Реттегіштердің кері байланысы және олардың реттегіштерге әсер етуі


ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Инженерлік-технологиялық факультеті
Техникалық физика және жылуэнергетика кафедрасы
СОӨЖ
Тақырыбы: Реттегіштердің кері байланысы және олардың реттегіштерге әсер етуі
Орындаған: Қалиев Е. Е.
Топ: ТФ-205
Тексерген: Нургалиев Д. Н.
Семей 2015
МазмұныКіріспе3
Реттегіштердің кері байланысы және олардың реттегіштерге әсер етуі4
Күшейткіштердегі кері байланыстар4
Кері байланыстың реттеуге әсері7
Қорытынды9
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі10
КіріспеОсы өздік мен жұмыста реттегіштердің кері байланысы және олардың реттегіштерге әсер етуі туралы қарастыратын боламын. Қысқаша айта кетер болсам: кері байланыс - басқарушы органға басқарылушы процесс немесе оның өтуіне процестің нәтижесінің кері әсер етуі. Кері байланыс техникадағы және қоғамдағы, тірі табиғаттағы басқару және реттеу жүйесін сипаттайды. Кері байланысты оң және теріс деп бөледі. Егер процесс нәтижелері оны күшейтетін болса, онда кері байланыс оң деп атайды. Ал, процесс нәтижелері оны әлсірететін болса онда теріс деп аталады.
Реттегіштердің кері байланысы және олардың реттегіштерге әсер етуіКері байланыс - басқарушы органға басқарылушы процесс немесе оның өтуіне процестің нәтижесінің кері әсер етуі. Кері байланыс техникадағы және қоғамдағы, тірі табиғаттағы басқару және реттеу жүйесін сипаттайды. Кері байланысты оң және теріс деп бөледі. Егер процесс нәтижелері оны күшейтетін болса, онда кері байланыс оң деп атайды. Ал, процесс нәтижелері оны әлсірететін болса онда теріс деп аталады. Теріс кері байланыс процестердің өтуін тұрақтандырады. Оң кері байланыс керісінше әдетте процестердің жеделдетілген дамуына және ауытқымалы процестерге әкеледі. Күрделі жүйелерде (мысалы, әлеуметтік, биологиялық) кері байланыс түрлерін анықтау күрделірек, ал кейде мүмкін емес. Кері байланысты сонымен қатар олар жүзеге асатын табиғат денесімен және ортасымен байланысты классификациялайды:
- механикалық (мысалы, булы машинасындағы Уатта орталық реттегішімен жүзеге асатын теріс кері байланыс) ;
- оптикалық (мысалы, лазердегі оптикалық резонатормен жүзеге асатын оң кері байланыс) ;
- электрлік және т. б.
Кейде кері байланысты күрделі жүйелерде процестердің өтуіне байланысты ақпаратты беру ретінде қарастырады, осы негізінде осы немесе басқа басқару әсерлері пайда болатын. Бұл жағдайда кері байланысты ақпараттық деп атайды. Кері байланыс түсінігі әсер ету формасы ретінде әлем бірлігінің материалды құрылымын шешуде, қоғамда және тірі табиғаттағы басқарудың күрделі жүйесін дамытуда және функционалдау анализінде маңызды рөл атқарады.
Күшейткіштердегі кері байланыстарКері байланыс деп күшейткіштің шығыс тізбегінен күшейгіш сигналдың энергия бөлігін кірісіне беруді айтады.
Кері байланысты күшейткіштің құрылымдық сұлбасы:
Кері байланыс тізбегі шығыс сигналының қай бөлігі күшейткіш кірісіне берілетінін көрсететін беру коэффициентімен немесе кері байланыс коэффициентімен b сипатталады:
.

Кері байланыстың түрлері:
- ішкі- күшейткіш элементтердің физикалық қасиеттеріне байланысты пайда болады;
- паразиттік- шығыс жіне кіріс тізбектерінің арасындағы паразитті сыйыдылықтық және индуктивтік байланыстарының әсерінен пайда болады;
- жасанды- оны арнайы сызықты емес бұрмалауларды азайту үшін, жұмысшы нүктенің жағдайының тұрақталуы үшін жасайды.
Егер кернеу U ОС кері байланыстың шығысында кіріс U вх кері байланысқа қарсы фазада тұрса, онда мұндай кері байланыс теріс деп аталады.
Егер кернеу U ОС кері байланыстың шығысында кіріс U вх кері байланыс фазасында тұрса, онда мұндай кері байланыс оң деп аталады (автогенераторларда ауытқуларды ұстау үшін қолданылады) .
Кері байланыс түрлері:
Кері байланысты реттеу жүйесінің қарапайым үлгісі ретінде кемені басқаратын адамды алуға болады. Жүргізушінің тапсырмасы офицердің бұйрығына сәйкес кеменің бағытын ұстау болып табылады. Ол бұл тапсырманы кеменің бағытындағы қателікті бақылай отырып орындайды. Қателік компас бойынша тексерілген дұрыс бағыт пен офицердің бұйрығындағы бағытпен салыстырыла отырып анықталады. Қателік туындаған жағдайда жүргізуші штурвалды айналдырады, осындай жолмен, кеменің рөлін ауытқытады. Рөлдің ауытқуына бағына отырып кеме біраз айналу жылдамдығына ие болады. Соның есебінен кеменің бағыты қателіктің азаю бағытында өзгеретін болады. Қателікті үзіліссіз бақылай отырып жүргізуші кеменің бағыты офицердің бұйрығындағы бағытқа жуықтауы үшін штурвалды бұра бере алады. Егер теңіз тыныш болса және біраз самал жел соғып тұрса жүргізуші өз міндетін оңай атқарады және берілген бағытты дәл ұстай алады. Теңіз толқындап жатқанда немесе қатты жел тұрғанда жүргізушінің тапсырмасы қиындайды, және ол енді бағытты жеткілікті дәл ұстай алмайды.
Жаңа ғана қарастырылған мысалға ойша жүгіне отырып кері байланысты реттеу жүйесіне мүмкін анықтама береміз. Автоматты реттеу жүйесі - шығыс деп аталатын бір физикалық шаманың белгілі бір мәнін сақтау үшін қызмет жасайтын элементтердің жиынтығы болып табылады. Бұл мән шамамен идеалды шығысқа тең болуы керек. Ол өз кезегінде кіріс деп аталатын басқа шамалармен математикалық байланыста болуы керек [3] .
Кері байланысты реттеу жүйесі келесі ерекшеліктерге де ие:
- жүйенің шығымқа әсері бөлшектеп шығыс сигналының өзімен анықталады;
- шығыс сигналын өзгерту үшін қажетті энергия негізінен кіріске байланысты емес көздерден алынады.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz