Лимон қышқылдарын алудың тереңдік әдiсі

1. Лимон қышқылын алу технологиясы
2. Лимон қышқылы өндірісі және алу әдістері.
3. Лимон қышқылын микроорганизм продуцентінің көмегімен алу
4. Көмірқышқылдардың лимон қышқылына дейін ашылуы
5. Лимон қышқылын алудың тереңдік әдiсі

Лимон қышқылы - суда жақсы еритін түссіз кристалдар. Ол лимонда, қарақатта, итбүлдіргенде, шетен жидегінде, қызылшада болады. Оны жеміссуларына, кәмпиттерге, дәрі-дәрмектерге үстеме ретінде және тамақ(қайнатпа, кисель, қырыққабат сорпасы, балық және т.б.) дайындағанда пайдаланады.Лимон қышқылы кеңінен табиғатта таратылады. Ол жеміс пен жидек табылды: қарақат, таңқурай, құлпынай, лимон (Лимон қатты 9% дейін). Лимон қышқылы, сондай-ақ Shag (7-8%) табуға болады.Алғаш рет, лимон қышқылы лимон алынған және Шаг. ХХ ғасырдың 30-шы жылдарында өнеркәсіптік әзірленді зең саңырауқұлақтар Aspergillus Нигер арқылы лимон қышқылын өндіретін әдістері, бұл белгілі бір жағдайларда, лимон қышқылы қант түрлендіреді.Қазіргі уақытта, биохимиялық лимон қышқылын өндіру әдісі шешуші болып табылады.Лимон қышқылы кристалданған түссіз немесе сәл сары кристалдар су бөлшектердің бірі.Лимон қышқылы өндірісі талаптарына кем дегенде 99% лимон болуы тиіс қышқылы, артық емес 0,5% күл, кем 0,03% күкірт қышқылы.
Қанттың лимон қышқылына дейін тотығуы зең саңырауқұлақтарының, соның ішінде аспергиллус нигердің қатысуымен жүреді. Бұл микрорганизмдерді қанттан техникалық жолмен лимон қышқылын өндіруге қолданады. Соңғы кездерде лимон қышқылы жемістерден алынатын еді. Лимон қышқылын алғаш рет өндірістік масштабта цитрус өнімдерінен алынған, ол алынған лимон қышқылы 7-9 % -і ғана құрады.
Ал елімізді лимон қышқылымен қамтамасыз ету үшін біраз мөлшерде жемісті өңдеу қажет болар еді. Бұл экономикалық жағынан тиімсіз.
Лимон қышқылын алу үшін алдымен аспергиллус нигер саңырауқұлағын құрамында 20% қанты бар, 0,3% азот қышқылы, аммоний тұзы бар қоректік ортада – 30-32°-та өсіреді. Екі тәуліктен соң бұл ортаның бетінде саңырауқұлақ қалың қыртыс түзе өседі. Осы кезде оның астындағы қоректік ортаны ағызып алады да, саңырауқұлақты қайнатып, суытылған сумен тазалап жуады. Бұл ыдысқа таза, алдын ала қайнатылған, құрамында басқа қоректік заттар жоқ, таза қант ерітіндісін құяды. Міне, енді саңырауқұлағы бар қант таза лимон қышқылын түзе бастайды. Қанттың жалпы мөлшерінің 50 - 60% лимон қышқылына айналады.

1. Биотехнология. Аубакиров Х.Ә., Алматы: ЖШС РПБК Дәуір, 2011 -368 б.
2. Жұбанова А.А., Абдиева Ж., Шөпшібаева Қ. К. Биотехнология негіздері.-Алматы: Қазақ университеті, 2006.-256бет.
3. Әлмағамбетов Қ.Х. Биотехнология: оқу құралы.-Астана: «Республикалық микроорганизмдер коллекциясы», 2011.-316 бет.