Қазақстан Республикасындағы жұмыссыздық, оның себептері мен формалары

1. Қазақстан Республикасындағы жұмыссыздық формалары
2. Жұмыссыздықтың зардаптары:
3. Қазақстан Республикасындағы Жұмыссыздық себептері.
4. Қорытынды
5. Пайдаланылған әдебиеттер

Жұмыссыздық – бұл жұмыс күшіне деген сұраныс пен оның ұсынысының арасындағы айырмашылықтан туындайтын нәтиже. Экономикада жұмыс күші жұмыспен қамтылған және жұмыспен қамтылмаған (жұмыссыздардан) құралады. Жұмыссыздықтың деңгейі жұмыссыздар санының қоғамдағы барлық жұмыс күшіне қатынасымен анықталады. (% пен есептеледі)
Жұмыс күші дегеніміз ел халқының жұмыс істеп жүрген, жұмыс іздеп жүрген, бірақ таба алмай жүрген еңбекке жарамды жастағы бөлігінің жалпы мөлшері. Жұмыссыздық деңгейін анықтау үшін жұмыссыздардың жұмыс күші мөлшеріне пайыздық қатынасын есептеп шығару керек.
Қазақстанда экономикалық реформалардың бастауынан ашық жұмыссыздық өсе бастады, бірақ онымен қатар жасырын жұмыссыздық та орын ала бастады. Жұмыссыздықтың негізгі формалары:
Жасырын жұмыссыздық - Өндіріс пен мемлекеттік аппаратта артық жұмыскерлерді қолданған жағдайда орын алады. Шын мәнінде, олардыңжұмысына аз ғана жұмыс күшімен орындауға болады .
Фрикциондық жұмыссыздық –еңбек нарығында бос жұмыс күші туралы ақпарат жорқтығының нәтижесінде болады.
Маусымдық жұмыссыздық – ауыл шаруашылығының кейбір салалағында, әсіресе қайта өңдеу өнеркәсібінде жұмыс күші тек маусымдық кезеңдері қолданылғанда болады.
Құрылымдық жұмыссыздық - өндіріс қуатының жетіспеуінің нәтижесінде, сондай – ақ жынысының, жасының, ұлтының, мамандығының және басқа жеке қасиеттерінің ерекшеліктеріне байланысты жұмыс таба алмаған жағдайда болуы мүмкін.

1. А.К. Ермекбаев: Еңбек нарығы және жұмыссыздарды әлеуметтік қорғау,-ҚазҰУ хабаршысы.Экономика сериясы.
2. Бердалиев К.Б. Қазақстан экономикасын басқару негіздері, -Алматы.
3. Әубәкіров.˝ Экономикалық теория негіздері ˝ Оқу құралы.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасың Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік университеті

Аграрлық факультет
Экономика теория негіздері пәнінен

СӨЖ
Тақырыбы: Қазақстан Республикасындағы жұмыссыздық себептері мен формалары

Орындаған:Амренова М.А
Тобы: БЛ-409
Тексерген: Қуантқан Биболат

Семей 2015

Жоспар
1. Қазақстан Республикасындағы жұмыссыздық формалары
2. Жұмыссыздықтың зардаптары:
3. Қазақстан Республикасындағы Жұмыссыздық себептері.
4. Қорытынды
5. Пайдаланылған әдебиеттер

