Суық пен ыстық басып емдеу әдістері

І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
Суық және ыстық басып емдеу әдістері
ІІІ. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер

Қай кезде де мал басын өсірумен қатар, оны емдеу қызметін жетілдіру басты назарда тұруы тиіс мәселе. Мамандардың сөзіне қарағанда, мал шаруашылығын дамытамын деген ел-жұрттың басым бөлігі бұл мәселені әлдеқашан тереңірек ойластырып, өзінше реформалауға кірісіп те кеткен. Бүгінде мал өсімін еселегісі келетін мемлекеттер ветеринария саласының дамуына, ондағы мамандардың біліктілігінің артуына, мал басын емдеуге-сауықтыруға арналған препараттардың сапасына қадағалау-бақылау істерін күшейтуде.Малдәрігерлерінің тәжірибесінде физикалық факторлармен ауру малдарды емдеу 1930-шы жылдардан бастап кең өріс ала бастады. Оған физикалық факторлардың мал организміне олардың терілері мен кілегей қабықтарының рецепторлары арқылы әсер етуі ,олардағы энергия қорының мал организміне берілуі одан пайда болған тітіркендірудің рефлекс арқылы барлық организмге таралуы негіз болды.
Физикалық факторлармен емдеу әдісін таңдап алу ауру малдың жағдайына аурудың даму процесіне байланысты жүргізіледі. Мұндай жағдайда қандай ауруға емдеу әдісінің қандай түрін қолдану керек екенін және емдеу әдісінің қайшы келетінін жекелей шешіп отыру қажет. Малдәрігерлерінің тәжірибелерінде кең өріс алған әдістерге жататындары:
• Ыстық және суықтықпен емдеу әдістері;
• Механикалық әдістер;
• Электр тогымен емдеу әдістері;
• Жарық сәулесімен емдеу әдістері;

4. «Терапевтикалық техника малдәрігерлік тәжірибеде» К.Н. Қожанов. Алматы-2006 ж. 71-74 бет аралығы.

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
АГРАРЛЫҚ ФАКУЛЬТЕТ ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ МЕДИЦИНА КАФЕДРАСЫ

БӨЖ
Тақырыбы: Суық және ыстық басып емдеу әдістері

Орындаған :Акимжанова Марал
Тобы : ВС-303
Тексерген :Ахметжанов О.Н.

2015ж
Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
Суық және ыстық басып емдеу әдістері
ІІІ. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер

Кіріспе
Қай кезде де мал басын өсірумен қатар, оны емдеу қызметін жетілдіру басты назарда тұруы тиіс мәселе. Мамандардың сөзіне қарағанда, мал шаруашылығын дамытамын деген ел-жұрттың басым бөлігі бұл мәселені әлдеқашан тереңірек ойластырып, өзінше реформалауға кірісіп те кеткен. Бүгінде мал өсімін еселегісі келетін мемлекеттер ветеринария саласының дамуына, ондағы мамандардың біліктілігінің артуына, мал басын емдеуге-сауықтыруға арналған препараттардың сапасына қадағалау-бақылау істерін күшейтуде. Малдәрігерлерінің тәжірибесінде физикалық факторлармен ауру малдарды емдеу 1930-шы жылдардан бастап кең өріс ала бастады. Оған физикалық факторлардың мал организміне олардың терілері мен кілегей қабықтарының рецепторлары арқылы әсер етуі ,олардағы энергия қорының мал организміне берілуі одан пайда болған тітіркендірудің рефлекс арқылы барлық организмге таралуы негіз болды.
Физикалық факторлармен емдеу әдісін таңдап алу ауру малдың жағдайына аурудың даму процесіне байланысты жүргізіледі. Мұндай жағдайда қандай ауруға емдеу әдісінің қандай түрін қолдану керек екенін және емдеу әдісінің қайшы келетінін жекелей шешіп отыру қажет. Малдәрігерлерінің тәжірибелерінде кең өріс алған әдістерге жататындары:
Ыстық және суықтықпен емдеу әдістері;
Механикалық әдістер;
Электр тогымен емдеу әдістері;
Жарық сәулесімен емдеу әдістері;

