Қазіргі әдебиеттану теориясындағы ғылыми ағымдар

1. Қазіргі әдебиеттану теориясы
2. Әдебиет теориясындағы ғылыми ағымдар

Қазақ әдебиетінің тарихы, теориясы, сыны, сондай-ақ текстологиясы мен библиографиясын қарастыратын салалары бар. Қазақ әдебиеттану ғылымының мақсаты мен міндеті – қазақ әдебиетінің туу, қалыптасу және даму жолдарын зерттеу, әдеби құбылыстар мен сыншылдық әдеби теориялық, және ғылыми зерттеушілік ой-пікірлерді анықтап, ғылыми жүйеге түсіру және әр түрлі қоғамдық-әлеуметтік жағдайлар барысында ұлттық әдебиеттің халық руханиятына, қоғамдық сана-сезімі мен ұлттық таным білігіне жасайтын ықпалын айқындау. Қазіргі Қазақ әдебиеттану ғылымының ұлттық ғылым ретінде туу, қалыптасу және даму жолы негізінен былайша жүйеленеді:
a) Қазақ әдебиеттану ғылымы пайда болуындағы тарихи алғышарттар кезеңі. Бұл кезең ежелгі әдебиеттен басталып, қоғамдық даму сатыларына сай 20 ғ-ға дейінгі уақыт аралығын қамтыды. Түркіжазба ескерткіштерінхатқа түсіруден бастап, 19 ғ-дың соңына дейін созылған ұзақ мерзім Қазақ әдебиеттану ғылымының тууына дейінгі тарих алдындағы дайындық кезең болғандығы, тарихи сабақтастық принципіне сай өсу-толысу, эвол. даму сипатында өткені анықталды. Ол 19 ғ. шегінде Ресей ориенталист-фольклортанушы ғалымдарының еңбектерімен ғана шектелмей, ұлтттық зиялы қауым өкілдерінің фольклортану, әдебиет тарихы мен теориясы салаларындағы зерттеу еңбектерінде белгілі бір дәрежеде өсіп, ұлттық ғылымның тууына негіз болды.
b) Қазақ әдебиеттану ғылымының туу кезеңі (1900 – 40) ХХғ-дың басында ғұмырнамалық зерттеулердің көбеюі, ұлттық әдебиеттің тарихы мен теориясы мәселелерінің нақты сөз бола бастауы, библиографиялық бағытта алғашқы қадамдардың жасалуы Қазақ әдебиеттану ғылымының пайда болғандығын көрсетті. Әдеби мұраны ғыл. игерудегі барлық талап-тілек пен әдіс-тәсілді меңгеруге дейінгі ғыл.-зерттеушілік ой-пікір ХХ ғ-дың басынан бастап әдебиет тарихы мен теориясын зерттеуде, әдеби сынды тудыруда ғылыми. және эстетикалық биіктіктерге ұмтылды. ХХ ғ-дың 20-жылдары “Әдеби мұра керек пе, жоқ па?” деген мәселеде пролеткультшылдық нигилизмге қарсы күресе отырып, әдеби мұраны игеруде “бірыңғай ағым теориясының” оң бағытын пайдаланды, оны жинау, жариялау, ғыл. тұрғыда бағалау, заман талабына сай пайдалану, шығарм. үйрену секілді өзекті мәселелерді шеше алды. Ал 30-жылдары “тұрпайы социологизм” теориясының ықпалында бола тұра, фольклор мен қазақ әдебиетінің сан ғасырлық даму жолын тарихи тұрғыдан тану, зерттеу және кезеңдерге бөлу секілді келелі мәселелерге батыл бара білді.

1.Әдебиеттану.Терминдер сөздігі (Құрастырғандар: З.Ахметов, Т.Шаңбаев) Алматы: Ана тілі, 1998. 384 б.
2.Қабдолов З. Сөз өнері. Алматы: Санат, 2007. 360 б.
3.Қаратаев М. Эпостан эпопеяға. Алматы: Жазушы, 1987
4.Ысмайылов Е. Сын және шығарма. Алматы: ҚМКӘБ. 1960.
5.Смағұлов Ж. Ұлттық әдебиеттану әлемі. Монография. Қарағанды: Болашақ-Баспа, 2005. 317 б.
6.Ысмайылов Е. Ақын және революция. Алматы, 1983.
7.Жарылғапов Ж. Қазақ прозасы: ағымдар мен әдістер. Қарағанды: ЖШС «Гласир», 2009. 400 б.
8.Жұмағұлов С., Сын сардары. Монография. Қарғанды: Арко, 1999. 122 б.
9. Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл