Орман шаруашылығының экономикалық тиімділігі жайлы ақпарат

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

СӨЖ

Тақырыбы : Орман шаруашылығының экономикалық тиімділігі

Тексерген: Тойкин С. Х

Дайындаған: Серікқанова а. Д

Семей

2015 жылы

Жоспар

Кіріспе

1. Орман шаруашылығының экономикалық тиімділігі

2. Орман шаруашылығының экономикалық тиімділігін жетілдіру жолдары.

3. Орман шаруашылығының экономикалық тиімділігінінің жоғарылауына әсер ететін факторлар.

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Қазақстан экономикасының түпкiлiктi нарықтық экономикаға көшуі еліміздің агроөнеркәсіп саласына кері әсерін тигізді, себебі ауыл шаруашылығы өнімдері өндіріс көлемінің тез төмендеуіне ықпал етті. Нарықтық экономикаға көшу кезеңінде ауыл шаруашылығы өндірісінің жылдам төмендеуінің кесірінен халықтың азық-түлікті тұтыну деңгейі үштен бірге төмендеп кетті.

Барлық тұрғындарға жақсы және салауатты өмір сүру үшін қажетті көлемде азық-түлік өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігі және экономикалық қол жетімділігі еліміздегі тұрғындардың демографиялық өсуіне әсер етеді.

Орман шаруашылығы - Қазақстанның дамуында бірден бір бастапқы бағытының бірі. Бірінші кезекте, осы сектордың еліміздегі халықты қажетті өнімдермен, бірінші қажеттіліктермен, сатылымымен қамтамасыз етілетіні белгілі. Екіншіден, Қазақстан жер көлемі бойынша жер жүзінде 9 орында, ауыл шаруашылығына қолайлы жері көп, агроөндірістік нарығы әлемдік деңгейде дамуда бәсекеге қабілетті мемлекет болып саналады.

Орман шаруашылығы өндірісінің тиімділігі - қаржылық-шаруашылықтың қызметіне, ауыл шаруашылығында шаруашылықпен айналысатын субъектілердің өнім сапасын, табыс әкелуін, үнемділігін және өнімділікті жоғарғы дәрежеде қамтамасыз ете алу мүмкіндігі. Халық шаруашылығының аталмыш саласының тиімділігі ауыл шаруашылығында нақты және мүліктелген еңбек шығынының төмен болуымен және ауыл шаруашылық өндірістен өнімнің ең жоғарғы мөлшерде алынуымен сипатталады.

1. Орман шаруашылығының экономикалық тиімділігі

Экономикалық қызметтің, экономикалық бағдарламалар мен шаралардың нәтижелілігі, яғни экономикалық жүйенің атқарымына жұмсалған шығын мен осы атқарымнан алынған нәтиженің ара қатынасы тұрғысынан осы жүйенің сипаттамасы. Салыстырмалы өлшемдермен бағаланады, - шығынныңбір өлшеміне шаққандағы нәтиже. Экономикалық тиімділі калынған экономикалық пайданың, нәтиженің осы нәтижені алуға септігін тигізген факторлар, ресурстар шығынына қатынасымен сипатталады.

Бірақ, нарықтық қарым-қатынастарға өту кезеңі экономикамызға пайдадан гөрі шығынды көбірек әкелді.

Орман шаруашылығының экономикалық тиімділігі төмендегідей көрсеткіштер жүйесінің көмегімен өлшенеді:

еңбек өнімділігі;
қор қайтарымы, өзіндік құн;
тиімділік;
орман шауашылығының өнімділігі және т. б.

2. Орман шаруашылығының экономикалық тиімділігін жетілдіру жолдары.

Орман шаруашылығының экономикалық тиімділігін жоғарылататын факторларына төмендегіделер жатады:

Қажеттіліктердің өсімі және күрделенуі
Өнімнің сапасына талаптың күшеюі
Ресурстардың өндірісін шектеу
Экономикалық потенциалды ұтымды пайдалану.

Орман шаруашылығының экономикалық тиімділігінің көріністері:

Халық шаруашылығының саласы ретінде ауылшаруашылығының тиімділігі
Орман шаруашылығы өндірісінің тиімділігі.
Ішкі шаруашылық бөлімшенің өндірісінің тиімділігі.
Жеке ауыл шаруашылық саланың тиімділігі.
Ауылшаруашылық дақылдарының тиімділігі және түрлері
Жеке шаруашылық шаралардың тиімділігі.

Орман шаруашылығының экономикалық тиімділігінің астында пайда бар екені белгілі. Салаларда, тауар жіктелмейді, бұл таза табыс. Біз ұсынып отырған өлшемдердің тиімділігінің әдістемелік негіздері көрсеткіштермен сипатталады. Олардың деңгейін анықтағанда келесі көрсеткіштер пайдаланылады:

- технологиялық тиімділікке: өнімнің өндірісінің көлемдері, техникалық деңгейдің және өндірістің жарақтанғандығының көрсеткіштері, технологияның (айталық, ауыл шаруашылық дақылдың өнімділігі) дамуының деңгейі және т. б;

- экономикалық тиімділікке: өзіндік құн, баға, пайда, тиімділік, төлемпаздық, қаржылық тұрақтылық,

- әлеуметтік тиімділікке: жан басына шаққандағы өндіріс, меншікті өндіріс есебіне әр адамға шаққандағы азық-түлікті табыстың және халықтың еңбекпен қамтуының деңгейі, әлеуметтік инфрақұрылым объектілерімен және баспанамен қамтамасыз ету және тағы басқалар;

- экологиялық тиімділікке: агроландшафты сақтау көрсеткіштері, табиғи ресурстарды пайдалану, қоршаған ортаны қорғу, игерушіліктер табиғи қамба, күзеттің табиғи қоршаған орта, экологиялық көрсеткіштер және тағы басқалар.