Ыстықтық-суық ең бірінші кезекте терінің рецепторларына әсер етеді де, ол әсер шартты және шартсыз рефлекстер арқылы барлық организмге тарайды. Мал организмінің сыртқы ортаның ерекшеліктеріне бейімделуіне жағдай туғызады.
Сумен емдеу - әртүрлі температурадағы суды емдік ретінде пайдалану тәсілі. Бұл әдіс арқылы механикалық және химиялық тітіркендіру жолдарымен кешенді түрде жоғарғы тиімділік алуға болады.
Сумен және ыстықпен емдеудің биологиялық маңызы.
Тері астында жинаған сұйықтрдың және ісіктің таралуын жақсарту.
Жүрек пен қан тамырлаының жұмыстарына әсері: суықтық жүрек соғысын сиреиеді және күшін жақсартады, ал жылулық керісінше әсер етеді.
Рефлекс арқылы жылулықты реттеу
Жүйке жүйесінің жұмысына әсері: аз уақыт әсер еткенде қоздырады,көбірек әсер еткенде керісінше әлсіретеді.
Бұлшық еттерге әсері: аз уақыт әсер еткенде еттің жиырылуы күшейеді, көп уақыт ісер еткенде әлсірейді.
Қанның құрамына әсері: қан элементтерімен гемоглобиннің мөлшері ұлғаяды, жылулықтың әсерінен қарсы денелер жақсы түзіледі.ал суық ісерінен нашарлайды.
Тыныс алу жүйесіне әсері: суықтың әсерінен аз уақытта дем алу сирек және толығырақ болады, ал жылулық ұзақ уақыт әсер еткенде дем алу жиі және үстіртін болады.
Зат алмасу процесіне әсері: қалыпты жағдайда әсер еткенде суықтық энергия түзілу процесін үдетеді, газдың алмасуы жақсарады.
Терінің шығару мен зәрдің бөлінуіне әсері: тер су ванналарында 40° та, су буында одан жоғары температурада, жарықта- 50°-60° та, құрғақ ауада - 60°-70° та жақсы шығады.
Малдәрігерлік тәжірбиеде жиі қолданылатын әдістер: сумен жуу, ылғалданған затпен денеге әсер ету, дармтампонаторларды қолдана отырып клизма қою, кампресс қою ж.т.б
Компресстің түрлері: Құрғақ компресс - Стерилденген дәкені бірнеше қабаттап бүктеп, үстіне мақта салып, бинтпен ұстатады, содан соң оны зақымданған жерге, күйікке, жараға жапсырады.
Қыздырғыш компресс. Компресті қою барысы:
бірнеше қабаттап бүктелген дәкені немесе матаны бөлме температурасындағы суға малып, жақсылап сығады да ауру жерге басады;
матаның үстіне оның шетінен 1-2 см асып тұратындай етіп балауыз қағаз жабады;
оның үстіне қалың етіп мақта төсейді;
сосын компресті орнынан қозғалмайтын, науқастың да мазасын алмайтындай етіп бинтпен таңып тастайды.
Қыздырғыш компресс қабынуға қарсы әсер етеді;
қан тамырларын ұзақ уақыт кеңейтеді;
дененің белгелі бір жеріне қанның келуін молайтады.
Қыздырғыш компрестің әсерін күшейту үшін үстіне грелка қоюға болады, ал матаны сумен емес, жартылай су қосылған арақпен немесе спиртпен дымқылдау керек.
Дәрілі компресс - қыздырғыш компресс сияқты, бірақ оның әсерін күшейту үшін суға дәрігер ұсынған әр түрлідәрілік препараттар (ас содасы (стақан суға 1 шай қасық), бура сұйығын (стақан суға 1 ас қасық)) қосады.
Ыстық компресс. Ауруды басады, қабынуға қарсы әсер етеді. Оны бұлшық ет, буын т.б.уырғанда белгілі бір жерді қыздыру үшін қояды.
Матаны ыстық суға малып (60°-70° температурада), 5-10 минут сайын ауыстырып отырады.
Ыстық компресс қою барысы қыздырғыш компресс қойғандағыдай.

Суық компресс. Дененің бір жерін соғып алғанда, мұрын және басқа жерлер қанағанда алғашқы минуттарында қолданады;
дене терісін суытады;
соғылған жердің ауырғанын басады;
ауырған жерге қан ұюын азайтады.
Бірнеше рет қабатталған матаны суық суға малып алып (мұзды су болғаны дұрыс), ауырған жерге 2-3 минут қояды, мұны бірнеше рет қайталаған жөн.

Компресс (фр compresse-қысу) 4 қабаттан тұрады:
Сіңіргіш немесе сорғыш қабаты.
Су өткізбейтін қабат.
Жылулық қабаты.
Денеге бекіту, ұстап тұратын қабат.

Қорытынды
Сыртқы ортаның әсерінен пайда болған жарақат әсерінен жануарлардың ұлпасының және ағзаларының қызметі бұзылады, ол кезде жергілікті қабыну реакциясы мен қатар жалпы жүйенің бұзылуы байқалады. Жарақаттар алынған кезде осы суық пен ыстық басу алғашқы ветеринариялық көмектің маңыздыларының бірі болып табылады. Әр түрлі туындаған жағдайларда, осы әдістерді тиімді пайдалану ұтымды шешім болары сөзсіз!!!

Пайдаланған әдебиеттер
К. Кожанов Терапевтикалық техника малдәрігерлік тәжірибеде Алматы 2006
Мүрәлінов К.Қ. Ветеринариялық терапия. - Алматы: Нур Принт. 2009. - 416 б.
http:www.veterinars.rutop
http:vetmedical.ru
Қазақ энциклопедиясы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
АГРАРЛЫҚ ФАКУЛЬТЕТ ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ МЕДИЦИНА КАФЕДРАСЫ

БӨЖ
Тақырыбы: Емдік балшықтар және емдеу әдістері

Орындаған :Акимжанова Марал
Тобы : ВС-303
Тексерген :Ахметжанов О.Н.

