Организмнің арнайы және арнайы емес қорғаныш реакциялары. Қан топтарының түрлері және оның сипаттамасы

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министірлігі

Семей қаласындағы Шакәрім атындағы мемлекеттік университет

СӨЖ

Такырыбы: Организмнің арнайы және арнайы емес қорғаныш реакциялары

Қан топтарының түрлері және оның сипаттамасы

Орындаған: Есенова. Т

Топ: ВС-403

Тексерген: Зайнеттинова. Д. Б

Семей 2015

Организімнің арнайы және арнайы емес қорғаныш реакциялары

Иммунитеттің арнайы факторлары: гуморальдік және жасушалық. Адам және малдың организмінде түрлі вирустар кездеседі. Соған орай организмде сол вирустарға қарсы арнайы қорғаныс механизмдері пайда болады. Сонымен, вирусқа қарсы болатын қорғаныс механизмдерін екіге бөлуге болады: Арнайы және арнайы емес.

Организм - ол тірі биоұлпалық, бүтіндік, динамикалық жүйе. Организм бүтіндігі ол бірігуі (интеграция)

Организмнің барлық бөліктерінің структуралық бірігуі ( организмнің барлық бөлігі біркелкі құрылымнан тұрады: жасушалар, ұлпалар, мүшелер)

Организмнің барлық бөліктері тамырларда, қуыстарда, кеңістіктерде (гуморальды - humor - суық ) айналатын суықтардың көмегімен және барлық органдарды реттеуші жүйке жүйесінің үрдісі арқылы бірігеді.

Организм -иерархиялық жүйе, жалпы құрылым схемасынан тұрады: организм - органдар cистемасы - орган- органның функционалдық элементі - ткань, ұлпа- клетка, жасуша - клеткалық құрылымдар - молекулалар.

Ауруды ғылыми негізде емдеу үшін әр ағзалардың, жүйелердің және жалпы организмнің күй-жайын анықтайды. Ауруды анықтау және болжау үшін, дұрыс емдеу әдісін таңдау мақсатында аурудың белгілерін тексерудің (семиотика) маңызы өте зор. Малдарды аурудан сақтандыру әрекеттерін дұрыс ұйымдастырып, нәтижелі ем қолдану үшін, жалпы табын бойынша ауру белгілерінің жиынтығын (синдроматика) анықтау қажет.

Мал мамандарының мал дәрігерілік жұмысын жете білуде мына шараларға аса көңіл бөлуі қажет, малды аурудан сақтандыру шаралары Оның негізі ретінде жалпы биологиялық заңдылықты - организмнің біртұтастығын ескеру. Қандай ауру болмасын, патологиялық үрдіске жалғыз ауырған ағза ғана емес, белгілі бір дәрежеде басқа да ағзалар мен жүйелер қоса қатысады.

Бұл жоспардың ішінде ауруды дұрыс анықтау мен оның себептерін дәл табудың ауруды емдеу және сақтандыру шараларын дұрыс ұйымдастыру үшін маңызы өте зор. Негізгі қызметі - қанның ұю және қан кетуді тоқтату процестеріне қатысу. Қанның ұюының бейімделгіш маңызы зор, тамырлар зақымданған жағдайда организмді қансыраудан сақтайды. Сонымен қатар, тамырларда айналатын қанның ұйып қалмауы да өте маңызды. Дені сау адамның ұсақ тамырлары жарақаттанған кезде қан кету 3 - 4 минутта тоқтайды. Бұл тамырлардың тарылып, жарақат шетіне жабысып қалатын тромбоциттердің бірігуіне байланысты. Осы кезде тромбоциттердің бір бөлігі бұзылып, олардан тромбопластин ферменті, сондай - ақ тамырлардың тарылуы мен күрделі химиялық реакциялар тудыратын биологиялық белсенді заттар босап шығады. Тромбопластин қатысында кальций иондары және атмосфералық оттек бар болса, күрделі ферменттік реакциялар нәтижесінде плазманың ерігіш нәруызы - фабриноген ерімейтін фибринге айналады. Фибрин жіпшелері жарақат орнында эритроциттер, лейкоциттер, тромбоциттер тұрып қалатын тығыз талшықты тор түзіп, ұйыған қан - тромб пайда болады. Қалың тромб тамырды бітеп, қан кету тоқтайды. Тромбопластин, фибриноген, фибрин және кальций иондарынан басқа қанның ұюына бірнеше ферменттер, К витамині, міндетті түрде оттек қатысады. . Сонымен, қанның ұюы организмнің қорғаныш реакциясы ретінде оны қансыраудан және жарақатқа ауру тудыратын микробтардың енуінен сақтайды

Қан топтарының түрлері және оның сипаттамасы.

Қан - ағзаның сұйық байланыс тіні арқылы қалыптасқан ішкі ортасы.

Плазма мен жасушалардан тұрады (лейкоциттер, эритроциттер мен тромбоциттер) . Ол жүрек соғуы әсерімен тамырлар жүйесі бойынша айналады және дененің өзге тіндермен ұйқаспайды. Орташа есеппен, адамның жалпы салмағына шаққанда қанның жалпы үлесі 6, 5-7 % құрайды.

