Эконометрика ғылымының зерттеу облысы жайлы

Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Эконометрияның қолданбалы мәні

2. Эконометрика экономикалық зерттеулер саласындағы міндеттері

Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Эконометрика (Эконометрия) – (грек. oіkonomos – үй басқарушысы‚ үнемшіл‚ шаруақор адам‚ шаруашылық меңгерушісі және – metron – өлшем‚ metreo – өлшеймін) – экономикалық құбылыстар мен үдерістердің сандық жақтарын математикалық және статистикалық талдау құралдарымен зерделейтін ғылыми пән. Міндеті – экономикалық теорияларды нақты материал негізінде математикалық-статистикалық талдау құралдарымен тексеру. Эконометрикада экономиканы теориялық талдаудың жетістіктері математика мен статистиканың (ең алдымен математикалық статистиканың) жетістіктерімен синтезделеді. Эконометрика терминін ғылыми айналымға 1926 жылы норвег экономисі Р.Фишер енгізді. Эконометриканың басты құралы – эконометр. үлгі – экономикалық-математикалық үлгі, оның параметрлері математикалық статистика әдістерінің көмегімен бағаланады.
Эконометрия терминін кіргізген (1910 ж.) австро-венгриялық бухгалтер П.Цъемпа. Ол шаруашылыққа алгебра мен геометрия әдістерін қолданғанда, қорытындысын тереңірек түсініп ұйымдастыруға болады деп есептеген.
Сөздің өзінің «Экономия» және «метр» деген екі сөзден құрастырылуының өзі Эконометрия пәнінің ерекшелігі – экономикалық құбылыстар мен байланыстарды сандық кескінмен өрнектеуге (өлшеуге) болатынын көрсетеді.
Й. Шумпетер (1883 – 1950) – осы пәннің негізін салушылардың алғашқыларының бірі – атына сәйкес экономикалық теорияда ашылған және негізделген заңдылықтардың сандық кескіні деп есептеген. Ал А.Л. Вайнштейн – советтік ғалым (1892 – 1970) геометрия, планиметрияға ұқсатып, грек сөзі метрияны қосып Эконометрия деп атау керек деп ойлаған. Бірақ әлемдік ғылымда «Эконометрика» деп қалыптасқан. Калай атаса да, Эконометрия – (эконометрика) экономикалық құбылыстарды талдап, өлшеуге арналған ғылым.
Эконометрика ғылымы бірнеше ғылымның қайнап қосылған ерітіндісі тәрізді ғылымаралық пән: ЭМ – эконометрия = ЭТ – экономикалық теория МЭ – экономикалық математика МС – математикалық статистика ж.б. ғылымдар арқылы пайда болған есептеу техникасын да керек ететін ғылым.
1933 ж. Р. Фриш (1895 – 1973) «Эконометрика» журналында Эконометрияға мынадай анықтама берген. «ЭМ – экономикалық статистика да емес, оның көпшілік бөлімдері сандық мінездемелерден тұрса да, ЭТ – да емес, МЭ – экономикалық математика да емес. Бұл ғылымдардың бәрі оның қажетті бөлімі болғанмен жеткілікті шарты бола алмағандықтан, үшеуінің (МЭ, ЭТ, МС) бірлестік құрамы», - деген.

1 Рахметова Р.У. Эконометрика Алматы. 2009. -226с.
2 Мухамедиев Б.М. Эконометрика и эконометрические прогнозирование. –Алматы: Қазақ университеті. 2007. -250с.
3 К. Доугерти Введение в эконометрику. Пер. с англ. Москва-1997.
4 Просветов Г.И. Эконометрика: задачи и решения. Уч. Методическое пособие. Москва 2004г.
5 Брейли Р. Принципы корпоративных финансов: Пер. с англ.-М.:ЗАО «Олимп-Бизнес», 1997
6 Ә.Ж. Сапарбаев, А.Т. Мақұлова. Эконометрика. Алматы: Бастау, 2007ж.
7 Бухвалов А.В. Самоучитель по финансовым расчетам.- М.: Мир,Пресс-сервис, 1997
8 Қаржы-экономика сөздігі. - Алматы: ҚР Білім және ғылым министрлігінің Экономика институты, "Зияткер" ЖШС, 2007
9 Елисеева И.И Эконометрика. –М.: Финансы и статистика, 2005. -576с.