Кері байланыс және олардың реттегіштерге әсері

Кіріспе 3
1 Кері байланыс туралы қысқаша түсінік 4
2 Автоматикалық реттеу және басқару жүйелеріндегі кері байланыс және олардың түрлері 5
3 Күшейткіштердегі кері байланыстар 7
Қорытынды 8
Пайдаланылған әдебиеттер 9

Мен осы өздік жұмысымда кері байланыстар туралы жазамын. Кері байланыстардың қандай салаларда қолданылатындығы туралы қысқаша мәліметтер беремін. Сонымен қатар, кері байланыстардың автоматикалық реттеу және басқару жүйелеріндегі маңызы мен олардың жіктелуі туралы да тоқталып өтемін.
Және, осындай жүйелердегі олардың жіктелу критерийлері мен типтері туралы айтамын
Кері байланыс деп – процесс нәтижелерінің оның жүріне немесе басқарылатын процесстің басқару органына кері әсерін айтамыз. Кері байланыстар табиғаттағы, қоғамдағы және техникадағы реттеу және басқару жүйелерін сипаттайды. Кері байланыс екіге бөлінеді: оң және теріс. Егер процесс нәтижелері оны күшейтсе ол оң болады. Ал егер процесс нәтижелері керісінше оны әлсіретсе, онда теріс кері байланыс орын алады. Теріс кері байланыс процесстердің жүрісін тұрақтандырады. Оң кері байланыс, керісінше, процесстің жылдам жүруіне және тербелмелі процесстерге әкеліп соғады. Күрделі жүйелерде (мысалы, қоғамдық, биологиялық және т.б.) кері байланыстардың типтерін ажырату қиын, тіпті мүмкін емес. Сонымен қатар, кері байланыстарды олар жүріп жатқан орта мен денелер табиғатына байланысты классификациялауға болады: механикалық (мысалы, бу машинасындағы Уаттың ортадан тепкіш реттегішімен жүзеге асырылатын теріс кері байланыс), оптикалық (мысалы, лазердегі оптикалық резонатормен жүзеге асырылатын оң кері байланыс), электрлік және т.б. Кейде, күрделі жүйелердегі кері байланысты процесс жүрісі жайлы ақпаратты беру деп есептейді және осы ақпараттар негізіндебелгілі бір басқару командасы таңдалады. Осы жағдайда кері байланысты ақпараттық деп атайды.

1. Втюрин А. Н. ЭВМ в физическом эксперименте. Учебное пособие / А.Н.Втюрин, А.Г. Агеев, А.С. Крылов – Новосибирск, Изд-во СО РАН,2003. – 150 с.
2. Шандров Б.В., Чудаков А.Д. Технические средства автоматизации 2007 – 356 с.