Қан плазмасы - құрамында су және басқа да заттар бар (ақуыздар және өзге де қоспалар) бар қанның сұйық бөлімі. Альбуминдер, глобулиндер және фибриноген плазманың негізгі ақуыздары болып табылады. Плазманың 85 % су құрайды. Органикалық емес заттар шамамен 2-3 %; катиондар (Na+, K+, Mg2+, Ca2+) және аниондар (HCO3-, Cl-, PO43-, SO42-) . Қан құрамындағы органикалық заттар (шамамен 9 %) құрамында азот бар (ақуыздар, аминоқышқылдар, несепнәр, креатинин, аммиак, пуриндік және пиримидингтік нуклеотидтердің алмасу өнімдері) және құрамында азот жоқ (глюкоза, майлы қышқылдар, пируват, лактат, тер, триацилглицеролы, холестерин) болып бөлінеді. Сонымен бірге, қан плазмасында газдар (оттегі, көмір қышқылды газ) және биологиялық белсенді заттар (гармондар, дәрумендер, ферменттер, медиаторлар) бар.

Эритроциттер (қанның қызыл түйіршіктері) - формалық элементтердің ең көп тараған түрі. Жетілген эритроциттерде ядро жоқ және олардың формасы екі жағынан бүгілген диск тәрізді. Оның тіршілік ұзақтығы 120 күн, бұдан кейін байыр мен көкбаурда бұзылады. Эритроциттерде құрамында темір бар ақуыз бар - гемоглобин. Ол эритроциттердің басты функциясы - газдарды, алдымен оттегі тасымалдауды қамтамасыз етеді. Гемоглобин қанға қызыл түс береді. Өкпеде гемоглобин ақшыл қызыл түсті оксигемоглобинге айналып, оттегіні байланыстырады. Тіндерде оксигемоглобин оттегі шығарып, гемоглобинді қайта қалыптастырады және де қанның түсі қоңырлай бстайды. Гемоглобин тіндерден өкпеге оттегіден басқа карбогемоглобин түріндегі көмір қышқыл газды тасымалдайды.

Тромбоциттер (қан пластиналары) жасушалық мембранамен шектелген сүйек кемігіндегі ірі жасушалар (мегакариоциттер) цитоплазмасының фрагменттері болып табылады. Қан плазмасының ақуыздарымен бірге (мысалы, фибриноген) олар зақымдалған тамырдан ағып жатқан қанның ұюын қамтамасыз етеді, бұл арқылы ол ағзаны қан кетуден сақтайды.

Лейкоциттер (ақ түсті қан жасушалары) ағзадағы иммундық жүйенің бір бөлігі. Олар қан жүйесінен тыс тіндерге шығуы мүмкін. Лейкоциттердің басты функциясы - бөтен денелер мен қоспалардан сақтау. Олар вирустар мен түрлі зиянды заттарды анықтайтын Т-жасушаларды; осы заттарды жоятын антиденелер мен макрофагаларды бөлетін В-жасушаларын қалыптастыра отырып, иммундық реакцияларға қатысады. Қандағы лейкоциттердің саны басқа формалық элементтердеге қарағанда төмен.

Қан қалпына тез келетін тіндер қатарына жатады. Қанның формалық элементтерінің физиологиялық регенерациясы қан жасаушы ағзалары арқылы бұрынғы жасушаларды жою және жаңасын қалыптастыру арқылы жүзеге асырылады. Сүйек кемігі адам мен өзге сүтқөректілердегі негізгі бөлік болып табыады. Адамда қызыл немесе қан жасаушы сүйе кемігі негізінен жамбас сүйектерде және ұзын түтікше сүйектерде орналасқан.

Қанның ағзадағы функциялары

Қан қан тамырларының тұйық жүйесі бойынша үздіксіз айналалып, ағзадағы түрлі функцияларды атқарады:

Тасымалдаушы - қанды айналдыру; оның бірнеше кіші функциялары бар:

1) Демалу - оттегіні тіндерден және көмір қышқылды газды тіндерден өкпеге тасымалдау;

2) Қоректендіру - қоректендіру заттарды тіндер жасушаларына жеткізеді;

3) Экскреторлық - зат алмасудың қажетсіз заттарын ағзадан шығару үшін өкпе мен бүйрекке тасымалдау;

4) Термореттегіш - дене температурасын реттейді;

5) Реттеуші - оларда пайда болатын заттарды (гармондар) тасымалдай отырып, түрлі ағзалар мен жүйелерді өзара байланыстырады.

Қорғаныс - бөтен антигендерден жасушалық және гуморалдық қорғанысты қамтамасыз ету;
Гомеостатикалық - гемеостазды (ағзадағы ішкі ортаның тұрақтығы) - қышқылды-негізгі тепе-теңдікті, су-электролиттік балансты және тағы басқаны сүйемелдеу;
Механикалық - ағзаларға қан келу арқылы тургорлық кернеуді беру.

Қан топтары Эритроциттердегі кейбір антигендік қасиеттердің жалпылығы бойынша барлық адамдар белгілі қан тобына тиістілік бойынша бөлінеді. Әр адамның қан тобы ерекше. Белгілі қан тобына тиістілік адамның тууынан бойына бітіп, өмір бойы өзгермейді. Қан «AB0» жүйесі бойынша төрт топқа «резус фактор» жүйесі бойынша екі топқа бөлінеді.

Осы топтар бойынша қан үйлесімділігін сақтау қанды қауіпсіз құю үшін ерекше маңыздылығы бар. Қанның маңыздылығы жоғары емес те қан топтары бар. Әке-шешесінің қан тобын біле тұра, баланың да қан тобын болжамдауға болады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.