ҚР жекешелендіру мәні, кезеңдері мен оны жүргізу әдістері жайлы ақпарат

Кіріспе.
Негізгі бөлім.
1. Қазақстан Республикасындағы жекешелендірудің мәні, түрлері және үлгісі.
2. Қазақстан Республикасындағы жекешелендіру және мемлекеттік меншіктен шығару.
3. Қазақстандағы жекешелендірудің кезеңдері.
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.

Қазақстан Республикасында мемлекет иелігінен алу мен жекешелендіру процесі республикамыздың тәуелсіздік пен егемендікті алуымен 1991 жылы басталған болатын.
Елдегі дербес экономикалық саясатты жүргізудің басталуы құлдыраған тауар рыногы жағдайындағы кәсіпорындар арасында бірыңғай экономикалық кеңістіктің құлдырау, өндірістік байланыстың құру салдарына әкелген жүйелі дағдарыс пен тұспа-тұс келді. Сол уақыттағы экономикалық жағдайға тән ерешеліктер кәсіпорындардың өз жұмысын тоқтатуы, төлемдердің төленбеуі, дүкендердің босауы, инфляцияның басталуы болды. Халықтың саясаттандырылуы жоғары болды.социализм кезеңінде ондаған жылдар бойы қалыптасқан халық менталитеті жеке меншікті теріске шығарды. Бұл ретте, көп деңгейлі нарықтық экономиканың негізін құратын процесс ретінде мемлекет иелігінен алу мен жекешелендіруді халық қана емес, сондай-ақ мемлекеттік саясатты жүзеге асырушы ретінде танылған элита да қабылдаған жоқ.
Осы дағдарыс кезеңінде қоғамды, қоғамдық прогресті дамытудың диалектика заңдылықтары білімі бар Ел Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың жеке ерлігі, саяси даналығы, қайтпас жігері республикамызда мемлекет иелігіне алу мен жекешелендірудің жоспарлы, кезең-кезеңді процесін бастауға мүмкіндік берді.
Жекешелендіру дегеніміз – азаматтардың және заңды тұлғалардың мемлекеттік меншік объектілерін немесе мемлекеттік акционерлі қоғамдардың акцияларын сатып алу. Жекешелендірудің басты мақсаты – жекшелендірілген кәсіпорындарда экономикалық өсуі арқасында ұлттық экономиканың тиімділігін арттыру. Сонымен қатар, мемлекетік бюджет тапшылығын азайту.
Яғни жекешелендірудің мәні — меншік қатынастарын реформалау арқылы мемлекеттік меншікті меншіктің басқа нысандарына айналдыру процесі. Ол бұрынғы социалисттік жүйеден нарықтық экономикаға көшудің өзекті шарты болып табылады, шаруашылық субъектілерінің іс белсенділігін күрт арттыру үшін, экономикалық бәсекелестікті жандандыру үшін жүргізіледі. Мемлекеттік өндіріс орындарын жекешелендіру — күрделі мәселе, ол әсіресе халықтың менталитетіне тура байланысты болғандықтан қысқа мерзімде өткізу қиын. Әсіресе, жерді, оның қазба байлықтарын жекешелендіру ұзақ уақытты талап етеді. Сол сияқты кейбір стратегиялық маңызды салаларда (қару-жарақ, ядролық заттар, тағы басқа өндірістер), не болмаса нарыққа көшіруге әлі толық негіз болмаған жағдайларда (іргелі ғылым, кейбір білім, мәдениет, өнер, тағы басқа орталықтар) жекешелендіру жүргізілмейді, олар мемлекет меншігінде қала береді. Қазақстан Республикасында мемлекет меншігінен алу және жекешелендіру процесі шаруашылық серіктестіктер және акционерлік қоғамдар жөнінде заңдар жүйесімен, нормативтік актілер арқылы және мемлекеттік бағдарламалар негізінде жүргізілді.

1. Темірбекова А.Б. Экономикалық теория негіздері оқу құралы, Алматы: «Эверо» 2014 ж. 24-26 беттерден алынды.
2. Мәуленова Ж.С., Бекмолдин С.Қ., Құдайбергенов Е.Қ. – Алматы: «Экономика» , 2003ж.
3. ТемірбековаА.Б., Байшоланова Қ.С., Бектұрсынова Ж.Ж. – Алматы: «Экономика», 2008ж.
4. «Жекешелендіру туралы» ҚР Президентінің заң күші бар Жарлығы. 23.12.1995ж.