Макроэкономикалық үлгілерің экономикалық мәні

I) Кіріспе
«Макроэкономика» терминіне анықтама
II) Негізгі бөлім
1. Макроэкономикалық үлгілер
2. Макроэкономикалық үлгілердің түрлері мен көрсеткіштері
3. Макроэкономикалық үлгілердің экономикалық мәні
4. Макроэкономикалық реттеу
III) Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Макроэкономика (грекше μακρός— ұзын, үлкен,οἶκος— үй және Nόμος— заң) —
1. экономикалық теорияны экономиканы тұтастай зерделейтін бөлімі. Макроэкономика экономикалық циклдік кезеңдер мен экономикалық өрлеу, жұмыспен қамтылу, инфляция мәселелерін, жалпы экономика ауқымындағы басқа да мәселелерді, сондай-ақ ұлттық экономикалардың қарым-қатынасын зерттейді. Экономистер, әдетте, экономикадағы үдерістердің бәрін — жиынтық өндірісті, бағаның жалпы деңгейін, экономикалық саясаттың мақсаттары мен міндеттерін, сыртқы сауданы, жұмыссыздықты мемлекеттік сектордың жұмыс істеуін, т.б. зерделеуді «Макроэкономикалық теория» деп атайды. Қазіргі заманғы экономикалық теорияны ерекше зерделеу ісі 20 ғасырдың 1-жартысында басталды және ол америкалық экономист Дж.М.Кейнстің (1883 — 1946) есімімен, оның «Жұмыспен қамтудың, пайыздың, ақшаның жалпы теориясы» (1936) деген кітабымен байланысты болды. Нарықтық экономикаға көзқарастың жаңа жүйесі баяндалған бұл еңбек 20 ғасырдағы экономика ғылымының бетбұрысты кезеңімен тұспа-тұс келді және макроталдаудың дамуына қуатты серпін берді. Макроэкономика одан әрі Кейнстік идеяларды тереңдету бағытында да, оларды нарықтық экономика туралы классикалық түсініктер негізінде қайта қарау жолымен де өрбіді. Макроэкономиканың дамуы мен қалыптасуына елеулі үлес қосқан ғалымдар: ағылшын экономистері Р.Харрод (1900 — 1978), Дж.Хикс (1904 — 1989), америкалық экономистер В.Леонтьев (1906 — 1999), М.Фридмен (1912 ж.т.), Р.Лукас (1937 ж.т.), т.б. Макроэкономикалық талдаудың негізгі әдісі — [макроэкономикалық үлгілер]. Үлгілерді жасау кезінде жалпы ұлттық өнім (жалпы ішкі өнім), ұлттық табыс, бағаның орташа деңгейі т.б. сияқты жиынтық және біріктірілген көрсеткіштер пайдаланылады. Макроэкономика шеңберінде зерттелетін мәселелерге теориялық талдау жасалып қана қоймай, сонымен бірге,экономикалық саясат жүргізу жөнінде ұсыныстар әзірленеді. Экономикалық саясаттың стратегиялық және тактикалық міндеттерін айқындау, құралдарды таңдау, мақсаттарды үйлестіру — қазіргі заманғы макроэкономиканың аса маңызды құрамдас бөлігі;

Қаржы-экономика сөздігі. — Алматы: ҚР Білім және ғылым министрлігінің Экономика институты, «Зияткер» ЖШС, 2007.
«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, IX том

Банк терминдері мен ұғымдарының қазақша-орысша сөздігі. Ғ.Сейіткасымов, Б.Бейсенғалиев, Ж. Бекболатұлы — Алматы: Экономика, 2006.

С. Әкімбеков, А.С. Баймұхаметова, У.А Жанандаров Экономикалық теория Оқу құралы. Жалпы редакция С. Әкімбековтікі. — Астана: 2002.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ
ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

СӨЖ
Тақырыбы: Макроэкономикалық үлгілерің экономикалық мәні

Орындаған: Қуанғалиева М.
Тобы: УА-405
Тексерген: Қуантқан Б.