2015ж
Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
2.1 Балшықтың емдік қасиеті
2.2 Балшықтың құрамы мен түрлері
2.3 Емдік қасиеттері
ІІІ. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер

Кіріспе
Пелоидотерапия (грекше plos -- саз, балшық және therapeіa -- емдеу), құрамында тұздар, өсімдік шірінділері, сондай-ақ, оларды қорек ететін ұсақ организмдері бар балшықты және балшық тектес (парафин, озокерит) заттарды емге пайдалану. Балшықпен емдеу Қазақстанда 13 ғасырдан белгілі. Мұндағы шипалы балшықтар туралы алғашқы деректер 18 -- 19 ғасырларда Ресейде жарияланды. 20 ғасырдың ортасынан Қазақстанның шипалы балшықтары кешенді зерттеле бастады. Шипалы балшықтар химиялық құрамы, шығу тегі және пайда болу жағдайларына байланысты әр түрлі болады. Олар кейбір физикалық және химиялық қасиеттеріне (тұтқырлығы, су сіңіргіштігі, жылу сыйымдылығы, жылу сақтағыштығы, т.б.) қарай топтарға жіктелінеді. Арнайы қыздырылған шипалы балшықтар өздерінің бойында қызуды ұзақ сақтаумен қатар, терідегі рецепторларға, дәнекер тіндерге, ішкі секреция бездеріне әсер етіп, организмдегі зат алмасу, регенерация процесінің жүруін реттейді, ауырсынуды басады. Балшықпен емдеу, негізінен, сүйек-буын, жүйке, ас қорыту, жыныс мүшелерінің ауруларына қолданылады.

2.1 Балшықтың емдік қасиеті
Балшық емдік құрал ретінде де таптырмайтын материал болды. Сары балшықты уксуспен араластырып, бұлшық ет созылғанда ем үшін таңғыш ретінде пайдаланған. Бел және буындар ауырғанда ыстық суға керосин құйып, оны балшықпен араластырып, ауырған жерге таңып тастайтын болған. Жан-жануарлардың қасында көп жүретін адамдарда болатын теміреткіні біздің ата-бабаларымыз баланың жылы нәжісімен араластырылған балшықты жағып емдеген.
Ал мысырлықтар балшықты мәйітті бальзамдау үшін пайдаланған. Олар сол кездің өзінде-ақ балшықтың күшті антибактериалық қасиеті бар екенін білген, өйткені балшықтың құрамында радий болады, ол біздің ағзамыздан барлық зиянды заттарды шығарады.
Орта ғасырларда балшықтың кішкене кесегін сусындарға тастап, оларды стерилдеу үшін қолданған. Індет ауру кезінде балшық бактерия жойғыш құрал ретінде жүрген. Түрмелерде, әскери бөлімдерде және басқа қоғамдық мекемелерде балшық ұнтағы үнемі болған, оны қандай да бір жұқпалы аурудың пайда болуы туралы ақпарат алғаннан кейін бірден қабылдай бастаған. Ал кемелерде балшықты ағзадағы жетіспейтін заттардың орынын толтыратын витамин ретінде қабылдаған.
Денені бұлай тазарту балшықпен жұмсақ материал ретінде жұмыс істеу барысында жүзеге асырылған. Өнер жан үшін ең үздік ем. Сондықтан да балшықпен емдеу барған сайын кең тарап бара жатыр.

2.2 Балшықтың құрамы мен түрлері
Біздің ғаламшарымызда балшықтар көптеп кездеседі. Олар өздерінің құрамы, қасиеттері және түсі жағынан бір-бірінен өзгешеленіп тұрады. Әдетте балшықтың түсі оның химиялық құрамына байланысты болады. Балшықтың 7 түсі бар: ақ, көк, жасыл, сары, қызыл, сұр және қоңыр. Қара түстісі өте сирек кездеседі. Әдетте халық медицинасында аурудың тұрғылықты жерінде өндірілетін балшық қолданылады. Ғылыми медицинада ақ және көк балшықтарға басымдылық беріледі.
Ақ балшықты коалин деп атайды. Оның құрамында кремнезем, цинк және магний көп. Жасыл балшықта - мыс, темір және кейбір микроэлементтер басым болады. Мыс шашты нығайтуға қатысып, ағзаның қартаюын анықтайды. Сондықтан егер қарттықты уақытынан бұрын сезінгіңіз келмесе, ағзаңызда оның жеткілікті болуын қадағалауыңыз керек.
Сары балшық - темір мен калийге, қызыл балшық темірдің қоспаларына бай. Әсіресе, темір маңызды болып табылады. Өйткені ол қанның құрамында болады. Ол жетіспеген жағдайда қан аздық, соның салдарынан әлсіздік, жігерсіздік, ұстамсыздық пайда болады. Оның қорын толықтыруға жасыл балшық көмектеседі. Оны тек су ерітіндісі ретінде ғана емес, бірінші және екінші тамаққа сеуіп пайдалануға болады. Осылайша сіз және сіздің жақындарыңыз оның ағзаңызға қалай түскенін де, қалай емдік әсерін беріп жатқанын да байқамай қаласыз.
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.