Орман өндірісінің қалыптастыру тиімділігінің көптеген көрсеткіштерін келесі топтарға бөлуге болады:

- негізгі өлшемдерге жатқызылатын және табиғи және құндылығы;

- құбылыстың қай жағындағы операциялар, процесстер өлшенуіне байланысты сандық және сапалық;

- көлемді және салыстырмалы - пайдалануға байланысты жеке алынған көрсеткіштер немесе олардың ара-қатынасы;

- индивидуалды және жалпылаушы - біріктіру құбылыстарының дәрежесі бойынша;

- өзгеше және жалпы құбылыстардың ерекшеліктеріне байланысты;

- жеке және бірлескен - талқылау деңгейіне байланысты (кәсіпорын, сала) .

Барлық көрсеткіштер жүйесінде агроөнеркәсіп өндірісін дамыту мен қалыптастыру, экономика нарығын қалыптастыру процестеріне негізделген дәстүрлі және принципиалды жаңа тапсырмалар кешенін шешу үшін тағайындалған жиынтық түріндегі өзіндік көрсеткіштер топтамасы.

3. Орман шаруашылығының экономикалық тиімділігінінің жоғарылауына әсер ететін факторлар.

Орман шаруашылығы өндірісінің экономикалық тиімділігін жетілдіру жолдары:

Орман шаруашылығы өнімдерінің өндіріс көлемін арттыру:
Орман шаруашылығы өнімдерінің өнімділігі
Орман шаруашылығының жануарларының өнімділігі
Орман шаруашылығы өнімдеріне шығынның төмендеуі мен сапасының артуы
Орман шаруашылығы өнімдерінің тауарлылығы

Орман өнімінің экономикалық тиімділігі және оның деңгейін тұрақтандыру мәселесі бойынша жалпы жағдайға келер болсақ жауап өзінен-өзі тауылып отыр: елге және оның тұрғындарына жасалған көптеген эксперименттердің нәтижесінде жалпы өндірістің құлдырауы және оның салдары ретінде экономикалық тиімділіктің түсуі байқалады (бұл астық өндірісіне қатысты) Қазақстан республикасында, сондай-ақ жауапкершілігі шектеулі серіктестігінде қазіргі кезде өндірістік резервтер мен материалдарды қамтамасыз етумен өте қиын жағдайда, ауылда жұмыс істейтін жұмыскерлер мен адамдар көп айдан бері ақшалай еңбек ақы алмайды (тек өнім түрінде) . Мұндай жағдай барлық шаруашылықта байқалып жатқан жоқ, қәзір енді аз - аздап жаңа табысты шаруашылықтар пайда болып жатыр (мысалы, қожалықтар) . Бірақ бұл өкінішке орай қазір барлық жерде байқалып жатқан жоқ, бұл үшін қажетті түрде шаруашылықта топырақ жағдайын тексеру үшін материалды ресуртар еркін болу керек, жаңа техника, жақсы тұқым сатып алу керек, дақылдарды егуде қорғау шаралары жүргізу керек.

Орман шаруашылығының экономикалық тиімділігін молайтудың басты шарты - еңбек өнімділігін барынша арттыру, өзіндік құнды арзандату. Біркелкі жағдайларда өнімнің өзіндік құнын неғұрлым арзан болған сайын орман шаруашылығының тиімділігі соғұрлым жоғары болатыны белгілі. тиімділігіне сонымен қатар, өнімнің немесе шығаратын тауардың сапасы да едәуір ықпал етеді, өйткені жоғары сапалы өндірілетін тауарды көтеріңкі бағамен сата алады. Тиімділік - жалпы және салыстырмалы болып бөлінеді.

Жалпы тиімділік - шығындарды атқару арқылы пайда болған әсердің жалпы көлемін көрсетеді және оны инвестициялардың әрбір объектілері бойынша есептеуге болады.

Салыстырмалы тиімділік - белгілі бір өндірістік және шаруашылық есептерді шешуде, екі немесе бірнеше шешім нұсқаларының ішінен біреуін таңдап алуда есептелінеді. Ол бір нұсқаның басқа нұсқамен салыстырғандағы экономикалық қолайлығын көрсетеді.

Орман шаруашылығының тиімділігінің көрсеткіштері, бұл топ көрсеткіштері ағымды негізгі өндірістік іс-әрекеттің нәтижелері мен тиімділігін сипаттайды. Бұлардың көмегімен ұйымның іскерлік белсенділігін бағалауға болады. Ол үшін қаралып отырған ұйымның қызметтік іс-әрекетін басқа да ұйымдармен салыстыру қажет. Мұндағы сапалық критерийге кіретіндер: өнімді сату нарығының кеңдігі, экспортқа шығарылатын өнімнің көлемі, ұйым репутациясы және т. б.

Шаруашылық іс-әрекеттің тиімділіктің көптеген абсолюттік және салыстырмалы көрсеткіштер арқылы бағалауға болады. Солардың ішіндегі маңыздырағы - пайда көрсеткіші болып есептелінеді. Ал сандық бағалау екі бағытта жүргізіледі: