасқан табиғи желдеткіш аэрация деп аталады. Аэрация үшін сырттан ауа кіру үшін қабырғадан саңылау жасайды, ал ғимараттың төбесіне арнайы өңделген ауаны жойып отыратын құрылғы(шам әйнек) орнатылады.
Жасанды (механикалық) желдеткіш табиғи желдеткішке қарағанда ауаны атмосфераға жіберер алдында оны тазалауға мүмкіндік береді. Зиянды заттарды пайда болған жерінен жойып отырады. Ол сонымен қатар желдететін ауаны ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz