Жарықтың интерференциясы



Егер жарық – толқындар ағыны болып табылатын болса, онда жарықтың интерференция құбылысы байқалуы тиіс. Бір-біріне тәуелсіз екі жарық көзін, мысалы, электр шамын, пайдаланып интерференциялық көріністі (жарықтаудың максимумы мен минимумының алмасып кезектксуін) шығарып алуға болмайды. Тағы бір шамды жаққанда беттің жарықталуы ғана күшейеді, бірақ жарықталудың максимумы мен минимумының кезектесуі жағдайын туғызбайды.
Не себепті бұлай болатынын және қандай жағдайларда жарықтың интерференция құбылысы байқалатынын айқындайық.
Жарық толқындарының когеренттік шарты. Мұның себебі алуан түрлі жарық әр түрлі жарық көзі шығаратын толқындардың бір-бірімен үйлеспейтіндігінде. Тұрақты интерференциялық көрініс шығарып алу үшін үйлесімді толқындар болуы қажет. Олардың толқын ұзындықтары бірдей және кеңістіктің кез келген нүктесіндегі фазалар айырымы тұрақты болуы қажет. Толқын ұзындықтары бірдей және фазалар айырымы тұрақты болып келетін мұндай үйлесімді толқындарды когерентті толқындар деп аталады. Екі жарық көзінен ұзындықтары бірдей дкрлік жарық толқындарын шығарып алу қиын емес. Ол үшін толқын ұзындықтарын аса қысқа интервалмен жіберіп тұратын жақсы жарық сүзгісін пайдалану әбден жеткілікті. Алайда бір-біріне тәуелсіз екі жарық көзінен шыққан жарық толқындарының фазалар айырымының тұрақты болуын жүзеге асыру мүмкін емес. Жарық көзі атомдары жарықты бір-біріне тәуелсіз ұзындығы бір метрдей синус-ойдалық толқындардың жеке-жеке «үзіктері» (цугалар) түрінде шығарып таратады. Екі көзден шыққан толқындардың үзіктері бірінің үстіне бірі келіп түседі. Осының нәтижесінде кеңістің кез келген нүктесіндегі тербелістер амплетудасы уақыт өтумен, дәл осы мезетте әр түрлі жарық көзінен шыққан толқындардың үзіктері бір-біріне қатысты фаза

Пән: Физика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:   
Жарықтың интерференциясы
Егер жарық – толқындар ағыны болып табылатын болса, онда жарықтың
интерференция құбылысы байқалуы тиіс. Бір-біріне тәуелсіз екі жарық көзін,
мысалы, электр шамын, пайдаланып интерференциялық көріністі (жарықтаудың
максимумы мен минимумының алмасып кезектксуін) шығарып алуға болмайды. Тағы
бір шамды жаққанда беттің жарықталуы ғана күшейеді, бірақ жарықталудың
максимумы мен минимумының кезектесуі жағдайын туғызбайды.
Не себепті бұлай болатынын және қандай жағдайларда жарықтың
интерференция құбылысы байқалатынын айқындайық.
Жарық толқындарының когеренттік шарты. Мұның себебі алуан түрлі жарық
әр түрлі жарық көзі шығаратын толқындардың бір-бірімен үйлеспейтіндігінде.
Тұрақты интерференциялық көрініс шығарып алу үшін үйлесімді толқындар болуы
қажет. Олардың толқын ұзындықтары бірдей және кеңістіктің кез келген
нүктесіндегі фазалар айырымы тұрақты болуы қажет. Толқын ұзындықтары бірдей
және фазалар айырымы тұрақты болып келетін мұндай үйлесімді толқындарды
когерентті толқындар деп аталады. Екі жарық көзінен ұзындықтары бірдей
дкрлік жарық толқындарын шығарып алу қиын емес. Ол үшін толқын ұзындықтарын
аса қысқа интервалмен жіберіп тұратын жақсы жарық сүзгісін пайдалану әбден
жеткілікті. Алайда бір-біріне тәуелсіз екі жарық көзінен шыққан жарық
толқындарының фазалар айырымының тұрақты болуын жүзеге асыру мүмкін емес.
Жарық көзі атомдары жарықты бір-біріне тәуелсіз ұзындығы бір метрдей синус-
ойдалық толқындардың жеке-жеке үзіктері (цугалар) түрінде шығарып
таратады. Екі көзден шыққан толқындардың үзіктері бірінің үстіне бірі келіп
түседі. Осының нәтижесінде кеңістің кез келген нүктесіндегі тербелістер
амплетудасы уақыт өтумен, дәл осы мезетте әр түрлі жарық көзінен шыққан
толқындардың үзіктері бір-біріне қатысты фаза бойынша қалай ығысқанына
байланысты құбылып, өзгеріп отырады. әр түрлі жарық көзінен шыққан
толқындар, олардың фазалар айырымы тұрақты болып қалмайтын себепті,
когерентті емес. Жарықталудың максимумдары мен минимумдары айқын
бөлістеріндей орнықты көрініс кеңістікте байқалмайды.

Жұқа қабықшалардағы интерференция
Осыған қарамастан интерференцияны бақылауға болады. Жарық
интерференциясын тіпті ертеде бақылаған, бірақ оған ешбір мән берілмеген.
Бала кездерінен сабын көпіршіктерін ұшырып ойнағанда, сондай-ақ
керосиннің не мұнайдың су бетінде қалқыған жұқа қабықшасының кемпірқосақ
түсті болып құбылғанын байқағанда интерференциялық көріністірді талай рет
көрдіңдер. Ауада шарқ ұрған сабын көпіршігі, айналадағы түрлі нәрселердің
барлық түстерімен боялып құбылады. Сабын көпіршіктері табиғаттың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Жарық толқындарының интерференциясы. Толқындардың дифракциясы
Жарықтың дифракциясы
Жарық толқындарының интерференциясы
Оптикадағы жарықталыну
Жарық
Жарықтың табиғаты жайындағы ілімнің дамуы
Жарықтың шашырауы
Жарық көздерінің модельдері
Жарық интерференциясын бақылау әдістері
Жарықтың толқындық қасиеттері
Пәндер