Қазақстан Республикасындағы жұмыссыздық формалары

Жұмыссыздық - бұл жұмыс күшіне деген сұраныс пен оның ұсынысының арасындағы айырмашылықтан туындайтын нәтиже. Экономикада жұмыс күші жұмыспен қамтылған және жұмыспен қамтылмаған (жұмыссыздардан) құралады. Жұмыссыздықтың деңгейі жұмыссыздар санының қоғамдағы барлық жұмыс күшіне қатынасымен анықталады. (% пен есептеледі)
Жұмыс күші дегеніміз ел халқының жұмыс істеп жүрген, жұмыс іздеп жүрген, бірақ таба алмай жүрген еңбекке жарамды жастағы бөлігінің жалпы мөлшері. Жұмыссыздық деңгейін анықтау үшін жұмыссыздардың жұмыс күші мөлшеріне пайыздық қатынасын есептеп шығару керек.
Қазақстанда экономикалық реформалардың бастауынан ашық жұмыссыздық өсе бастады, бірақ онымен қатар жасырын жұмыссыздық та орын ала бастады. Жұмыссыздықтың негізгі формалары:
Жасырын жұмыссыздық - Өндіріс пен мемлекеттік аппаратта артық жұмыскерлерді қолданған жағдайда орын алады. Шын мәнінде, олардыңжұмысына аз ғана жұмыс күшімен орындауға болады .
Фрикциондық жұмыссыздық - еңбек нарығында бос жұмыс күші туралы ақпарат жорқтығының нәтижесінде болады.
Маусымдық жұмыссыздық - ауыл шаруашылығының кейбір салалағында, әсіресе қайта өңдеу өнеркәсібінде жұмыс күші тек маусымдық кезеңдері қолданылғанда болады.
Құрылымдық жұмыссыздық - өндіріс қуатының жетіспеуінің нәтижесінде, сондай - ақ жынысының, жасының, ұлтының, мамандығының және басқа жеке қасиеттерінің ерекшеліктеріне байланысты жұмыс таба алмаған жағдайда болуы мүмкін.
Техналогиялық немесе өтпелі жұмыссыздық адамдарды машинамен ауыстру нәтижесінде болады, ол жұмыскерден кәсібін өзгертуді немесе мамандықта игеруді қажет етеді. Жұмыс істейтіндер өндіріс тауарлары мен көрсетілген қызмет түрлеріне байланысты жұмыстарды атқарады, ал жұмыссыздар атқармайды, осыған байланысты жұмыссыздық деңгейінің жоғарылауы нақты ЖҰӨ көлемінің төмеңдеуіне әсерін тигізеді. Бұл жұмыссыздық деңгейі мен ЖҰӨ көлемі арсындағы жағымсыз тәуелділік, бірінші болып осы тәуелділікті зерттеуші, экономист Артур Оукеннің есімімен Оукен заңы деп аталады. Енбек нарығы бұл нарықтың ерекше түрі, онда жұмыс күші тауарын сату және сатып алу жүзеге асады. Осы жерде оның құны мен жалдану жағдайы бағаланады . Еңбек нарығы - экономикаға жағдай көрсетудің айнасы, тұрғындарды жұмыспен қамту көлемі мен динамикасын, жұмыссыздықтың сала бойынша, кәсіби біліктілік, демографиялық және басқада көрсеткіштерінің құрылымын байқатады. Осы құбылыстар АҚШ тағы еңбек рыногында айқын көрінеді. Осындағы салалық құрылымда екі тенденция байқалады: ауыл шаруашылығымен айналысатындар санының тез қысқаруы және олардың қызмет көрсету саясатында артуы. Себебі бұл сала бойынша ұлғая түсті және ол қоғамдық еңбекті қолданатын басты салаға айналды. Жұмыссыздық мәселесін шешуде ерекше орынды еңбек биржалары ( тұрғындарды жұмыспен қамту орталығы ) алады. Еңбек биржасы - бұл тұрақты негізде қызмет жасайтын мекеме, мұнда еңбекті жалдау кезінде жұмыскер мен кәсіпкер арасындағы делдалдық іс - әрекет жүзеге асады.Қазақстан Республикасы ˝Тұрғындарды жұмыспен қамту туралы˝ жұмыссыздығы үшін олардың, негізгі жалақысының 50 % - нан төмен емес мөлшерде кепілдікпен ақы белгіленді. Ол төлем республикадағы қалыптасқан жағдайға, күн көру деңгейімен төмен болмауы қажет. Салыстыру үшін жұмыссыздық бойынша ақы мөлшерін келтірейік: АҚШ - да жалақының 50 % - ын құрайды, Жапонияда жұмыссыздардың жас ерекшелігі мен басқада көрсеткіштеріне байланысты 3 - 12 айдың жалақысының - 60 - 80 % құрады, Францияда 1 - 2,5 жылдағы жалақының 42 % - ын құрап, қосымша күніне 40 франк төленеді, ал 3 жыл бойы ерекше ақы төленеді. Ұлыбританияда 52 апта бойы 28,5 фунт стерлинг төлейді. Жұмыс істейтіндердің жалақысынан шегеріліп, сол жиналған соммалардан арнайы қор пар құрылады. Қалай десек те, жұмыссыздық дерті - ауыр дерт. Осыншама жастарымыздың жұмыссыз болып, олардың арасында нашақорлық, түрлі қылмыс көбейе түскендігіне түк тандануға болмайды.
Уақытша жұмыссыздық. Кейбір адамдар өз мамандықтары бойынша қызмет түрлерін таңдау мүмкіншіліктері бар кезде "жұмысаралық" жағдайда қалады. Кейбіреулерін жұмыстан шығарып жіберіп, олар басқа жұмыс орнын іздеп жүреді. Басқа біреулер тұрақты жұмысын жоғалтқандықтан уақытша жұмыссыз болады (мысалы, құрылыстағы қолайсыз жағдайы). Сонымен қатар жастар арасында алғаш рет жұмыс іздеп жүрген адамдар санаты болады. Осы жұмыссыз адамдар жаңа жұмыс орнына немесе уақытша жоғалтқан жұмысқа қайтып келген кезде, олардың орнын басқа жұмассыздар басады. Сондықтан, әр түрлі себептермен жұмыссыз қалған адамдар санаты құрамын өзгертсе де, осы жұмыссыздық типі қала береді. Жұмыс іздеп жүрген немесе жұмыс орнын алуын күтіп отырған адамдарға экономистер уақытша жұмыссыздар деген термин қолданылады (Ол жұмыстың қайта жаңғыруымен немесе іздеумен байланысты). Уақытша деген анықтама бұл құбылыс мәнін нақты көрсетеді: еңбек нарығында жұмыс орны мен жұмыс күші арасындағы сәйкестілік орындалмайды. Уақытша жұмыссыздар еңбек нарығына ұсынатын білімдері бар деп есептелінеді. Уақытша жұмыссыздық міндетті және ерікті болып белінеді. Жұмысшылардың көпшілігі жұмысаралық жағдайға өз еркімен түседі, олар - өздерінің төмен жалақылы жұмыстарын жоғары жалақылы жұмысқа араластырады. Бұл жұмысшылардың өздеріне үлкен табыс әкеледі және еңбек ресурстарының ұтымды пайдасын арттыру дегенді білдіреді. Яғни, жалпы экономикадағы нақты өндіріс көлемінің ұлғаюы.
Құрылымдық жұмыссыздық. Уақытша жұмыссыздық ақырындап "Құрылымдық жұмыссыздық" деп аталатын екінші санатқа ауысады. Экономистер "құрылымдық" терминін құрамдық деген мағанада қолданды. Уақыт өте келе технология мен сұраныс құрылымында өзгерістер болды, олар өзалдына еңбек күштеріне жиынтық сұраныс құрылымын өзгертеді. Осы өзгерістердің нәтижесінде кейбір мамандықтарға деген сұраныс азаяды немесе мүлде жойылады. Басқа мамандықтарға, соның ішінде жаңаларына сұраныс көбейеді. Бұл жағдайда еңбек күші еңбек орындарының құрылымындағы жаңа жаңа ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.