2015 оқу жылы
Жоспар
I) Кіріспе
Макроэкономика терминіне анықтама
II) Негізгі бөлім
1. Макроэкономикалық үлгілер
2. Макроэкономикалық үлгілердің түрлері мен көрсеткіштері
3. Макроэкономикалық үлгілердің экономикалық мәні
4. Макроэкономикалық реттеу
III) Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Макроэкономика (грекше μακρός— ұзын, үлкен,οἶκος— үй және Nόμος— заң) —

1. экономикалық теорияны экономиканы тұтастай зерделейтін бөлімі.
Макроэкономика экономикалық циклдік кезеңдер мен экономикалық өрлеу,
жұмыспен қамтылу, инфляция мәселелерін, жалпы экономика ауқымындағы басқа
да мәселелерді, сондай-ақ ұлттық экономикалардың қарым-қатынасын зерттейді.
Экономистер, әдетте, экономикадағы үдерістердің бәрін — жиынтық өндірісті,
бағаның жалпы деңгейін, экономикалық саясаттың мақсаттары мен міндеттерін,
сыртқы сауданы, жұмыссыздықты мемлекеттік сектордың жұмыс істеуін, т.б.
зерделеуді Макроэкономикалық теория деп атайды. Қазіргі заманғы
экономикалық теорияны ерекше зерделеу ісі 20 ғасырдың 1-жартысында басталды
және ол америкалық экономист Дж.М.Кейнстің (1883 — 1946) есімімен, оның
Жұмыспен қамтудың, пайыздың, ақшаның жалпы теориясы (1936) деген
кітабымен байланысты болды. Нарықтық экономикаға көзқарастың жаңа жүйесі
баяндалған бұл еңбек 20 ғасырдағы экономика ғылымының бетбұрысты кезеңімен
тұспа-тұс келді және макроталдаудың дамуына қуатты серпін берді.
Макроэкономика одан әрі Кейнстік идеяларды тереңдету бағытында да, оларды
нарықтық экономика туралы классикалық түсініктер негізінде қайта қарау
жолымен де өрбіді. Макроэкономиканың дамуы мен қалыптасуына елеулі үлес
қосқан ғалымдар: ағылшын экономистері Р.Харрод (1900 — 1978), Дж.Хикс (1904
— 1989), америкалық экономистер В.Леонтьев (1906 — 1999), М.Фридмен (1912
ж.т.), Р.Лукас (1937 ж.т.), т.б. Макроэкономикалық талдаудың негізгі әдісі
— [макроэкономикалық үлгілер]. Үлгілерді жасау кезінде жалпы ұлттық өнім
(жалпы ішкі өнім), ұлттық табыс, бағаның орташа деңгейі т.б. сияқты жиынтық
және біріктірілген көрсеткіштер пайдаланылады. Макроэкономика шеңберінде
зерттелетін мәселелерге теориялық талдау жасалып қана қоймай, сонымен
бірге,экономикалық саясат жүргізу жөнінде ұсыныстар әзірленеді.
Экономикалық саясаттың стратегиялық және тактикалық міндеттерін айқындау,
құралдарды таңдау, мақсаттарды үйлестіру — қазіргі заманғы
макроэкономиканың аса маңызды құрамдас бөлігі;

жан-жақты көрсеткіштерді бағалауға негізделген экономикалық талдау әдісі.
Макроэкономикалық талдау нышандары саяси экономияның классикалық мектебінің
өкілдерінде ғана кездесетін. Француз экономисі Ф.Кенэнің (1694 — 1774)
экономикалық кестесі алғашқы макроэкономикалық үлгілердің бірі болып
табылады.

Макроэкономика өндірушілер мен тұтынушылардың іс-әрекеттерінің
мотивациясын зерттейді, сонымен қатар, ол бәсекеліктің әр түрлі болған
жағдайындағы солардың (өндірушілер мен тұтынушылардың) тауар нарығындағы
жоне өндіріс факторлары нарығындағы өзара әсер ету механизмін зерттейді.
Макроэкономика экономиканың тұтас болып қызмет етуін зерттейтін,
экономикалық теорияның бөлшегі, тармағы болып табылады.

