Радиожиілікті сәйкестендіру технологиясы. биометрикалық сәйкестендіру технологиясы. сызықтық және екі өлшемдік штрихты кодтар

Ақпарат техниканың дамуына байланысты есептеу құрал-жабдықтардың кеңінен енгізілген көптеген кәсіпорындарға мынадай өткір сұрақ қояды. Өнімнің жедел және сенімді ақпарат енгізуі ЭЕМ алдына қойылған көптеген мақсаттарға сай бекітілген деректер келіп түскен, алынған, сату айналысының нұсқаулары соңғы өнімдерге және тауарларға тасымалданады. Өндірілген өнімнің қол жазба коды, құжат немесе алдын-ала дайындалған мәлімет технологиялық тасымалдаушыларға қажет етіледі және сол себепті қол жазба үлкен шығынға ұшырайды. Жоғарыда айтылып кеткен мәліметтер кейбір жағдайда теріс қателерге соқтырады және сол себепті осындай технологиялық ақпарат ЭЕМ-да автоматтандыру жүйесінде сирек кездесу барысында болып тұрады.
Қазіргі уақытта Қазақстанда шетелдерде автоматтандыру жүйесі және төл құжаттарды анықтайтын ақпарат бойынша үлкен жұмыстар атқарылып жатыр, әртүрлі құжаттарда штрих код жазылады. Тауарларды бақылау құжаты, біріктірілген тауарлар, чектік кітапшалар және пластикалық карточкалар, магниттік тасымалдаушылар ақпаратты анықтайтынға жатады. Соған байланысты мынандай терминдер пайда болды: «Электронды хабарландыру», «Электронды ақша» және т.б.
Штрих код ашық және қою сызықшалар және әртүрлі жалпақтығы бойынша бір-бірінен ерекшелінеді. Қою сызықшыларды «штрих» деп атайды, ал ашықтарды «пробел» дейді, яғни аралық.
Соңғы кездері штрих код тек қана өнім және тауаралмасуында кең түрде пайдалануда ғана емес, басқа да өндірістік өнімдерде, технологияда, әртүрлі заттарда, орамдарда және іс-қағаздарында да қолданылады.
1932 жылы штрихты сәйкестендірудің негізі болған сызықтық код ойлап шығарылды. Осы кезде Гарвардтық бизнес мектебінде бұл тақырыпқа диссертациялық жұмыс қорғалған болатын. Екінші дүниежүзілік соғыс аяқталысымен штрихты кодтарға ең алғаш патент берілді. Бірақ оны тәжірибе жүзінде тек қана есептеу машиналар пайда болғанда ғана қолданды. Тағам өндірісінде штрихты кодты бірінші рет Ұлыбританияда сызықтық кодтарды «Point of Sale» енгізген кезде пайдаланды. Бұл жаңалық саудада, кітапбаспаханаларында, буматүю салаларында кең таралды.
1960 жылы штрихты код АҚШ-та сәйкестендіруді жүргізген кезде теміржол көліктерінде енгізілді, бұл теміржол вагондарын оңай бір-бірінен ажырату үшін қажет болды.
1970 жылдың басында АҚШ-та әмбебап тауарлық код UPC (Universal Product Code) шығарылды, бұл кодты өнеркәсіпте және саудада қолдануға болды. Ең алғашқы түрі оның 12 разрядты код болды, яғни кодтық сөзі 12 сандық белгілерден тұрды, бұл белгілердің 11 ақпараттық және 1 белгісі – бақылаушы болды. Қазіргі кезде UPC коды АҚШ-та шыққан стандартты код деп саналады.
1977 жылы Еуропада Еуропалық кодтау жүйесі EAN бекітілді, ол кодтаудың Еуропалық стандарты деп саналды.

1 Шалыгина А.М. Общая технология молока и молочных продуктов.-М., 2004.
2 Поморцева Т.И. Технология хранения и переработки плодоовощной продукции.-М., 2001.
3 Шредер В.Л. Картон. Тара и упаковка/В.Л. Шредер К.С. Йованович. – М. : ИАЦ «Упаковка», 1999.
4 Ефремов Н.Ф. Тара и ее производство: учебное пособие/Н.Ф. Ефремов. – М.: МГУП, 2001.
5 Интернет желісі.