Көркем шығармалардағы эпитет, теңеу, метафоралардың қолданылуы, жасалу түрлерін мысалдар арқылы көрсету

I. Кіріспе бөлім
II. Негізі бөлім
1) Көркем шығарма туралы түсінік
2) Метафора, эпитет, теңеу мысалдары
III. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер

Көркем шығарма – нағыз суреткерлік әрекеттің нақты нәтижесі, әдеби еңбектің көзбен көріп, қолмен ұстауға болатын затты дерегі. Сәтті шыққан көркем шығарма – бір жазушы келесіндегі ғана емес, бүкіл әдебиет көлеміндегі кесек құбылыс, бүкіл өнер әлеміндегі тұрлаулы тұлға дейтін болсақ, образ – осынау өнер туындысындағы көп тұлғалардың бірі.
Көркемдік қасиеттің мол болуы әдебиетке қойылатын басты талаптың бірі көркем, әдемі тартымды болып келмесе, ешбір шығарма құнды, ұнамды болып танылмайды. Жалпы көркем әдебиетке қойылатын бірден-бір шарт-көркем туындылардың көңілге қонымды, шебер қиыстырылған, тапқыр, өткір болып келуінде сұлу сөз, сұлу тіркес, көркем ой прозада, өлеңде болсын эстетикалық ләззат беретін өрнегі жағынан сүйсіндіреді. Көркемдік, әдемілік – эстетикалық категория. Демек, шын мағынасындағы көркем шығарма шебер пішілген туынды сезімді оятып, көңілді сергітпек. Содан барып адамның рухани жағынан жаңғыруына, болмысына апармақ. Бұл нағыз жан тәрбиесі, көңіл қанағаты.
Әдеби шығармаға әділ сын айтар адам шығарманың тіліне, автордың сөз өрнегіне қарауы шарт. Жазушының шеберлік мәселесі бәрінен бұрын тілден басталатыны даусыз. Демек, көркем тіл жайы - әдебиет туралы ғылымның ең өзекті мәселелерінің бірі.Әдеби шығарма тіл арқылы жазылса, тіл сөзден құралады. Ал әр сөз о баста образдан туған. Келе – келе көп образдар ұмытылған да, олардан туған сөздер ғана қалған.
Жазушының тілі шұрайлы, сөздік қоры мол болуы керек. Бұл – қалам иесіне қойылар бұлжымас талап. Тіл байлығы сөз өнеріндегі мазмұн байлығына әкеледі. Ал халыққа қажет шығарма – мазмұнды шығарма.
Жазушының тілі бай болуға тиіс. Ол өзінің сөз қорының молықтыру үшін жалпы халықтық тілдің телегей – теңіз бай қазынасын, мүмкіндігінше, молырақ игеруі, оның қилы – қилы қиын әрі қызық құбылыстарын жете түсінуі, әр сөздің мәні мен мағынасындағы ұланғайыр өзгертулер мен өңдеулерді, ауысулар мен алмасуларды, құбылулар мен құлпыруларды дәл аңғара білуі қажет. Сонда ғана жазушы әр сөзді таңдап, талғап, тауып, ойды анық, сезімді нәзік жеткізер тың және тартымды суреттер жасай алады. Егер жазушы әр сөздің әр сипаттағы тура һәм туынды мағыналарын жіті айыра танып, әрқайсысын тек өз орнында ғана ұтымды қолдана алса, сөзбен жасалған суреттегі ой мен ұғым, сыр мен сезім дәлдігіне жетеді де, осы арқылы шығармаға әсерлі эмоциялық күш дарытады. Ал баяндау мен суреттеудегі дәлдік – жазушы шеберлігінің ең ірі қырларының бірі.
Белгілі жазушы, ғалым Зейнолла Қабдоловтың әдебиет теориясын зерттеуі бүгінгі күні біздің әдебиет ғылымына бет алуымызға жол ашып отыр. Ол сөздің халық қазынасы екенін ескере отырып, сөздік қорымыздағы әр сөздің бір-бір алтынға татитынын көрсетеді.

1) Қабдолов З. «Сөз өнері.» – Алматы, 1992.
2) Ахметов З. «Өлең сөздің теориясы.» – Алматы, 1973.
3) “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы, 2010