Модельдеу мен дерексіздендіру (абстракциялау), ойша жіктеу
макроэкономикалық талдаудың негізгі әдісі болып табылады. барлық
макроэкономикалық үдерістер модельдерді (үлгілерді) салу негізінде
зерделенеді. Макроэкономикалық модельдер араларындағы негізгі өзара
қатынастарды табу мақсатымен экономикалық үдерістер мен құбылыстардың
графикалық немесе алгебралық баяндалуы. Модельді салу үшін әр зерттелетін
құбылыстың ең маңызды сипаттарын айырып, мәні, маңызы аз құбылыстар мен
факторлардан дерексіздену қажет. Сонымен, модель (үлгі) дүниенің, шындықтың
қарапайым көрінісі, ол экономикалық үдерістер дамуының негізгі
заңдылықтарын тауып, экономикалық өсу, инфляция, жұмыссыздық сияқты күрделі
макроэкономикалық мәселелердің шешу нұсқаларын әзірлеуге мүмкіндік беретін
жеңіл түріндегі көрініс болып келеді. Макроэкономикалық модельдердің
түрлері көп: функциялар, графиктер, сызбалар мен кестелер, олар
макроэкономикалық шамалар араларындағы, экономикалық құбылыстар
араларындағы, экономикалық құбылыстар араларындағы себеп – салдар
байланыстарын түсінуге мүмкіндік береді. Макроэкономикада функциялардың әр
түрлерін айырады.
а) іс-қимылдық олар экономикалық агенттердің мінез-құлқын, жүріс-тұрысын
сипаттайды (мысалы, тұтыну функциясы): C=a+b*(V-T),
мұнда a – табыс деңгейінен тәуелсіз жеке тұтыну;
(V - T) – қолдағы табыс;
b – іс-қимылдық коэффициент, ол тұтынуға шекті бейімділік деп аталады да
қолдағы табыс шамасының бірлікке өзгеруіндегі тұтыну шамасының өзгеруін
көрсетеді.
б) технологиялық, олар өндіріс технологиясын баяндайды (мысалы, өндірістік
функция): Y=F(K,L),
мұнда Y- жиынтық шығарудың шамасы, ол капитал қоры (К) және еңбек қорымен
(L) анықталады, яғни негізгі экономикалық ресурстардың (қорлардың) санымен.
в) институционалдық, олар институционалдық факторлардың (мемлекеттік
басқару параметрлерінің) макроэкономикалық шамаларға жасайтын ықпалын
көрсетеді, мысалы, салықтар функциясы: T=T+tY,
мұнда Т – салық түсімдерінің шамасы,
T- табыс деңгейінен тәуелсіз ерікті салықтар,
t – салық мөлшері,
Y- жиынтық табыс деңгейі (шығару);
г) дефинициондық, олар кез келген макроэкономикалық шаманың анықтауын
көрсетеді (мысалы, жиынтық сұраныс функциясы, анықтау бойынша, ол барлық
макроэкономикалық агенттер сұранысының сомасы): AD=C+I+G+Xn
мұнда С – үй шаруашылықтардың сұранысы (тұтыну шығындары),
I – фирмалар сұранысы (инвестициялық шығындар),
G – мемлекет сұранысы (тауарлар мен қызметтердің мемлекеттік сатып алулары)
мен
Xn – шетел секторының сұранысы (таза экспорт).
Барлық функцияларды графиктер мен кестелер түрінде көрсетуге болады.
Модельдерге (үлгілерге) көрсеткіштердің 2 түрі кіреді: экзогенді және
эндогенді.
Экзогенді шамалар – ол сырттан берілетін, үлгіден тыс қалыптасатын
көрсеткіштер. Экзогенді шамалартәуелсіз болып келеді. Эндогенді шамалар –
үлгінің ішінде қалыптасатын көрсеткіштер.

Үлгі экзогенді шамалардың (сыртқы күш, қозғалу) өзгеруі эндогенді
шамалардың өзгеруіне әсер етуін көрсетуге мүмкіндік береді (Сурет 1.1).
мысалы егер тұтыну функциясының түрі С=C (Yd,W) болса,
мұнда С-жиынтық тұтыну шығындардың шамасы,
Yd-қолдағы табыс және
W-байлық
онда Yd және W – экзогенді шамалар, ал С – эндогенді болып табылады. Бұл
үлгі қолдағы табыстың немесе байлықтың өзгеруі тұтыну шығындар шамасын
қалай өзгертетінін талдауға мүмкіндік береді. Сонымен, тұтыну тәуелді шама
ретінде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.